Türkləşdirmə — əhalinin və ya yerlərin mədəniyyət, dil, tarix və ya etnik mənsubiyyət kimi türk atributlarını qəbul etdiyi və ya mənimsədiyi yerdəyişməni təsvir edir. Bununla belə, çox vaxt bu termin daha dar mənada sadəcə türk deyil, konkret türkiyəli mənasında tətbiq edilir, buna görə də Osmanlı imperiyasına və Türkiyə Respublikasının Türkiyədə yaşayan etnik azlıqlara qarşı türk milliyətçi siyasətinə xitab edilir. Türk dövlətləri inkişaf etdikcə və böyüdükcə bu mədəni dəyişikliyin bir çox nümunələri olmuşdur.
Türkləşmənin ən erkən nümunəsi Mərkəzi Asiyada baş bermişdir. O zaman b.e. VI əsrində türk tayfalarının köçü regionda yaşayan İran xalqları arasında dil dəyişikliyinə səbəb olmuşdur. Həmçinin, b.e. VIII əsrinə qədər Qaşqarın türkləşdirilməsini qarluq türkləri başa çatdırmış və əhalini islamlaşdırmışdılar.
O zamanlar əsasən yunandilli müxtəlif xalqların yaşadığı Anadolunun türkləşməsi Səlcuqlu imperiyası və Rum suultanlığı dövründə baş vermişdir.
Etimologiya
XX əsrdən əvvəl Anadolu, Balkan, Qafqaz və Yaxın Şərq vilayətlərinin məruz qaldığı deyilirdi. XX əsrdə Türkiyə milliyətçiliyinin yüksəlişindən sonra "türkləşdirmə" "osmanlılaşdırma" ilə əvəz olunmağa başlamışdı.
Termin yunan dilində Bizans imperiyası dövründə, 1300-cü illərdən dövründən "εκτουρκισμός" və ya "τούρκεμα" kimi istifadə edilmişdir. Bu, hərfi mənada "türk olmaq" deməkdir. Bu ifadə şəxslərdən başqa türklər tərəfindən fəth edilən şəhərlərə və ya məscidə çevrilmiş kilsələrə də aid edilirdi. Daha çox "τουρκεύω" ("türkləşdirmək" və ya "türk olmaq") fel şəklində istifadə olunur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Peimani, Hooman. Regional Security and the Future of Central Asia. Westport, CT: Praeger. 1998. səh. 44. ISBN .
- Dickens, Mark. Kashgar // The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Oxford University Press. 2018-03-22. ISBN . 2021-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-21.
- Lambton, Ann; Lewis, Bernard, redaktorlar 3 // The Cambridge history of Islam (Reprint.). Cambridge: Cambridge Univ. Press. 1977. 231–233. ISBN . 2016-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-09-22.:"Anatolia had been the homeland of many peoples, the scene of many civilizations, and had served them as a bridge between three continents" "After the battle of Manzikert, there were swift and sudden changes in the ethnic features of Anatolia. Because the great Turkish migration and colonization were neither studied nor understood, the process of Turkification in Anatolia remained an enigma, and some historians ascribed these changes to the annihilation or mass conversion to Islam of the local population. While there were indeed conversions and losses of population on both sides, the inaccuracy of such conjectures, which fail to take about of migration and ethnic changes, is shown even by a general picture of events as drawn above."
- Davison, Roderic H. Essays in Ottoman and Turkish History, 1774-1923: The Impact of the West. University of Texas Press. 2013. 3–4. ISBN . 2018-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-09-22.
So the Seljuk sultanate was a successor state ruling part of the medieval Greek empire, and within it the process of Turkification of a previously Hellenized Anatolian population continued. That population must already have been of very mixed ancestry, deriving from ancient Hittite, Phrygian, Cappadocian, and other civilizations as well as Roman and Greek.
- Leonard, Thomas M. Turkey // Encyclopedia of the Developing World, Volume 3. Routledge. 2006. səh. 1576. ISBN .
Subsequently, hellenization of the elites transformed Anatolia into a largely Greek-speaking region
- Göl, Ayla. Turkey facing east: Islam, modernity and foreign policy. Oxford University Press. 2015-11-01. ISBN .
