Tövbə (gürc. მონანიება) — Sovet-gürcü bədii filmi, psixoloji dram. Gürcüstan-filmin istehsalı, rejissor Tengiz Abuladze tərəfindən 1984-cü ildə çəkilmişdir. Film 1987-ci ildə Kann Film Festivalında Qran Pri almışdır.
Tövbə | |
---|---|
gürc. მონანიება | |
Janr | psixoloji dram |
Rejissor | Tengiz Abuladze |
Ssenari müəllifləri | Tengiz Abuladze Nina Canelidze |
Baş rollarda | Avtandil Maxaradze İya Ninidze Zeynəb Botsvadze Ketevan Abuladze |
Operator | Mixail Aqoronoviç |
Bəstəkar | Nina Canelidze |
İstehsalçı | Gürcüstan-film |
Studiya | Gürcüstan-film |
Distribütor | The Cannon Group |
İlk baxış tarixi | 1984 |
Müddət | 153 dəq. |
Ölkələr | Gürcüstan SSR SSRİ |
Dil | gürcü |
İl | 1984 |
Rəng | rəngli |
IMDb | ID 0093754 |
SSRİ-də yenidənqurma başlamazdan əvvəl çəkilmiş bu film 1987-ci ilin yanvarında prokata buraxıldı və demək olar ki, dərhal sovet kinosu üçün əlamətdar oldu. 1988-ci ildə film ən yaxşı film də daxil olmaqla altı nominasiya üzrə Nika mükafatına layiq görülüb.
Rejissor trilogiyasında üçüncü filmdir ("Dua" – "Arzu ağacı" – "Tövbə").
Süjet
Müəyyən bir şəhərdə şəhərin keçmiş meri Varlam Aravidze dəfn olunur. Səhər onun cəsədi oğlu Habilin zəngin evində tapılır. Meyit yenidən basdırılır, lakin səhərisi gün yenidən qazılır. Bu hər gün təkrarlanır. Belə çıxır ki, təntənəli dəfn hər kəsdə kədər və qəm-qüssə yaratmır.
Nəvəsi Tornikenin iştirak etdiyi Varlam Aravidzenin məzarı başında pusqu qurulur. Naməlum şəxs Varlam Aravidzenin cəsədini yenidən qazmaq üçün məzarına yaxınlaşanda Tornike naməlum şəxsi güllələyir və onu yaralayır. Həbs zamanı şəhərin ən yaxşı şirniyyatçısı olan Ketevan Barateli adlı qadının naməlum şəxs olduğu üzə çıxır. Məhkəmədə o, ailəsindən, Varlam Aravidzenin ölümündə oynadığı roldan danışır.
Ketevanın səkkiz yaşı olanda Varlam Aravidze şəhərə rəhbər təyin olunur. O, saxta ittihamla rəssam atasını, sonra anası Ninonu həbs etdirir. Məhkəmədə məlum olur ki, Varlam Aravidzenin dövründə şəhərdə siyasi repressiya zamanı çoxlu günahsız insanlar repressiyaya məruz qalıb.
Bu hekayədən və Varlamın hərəkətlərinə haqq qazandırmağa çalışan atası Abel Aravidzenin anlaşılmazlığından şoka düşən Tornike intihar edir. Bundan sonra Abel Aravidze özü atasının cəsədini qəbirdən qazıb qayalardan atır.
Rollarda
- Avtandil Maxaradze — Varlam Aravidze
- İya Ninidze — Quliko Aravidze, Avelinin arvadı
- Zeynəb Botsvadze — Ketevan Barateli, şirniyyatçı dul qadın
- Ketevan Abuladze — Nino Barateli, Ketevanın anası
- Merab Nenidze — Tornike Aravidze, Avelinin oğlu
- David Giorgobiani — Sandro Barateli, rəssam, Ketevanın atası
- Kaxi Kavsadze — Mixail Korişeli, Sandronun dostu
- Nino Zakaridze — Elena Korişeli
- Nato Oçiqava — Ketevan uşaq vaxtı
- Dato Kemxadze — Uşaqlıqda Abel
- Veriko Ancaparidze — sərgərdan
- Mziya Maxviladze məhbusun qohumudur
- Amiran Amiranaşvili — Kaihosro Doksopulo, Varlamın köməkçisi
- Boris Tsipuria — Abel Aravidzenin vəkili
- Leo Antadze — Musa, məbədin qoruyucusu
- Tamara Tsitsişvili — Məryəm, məbədin qoruyucusu
- Lia Kapanadze — Elizbar Korelia, transfer üçün növbədə olan qadın
- Kote Maxaradze — prokuror
- Rezo Esadze — Apollon, Habilin qonşusu
Yaradılma tarixi
1981-ci ildə T.Abuladze Eduard Şevardnadzenin xeyir-duası ilə "Tövbə" filminin ssenarisini yazmağa başlayır. Onun həmmüəllifi Nana Djanelidzenin ifadəsinə görə, ssenari Leonid Brejnevin sağlığında tamamlanıb, bundan sonra Tengiz Abuladze onu Şevardnadzeyə yönləndirib. Digər mənbələrə görə, ssenari 1982-ci ilin sonunda hazır olub. E.Şevardnadze əslində filmin qeyri-rəsmi prodüseri kimi çıxış edib. Onun səhnələşdirilməsi üçün Gürcüstan hökuməti 900 min rubl ayırıb.
