Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uşas (sanskr. उषस्) — Hinduizmdə Vedik tanrıçası, dan yeri ilahəsi kimi tanınır. Uşas dəfələrlə "Riqveda" mətnlərində xatırlanır və David Kinsleyə görə, "həmişə sübh ilə eyniləşdirilir, hər gün dünyaya işığın gəlişi ilə özünü göstərir, sıxıcı qaranlığı qovur, şər demonlarını uzaqlaşdırır, bütün canlıları oyadır, hər şeyi hərəkətə gətirir və hər kəsi öz vəzifəsini yerinə yetirməyə göndərir". O, bütün canlıların həyat mənbəyidir, hərəkət və nəfəs verəndir, xaos və qarışıqlığın düşmənidir, hinduizmdə kosmik və mənəvi nizamı (Ṛta) dəstəkləyən uğurlu oyadıcıdır.
| Uşas | |
|---|---|
| Cinsi | qadın[d] |
| Digər mədəniyyətlərdə | Zarya, Avrora, Eos, Ostara |
Uşas, "Riqveda"da ən uca tanrıça hesab olunur, lakin Agni, Soma və İndra kimi üç mərkəzi kişi Vedik tanrılarından daha az əhəmiyyətlidir. O, digər əsas kişi Vedik tanrıları ilə bərabər səviyyədədir. O, mükəmməl bəzədilmiş gənc bir qadın kimi təsvir olunur və qızılı arabada və ya yüzlərlə araba ilə səmada hərəkət edir. Onun arabasını qızılı-qırmızı atlar və ya inəklər çəkir. Uşas Vediya günəş tanrısı Surya üçün yolu açır. Surya bəzən onun əri, bəzən isə oğlu kimi göstərilir. Vedalarda ən gözəl himnlərdən bəziləri ona həsr olunmuşdur. Onun bacısı gecə tanrıçası Nişa (və ya Ratri) olaraq tanınır.
Etimologiyası
Vedik uṣás sözü "dan yeri" mənasını verən uṣá sözündən gəlir. Söz Proto-Hind-İran mənşəli Hušā́s (Avestan dilində "ušā") sözündən yaranmışdır. O, həmçinin Proto-Hind-Avropa dilində h₂éusōs ("dan yeri") kökünə əsaslanır və yunan dilində "ēṓs", litva dilində "aušrà" sözləri ilə qohumdur. Mellori və Adamsın fikrincə, bu söz İndoevropa ənənələrində "şərq" mənasını verən terminlərin əsasını təşkil edir.
Uṣás s-şəkilli kök quruluşuna malikdir, yəni onun genitiv halı uṣásas olur və "dan yeri tanrıçası" mənasını ifadə edir. Uşas Proto-Hind-Avropa ilahəsi h₂ausos ilə əlaqəlidir. Onun digər İndoevropa panteonlarındakı qohumları arasında Yunan ilahəsi Eos, Roma ilahəsi Aurora, Litva ilahəsi və İngilis ilahəsi Ostara var. Ostaranın adı müasir ingilis dilində "Easter" (Pasxa) sözünün mənşəyi hesab olunur.
Təsviri
Uşas Vedaların əsas dan yeri tanrıçasıdır. O, bütün canlılara həyat verən, "bütün həyatın həyatı" və "bütün nəfəsin nəfəsi" olaraq təsvir edilir. Yer üzünü hər səhər yenidən canlandıran, xaosu və qaranlığı qovan, hər şeyi hərəkətə gətirən və bütün canlıları vəzifələrini yerinə yetirməyə göndərən bir ilahə kimi təsvir edilir.
O, Vedik ədəbiyyatında ən mühüm tanrıçadır, lakin Aqni, Soma və İndra kimi üç əsas kişi Vedik tanrılarından daha az önəmlidir. Onun adı bu üç tanrıya həsr olunan himnlərlə müqayisədə daha az xatırlanır, lakin Vedalarda digər kişi və qadın tanrılarla eyni səviyyədə qeyd edilir.
İstinadlar
- Constance Jones; James D. Ryan. Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. 2006. səh. 472. ISBN .
- Apte, Vaman Shivram, The Practical Sanskrit Dictionary (4th), New Delhi: Motilal Banarsidass, 1965, ISBN , p. 304.
- "Usha Suktam - A Vedic Eulogy to the Goddess of Dawn".
- David Kinsley. Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition. University of California Press. 1988. 7–8. ISBN .
- W. J. Wilkins. Hindu Gods and Goddesses. Courier. 2003. 48–52. ISBN .
- David Kinsley. Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition. University of California Press. 1988. 6–7. ISBN .
- Peter Heehs. Indian Religions: A Historical Reader of Spiritual Expression and Experience. New York University Press. 2002. 44–45. ISBN .
- Mallory, J.P.; Adams, D.Q. The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World. Oxford: Oxford University Press. 2006. səh. 301. ISBN .
- Mallory, J.P.; Adams, D.Q. The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World. Oxford: Oxford University Press. 2006. səh. 409. ISBN .
- Mallory, J.P.; Adams, D.Q. The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World. Oxford, UK: Oxford University Press. 2006. səh. 432. ISBN .
- David Kinsley. Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition. University of California Press. 1988. 6–8. ISBN .
- Roshen Dalal. Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin. 2010. səh. 433. ISBN .
