Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vltava çayı — Elba çayının qolu olub, Çexiyanın ən uzun çayıdır. Çayın uzunluğu 430 kilometrdir. Çay Bohemiya meşəsi boyunca cənub-şərqə doğru axır və sonra Çeski Krumlov, Çeske Budejovice və Praqanı keçərək Bohemiyanın şimalına tərəf axıraq, Melnikdə Elba çayı ilə birləşir. Ümumilikdə çay "Çex milli çayı" kimi adlanır. Çayda hər il avarçəkmə turları keçirilir. Vltava çayı Çexiyanın ən önəmli turizm mənbəyidir.
| Vltava | |
|---|---|
 Vltava çayı, Praqa | |
| Ölkə |  Çexiya |
| Regionlar |
|
| Şəhərlər |
|
| Mənbəyi | Bohemiya meşəsi |
| • Yüksəkliyi | 1172 m |
| Mənsəbi | Elba çayı, Melnik |
| • Yüksəkliyi | 155 m |
| Uzunluğu | 430 km |
| Su sərfi | 149,9 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 28.000 km² |
| Tökülən çaylar | Soltərəfdən Otava, Berounka çayları; sağ tərəfdən Lužnice, Sázava çayları |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ümumi məlumat
Vltava çayı 430 km (270 mil) uzunluğundadır və sistemin sahəsi 28.090 kvadrat kilometr (10.850 kvadrat metr) ölçüdə Bohemiyanın yarısından və Çexiyanın bütün ərazisinin təxminən üçdə birindən çoxunu təşkil edir. Praqadan axdığı hissədə 18 körpü (aşağıda göstərilən məşhur Çarlz körpüsü daxil olmaqla) vasitəsilə kəsilib və uzunluğu şəhər daxilində 31 kilometr (19 mil) əhatə edir. Vinohrad Su Qalası (Vinohrady Water Tower) nasos əməliyyatları dayandırılan vaxta, 1912-ci ilə qədə çayın suyundan içməli su kimi sitifadə olunurdu. Lakin, içməli su mənbəyinin iflasa uğraması səbəbiylə Zelivka və Karane mənbələrindən su təchizatı təmir edilir. Belə hadisələr üçün üzərində Podoli su emalı zavodu yerləşir və çayın yuxarı axınının uzun hissəsi ikinci dərəcəli çirklənmənın qarşısının alınması üçün Podolí su emalı zavodu ciddi nəzarəti altındadır.
Çayın üzərində 1950-ci illərdə bir neçə bənd inşa edilmişdir. Orlik bəndi Vltava hövzəsində ən böyük su anbarını saxlayır, Bohem meşəsində (Çex dilində: Šumava) Lipno bəndi sahəsi ilə ən böyük su anbarını saxlayır. Praqanın şimalında Stěchovice su anbarı Jon küçəsinin kandarında tikilmişdir.
Mənbədən mənsəbə qədər olan hündürlük fərqi təxminən 1016 metrdir (3,333 ft) və mənbədən ən böyük axın isə Çernı Potok (Black Brook, AKA Teplá Vltava) adlanır. Vltava özü iki axının: daha uzun Mülayim Vltava (Teplá Vltava) və Bavariyada başlıyan Soyuq Vltava (Studená Vltava) birləşməsindən yaranır. Vltava axını boyu çoxlu qollar qəbul edir. Bunlardan ən böyüyü sol tərəfdən Otava və Berounka, sağ tərəfdən isə Lužnice və Sázava çaylarıdır. Çayın Český Krumlov ətrafındakı hissəsi (xüsusilə Vişší Broddan Boršov nad Vltavou-a qədər) su turizmi üçün çox məşhur bir yerdir.
Etimologiyası
Çex adı Vltava və alman adı Moldau köhnə alman dili sözlərindən wilt ahwa ("yabanı su") gəlir. Annales Fuldensdə (872-ci ildə) Fuldaha adlanır; 1113-cü ildən bu Wultha kimi təsdiq edilmişdir. Xronika Boemorum'da (1125-ci ildə) Bohemiya formasında ilk dəfə Wlitaua kimi təsdiq edilmişdir.
Digər tərəfdən, Ukraynada alman mənşəli izləri olmayan Ltava çayı var. Bu çay üzərində qəsəbənin adı 1174-cü ildə Hipatian Çronikl'da çəkilmişdir, ənənəvi olaraq Ukraynanın Poltava şəhərinin adı ilə bağlıdır. Ltava etimologiyasını təsvir edən bir çox nəzəriyyə var.
Daşqınlar
Vltava çayı hövzəsi tarixi boyunca bir neçə dəfə daşmışdır. Qeydiyyatçılar çay sahillərində 1784, 1845, 1890, 1940-cı illərdə və 2002-ci ildə ən yüksək daşqın su xəttini təyin edən etmişdilər.