Film üzərində işləmək imkanlarını asanlaşdırmaq üçün Eduard Şevardnadze təklif etdi ki, "Tövbə" gürcü televiziyasının sifarişi ilə çəkilsin və onun hesabına maliyyələşdirilsin. Bu, müəllifləri ssenarini Moskvada təsdiqləmək zərurətindən xilas etdi. İttifaq Kino Komitəsinə yalnız Abuladzenin yeni film çəkməyə başlaması barədə xəbər verildi.
1983-cü ilin yayına qədər bütün bu problemlər həll olundu. Çəkiliş qrupu Batumiyə dörd aylıq ekspedisiyaya yollandı. Lakin çəkilişlər başa çatdıqdan sonra Tengiz Abuladze gözlənilməz zərbə ilə üzləşdi. Belə ki, laboratoriyanın səhvi ilə çəkilmiş beş min metrlik filmin lenti yandı.
Noyabrın 18-də o yeni zərbə aldı — Tornike Aravidze rolunu oynayan aktyorlardan biri Geqa Kobaxidze Türkiyəyə təyyarə qaçırmağa cəhd etdiyinə görə tutuldu və məhkəmənin qərarı ilə ölüm cəzasına məhkum edildi. Gürcüstan SSR DTK-nın apardığı axtarışlardan sonra Abuladzenin çəkiliş qrupu Tornike ilə epizodları yenidən çəkmək məcburiyyətində qaldı, rolu üçün yeni aktyor Merab Ninidze seçildi.
1984-cü il yanvarın 1-də E. Şevardnadze Tengiz Abuladzeni 60 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi və filmin tamamlanmasını arzuladı. Bu o demək idi ki, filmə ehtiyac var, Kobaxidze hadisəsi filmin üzərində işin davam etdirilməsinə maneə deyil, lazımi vəsait tapılacaq.
1986-cı il sentyabrın 5-də "Tövbə" Sov.İKP MK-ya təqdim olundu. Bu gün E. Klimov A.N. Yakovlev və "ona filmlə birlikdə iki video kaset verdi". "Mən, – A.N.Yakovlev sonralar dedi, "anladım ki, filmin nümayişi siyasi kursun dönüşünü göstərən siqnal raketi kimi olacaq", "bu filmin nümayişi ilə bizim sistemimiz dəyişir".
Sentyabrın 9-da T.Abuladzenin iştirakı ilə Boris Yeltsinin yanında filmin buraxılması məsələsi müzakirə olundu. Sentyabrın 26-da SSRİ Dövlət Kinematoqrafiya Komitəsi filmi qəbul etməyə hazır olması barədə Gürcüstan Kino Komitəsini xəbərdar etdi, oktyabrın 23-də ona "icazə şəhadətnaməsi" verdi.
Əvvəlcə filmə Moskvanın Kinematoqrafçılar Evində və Sov.İKP MK-da baxıldı. Noyabrın 4-də burada filmin bir neçə nümayişi baş tutdu. Filmin nümayişi bağlı qapılar arxasında oldu. Amma Staraya meydanında Sov.İKP MK-nın binasında isə artıq baxış açıq xarakter daşıyırdı.
"Tövbə" filminin ilk açıq nümayişi 1987-ci il yanvarın 26-da Moskvada baş tutdu. Həmin gün Tbilisi kinoteatrında gürcü kinosu həftəsi başladı, bundan sonra film paytaxtın digər kinoteatrlarının ekranlarında göründü, daha sonra isə ölkə üzrə bütün kinoteatrlarda nümayiş olundu.
