Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xəstəlik (lat. morbus) və ya Sayrılıq — morfoloji, yaxud funksional dəyişiklik nəticəsində orqanizmin normal həyat fəaliyyətinin pozulması. Xəstəlik xarici amillərin (fiziki, kimyəvi, bioloji, psixoken, sosial və s.) orqanizmə təsirindən törənir. Xəstəlik haqqında bir sıra fərziyyələr mövcuddur. Hippokrata görə xəstəlik orqanizmdə olan dörd əsas mayenin: qan, selik, sarı və qara (venoz qan) ödün qeyri-düzgün qarışığından əmələ gəlir. Müasir baxımdan xəstəlik əmələ gəlməsində bir sıra xarakterik xüsusiyyətlər mövcuddur: xarici (insanlar üçün, əsasən, sosioloji) və etioloji amillər, orqanizmin müdafiə qabiliyyəti (insanlarda psixoken amillər də böyük rol oynayır) və s. Xəstəlikdən təcrid olunmuş orqan və toxuma yoxdur. Hər hansı bir xəstəliyə bütün orqanizm qoşulur. Xəstəlik aşağıdakı mərhələlərlə keçir:
- gizli dövr (bu dövr bir neçə saniyədən bir neçə ilə qədər çəkə bilər)
- prodromal dövr (ilkin əlamətlərin əmələ gəldiyi dövr)
- tam inkişaf dövrü
- sağalma dövrü.
Xəstəliyin təsnifatı onun gedişinin (kəskin və xronik xəstəlik) xarakteri ilə aydınlaşdırılır. Xəstəliyin müasir təsnifatını yaratmaq nəzəri və praktik tibbin mühüm məsələlərindəndir.
İnsan xəstəlik haqqında yanlış təsəvvürə malikdir. Biz yalnız yorğan-döşəyə düşəndə özümüzü xəstə hesab edirik. Əslində isə insanın dərisində əmələ gələn adi ləkə də, tükün tökülməsi də, dişin qaralması da, bağırsağın pis işləməsi də, çəkinin normadan artıq olması da xəstəlikdir. Bütün bunlar ona dəlalət edir ki, orqanizmin tamlığı pozulub. Orqanizm tam deyilsə, deməli, xəstədir. Orqanizmin tamlığının pozulmasının hər hansı bir təzahürü həyəcan təbili çalmaq üçün əsas olmalıdır. Ona görə ki, tamlığın hər hansı formada pozulması deyir ki, insan qeyri-sağlam həyat tərzi keçirir, bu isə heç vaxt nəticəsiz və cəzasız qalmır.
Xəstələnməyin Yekunları
Orqanizmin tamlığının hər hansı formada pozulması öz-özünə keçib getmir, orqanizmin tamlığını bərpa etmək məsələsinə şüurlu formada yanaşmaq, bu problemi elmi əsaslar üzərində həll etmək lazımdır. Bunun üçün isə hər bir kəsdən insan orqanizmi haqqında, sağlamlıq haqqında, xəstəlik haqqında, sağlam və qeyri-sağlam həyat tərzi haqqında, pis və yaxşı vərdişlər haqqında müəyyən biliyə malik olmaq tələb edilir. Kortəbii, necə gəldi yaşayan insan mütləq çoxlu səhvlərə yol verəcək, müxtəlif xəstəliklərə tutulacaq. Elə buna görə də dünya şöhrətli alim Pol Breqq (ABŞ), müxtəlif ölkələrdə sağlamlıqla bağlı mühazirələr oxuyarkən, usanmadan təkrar edirdi: bütün elmlərin zirvəsi – orqanizmə qulluq etmək elmidir, onu bilməyən bədbəxtdir.
Ayrıca bax
Xarici keçidlər
- Sağlık saytı 2009-04-18 at the Wayback Machine
- Xəstəliklər haqqında bilgilər
- Aztapılan xəstəliklərə görə bilgi
![image]()
Vikianbarda Xəstəlik ilə əlaqəli mediafayllar var.