Həmin ilin avqustunda çay daşqını bir neçə insanı öldürməsi və ərazi korlanması və Praqa hissəsi də daxil olmaqla, çayın məcaradan çıxması 2002-ci ildə Avropa daşqınlarına ağır təsir göstərmişdir. Çay üzərində Praqada ən qədim Çarlz körpüsü ciddi şəkildə zədələndi və körpünün təmir işləri uzun müddət tələb edirdi.
Praqanı yenidən 2013-cü ildə su basdı. Paraqa zooparkı da daxil olmaqla, Vltava və Elba hövzələrindəki bir çox məskunlaşma yerləri su altında qalmışdır. Lakin tarixi şəhər mərkəzini qorumaq üçün Vltava sahillərində metal səddlər tikildi.
Bəndlər
Su axımını tənzimləmək və hidroelektrik enerji istehsal etmək üçün Vltava çayı üzərində 9 hidroelektrik bənd inşa edilmişdir. Başlıca sularda başlayanlar: Lipno, Lipno II, Hněvkovice, Kořensko, Orlík, Kamýk, Slapy, Štěchovice və Vrané.
Mədəniyyət və elmə istinadlar
Çexiya bəstəkarı Bedrix Smetana tərəfindən klassik musiqinin ən tanınmış əsərlərindən biri Vltava'dır, adətən ingilis dilində Moldau adlanır. Əsər klassik musiqinin romantik dövründəndir və çayın Bohemiyadan keçən hissəsinin musiqili təsviridir (qulaq as).
1973-cü ildə Sovet astronomu Nikolay Stepanoviç Çernıh tərəfindən aşkar edilən kiçik bir planet 2123 Vltava çayın adı ilə adlandırılıb. [11]
Smetananın simfonik şeiri də Bertolt Brext tərəfindən eyni adlı bir mahnıya ilham verdi. John Willett tərəfindən əsərin ingilis versiyası, Moldauda çay daşlarının yerdəyişməsi, aşağı dərinə getməsi ilə xüsusiyyətlənir/ Praqada uzaqda səpələnmiş üç ölü imperatorlar.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Vltava" 2019-03-31 at the Wayback Machine. Oxford English Dictionary. Retrieved 3 October 2017.
- "The Vltava River — Historical Communication Link in the Český Krumlov Region" 2016-04-24 at the Wayback Machine. Český Krumlov — UNESCO World Heritage. Retrieved 19 June 2015.
The length of its flow to the mouth of the river to the Labe river near Mělnik is 430.2 km. Down to Český Krumlov it has a catchment area of 1,339 km2 , the whole basin of the Vltava river is 28,090 km2 .
- "Source : Avantgarde Prague". 2018-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-01.
- Water Tower of Vinohrady 2020-03-20 at the Wayback Machine, stovezata.praha.eu, retrieved 14 November 2013
- Šmilauer, Vladimír (1946). "O jménech našich řek" 2018-09-14 at the Wayback Machine [Names of our rivers]. Naše řeč (in Czech). Institute of the Czech Language. 30 (9–10): 161–165. ISSN 0027–8203 2008-04-24 at the Wayback Machine.
- Ільченко, Володимир (21 may 2009). "Відкриття професора Тищенка: наші предки знали Заратустру" 2017-11-11 at the Wayback Machine [Discovery by Professor Tishchenko: our ancestors knew Zarathustra] (in Ukrainian). Ukrainian Independent Information Agency.
- Papadaniil, Sofia; Schütze, Susann; Alukwe, Isaac (16 September 2007). "I. Flood Protection Measures of the City of Prague" 2015-06-19 at the Wayback Machine. Technische Universitat Dresden. Retrieved 19 June 2015.
Several flood marks along the river show the water levels of the different events in history and try to keep this danger of flooding in mind of the people.
- Yates, Ricky (9 February 2010). "Flooding in Prague" 2021-08-14 at the Wayback Machine. Ricky Yates — an Anglican in Prague. Retrieved 19 June 2015.
- Yates, Ricky (15 April 2012). "The Vltava River" 2018-08-19 at the Wayback Machine. Ricky Yates — an Anglican in Prague. Retrieved 19 June 2015.
- Bond, Anthony (4 June 2013). "Prague under water as floods claim ELEVEN lives across Europe and threaten German city of Dresden". Daily Mail. from the original on 7 June 2013. Retrieved 19 June 2015.
Areas to the south and north of the Czech capital were submerged, including the city's zoo and horse racing track, in the worst flooding in a decade which followed days of heavy rain. But metal barriers erected along the Vltava river banks protected the historical city centre.