Filmin ekranlara çıxması SSRİ-də genişmiqyaslı antistalinist kampaniyanın başlanğıcı oldu.
Maraqlı faktlar
- Film rus dilinə tərcümə edilmiş və gürcü şairi Mixail Kvlividze tərəfindən dublyaj edilmişdir.
- Filmdə Arvo Pärt ("Tabula rasa"dan fraqment, ağac salları olan səhnədə səslənir), Bethovenin ("Ay işığı" sonatasından adagio, 9 nömrəli simfoniyanın finalından fraqment), Verdinin (operadan Manriko partiyası), Debüssi ("Qarda ayaq səsləri" prelüdiyası), Xaçaturyan ("Qayane" baletindən "Qılınclarla rəqs"), Quno ("Ölüm və həyat" oratoriyasından fraqment), Ketevan Barateli ilə dialoqdan sonra səslənir, həmçinin "Boney M" qrupunun ifasında "Sanny" mahnıları səsləndirilir.
- Barateli ailəsində qonaq olan Varlam Aravidze Şekspirin 66-cı sonetini (filmin rus variantında bu əsəri S. Ya. Marşak tərəfindən tərcümə olunub) oxuyur, son iki misranı buraxır: "Ətrafda gördüyüm hər şey iyrəncdir, / / Bəs səni necə tərk et, əziz dostum!"
- Abuladzenin fikrincə, ağac salları ilə dolu qatar səhnəsinin əsl həyat hekayəsidir: "Çoxatauriyaya Sibirdən ağac salı ilə dolu qatar gəlib. Onların üzərində gürcü dilində yazılar var idi. Deyirlər ki, bəziləri öz yaxınlarının, siyasi məhbusların adlarını tapıb. Bu hekayə yaddaşıma o qədər həkk olunub ki, onu filmdə canlandırmalı oldum". Onun əməllərindən əziyyət çəkən insanların mərhumu qazması səhnələri də real hadisələrin əsasını təşkil edir: Ketevan Baratelinin prototipi Meqreliyadan olan mühasib idi, o, keçmiş çekistin meyitini qazıb evin qarşısına atır. Çünki çekist onun arvadını özünə məşuqə etmək üçün onu sürgünə göndərmişdi.
- Film Tbilisi və Batumidə çəkilib.
Mükafatları
- 1987-ci ildə Ümumittifaq kinofestivalında film Birinci Mükafat qazandı
- 1987-ci ildə Kann Film Festivalında film aşağıdakı mükafatlara layiq görüldü: Qran Pri (Qran Pri), Beynəlxalq Kino Mətbuat Federasiyasının Xüsusi Mükafatı və Ekumenik Münsiflər Heyəti Mükafatı
- 1987-ci ildə film 6 nominasiya üzrə Sovet Nika Film Mükafatına layiq görülüb: Ən Yaxşı Bədii Film, Ən Yaxşı Rejissor Əsəri (Tengiz Abuladze), Ən Yaxşı Ssenari (Nina Djanelidze, Tengiz Abuladze və Revaz Kveselava), Ən Yaxşı Operator İşi (Mixail Aqranoviç), "Ən yaxşı rəssam işi" (Georgi Mikeladze) və "Ən yaxşı kişi rolu" (Avtandil Maxaradze).
- 1987-ci ildə Çikaqo FF-də film Xüsusi Mükafat qazandı
- 1988-ci ildə film Polşada ilin ən yaxşı xarici filmi üçün Tənqid Mükafatına layiq görüldü.
- Ən yaxşı xarici film nominasiyası üzrə Qızıl Qlobus
İstinadlar
- "Островский А. В. Кто поставил Горбачёва?". 2021-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- Новейшая история отечественного кино. 1986–2000. Часть 2: Кино и контекст. Том 4, 1986–1988. С. 119
- "Островский, А. В. Глупость или измена? Расследование гибели СССР". 2020-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- "Эй вы там, наверху!.. "Российская газета", 19.04.2003". 2017-11-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- "Сайт Михаила Квливидзе". 2015-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-04-12.
- ""Покаяние" Тенгиза Абуладзе: грузинский фильм в советском контексте". 2015-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
Ədəbiyyat
- Новейшая история отечественного кино. 1986–2000. Часть 2: Кино и контекст. Том 4, 1986–1988. СПб.: "Сеанс", 2002.
- Остерман Л. А. Интеллигенция и власть в России (1985–1996). М.: Гуманитарный центр "Монолит", 2000.
