Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ttok (kor. 떡) – Koreya mətbəxində müxtəlif taxıl unu və qlütenli, yaxud qlütensiz düyüdən hazırlanan düyü keksi. Ümumiyyətlə bu keksin hazırlanmasında düyü əsas tərkib hissəsi kimi istifadə olunur, lakin bununla yanaşı kartof nişastası və digər dənli bitkilər də istifadə olunur, həmçinin ləzzət qatmaq üçün müxtəlif növ maddələr də əlavə edilir. Ttok düyünün əsas yemək kimi yeyildiyi Cənub-şərqi Asiya və Şərqi Asiyada daha çox yayılmışdır. Koreyada insanlar bayram və toy mərasimləri kimi şənliklərdə və ya festivallarda çoxlu düyü keksi hazırlayırlar.
Mənşəyi və tarixi
Əkinçilik başladığı zaman insanlar taxılı dəyirmandə üyüdürdülər və onu buxarda bişirirdilər. Yəni başqa sözlə desək, düyüdən əvvəl düyü keksi əsas yemək kimi yeyilirdi. Koreyada Üç Krallıqdan öncəki dönəmdə saxsı qab olan şiru kəşf edildi və qazanın ixtirasından əvvəl düyü keksinin bu saxsı qablarda buxarda hazırlanaraq əsas yemək kimi yeyildiyi ehtimal olunur. Ancaq Üç Krallığın dövründə qazanın düzəldilməsi ilə düyü keksi öz yerini düyüyə təhvil verdi, lakin əcdadlar üçün edilən ayinlər zamanı düyü keksi yeyilməyə davam edilirdi. Əkinçilik dönəmindən əvvəl ritual olaraq mal-qaradan istifadə edilir və ətindən yeyilirdisə, əkinçilik dönəmində işçi qüvvəsi kimi istifadə olunan heyvanların əvəzinə düyü keksləri yeyilirdi. Beksolgi və Şiruttok hələ də Koreyadakı konfutsi və ya şamanist ayinləri üçün əhəmiyyətli yemək hesab olunur.
Növləri
Tərkibindən və necə hazırlanmasından asılı olaraq çox sayda düyü keksi vardır. Bunları böyük qrup şəklində 4 yerə ayıra bilərik.
- Buxarda hazırlanmış düyü keksi
- Döymə üsulu ilə hazırlanmış düyü keksi
- Qızartma üsulu ilə hazırlanmış düyü keksi
- Qaynatma üsulu ilə hazırlanmış düyü keksi
Uzun düyüdən hazırlanmış düyü keksi (karettok), şiru adlanan saxsı qabın içində buxarda hazırlanan düyü keksi(şiruttok), qlütenli düyüdən hazırlanan düyü keksi(çapsalttok), xurma tozu ilə hazırlanan şirin düyü keksi (qamttok), göyqurşağı rənglərilə qat verilərək hazırlanan düyü keksi (mucigettok), yarım ay formasında mal ətilə hazırlanan düyü keksi (sonqpyon), qəhvəyi şəkər tozunun da əlavə edildiyi həm qlütenli, həm də qlütensiz düyüdən hazırlanan düyü keksi(qulttok) və s. kimi növləri saymaq olar.
Karettok daha çox ay təqvimi ilə keçirilən yeni ildə ttok supunun içərisində yeyilir, sonqpyon isə Koreyanın məhsul bayramı olan çusoqda hazırlanıb yeyilir.
Şiruttok lobya və ya qırmızı lobya ilə qarışdırılaraq şiru saxsı qabında buxarda hazırlanan ttok növündən biridir. İlkin olaraq düyü suda saxlanılır. Daha sonra düyü və qırmızı lobya pastası şiruya qoyulur və üzərinə su əlavə edilir. Buxarın çox güclü olmaması üçün şirunun kənarlarına un çəkilir və buxarda tam bişənə qədər gözlənilir.