- Vyzantios, Skarlatos D. Skarlatos D. Vyzantios, Dictionnaire Grec-Français et Français-Grec, Athens, 1856, p. 408 (French part), under term "TURBAN". 1856. İstifadə tarixi: 2014-05-05.
- Thumb, Albert. Thumb Albert, Handbuch der neugriechischen Volkssprache, Trübner, 1895, p. 233. 1895. ISBN . İstifadə tarixi: 2014-05-05.
- Emile Louis Jean Legrand, Chrestomathie grecque moderne, 1899, p. 479. . Archived from the original on 2013-07-18. İstifadə tarixi: 2023-06-29. "τουρκεύω, rendre turc, se faire turc.
Əlavə ədəbiyyat
- Aydar, Hidayet. "The issue of chanting the Adhan in languages other than Arabic and related social reactions against it in Turkey". 2006. 2019-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-26.
- Bayir, Derya. Minorities and Nationalism in Turkish Law. Surrey, England: Ashgate Publishing. 2013. ISBN .
- Bayir, Derya. Minorities and Nationalism in Turkish Law. Routledge. 2016. ISBN .
- Demirdjian, Alexis. The Armenian Genocide Legacy. Springer. 2016. ISBN .
- Jongerden, Joost. The settlement issue in Turkey and the Kurds: an analysis of spatial policies, modernity and war. Leiden, the Netherlands: Brill. 2007. ISBN . İstifadə tarixi: 12 January 2013.
- Kieser, Hans-Lukas, redaktorTurkey Beyond Nationalism towards Post-Nationalist Identities. International Library of Twentieth Century History. 8. London: Tauris. 2006. ISBN . İstifadə tarixi: 7 January 2013.
- Kushner, David. "Self-Perception and Identity in Contemporary Turkey". Journal of Contemporary History. 32 (2). April 1997: 219–33. doi:10.1177/002200949703200206. JSTOR 261242.
- Meeker, Michael E. "The Black Sea Turks: Some Aspects of Their Ethnic and Cultural Background". International Journal of Middle East Studies. 2 (4). 1971: 318–45. doi:10.1017/S002074380000129X. JSTOR 162721.
- Vryonis, Speros. The decline of medieval Hellenism in Asia Minor and the process of Islamization from the eleventh through the fifteenth century. University of California Press. 1971.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turklesdirme ehalinin ve ya yerlerin medeniyyet dil tarix ve ya etnik mensubiyyet kimi turk atributlarini qebul etdiyi ve ya menimsediyi yerdeyismeni tesvir edir Bununla bele cox vaxt bu termin daha dar menada sadece turk deyil konkret turkiyeli menasinda tetbiq edilir buna gore de Osmanli imperiyasina ve Turkiye Respublikasinin Turkiyede yasayan etnik azliqlara qarsi turk milliyetci siyasetine xitab edilir Turk dovletleri inkisaf etdikce ve boyudukce bu medeni deyisikliyin bir cox numuneleri olmusdur Turklesmenin en erken numunesi Merkezi Asiyada bas bermisdir O zaman b e VI esrinde turk tayfalarinin kocu regionda yasayan Iran xalqlari arasinda dil deyisikliyine sebeb olmusdur Hemcinin b e VIII esrine qeder Qasqarin turklesdirilmesini qarluq turkleri basa catdirmis ve ehalini islamlasdirmisdilar O zamanlar esasen yunandilli muxtelif xalqlarin yasadigi Anadolunun turklesmesi Selcuqlu imperiyasi ve Rum suultanligi dovrunde bas vermisdir EtimologiyaXX esrden evvel Anadolu Balkan Qafqaz ve Yaxin Serq vilayetlerinin meruz qaldigi deyilirdi XX esrde Turkiye milliyetciliyinin yukselisinden sonra turklesdirme osmanlilasdirma ile evez olunmaga baslamisdi Termin yunan dilinde Bizans imperiyasi dovrunde 1300 cu illerden dovrunden ektoyrkismos ve ya toyrkema kimi istifade edilmisdir Bu herfi menada turk olmaq demekdir Bu ifade sexslerden basqa turkler terefinden feth edilen seherlere ve ya mescide cevrilmis kilselere de aid edilirdi Daha cox toyrkeyw turklesdirmek ve ya turk olmaq fel seklinde istifade olunur Hemcinin baxAzerbaycanlilasdirma Farslasdirma Kurdlesdirme Turkculuk Gunes dil nezeriyyesi Turk Iran enenesiIstinadlarPeimani Hooman Regional Security and the Future of Central Asia Westport CT Praeger 1998 seh 44 ISBN 0 275 96021 8 Dickens Mark Kashgar The Oxford Dictionary of Late Antiquity Oxford University