- Островский А. В. Кто поставил Горбачёва? — М.: "Алгоритм-Эксмо", 2010. — 544 с. ("Проект "Распад СССР: Тайные пружины власти" — М., "Алгоритм", 2016. Переиздание книги "Кто поставил Горбачёва?")
- Островский А. В. Глупость или измена? Расследование гибели СССР. М.: "Крымский мост", 2011. — 864 с.
Xarici keçidlər
- ("Новая газета" № 6, 29 января 2004 г.)
- Двадцать лет без "Покаяния" ("Искусство кино" № 11, 2004 г.)
- ru:Роберт Рождественский. Совсем не рецензия // ru:Литературная газета 21.01.1987.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Tovbe deqiqlesdirme Tovbe gurc მონანიება Sovet gurcu bedii filmi psixoloji dram Gurcustan filmin istehsali rejissor Tengiz Abuladze terefinden 1984 cu ilde cekilmisdir Film 1987 ci ilde Kann Film Festivalinda Qran Pri almisdir Tovbegurc მონანიებაJanr psixoloji dramRejissor Tengiz AbuladzeSsenari muellifleri Tengiz Abuladze Nina CanelidzeBas rollarda Avtandil Maxaradze Iya Ninidze Zeyneb Botsvadze Ketevan AbuladzeOperator Mixail AqoronovicBestekar Nina CanelidzeIstehsalci Gurcustan filmStudiya Gurcustan filmDistributor The Cannon GroupIlk baxis tarixi 1984Muddet 153 deq Olkeler Gurcustan SSR SSRIDil gurcuIl 1984Reng rengliIMDb ID 0093754 SSRI de yenidenqurma baslamazdan evvel cekilmis bu film 1987 ci ilin yanvarinda prokata buraxildi ve demek olar ki derhal sovet kinosu ucun elametdar oldu 1988 ci ilde film en yaxsi film de daxil olmaqla alti nominasiya uzre Nika mukafatina layiq gorulub Rejissor trilogiyasinda ucuncu filmdir Dua Arzu agaci Tovbe SujetMueyyen bir seherde seherin kecmis meri Varlam Aravidze defn olunur Seher onun cesedi oglu Habilin zengin evinde tapilir Meyit yeniden basdirilir lakin seherisi gun yeniden qazilir Bu her gun tekrarlanir Bele cixir ki tenteneli defn her kesde keder ve qem qusse yaratmir Nevesi Tornikenin istirak etdiyi Varlam Aravidzenin mezari basinda pusqu qurulur Namelum sexs Varlam Aravidzenin cesedini yeniden qazmaq ucun mezarina yaxinlasanda Tornike namelum sexsi gulleleyir ve onu yaralayir Hebs zamani seherin en yaxsi sirniyyatcisi olan Ketevan Barateli adli qadinin namelum sexs oldugu uze cixir Mehkemede o ailesinden Varlam Aravidzenin olumunde oynadigi roldan danisir Ketevanin sekkiz yasi olanda Varlam Aravidze sehere rehber teyin olunur O saxta ittihamla ressam atasini sonra anasi Ninonu hebs etdirir Mehkemede melum olur ki Varlam Aravidzenin dovrunde seherde siyasi repressiya zamani coxlu gunahsiz insanlar repressiyaya meruz qalib Bu hekayeden ve Varlamin hereketlerine haqq qazandirmaga calisan atasi Abel Aravidzenin anlasilmazligindan soka dusen Tornike intihar edir Bundan sonra Abel Aravidze ozu atasinin cesedini qebirden qazib qayalardan atir RollardaAvtandil Maxaradze Varlam Aravidze Iya Ninidze Quliko Aravidze Avelinin arvadi Zeyneb Botsvadze Ketevan Barateli sirniyyatci dul qadin Ketevan Abuladze Nino Barateli Ketevanin anasi Merab Nenidze Tornike Aravidze Avelinin oglu David Giorgobiani Sandro Barateli ressam Ketevanin atasi Kaxi Kavsadze Mixail Koriseli Sandronun dostu Nino Zakaridze Elena Koriseli Nato Ociqava Ketevan usaq vaxti Dato Kemxadze Usaqliqda Abel Veriko Ancaparidze sergerdan Mziya Maxviladze mehbusun qohumudur Amiran Amiranasvili Kaihosro Doksopulo Varlamin komekcisi Boris Tsipuria Abel Aravidzenin vekili Leo Antadze Musa mebedin qoruyucusu Tamara Tsitsisvili