Biblioqrafiya
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Usas sanskr उषस Hinduizmde Vedik tanricasi dan yeri ilahesi kimi taninir 1 2 Usas defelerle Riqveda metnlerinde xatirlanir ve David Kinsleye gore hemise subh ile eynilesdirilir her gun dunyaya isigin gelisi ile ozunu gosterir sixici qaranligi qovur 3 ser demonlarini uzaqlasdirir butun canlilari oyadir her seyi herekete getirir ve her kesi oz vezifesini yerine yetirmeye gonderir 4 O butun canlilarin heyat menbeyidir hereket ve nefes verendir xaos ve qarisiqligin dusmenidir hinduizmde kosmik ve menevi nizami Ṛta destekleyen ugurlu oyadicidir 4 5 Usas Cinsi qadin d Diger medeniyyetlerde Zarya Avrora Eos Ostara Usas Riqveda da en uca tanrica hesab olunur lakin Agni Soma ve Indra kimi uc merkezi kisi Vedik tanrilarindan daha az ehemiyyetlidir O diger esas kisi Vedik tanrilari ile beraber seviyyededir 6 O mukemmel bezedilmis genc bir qadin kimi tesvir olunur ve qizili arabada ve ya yuzlerle araba ile semada hereket edir Onun arabasini qizili qirmizi atlar ve ya inekler cekir 6 Usas Vediya gunes tanrisi Surya ucun yolu acir Surya bezen onun eri bezen ise oglu kimi gosterilir 1 5 7 Vedalarda en gozel himnlerden bezileri ona hesr olunmusdur Onun bacisi gece tanricasi Nisa ve ya Ratri olaraq taninir 1 Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Tesviri 3 Istinadlar 3 1 BiblioqrafiyaEtimologiyasiredakteVedik uṣas sozu dan yeri menasini veren uṣa sozunden gelir Soz Proto Hind Iran menseli Husa s Avestan dilinde usa sozunden yaranmisdir O hemcinin Proto Hind Avropa dilinde h eusōs dan yeri kokune esaslanir ve yunan dilinde eṓs litva dilinde ausra sozleri ile qohumdur Mellori ve Adamsin fikrince bu soz Indoevropa enenelerinde serq menasini veren terminlerin esasini teskil edir 8 Uṣas s sekilli kok qurulusuna malikdir yeni onun genitiv hali uṣasas olur ve dan yeri tanricasi menasini ifade edir 9 Usas Proto Hind Avropa ilahesi h ausos ile elaqelidir Onun diger Indoevropa panteonlarindaki qohumlari arasinda Yunan ilahesi Eos Roma ilahesi Aurora Litva ilahesi Austra ve Ingilis ilahesi Ostara var Ostaranin adi muasir ingilis dilinde Easter Pasxa sozunun menseyi hesab olunur 10 TesviriredakteUsas Vedalarin esas dan yeri tanricasidir O butun canlilara heyat veren butun heyatin heyati ve butun nefesin nefesi olaraq tesvir edilir 1 Yer uzunu her seher yeniden canlandiran xaosu ve qaranligi qovan her seyi herekete getiren ve butun canlilari vezifelerini yerine yetirmeye gonderen bir ilahe kimi tesvir edilir 11 O Vedik edebiyyatinda en muhum tanricadir lakin Aqni Soma ve Indra kimi uc esas kisi Vedik tanrilarindan daha az onemlidir Onun adi bu uc tanriya hesr olunan himnlerle muqayisede daha az xatirlanir lakin Vedalarda diger kisi ve qadin tanrilarla eyni seviyyede qeyd edilir 12 Istinadlarredakte 1 2 3 4 Constance Jones James D Ryan Encyclopedia of Hinduism Infobase Publishing 2006 seh 472 ISBN 978 0 8160 7564 5 Apte Vaman Shivram The Practical Sanskrit Dictionary 4th New Delhi Motilal Banarsidass 1965 ISBN 81 208 0567 4 p 304 Usha Suktam A Vedic Eulogy to the Goddess of Dawn 1 2 David Kinsley Hindu Goddesses Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition University of California Press 1988 7 8 ISBN 978 0 520 90883 3 1 2 W J Wilkins Hindu Gods and Goddesses Courier 2003 48 52 ISBN 978 0 486 43156 7 1 2 David Kinsley Hindu Goddesses Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition University of California Press 1988 6 7 ISBN 978 0 520 90883 3 Peter Heehs Indian Religions A Historical Reader of Spiritual Expression and Experience New York University Press 2002 44 45 ISBN 978 0 8147 3650 0 Mallory J P Adams D Q The Oxford Introduction to Proto Indo European and the Proto Indo European World Oxford Oxford University Press 2006 seh 301 ISBN 978 0 19 929668 2 Mallory J P Adams D Q The Oxford Introduction to Proto Indo European and the Proto Indo European World Oxford Oxford University Press 2006 seh 409 ISBN 978 0 19 929668 2 Mallory J P Adams D Q The Oxford Introduction to Proto Indo European and the Proto Indo European World Oxford UK Oxford University Press 2006 seh 432 ISBN 978 0 19 929668 2 David Kinsley Hindu Goddesses Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition University of California Press 1988 6 8 ISBN 978 0 520 90883 3 Roshen Dalal Hinduism An Alphabetical Guide Penguin 2010 seh 433 ISBN 978 0 14 341421 6 Biblioqrafiyaredakte Dallapiccola Anna Dictionary of Hindu Lore and Legend New York Thames amp Hudson 2002 ISBN 0 500 51088 1 Kinsley David Hindu Goddesses Vision of the Divine Feminine in the Hindu Religious Traditions New Delhi Motilal Banarsidass 1987 ISBN 81 208 0379 5 Menbe https az wikipedia org w index php title Usas amp oldid 8091355