Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1955-ci il Vyetnam Dövləti referendumu — tezliklə Vyetnam Respublikasına (daha çox Cənubi Vyetnam kimi tanınır) çevrilmiş Vyetnam Dövlətinin gələcək idarəetmə formasını müəyyən etmək üçün nəzərdə tutulmuş referendum. Referendumda respublika sistemini təklif edən ölkənin baş naziri Nqo Din Zyem və keçmiş imperator Bao-day arasında mübarizə aparılmışdı. Bao-day 1945-ci ildə imperiya taxtından imtina etmişdi, lakin referendum zamanı rəsmi dövlət başçısı titulunu saxlamışdı. Zyem seçki saxtakarlığı vasitəsilə 98,2% səslə referendumda qalib gəlmişdi. Paytaxt Sayqonda seçici siyahısında cəmi 450 min adam olduğu halda Zyem 600 mindən çox səs toplamışdı. O, hətta müxalifət qruplarının səsverməni pozmağa çalışdığı kənd yerlərində də qeydə alınmış seçicilərin 90%-dən çoxu tərəfindən dəstək almışdı.
| 1955-ci il Vyetnam Dövləti referendumu | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vyetnam Dövləti Respublika olmalı yoxsa Monarxiya olaraq qalmalıdır? | ||||||||||||||||||||||
| Yer | Vyetnam Dövləti | |||||||||||||||||||||
| Tarix | 23 oktyabr 1955 | |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Zəmin
Referendum Bao-day ilə onun baş naziri arasında hakimiyyət mübarizəsinin son mərhələsi idi. Bao-day Zyemi bəyənmirdi və bir neçə dəfə onu işdən uzaqlaşdırmağa çalışmışdı, lakin onu yalnız ölkəyə ABŞ yardımı üçün kanal olaraq gördüyünə görə bu vəzifəyə təyin etmişdi. Bu müddət ərzində ölkə qeyri-sabitlik dövrünü yaşayırdı, çünki Vyetnam 1954-cü il Cenevrə Konfransında Birinci Hind-Çin müharibəsinə son qoyan razılaşmalar nəticəsində müvəqqəti olaraq iki yerə bölünmüşdü. Vyetnam dövləti milli seçkilərin ölkəni vahid hökumət altında birləşdirməsi nəzərdə tutulana qədər ölkənin cənub hissəsinə nəzarət edirdi. ölkə üzərində məhdud nəzarətə malik idi, Kaoday və dini təriqətləri öz orduları ilə kənd yerlərində öz administrasiyalarını qurmuşdular, mütəşəkkil cinayətkarlıq sindikatı isə Sayqon küçələrinə nəzarət edirdi. Bao-dayın müdaxiləsinə baxmayaraq, Zyem 1955-ci ilin ortalarına qədər yerli orduları tabe edə bilmiş və bütün ölkə üzərində mərkəzi hökumət hakimiyyətini təmin etmişdi.
Müvəffəqiyyətdən ruhlanan Zyem Bao-dayı devirmək üçün planlar qurmağa başlamışdı. O, referendumu 23 oktyabr 1955-ci il tarixinə təyin etmiş və keçmiş imperatorun referendumu pozmaq cəhdlərinə baxmayaraq, faktiki olaraq Bao-dayı siyasi səhnədən çıxarmışdı. Səsvermə öncəsi dövrdə Bao-day üçün təşviqat effektiv şəkildə qadağan edilmiş, Zyemin seçki kampaniyası isə Bao-daya qarşı şəxsi hücumlara yönəlmişdi. Bunlara dövlət başçısının pornoqrafik karikaturaları, onun qeyri-qanuni hökmdar olduğunu iddia edən və çoxsaylı məşuqələrlə işlərindən bəhs edən təsdiqlənməmiş şayiələr daxildir. Hökumətin nəzarətində olan media Bao-daya qarşı polemik hücumlar təşkil etmiş və polis qapı-qapı gəzərək insanları referendumun uğursuzluğunun nəticələri barədə xəbərdar etmişdir. Baş nazirin qardaşı referendumun nəticələrini uğurla saxtalaşdırdıqdan sonra Zyem özünü yeni yaradılmış Vyetnam Respublikasının prezidenti elan etmişdir.
İstinadlar
- Jacobs, Seth. Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America's War in Vietnam. Lanham, Maryland: . 2006. ISBN .