- Schmadel, Lutz D. (2003). Dictionary of Minor Planet Names 2012-11-14 at the Wayback Machine (5th ed.). New York: Springer Verlag. p. 172. ISBN 3-540-00238-3. Retrieved 2009–10-09.
- "The song of the Moldau" 2021-10-27 at the Wayback Machine. Anti War Songs. 21 August 2012. Retrieved 25 September2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vltava cayi Elba cayinin qolu olub Cexiyanin en uzun cayidir Cayin uzunlugu 430 kilometrdir Cay Bohemiya mesesi boyunca cenub serqe dogru axir ve sonra Ceski Krumlov Ceske Budejovice ve Praqani kecerek Bohemiyanin simalina teref axiraq Melnikde Elba cayi ile birlesir Umumilikde cay Cex milli cayi kimi adlanir Cayda her il avarcekme turlari kecirilir Vltava cayi Cexiyanin en onemli turizm menbeyidir VltavaVltava cayi PraqaOlke CexiyaRegionlar Cenubi BohemiyaMerkezi BohemiyaSeherler Cesky KrumlovCeske BudejovicPraqaMenbeyi Bohemiya mesesi Yuksekliyi 1172 mMensebi Elba cayi Melnik Yuksekliyi 155 mUzunlugu 430 kmSu serfi 149 9 m sHovzesinin sahesi 28 000 km Tokulen caylar Solterefden Otava Berounka caylari sag terefden Luznice Sazava caylari Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatVltava cayi 430 km 270 mil uzunlugundadir ve sistemin sahesi 28 090 kvadrat kilometr 10 850 kvadrat metr olcude Bohemiyanin yarisindan ve Cexiyanin butun erazisinin texminen ucde birinden coxunu teskil edir Praqadan axdigi hissede 18 korpu asagida gosterilen meshur Carlz korpusu daxil olmaqla vasitesile kesilib ve uzunlugu seher daxilinde 31 kilometr 19 mil ehate edir Vinohrad Su Qalasi Vinohrady Water Tower nasos emeliyyatlari dayandirilan vaxta 1912 ci ile qede cayin suyundan icmeli su kimi sitifade olunurdu Lakin icmeli su menbeyinin iflasa ugramasi sebebiyle Zelivka ve Karane menbelerinden su techizati temir edilir Bele hadiseler ucun uzerinde Podoli su emali zavodu yerlesir ve cayin yuxari axininin uzun hissesi ikinci dereceli cirklenmenin qarsisinin alinmasi ucun Podoli su emali zavodu ciddi nezareti altindadir Cayin uzerinde 1950 ci illerde bir nece bend insa edilmisdir Orlik bendi Vltava hovzesinde en boyuk su anbarini saxlayir Bohem mesesinde Cex dilinde Sumava Lipno bendi sahesi ile en boyuk su anbarini saxlayir Praqanin simalinda Stechovice su anbari Jon kucesinin kandarinda tikilmisdir Vltava cayinin Carls korpusunden axmasi Praqa Menbeden mensebe qeder olan hundurluk ferqi texminen 1016 metrdir 3 333 ft ve menbeden en boyuk axin ise Cerni Potok Black Brook AKA Tepla Vltava adlanir Vltava ozu iki axinin daha uzun Mulayim Vltava Tepla Vltava ve Bavariyada basliyan Soyuq Vltava Studena Vltava birlesmesinden yaranir Vltava axini boyu coxlu qollar qebul edir Bunlardan en boyuyu sol terefden Otava ve Berounka sag terefden ise Luznice ve Sazava caylaridir Cayin Cesky Krumlov etrafindaki hissesi xususile Vissi Broddan Borsov nad Vltavou a qeder su turizmi ucun cox meshur bir yerdir EtimologiyasiCex adi Vltava ve alman adi Moldau kohne alman dili sozlerinden wilt ahwa yabani su gelir Annales Fuldensde 872 ci ilde Fuldaha adlanir 1113 cu ilden bu Wultha kimi tesdiq edilmisdir Xronika Boemorum da 1125 ci ilde Bohemiya formasinda ilk defe Wlitaua kimi tesdiq edilmisdir Diger terefden Ukraynada alman menseli izleri olmayan Ltava cayi var Bu cay uzerinde qesebenin adi 1174 cu ilde Hipatian Cronikl da cekilmisdir enenevi olaraq Ukraynanin Poltava seherinin adi ile baglidir Ltava etimologiyasini tesvir eden bir cox nezeriyye var DasqinlarVltava cayi hovzesi tarixi boyunca bir nece defe dasmisdir Qeydiyyatcilar cay sahillerinde 1784 1845 1890 1940 ci illerde ve 2002 ci ilde en yuksek dasqin su xettini teyin eden etmisdiler Hemin ilin avqustunda cay dasqini bir nece insani oldurmesi ve erazi korlanmasi ve Praqa hissesi de daxil olmaqla cayin mecaradan cixmasi 2002 ci ilde Avropa dasqinlarina agir tesir