Türkiyə–Yunanıstan münasibətləri — Yunanıstan Respublikası və Türkiyə arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Türkiyə Yunanıstan münasibətləri Yunanıstanın 1821-ci ildə Osmanlıdan müstəqillik qazandığı dövrdən bəri qarşılıqlı düşmənçilik və qısa müddətli barışıqlarla müşayiət olunur. O vaxtdan bəri iki ölkə dörd böyük müharibədə bir-biri ilə toqquşmuşdur: Osmanlı-Yunan müharibəsi (1897), Birinci Balkan müharibəsi (1912-1913), Birinci Dünya müharibəsi və İkinci Yunan-Türk müharibəsi. Ölkələr arasındakı dövlət sərhədinin uzunluğu 192 km-dir.
Türkiyə–Yunanıstan münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Diplomatik nümayəndəliklər
Türkiyənin Afinada səfirliyi, Saloniki, Komotini və Rodos şəhərlərində baş konsulluqları var.
Yunanıstanın Ankarada səfirliyi, İstanbul, İzmir və Ədirnədə baş konsulluqları var.
Egey mübahisəsi
1987-ci və 1996-cı illərdə Egey dənizinin su sahəsindəki suverenlik və onun üzərindəki hava məkanı ilə bağlı mübahisələr iki dövlət arasında hərbi əməliyyatların başlamasına səbəb ola biləcəyi böhran vəziyyətlərinə səbəb olur.
1999-cu ildən
Davos prosesi adlanan yaxınlaşma cəhdləri hələ 1988-ci ildə Baş nazirlər Andreas Papandreu və Turqut Özal tərəfindən həyata keçirilir. Münasibətlərin əhəmiyyətli dərəcədə istiləşməsinə təkan 1999-cu ilin ikinci yarısında yaranan zəlzələ diplomatiyası olur. Hər iki ölkənin güclü zəlzələlərdən (İzmit zəlzələsi) ciddi şəkildə təsirləndikləri zaman, kortəbii qarşılıqlı simpatiya dalğası dövlətlər arasındakı münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına kömək edir. Bir çox xarici müşahidəçiləri bu hadisə çaşdırir.
2001-2011-ci illərdə Yunanıstanın Türkiyəyə illik ixracatı təxminən 10 dəfə artır. Məbləğ 266 milyon dollardan 2569 milyon dollara böyüyür.
Xarici İşlər Naziri (2009-cu ildən) və daha sonra Yunanıstanın Baş Naziri olan Georgios Papandreou ilə Türkiyənin Xarici İşlər Naziri İsmayıl Cem və daha sonra Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğanla aparılan danışıqlar nəticəsində əlaqələrin yaxşılaşdırılmasında ciddi irəliləyiş əldə edilir. Bu Yunanıstan hökumətinin Türkiyənin Avropa perspektivinə dəstək siyasətinin nəticəsində olur. Bununla birlikdə 2005-ci ildə aparılan sorğular yunanlıarın yalnız 25% -nin Türkiyənin Avropa Birliyinə qoşulmasına dəstək verdiyini göstərir.
2010-cu ildə Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan bir neçə nazirlə Afinaya rəsmi səfər edir. Analitiklərə görə danışıqlar, dövlətlər arasındakı münasibətlərdə müəyyən bir istiləşmənin təzahürü olur. Türkiyənin xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu, Türkiyə hökumətinin iki ölkə arasında münasibətlərdə "psixoloji dəyişiklik atmosferi" yaratmağa çalışdığını söyləyir.
Bu arada Yunanistan polisinin verdiyi məlumata görə, 2010-cu ildə türk qaçaq immiqrantların payı əhəmiyyətli dərəcədə artmış, tutulmalarının sayı, xüsusən sərhəd bölgəsi olan Evrosta, 2009-cu illə müqayisədə 371.94 % artmışdır. 2010-cu ilin oktyabrında Yunanıstan Mülki Müdafiə Nazirliyi Aİ-dan Yunanistan-Türkiyə sərhədini qanunsuz miqrantlardan qorumaq üçün sərhəd patrul göndərməsini istəyir. 2 noyabr 2010-cu ildə Yunanistan-Türkiyə sərhədinə yaxın Orestias qəsəbəsində 175 Frontex mütəxəssisindən ibarət bir dəstə yerləşdirilir.