- Chapman, Jessica. "Staging Democracy: South Vietnam's 1955 Referendum to Depose Bao Dai". Diplomatic History. 30 (4). September 2006: 671–703. doi:10.1111/j.1467-7709.2006.00573.x. 2022-12-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-02-15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
1955 ci il Vyetnam Dovleti referendumu tezlikle Vyetnam Respublikasina daha cox Cenubi Vyetnam kimi taninir cevrilmis Vyetnam Dovletinin gelecek idareetme formasini mueyyen etmek ucun nezerde tutulmus referendum Referendumda respublika sistemini teklif eden olkenin bas naziri Nqo Din Zyem ve kecmis imperator Bao day arasinda mubarize aparilmisdi Bao day 1945 ci ilde imperiya taxtindan imtina etmisdi lakin referendum zamani resmi dovlet bascisi titulunu saxlamisdi Zyem secki saxtakarligi vasitesile 98 2 sesle referendumda qalib gelmisdi Paytaxt Sayqonda secici siyahisinda cemi 450 min adam oldugu halda Zyem 600 minden cox ses toplamisdi O hetta muxalifet qruplarinin sesvermeni pozmaga calisdigi kend yerlerinde de qeyde alinmis secicilerin 90 den coxu terefinden destek almisdi 1955 ci il Vyetnam Dovleti referendumuVyetnam Dovleti Respublika olmali yoxsa Monarxiya olaraq qalmalidir YerVyetnam DovletiTarix23 oktyabr 1955Neticeler Sesler Yes 5 721 735 amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 08323 980000 8 323 98 Monarxiya 63 017 amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 091 680000 91 68 Duzgun sesler 68 738 amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 0100 amp amp amp amp amp 0 100 00 Xetali ve ya bos sesler 0 amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 00 amp amp amp amp amp 0 0 Umumi sesler 68 738 100 00 Qeydiyyatdan kecmis secici istirakci 5 335 668 amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp amp 01 290000 1 29 ZeminReferendum Bao day ile onun bas naziri arasinda hakimiyyet mubarizesinin son merhelesi idi Bao day Zyemi beyenmirdi ve bir nece defe onu isden uzaqlasdirmaga calismisdi lakin onu yalniz olkeye ABS yardimi ucun kanal olaraq gorduyune gore bu vezifeye teyin etmisdi Bu muddet erzinde olke qeyri sabitlik dovrunu yasayirdi cunki Vyetnam 1954 cu il Cenevre Konfransinda Birinci Hind Cin muharibesine son qoyan razilasmalar neticesinde muveqqeti olaraq iki yere bolunmusdu Vyetnam dovleti milli seckilerin olkeni vahid hokumet altinda birlesdirmesi nezerde tutulana qeder olkenin cenub hissesine nezaret edirdi olke uzerinde mehdud nezarete malik idi Kaoday ve dini teriqetleri oz ordulari ile kend yerlerinde oz administrasiyalarini qurmusdular mutesekkil cinayetkarliq sindikati ise Sayqon kucelerine nezaret edirdi Bao dayin mudaxilesine baxmayaraq Zyem 1955 ci ilin ortalarina qeder yerli ordulari tabe ede bilmis ve butun olke uzerinde merkezi hokumet hakimiyyetini temin etmisdi Muveffeqiyyetden ruhlanan Zyem Bao dayi devirmek ucun planlar qurmaga baslamisdi O referendumu 23 oktyabr 1955 ci il tarixine teyin etmis ve kecmis imperatorun referendumu pozmaq cehdlerine baxmayaraq faktiki olaraq Bao dayi siyasi sehneden cixarmisdi Sesverme oncesi dovrde Bao day ucun tesviqat effektiv sekilde qadagan edilmis Zyemin secki kampaniyasi ise Bao daya qarsi sexsi hucumlara yonelmisdi Bunlara dovlet bascisinin pornoqrafik karikaturalari onun qeyri qanuni hokmdar oldugunu iddia eden ve coxsayli mesuqelerle islerinden behs eden tesdiqlenmemis sayieler daxildir Hokumetin nezaretinde olan media Bao daya qarsi polemik hucumlar teskil etmis ve polis qapi qapi gezerek insanlari referendumun ugursuzlugunun neticeleri barede xeberdar etmisdir Bas nazirin qardasi referendumun neticelerini ugurla saxtalasdirdiqdan sonra Zyem ozunu yeni yaradilmis Vyetnam Respublikasinin prezidenti elan etmisdir IstinadlarJacobs Seth Cold War Mandarin Ngo Dinh Diem and the Origins of America s War in Vietnam Lanham Maryland 2006 ISBN 0 7425 4447 8 Chapman Jessica Staging Democracy South Vietnam s 1955 Referendum to Depose Bao Dai Diplomatic History 30 4 September 2006 671 703 doi 10 1111 j 1467 7709 2006 00573 x 2022 12 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 02 15