gostermisdir Cay uzerinde Praqada en qedim Carlz korpusu ciddi sekilde zedelendi ve korpunun temir isleri uzun muddet teleb edirdi Praqani yeniden 2013 cu ilde su basdi Paraqa zooparki da daxil olmaqla Vltava ve Elba hovzelerindeki bir cox meskunlasma yerleri su altinda qalmisdir Lakin tarixi seher merkezini qorumaq ucun Vltava sahillerinde metal seddler tikildi BendlerSu aximini tenzimlemek ve hidroelektrik enerji istehsal etmek ucun Vltava cayi uzerinde 9 hidroelektrik bend insa edilmisdir Baslica sularda baslayanlar Lipno Lipno II Hnevkovice Korensko Orlik Kamyk Slapy Stechovice ve Vrane Medeniyyet ve elme istinadlarCexiya bestekari Bedrix Smetana terefinden klassik musiqinin en taninmis eserlerinden biri Vltava dir adeten ingilis dilinde Moldau adlanir Eser klassik musiqinin romantik dovrundendir ve cayin Bohemiyadan kecen hissesinin musiqili tesviridir qulaq as 1973 cu ilde Sovet astronomu Nikolay Stepanovic Cernih terefinden askar edilen kicik bir planet 2123 Vltava cayin adi ile adlandirilib 11 Smetananin simfonik seiri de Bertolt Brext terefinden eyni adli bir mahniya ilham verdi John Willett terefinden eserin ingilis versiyasi Moldauda cay daslarinin yerdeyismesi asagi derine getmesi ile xususiyyetlenir Praqada uzaqda sepelenmis uc olu imperatorlar Hemcinin baxElba cayi Mulde cayiIstinadlar Vltava 2019 03 31 at the Wayback Machine Oxford English Dictionary Retrieved 3 October 2017 The Vltava River Historical Communication Link in the Cesky Krumlov Region 2016 04 24 at the Wayback Machine Cesky Krumlov UNESCO World Heritage Retrieved 19 June 2015 The length of its flow to the mouth of the river to the Labe river near Melnik is 430 2 km Down to Cesky Krumlov it has a catchment area of 1 339 km2 the whole basin of the Vltava river is 28 090 km2 Source Avantgarde Prague 2018 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 01 Water Tower of Vinohrady 2020 03 20 at the Wayback Machine stovezata praha eu retrieved 14 November 2013 Smilauer Vladimir 1946 O jmenech nasich rek 2018 09 14 at the Wayback Machine Names of our rivers Nase rec in Czech Institute of the Czech Language 30 9 10 161 165 ISSN 0027 8203 2008 04 24 at the Wayback Machine Ilchenko Volodimir 21 may 2009 Vidkrittya profesora Tishenka nashi predki znali Zaratustru 2017 11 11 at the Wayback Machine Discovery by Professor Tishchenko our ancestors knew Zarathustra in Ukrainian Ukrainian Independent Information Agency Papadaniil Sofia Schutze Susann Alukwe Isaac 16 September 2007 I Flood Protection Measures of the City of Prague 2015 06 19 at the Wayback Machine Technische Universitat Dresden Retrieved 19 June 2015 Several flood marks along the river show the water levels of the different events in history and try to keep this danger of flooding in mind of the people Yates Ricky 9 February 2010 Flooding in Prague 2021 08 14 at the Wayback Machine Ricky Yates an Anglican in Prague Retrieved 19 June 2015 Yates Ricky 15 April 2012 The Vltava River 2018 08 19 at the Wayback Machine Ricky Yates an Anglican in Prague Retrieved 19 June 2015 Bond Anthony 4 June 2013 Prague under water as floods claim ELEVEN lives across Europe and threaten German city of Dresden Daily Mail from the original on 7 June 2013 Retrieved 19 June 2015 Areas to the south and north of the Czech capital were submerged including the city s zoo and horse racing track in the worst flooding in a decade which followed days of heavy rain But metal barriers erected along the Vltava river banks protected the historical city centre Schmadel Lutz D 2003 Dictionary of Minor Planet Names 2012 11 14 at the Wayback Machine 5th ed New York Springer Verlag p 172 ISBN 3 540 00238 3 Retrieved 2009 10 09 The song of the Moldau 2021 10 27 at the Wayback Machine Anti War Songs 21 August 2012 Retrieved 25 September2013