2010-cu ilin noyabr ayında Wikileaks, ABŞ-nin Ankaradakı səfiri Ceyms Cefrinin Türkiyənin Evrosu işğal etməsi üçün hərbi bir böhrana təhrik etməyi planlaşdırdığını iddia edən bir hesabatını yayımlayır. ABŞ belə bir hücumun 2003-cü ildə hazırlandığını təsdiqləyir, lakin türk generalı Doğan bu plana qarşı çıxır.
Münasibətlərin istiləşməsinə daha bir təkan, 2012-ci ilin iyun ayında tanınmış Yunan-Türk dostluğunun tərəfdarı və Türkiyənin Baş naziri R. Ərdoğan ilə yaxından tanış olan Xarici İşlər Naziri D. Avramopoulos'un təyin edilməsi olur.
İstinadlar
- Калугин П. Е. Современное стратегическое сотрудничество Российской Федерации с Турцией в сфере энергетики. Диссертация на соискание ученой степени кандидата исторических наук. Иркутск, 2014. — С. 168. Режим доступа: http://isu.ru/ru/science/boards/dissert/dissert.html?id=5 2016-06-03 at the Wayback Machine
- "BBC Analysis: EU views on Turkish bid". 2020-06-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- "Премьер-министр Турции прилетел в Афины". 2012-08-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- Визит премьер-министра Турции в Грецию оценивается как исторический[ölü keçid]
- "Анкара поддержит курс на урегулирование кипрской проблемы". 2012-08-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- "Frontex: "Greece Point of Entry for 90 % of Illegal EU Crossings in 2nd Quarter of 2010″". 2010-11-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- Текст документа: 2021-07-09 at the Wayback Machine «The plan, which has been denied by both the military and retired General Dogan, involved false-flag bombing of mosques and efforts to provoke a military crisis with Greece in order to create the conditions for a military intervention.»
- Και «πόλεμο» Ελλάδας — Τουρκίας «είδε» το WikiLeaks![ölü keçid]
- "ΔΕΙΤΕ: Αφορά σε επεισόδιο στον Έβρο". 2010-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- Greek FM Turkish PM’s friend 2017-01-09 at the Wayback Machine Hürriyet, 23 June 2012.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiye Yunanistan munasibetleri Yunanistan Respublikasi ve Turkiye arasindaki movcud ikiterefli munasibetler Turkiye Yunanistan munasibetleri Yunanistanin 1821 ci ilde Osmanlidan musteqillik qazandigi dovrden beri qarsiliqli dusmencilik ve qisa muddetli barisiqlarla musayiet olunur O vaxtdan beri iki olke dord boyuk muharibede bir biri ile toqqusmusdur Osmanli Yunan muharibesi 1897 Birinci Balkan muharibesi 1912 1913 Birinci Dunya muharibesi ve Ikinci Yunan Turk muharibesi Olkeler arasindaki dovlet serhedinin uzunlugu 192 km dir Turkiye Yunanistan munasibetleri Turkiye Yunanistan Vikianbarda elaqeli mediafayllarDiplomatik numayendeliklerTurkiyenin Afinada sefirliyi Saloniki Komotini ve Rodos seherlerinde bas konsulluqlari var Yunanistanin Ankarada sefirliyi Istanbul Izmir ve Edirnede bas konsulluqlari var Egey mubahisesi1987 ci ve 1996 ci illerde Egey denizinin su sahesindeki suverenlik ve onun uzerindeki hava mekani ile bagli mubahiseler iki dovlet arasinda herbi emeliyyatlarin baslamasina sebeb ola bileceyi bohran veziyyetlerine sebeb olur 1999 cu ildenDavos prosesi adlanan yaxinlasma cehdleri hele 1988 ci ilde Bas nazirler Andreas Papandreu ve Turqut Ozal terefinden heyata kecirilir Munasibetlerin ehemiyyetli derecede istilesmesine tekan 1999 cu ilin ikinci yarisinda yaranan zelzele diplomatiyasi olur Her iki olkenin guclu zelzelelerden Izmit zelzelesi ciddi sekilde tesirlendikleri zaman kortebii qarsiliqli simpatiya dalgasi dovletler arasindaki munasibetlerin yaxsilasdirilmasina komek