Uzun körpü — Ədirnədə, üzərində, Anadolu ilə Balkanları bir-birinə bağlayan yeganə körpü və dünyanın ən uzun daş körpüsüdü. Keçmiş adı Ergene köprüsüdür(Cisri Ergene). Körpünün adı Ədirnə Uzunkörpü ilçəsinə vermişdir.
Uzun körpü | |
---|---|
Ölkə | Türkiyə |
Şəhər | Ədirnə |
Yerləşir | Ədirnə ili |
Aidiyyatı | Osmanlı imperiyası |
Sifarişçi | II Murad |
Tikilmə tarixi | 1426-1443 |
Üslubu | Osmanlı memarlığı |
Uzunluğu |
|
Eni | 6,8 m |
Material | daş[d] |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Uzun körpü 1426–1443-cü ildə Osmanlı sultanı II Murad tərəfindən, dövrün baş memarı Müslihiddinə tikdirilib. Körpünün tikintisində baş memar Usta Muslihinddin ilə Memar Mehmed birlikdə çalışmışdılar.
1392 metr uzunluğu, 6.80 metr enində olan körpünün 174 kəməri vardır və 4 il ərzində inşa edildi. Kəmərlərinin bəziləri kəskin, bəziləri girdədir. Körpünün hündürlüyü və eni yer yer dəyişir. Bəzi bölmələrində selyaranlar və üstündə eyvanlar var. Daş sütunlar arasında fil, şir, quş fiqurları diqqət çəkir.
Körpü Osmanlının Balkanlara edəcəyi fəthlərdə qoşunlara təbii bir maneə olaraq qarşılarına çıxan Ergene çayını keçmək üçün qurulmuşdu. Daha əvvəl inşa edilən taxta körpülərin çayın daşqınları ilə dağıldığı üçün tikilən daş körpü, Türk ordusunun hücumlarının qışda da davam etdirə bilməsini təmin etdi. Uzun körpü inşa edilərkən körpünün başına məscid ilə imarət tikilərək və Ergene şəhəri adı ilə bir ilçə inşa edilmişdir. Uzun köprü, Osmanlıların Rumelidə qurduqları ilk yerləşim yeridir. Daha öncə var olan bir qəsəbə deyil, tamamən Türklər tərəfindən qurulmuş bir şəhəirdir. Körpünün tikintisi zamanı Cisri Ergene qəsəbəsinə II Muradın əmri ilə Muradiyə məscidi və bir də hamam tikilmişdir.
Uzun körpü Osmanlının son dövründə baş verən müharibələr zamanı həm Yunan, həm də Bolqar istilası altında qalmışdır. 1920–1922-ci il Yunan işğalı zamanı adı Makrifere olaraq dəyişdirilmişdir. Uzun körpüün maraqlı bir xüsusiyyəti də körpünün başında, Osmanlı ölkəsinin ilk Azadlıq abidəsinin 1909-cu ildə tikilmiş olmasıdır.
Körpü, ən son 1963-cü ildə bərpa olunmuşdu. Bu təmir zamanı üzərinə beton tökülərək tarixi görkəminə zərər verilmişdir. Tarixi körpü üzərindən hələ də Ədirnə-İzmir Dövlət avtomobil yolu keçir. Körpü hazırda dağılma təhlükəsi ilə üz-üzədir.
Bu gün Yunanıstan sərhədinə 6 km məsafədə yerləşən Uzun körpü bölgənin dolanışığını kənd təsərrüfatı və aqrar sənaye üzərindən təmin edir. Ergene vadisinin bərəkətli torpaqlarında çəltik, ayçiçek-i və buğda başda olmaqla kənd təsərrüfatı məhsullar, digər bölgələrə nisbətən yüksək məhsuldarlıqla istehsal edilir. Ancaq son 20 ildə Trakyada inkişaf edən nəzarətsiz sənaye ilə yanaşı ətraf mühit problemləri Ergene çayını istifadəyə yararsız hala gətirmişdir. Sənaye tullantılarına görə, hər gün fərqli rəngdə axan Ergene çayı qoxusu və ehtiva etdiyi kimyəvi maddələr səbəbindən bütün bölgə xalqını və iqtisadiyyatını mənfi təsir göstərir.
Mənbə
- Uzunköprü, Edirne
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzun korpu Edirnede uzerinde Anadolu ile Balkanlari bir birine baglayan yegane korpu ve dunyanin en uzun das korpusudu Kecmis adi Ergene koprusudur Cisri Ergene Korpunun adi Edirne Uzunkorpu ilcesine vermisdir Uzun korpu41 16 48 sm e 26 40 48 s u Olke TurkiyeSeher EdirneYerlesir Edirne iliAidiyyati Osmanli imperiyasiSifarisci II MuradTikilme tarixi 1426 1443Uslubu Osmanli memarligiUzunlugu 1 392 mEni 6 8 mMaterial das d Uzun korpu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Uzun korpu 1426 1443 cu ilde Osmanli sultani II Murad terefinden dovrun bas memari Muslihiddine tikdirilib Korpunun tikintisinde bas memar Usta Muslihinddin ile Memar Mehmed birlikde calismisdilar 1392 metr uzunlugu 6 80 metr eninde olan korpunun 174 kemeri vardir ve 4 il erzinde insa edildi Kemerlerinin bezileri keskin bezileri girdedir Korpunun hundurluyu ve eni yer yer deyisir Bezi bolmelerinde selyaranlar ve ustunde eyvanlar var Das sutunlar arasinda fil sir qus fiqurlari diqqet cekir Korpu Osmanlinin Balkanlara edeceyi fethlerde qosunlara tebii bir manee olaraq qarsilarina cixan Ergene cayini kecmek ucun qurulmusdu Daha evvel insa edilen taxta korpulerin cayin dasqinlari ile dagildigi ucun tikilen das korpu Turk ordusunun hucumlarinin qisda da davam etdire bilmesini temin etdi Uzun korpu insa edilerken korpunun basina mescid ile imaret tikilerek ve Ergene seheri adi ile bir ilce insa edilmisdir Uzun kopru Osmanlilarin Rumelide qurduqlari ilk yerlesim yeridir Daha once var olan bir qesebe deyil tamamen Turkler terefinden qurulmus bir seheirdir Korpunun tikintisi zamani Cisri Ergene qesebesine II Muradin emri ile Muradiye mescidi ve bir de hamam tikilmisdir Uzun korpu Osmanlinin son dovrunde bas veren muharibeler zamani hem Yunan hem de Bolqar istilasi altinda qalmisdir 1920 1922 ci il Yunan isgali zamani adi Makrifere olaraq deyisdirilmisdir Uzun korpuun maraqli bir xususiyyeti de korpunun basinda Osmanli olkesinin ilk Azadliq abidesinin 1909 cu ilde tikilmis olmasidir Korpu en son 1963 cu ilde berpa olunmusdu Bu temir zamani uzerine beton tokulerek tarixi gorkemine zerer verilmisdir Tarixi korpu uzerinden hele de Edirne Izmir Dovlet avtomobil yolu kecir Korpu hazirda dagilma tehlukesi ile uz uzedir Bu gun Yunanistan serhedine 6 km mesafede yerlesen Uzun korpu bolgenin dolanisigini kend teserrufati ve aqrar senaye uzerinden temin edir Ergene vadisinin bereketli torpaqlarinda celtik aycicek i ve bugda basda olmaqla kend teserrufati mehsullar diger bolgelere nisbeten yuksek mehsuldarliqla istehsal edilir Ancaq son 20 ilde Trakyada inkisaf eden nezaretsiz senaye ile yanasi etraf muhit problemleri Ergene cayini istifadeye yararsiz hala getirmisdir Senaye tullantilarina gore her gun ferqli rengde axan Ergene cayi qoxusu ve ehtiva etdiyi kimyevi maddeler sebebinden butun bolge xalqini ve iqtisadiyyatini menfi tesir gosterir MenbeUzunkopru Edirne