Meryem mebedin qoruyucusu Lia Kapanadze Elizbar Korelia transfer ucun novbede olan qadin Kote Maxaradze prokuror Rezo Esadze Apollon Habilin qonsusuYaradilma tarixi1981 ci ilde T Abuladze Eduard Sevardnadzenin xeyir duasi ile Tovbe filminin ssenarisini yazmaga baslayir Onun hemmuellifi Nana Djanelidzenin ifadesine gore ssenari Leonid Brejnevin sagliginda tamamlanib bundan sonra Tengiz Abuladze onu Sevardnadzeye yonlendirib Diger menbelere gore ssenari 1982 ci ilin sonunda hazir olub E Sevardnadze eslinde filmin qeyri resmi produseri kimi cixis edib Onun sehnelesdirilmesi ucun Gurcustan hokumeti 900 min rubl ayirib Film uzerinde islemek imkanlarini asanlasdirmaq ucun Eduard Sevardnadze teklif etdi ki Tovbe gurcu televiziyasinin sifarisi ile cekilsin ve onun hesabina maliyyelesdirilsin Bu muellifleri ssenarini Moskvada tesdiqlemek zeruretinden xilas etdi Ittifaq Kino Komitesine yalniz Abuladzenin yeni film cekmeye baslamasi barede xeber verildi 1983 cu ilin yayina qeder butun bu problemler hell olundu Cekilis qrupu Batumiye dord ayliq ekspedisiyaya yollandi Lakin cekilisler basa catdiqdan sonra Tengiz Abuladze gozlenilmez zerbe ile uzlesdi Bele ki laboratoriyanin sehvi ile cekilmis bes min metrlik filmin lenti yandi Noyabrin 18 de o yeni zerbe aldi Tornike Aravidze rolunu oynayan aktyorlardan biri Geqa Kobaxidze Turkiyeye teyyare qacirmaga cehd etdiyine gore tutuldu ve mehkemenin qerari ile olum cezasina mehkum edildi Gurcustan SSR DTK nin apardigi axtarislardan sonra Abuladzenin cekilis qrupu Tornike ile epizodlari yeniden cekmek mecburiyyetinde qaldi rolu ucun yeni aktyor Merab Ninidze secildi 1984 cu il yanvarin 1 de E Sevardnadze Tengiz Abuladzeni 60 illik yubileyi munasibetile tebrik etdi ve filmin tamamlanmasini arzuladi Bu o demek idi ki filme ehtiyac var Kobaxidze hadisesi filmin uzerinde isin davam etdirilmesine manee deyil lazimi vesait tapilacaq 1986 ci il sentyabrin 5 de Tovbe Sov IKP MK ya teqdim olundu Bu gun E Klimov A N Yakovlev ve ona filmle birlikde iki video kaset verdi Men A N Yakovlev sonralar dedi anladim ki filmin numayisi siyasi kursun donusunu gosteren siqnal raketi kimi olacaq bu filmin numayisi ile bizim sistemimiz deyisir Sentyabrin 9 da T Abuladzenin istiraki ile Boris Yeltsinin yaninda filmin buraxilmasi meselesi muzakire olundu Sentyabrin 26 da SSRI Dovlet Kinematoqrafiya Komitesi filmi qebul etmeye hazir olmasi barede Gurcustan Kino Komitesini xeberdar etdi oktyabrin 23 de ona icaze sehadetnamesi verdi Evvelce filme Moskvanin Kinematoqrafcilar Evinde ve Sov IKP MK da baxildi Noyabrin 4 de burada filmin bir nece numayisi bas tutdu Filmin numayisi bagli qapilar arxasinda oldu Amma Staraya meydaninda Sov IKP MK nin binasinda ise artiq baxis aciq xarakter dasiyirdi Tovbe filminin ilk aciq numayisi 1987 ci il yanvarin 26 da Moskvada bas tutdu Hemin gun Tbilisi kinoteatrinda gurcu kinosu heftesi basladi bundan sonra film paytaxtin diger kinoteatrlarinin ekranlarinda gorundu daha sonra ise olke uzre butun kinoteatrlarda numayis olundu Filmin ekranlara cixmasi SSRI de genismiqyasli antistalinist kampaniyanin baslangici oldu Maraqli faktlarFilm rus diline tercume edilmis ve gurcu sairi Mixail Kvlividze terefinden dublyaj edilmisdir Filmde Arvo Part Tabula rasa dan fraqment agac sallari olan sehnede seslenir Bethovenin Ay isigi sonatasindan adagio 