Press 2018 03 22 ISBN 978 0 19 866277 8 2021 04 21 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 21 Lambton Ann Lewis Bernard redaktorlar 3 The Cambridge history of Islam Reprint Cambridge Cambridge Univ Press 1977 231 233 ISBN 0521291356 2016 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2016 09 22 Anatolia had been the homeland of many peoples the scene of many civilizations and had served them as a bridge between three continents After the battle of Manzikert there were swift and sudden changes in the ethnic features of Anatolia Because the great Turkish migration and colonization were neither studied nor understood the process of Turkification in Anatolia remained an enigma and some historians ascribed these changes to the annihilation or mass conversion to Islam of the local population While there were indeed conversions and losses of population on both sides the inaccuracy of such conjectures which fail to take about of migration and ethnic changes is shown even by a general picture of events as drawn above Davison Roderic H Essays in Ottoman and Turkish History 1774 1923 The Impact of the West University of Texas Press 2013 3 4 ISBN 978 0292758940 2018 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2016 09 22 So the Seljuk sultanate was a successor state ruling part of the medieval Greek empire and within it the process of Turkification of a previously Hellenized Anatolian population continued That population must already have been of very mixed ancestry deriving from ancient Hittite Phrygian Cappadocian and other civilizations as well as Roman and Greek Leonard Thomas M Turkey Encyclopedia of the Developing World Volume 3 Routledge 2006 seh 1576 ISBN 9781579583880 Subsequently hellenization of the elites transformed Anatolia into a largely Greek speaking region Gol Ayla Turkey facing east Islam modernity and foreign policy Oxford University Press 2015 11 01 ISBN 978 1 5261 0334 5 Vyzantios Skarlatos D Skarlatos D Vyzantios Dictionnaire Grec Francais et Francais Grec Athens 1856 p 408 French part under term TURBAN 1856 Istifade tarixi 2014 05 05 Thumb Albert Thumb Albert Handbuch der neugriechischen Volkssprache Trubner 1895 p 233 1895 ISBN 9783112172148 Istifade tarixi 2014 05 05 Emile Louis Jean Legrand Chrestomathie grecque moderne 1899 p 479 Archived from the original on 2013 07 18 Istifade tarixi 2023 06 29 toyrkeyw rendre turc se faire turc Elave edebiyyatAydar Hidayet The issue of chanting the Adhan in languages other than Arabic and related social reactions against it in Turkey 2006 2019 01 12 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 26 Bayir Derya Minorities and Nationalism in Turkish Law Surrey England Ashgate Publishing 2013 ISBN 978 1 409 42007 1 Bayir Derya Minorities and Nationalism in Turkish Law Routledge 2016 ISBN 978 1 317 09579 8 Demirdjian Alexis The Armenian Genocide Legacy Springer 2016 ISBN 978 1137561633 Jongerden Joost The settlement issue in Turkey and the Kurds an analysis of spatial policies modernity and war Leiden the Netherlands Brill 2007 ISBN 978 90 04 15557 2 Istifade tarixi 12 January 2013 Kieser Hans Lukas redaktorTurkey Beyond Nationalism towards Post Nationalist Identities International Library of Twentieth Century History 8 London Tauris 2006 ISBN 978 1 84511 141 0 Istifade tarixi 7 January 2013 Kushner David Self Perception and Identity in Contemporary Turkey Journal of Contemporary History 32 2 April 1997 219 33 doi 10 1177 002200949703200206 JSTOR 261242 Meeker Michael E The Black Sea Turks Some Aspects of Their Ethnic and Cultural Background International Journal of Middle East Studies 2 4 1971 318 45 doi 10 1017 S002074380000129X JSTOR 162721 Vryonis Speros The decline of medieval Hellenism in Asia Minor and the process of Islamization from the eleventh through the fifteenth century University of California Press 1971