edir Bir cox xarici musahidecileri bu hadise casdirir 2001 2011 ci illerde Yunanistanin Turkiyeye illik ixracati texminen 10 defe artir Mebleg 266 milyon dollardan 2569 milyon dollara boyuyur Xarici Isler Naziri 2009 cu ilden ve daha sonra Yunanistanin Bas Naziri olan Georgios Papandreou ile Turkiyenin Xarici Isler Naziri Ismayil Cem ve daha sonra Turkiyenin Bas naziri Receb Tayyib Erdoganla aparilan danisiqlar neticesinde elaqelerin yaxsilasdirilmasinda ciddi irelileyis elde edilir Bu Yunanistan hokumetinin Turkiyenin Avropa perspektivine destek siyasetinin neticesinde olur Bununla birlikde 2005 ci ilde aparilan sorgular yunanliarin yalniz 25 nin Turkiyenin Avropa Birliyine qosulmasina destek verdiyini gosterir 2010 cu ilde Turkiyenin Bas naziri Receb Tayyib Erdogan bir nece nazirle Afinaya resmi sefer edir Analitiklere gore danisiqlar dovletler arasindaki munasibetlerde mueyyen bir istilesmenin tezahuru olur Turkiyenin xarici isler naziri Ehmed Davudoglu Turkiye hokumetinin iki olke arasinda munasibetlerde psixoloji deyisiklik atmosferi yaratmaga calisdigini soyleyir Bu arada Yunanistan polisinin verdiyi melumata gore 2010 cu ilde turk qacaq immiqrantlarin payi ehemiyyetli derecede artmis tutulmalarinin sayi xususen serhed bolgesi olan Evrosta 2009 cu ille muqayisede 371 94 artmisdir 2010 cu ilin oktyabrinda Yunanistan Mulki Mudafie Nazirliyi AI dan Yunanistan Turkiye serhedini qanunsuz miqrantlardan qorumaq ucun serhed patrul gondermesini isteyir 2 noyabr 2010 cu ilde Yunanistan Turkiye serhedine yaxin Orestias qesebesinde 175 Frontex mutexessisinden ibaret bir deste yerlesdirilir 2010 cu ilin noyabr ayinda Wikileaks ABS nin Ankaradaki sefiri Ceyms Cefrinin Turkiyenin Evrosu isgal etmesi ucun herbi bir bohrana tehrik etmeyi planlasdirdigini iddia eden bir hesabatini yayimlayir ABS bele bir hucumun 2003 cu ilde hazirlandigini tesdiqleyir lakin turk generali Dogan bu plana qarsi cixir Munasibetlerin istilesmesine daha bir tekan 2012 ci ilin iyun ayinda taninmis Yunan Turk dostlugunun terefdari ve Turkiyenin Bas naziri R Erdogan ile yaxindan tanis olan Xarici Isler Naziri D Avramopoulos un teyin edilmesi olur IstinadlarKalugin P E Sovremennoe strategicheskoe sotrudnichestvo Rossijskoj Federacii s Turciej v sfere energetiki Dissertaciya na soiskanie uchenoj stepeni kandidata istoricheskih nauk Irkutsk 2014 S 168 Rezhim dostupa http isu ru ru science boards dissert dissert html id 5 2016 06 03 at the Wayback Machine BBC Analysis EU views on Turkish bid 2020 06 05 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 06 Premer ministr Turcii priletel v Afiny 2012 08 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 06 Vizit premer ministra Turcii v Greciyu ocenivaetsya kak istoricheskij olu kecid Ankara podderzhit kurs na uregulirovanie kiprskoj problemy 2012 08 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 06 Frontex Greece Point of Entry for 90 of Illegal EU Crossings in 2nd Quarter of 2010 2010 11 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 06 Tekst dokumenta 2021 07 09 at the Wayback Machine The plan which has been denied by both the military and retired General Dogan involved false flag bombing of mosques and efforts to provoke a military crisis with Greece in order to create the conditions for a military intervention Kai polemo Elladas Toyrkias eide to WikiLeaks olu kecid DEITE Afora se epeisodio ston Ebro 2010 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 06 Greek FM Turkish PM s friend 2017 01 09 at the Wayback Machine Hurriyet 23 June 2012