Qaynaq
- Bizim əsr saytı 2010-09-13 at the Wayback Machine
 | Xəstəlik ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xestelik lat morbus ve ya Sayriliq morfoloji yaxud funksional deyisiklik neticesinde orqanizmin normal heyat fealiyyetinin pozulmasi Xestelik xarici amillerin fiziki kimyevi bioloji psixoken sosial ve s orqanizme tesirinden torenir Xestelik haqqinda bir sira ferziyyeler movcuddur Hippokrata gore xestelik orqanizmde olan dord esas mayenin qan selik sari ve qara venoz qan odun qeyri duzgun qarisigindan emele gelir Muasir baximdan xestelik emele gelmesinde bir sira xarakterik xususiyyetler movcuddur xarici insanlar ucun esasen sosioloji ve etioloji amiller orqanizmin mudafie qabiliyyeti insanlarda psixoken amiller de boyuk rol oynayir ve s Xestelikden tecrid olunmus orqan ve toxuma yoxdur Her hansi bir xesteliye butun orqanizm qosulur Xestelik asagidaki merhelelerle kecir gizli dovr bu dovr bir nece saniyeden bir nece ile qeder ceke biler prodromal dovr ilkin elametlerin emele geldiyi dovr tam inkisaf dovru sagalma dovru Streptococcus pneumoniae Bakteriyasi Zaturriyenin araya gelme sebebi Xesteliyin tesnifati onun gedisinin keskin ve xronik xestelik xarakteri ile aydinlasdirilir Xesteliyin muasir tesnifatini yaratmaq nezeri ve praktik tibbin muhum meselelerindendir Insan xestelik haqqinda yanlis tesevvure malikdir Biz yalniz yorgan doseye dusende ozumuzu xeste hesab edirik Eslinde ise insanin derisinde emele gelen adi leke de tukun tokulmesi de disin qaralmasi da bagirsagin pis islemesi de cekinin normadan artiq olmasi da xestelikdir Butun bunlar ona delalet edir ki orqanizmin tamligi pozulub Orqanizm tam deyilse demeli xestedir Orqanizmin tamliginin pozulmasinin her hansi bir tezahuru heyecan tebili calmaq ucun esas olmalidir Ona gore ki tamligin her hansi formada pozulmasi deyir ki insan qeyri saglam heyat terzi kecirir bu ise hec vaxt neticesiz ve cezasiz qalmir Xestelenmeyin YekunlariOrqanizmin tamliginin her hansi formada pozulmasi oz ozune kecib getmir orqanizmin tamligini berpa etmek meselesine suurlu formada yanasmaq bu problemi elmi esaslar uzerinde hell etmek lazimdir Bunun ucun ise her bir kesden insan orqanizmi haqqinda saglamliq haqqinda xestelik haqqinda saglam ve qeyri saglam heyat terzi haqqinda pis ve yaxsi verdisler haqqinda mueyyen biliye malik olmaq teleb edilir Kortebii nece geldi yasayan insan mutleq coxlu sehvlere yol verecek muxtelif xesteliklere tutulacaq Ele buna gore de dunya sohretli alim Pol Breqq ABS muxtelif olkelerde saglamliqla bagli muhazireler oxuyarken usanmadan tekrar edirdi butun elmlerin zirvesi orqanizme qulluq etmek elmidir onu bilmeyen bedbextdir Ayrica baxXesteliklerin Beynelxalq Tesnifati Neyrodegenerativ xestelik Irsi xestelikler Degenerativ xestelik Xestelik tarixi Virus Yu cenq xesteliyiXarici kecidlerSaglik sayti 2009 04 18 at the Wayback Machine Xestelikler haqqinda bilgiler Aztapilan xesteliklere gore bilgi Vikianbarda Xestelik ile elaqeli mediafayllar var QaynaqBizim esr sayti 2010 09 13 at the Wayback Machine Xestelik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin