Vəliəhd (ərəb. ولي العهد, Vəli əl-Əhd) — hökmdarın təyin olunmuş varisi üçün ərəb və islam dövlətlərində termin. Ümumi anlayış üçün vəliəhd məqaləsinə baxa bilərsiniz.

Mənşəyi
Bu titul erkən xilafətlərdə ortaya çıxmış və istifadəsi ən azı təq. 715-ci ilə qədər gedib çıxır. Titulun özü birmənalı deyil, çünki "vəli" termini həm "sahib", həm də "varis" mənasını verə bilər. Həmçinin, "vəsiyyət" mənasında olan "əhd" sözünün dəqiq əhatə dairəsi qeyri-müəyyəndir. Bu, Allahın əhdi və ya bütövlükdə bəşəriyyət, əvvəlki xəlifənin və ya əhdi kimi şərh edilə bilər.Əməvi xəlifələri (661–750) daha mütləqiyyətçi şərhə üstünlük verirdilər və bu təfsir vasitəsilə onlar Məhəmmədin varisləri mövqeyinə görə birbaşa Allahdan gələn bir mandat iddia edirdilər. 740-cı illərə qədər "vəli əhd əl-müslimin" (ولي عهد المسلمين; hərf. müsəlmanların əhdinin varisi), hətta "vəli əhd əl-müslimin vəl müslimat" (ولي عهد المسلمين والمسلمات; hərf. müsəlman kişilərin və müsəlman qadınların əhdinin varisi) variantı istifadə olunur. Bu, ya müsəlman ümmətinin vərəsə beyət etməsi, ya da varisin müsəlman ümməti ilə əhdin davamçısı olması mənasındadır. Bu termin ilk Abbasi xəlifələri (750–1258) dövründə xəlifə varisinin adi adı kimi təsbit edilmişdir.
Həmçinin bax
Mənbə
İstinadlar
Ədəbiyyat
- Ayalon, A. (2002). "Walī al-ʿAhd". In Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E. & Heinrichs, W. P. (eds.). Encyclopaedia of Islam. Volume XI: W–Z (2nd ed.). Leiden: E. J. Brill. pp. 125–126. ISBN 978-90-04-12756-2.
- Marsham, Andrew. Rituals of Islamic Monarchy: Accession and Succession in the First Muslim Empire. Edinburgh: Edinburgh University Press. 2009. ISBN .
Əlavə ədəbiyyat
- . Die Kalifen von Kairo: Die Fāṭimiden in Ägypten, 973–1074 [The Caliphs of Cairo: The Fatimids in Egypt, 973–1074] (alman). Munich: C. H. Beck. 2003. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Veliehd ereb ولي العهد Veli el Ehd hokmdarin teyin olunmus varisi ucun ereb ve islam dovletlerinde termin Umumi anlayis ucun veliehd meqalesine baxa bilersiniz 817 ci ilde Isfahanda zerb edilen gumus dirhem Burada Memun xelife ve Eli Rzanin velidehd olaraq gosterilmisdir Bu adin diger istifade formalari ucun bax Veliehd deqiqlesdirme MenseyiBu titul erken xilafetlerde ortaya cixmis ve istifadesi en azi teq 715 ci ile qeder gedib cixir Titulun ozu birmenali deyil cunki veli termini hem sahib hem de varis menasini vere biler Hemcinin vesiyyet menasinda olan ehd sozunun deqiq ehate dairesi qeyri mueyyendir Bu Allahin ehdi ve ya butovlukde beseriyyet evvelki xelifenin ve ya ehdi kimi serh edile biler Emevi xelifeleri 661 750 daha mutleqiyyetci serhe ustunluk verirdiler ve bu tefsir vasitesile onlar Mehemmedin varisleri movqeyine gore birbasa Allahdan gelen bir mandat iddia edirdiler 740 ci illere qeder veli ehd el muslimin ولي عهد المسلمين herf muselmanlarin ehdinin varisi hetta veli ehd el muslimin vel muslimat ولي عهد المسلمين والمسلمات herf muselman kisilerin ve muselman qadinlarin ehdinin varisi varianti istifade olunur Bu ya muselman ummetinin verese beyet etmesi ya da varisin muselman ummeti ile ehdin davamcisi olmasi menasindadir Bu termin ilk Abbasi xelifeleri 750 1258 dovrunde xelife varisinin adi adi kimi tesbit edilmisdir Hemcinin baxSehzadeMenbeIstinadlar Marsham 2009 Ayalon 2002EdebiyyatAyalon A 2002 Wali al ʿAhd In Bearman P J Bianquis Th Bosworth C E van Donzel E amp Heinrichs W P eds Encyclopaedia of Islam Volume XI W Z 2nd ed Leiden E J Brill pp 125 126 ISBN 978 90 04 12756 2 Marsham Andrew Rituals of Islamic Monarchy Accession and Succession in the First Muslim Empire Edinburgh Edinburgh University Press 2009 ISBN 978 0 7486 2512 3 Elave edebiyyat Die Kalifen von Kairo Die Faṭimiden in Agypten 973 1074 The Caliphs of Cairo The Fatimids in Egypt 973 1074 alman Munich C H Beck 2003 ISBN 3 406 48654 1