9 nomreli simfoniyanin finalindan fraqment Verdinin operadan Manriko partiyasi Debussi Qarda ayaq sesleri preludiyasi Xacaturyan Qayane baletinden Qilinclarla reqs Quno Olum ve heyat oratoriyasindan fraqment Ketevan Barateli ile dialoqdan sonra seslenir hemcinin Boney M qrupunun ifasinda Sanny mahnilari seslendirilir Barateli ailesinde qonaq olan Varlam Aravidze Sekspirin 66 ci sonetini filmin rus variantinda bu eseri S Ya Marsak terefinden tercume olunub oxuyur son iki misrani buraxir Etrafda gorduyum her sey iyrencdir Bes seni nece terk et eziz dostum Abuladzenin fikrince agac sallari ile dolu qatar sehnesinin esl heyat hekayesidir Coxatauriyaya Sibirden agac sali ile dolu qatar gelib Onlarin uzerinde gurcu dilinde yazilar var idi Deyirler ki bezileri oz yaxinlarinin siyasi mehbuslarin adlarini tapib Bu hekaye yaddasima o qeder hekk olunub ki onu filmde canlandirmali oldum Onun emellerinden eziyyet ceken insanlarin merhumu qazmasi sehneleri de real hadiselerin esasini teskil edir Ketevan Baratelinin prototipi Meqreliyadan olan muhasib idi o kecmis cekistin meyitini qazib evin qarsisina atir Cunki cekist onun arvadini ozune mesuqe etmek ucun onu surgune gondermisdi Film Tbilisi ve Batumide cekilib Mukafatlari1987 ci ilde Umumittifaq kinofestivalinda film Birinci Mukafat qazandi 1987 ci ilde Kann Film Festivalinda film asagidaki mukafatlara layiq goruldu Qran Pri Qran Pri Beynelxalq Kino Metbuat Federasiyasinin Xususi Mukafati ve Ekumenik Munsifler Heyeti Mukafati 1987 ci ilde film 6 nominasiya uzre Sovet Nika Film Mukafatina layiq gorulub En Yaxsi Bedii Film En Yaxsi Rejissor Eseri Tengiz Abuladze En Yaxsi Ssenari Nina Djanelidze Tengiz Abuladze ve Revaz Kveselava En Yaxsi Operator Isi Mixail Aqranovic En yaxsi ressam isi Georgi Mikeladze ve En yaxsi kisi rolu Avtandil Maxaradze 1987 ci ilde Cikaqo FF de film Xususi Mukafat qazandi 1988 ci ilde film Polsada ilin en yaxsi xarici filmi ucun Tenqid Mukafatina layiq goruldu En yaxsi xarici film nominasiyasi uzre Qizil QlobusIstinadlar Ostrovskij A V Kto postavil Gorbachyova 2021 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 Novejshaya istoriya otechestvennogo kino 1986 2000 Chast 2 Kino i kontekst Tom 4 1986 1988 S 119 Ostrovskij A V Glupost ili izmena Rassledovanie gibeli SSSR 2020 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 Ej vy tam naverhu Rossijskaya gazeta 19 04 2003 2017 11 15 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 Sajt Mihaila Kvlividze 2015 10 31 tarixinde Istifade tarixi 2012 04 12 Pokayanie Tengiza Abuladze gruzinskij film v sovetskom kontekste 2015 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 EdebiyyatNovejshaya istoriya otechestvennogo kino 1986 2000 Chast 2 Kino i kontekst Tom 4 1986 1988 SPb Seans 2002 Osterman L A Intelligenciya i vlast v Rossii 1985 1996 M Gumanitarnyj centr Monolit 2000 Ostrovskij A V Kto postavil Gorbachyova M Algoritm Eksmo 2010 544 s ISBN 978 5 699 40627 2 Proekt Raspad SSSR Tajnye pruzhiny vlasti M Algoritm 2016 Pereizdanie knigi Kto postavil Gorbachyova Ostrovskij A V Glupost ili izmena Rassledovanie gibeli SSSR M Krymskij most 2011 864 s ISBN 978 5 89747 068 6Xarici kecidler Novaya gazeta 6 29 yanvarya 2004 g Dvadcat let bez Pokayaniya Iskusstvo kino 11 2004 g ru Robert Rozhdestvenskij Sovsem ne recenziya ru Literaturnaya gazeta 21 01 1987