Ttok və Koreya mədəniyyəti
Mövsümi düyü keksləri
Ay təqvimi ilə yeni ilin ilk günü düyü keksi, üçüncü günündə düyü keksinin növlərindən biri olan şinqomçopyon, samsecuaq yeyirdilər. Ay təqvimi ilə ikinci ayda əkinçilik başladığı zaman təsərrüfatla məşğul olanlar solttok yeyirdilər. Səkkizinci ayda təzə düyü ilə sonqpyon hazırlanır, içinə balqabaq qatılan şiruttok, bamdanca və s. hazırlanırdı.
Düyü keksi və rituallar
Uşaqların bir yaş mərasimində süfrəyə susuttok qoyulur. Fəlakətlərin qarşısını almaq və insanların diqqətini cəlb etmək üçün düyü keksi növlərindən olan beqsolgi 100 nəfərə paylanırdı. Pis ruhların gəlişini əngəllidiyini düşündükləri üçün uşaqlara susuttok yedizdirilirdi.
Toy və yas mərasimlərində də düyü keksi verilirdi. Həmçinin yeni evə köçən zaman düyü keksi hazırlayıb qonşulara paylayırdılar.
Digər ölkələrdə
Düyü keksinə bənzər qidalar, xüsusilə düyüyə üstünlük verən Koreya, Çin və Yaponiyada daha çox yayılmışdır.
Çində `binq` və `qao` kimi ifadələr var ki bu da qədim zamanlardan bəri un və düyü ilə hazırlanan yeməklərin üstünlük təşkil etdiyini bizə göstərir. `Binq` əsasən qızartma üsulu ilə bişirilən düyü keksini ifadə edən sözdür, `qao` isə buxarda bişirilən düyü keksini ifadə edir. Çin yeməkləri arasında Koreyanın ttok ilə daha çox uyğun olan bir yemək var və onun adı `nienqao`dur. Bu yemək Çin yeni ilində daha çox yeyilir.
Yaponiyada isə ttokla oxşar olan yemək "moççi" adlanır və ttok kimi bir çox növü mövcuddur.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ttok kor 떡 Koreya metbexinde muxtelif taxil unu ve qlutenli yaxud qlutensiz duyuden hazirlanan duyu keksi Umumiyyetle bu keksin hazirlanmasinda duyu esas terkib hissesi kimi istifade olunur lakin bununla yanasi kartof nisastasi ve diger denli bitkiler de istifade olunur hemcinin lezzet qatmaq ucun muxtelif nov maddeler de elave edilir Ttok duyunun esas yemek kimi yeyildiyi Cenub serqi Asiya ve Serqi Asiyada daha cox yayilmisdir Koreyada insanlar bayram ve toy merasimleri kimi senliklerde ve ya festivallarda coxlu duyu keksi hazirlayirlar Muxtelif rengli duyu keksleriMenseyi ve tarixiCanqdokdede qoyulan duyu keksi ucun saxsi qab siru Ekincilik basladigi zaman insanlar taxili deyirmande uyudurduler ve onu buxarda bisirirdiler Yeni basqa sozle desek duyuden evvel duyu keksi esas yemek kimi yeyilirdi Koreyada Uc Kralliqdan onceki donemde saxsi qab olan siru kesf edildi ve qazanin ixtirasindan evvel duyu keksinin bu saxsi qablarda buxarda hazirlanaraq esas yemek kimi yeyildiyi ehtimal olunur Ancaq Uc Kralligin dovrunde qazanin duzeldilmesi ile duyu keksi oz yerini duyuye tehvil verdi lakin ecdadlar ucun edilen ayinler zamani duyu keksi yeyilmeye davam edilirdi Ekincilik doneminden evvel ritual olaraq mal qaradan istifade edilir ve etinden yeyilirdise ekincilik doneminde isci quvvesi kimi istifade olunan heyvanlarin evezine duyu keksleri yeyilirdi Beksolgi ve Siruttok hele de Koreyadaki konfutsi ve ya samanist ayinleri ucun ehemiyyetli yemek hesab olunur NovleriTerkibinden ve nece hazirlanmasindan asili olaraq cox sayda duyu keksi vardir Bunlari boyuk qrup seklinde 4 yere ayira bilerik Buxarda hazirlanmis duyu keksi Doyme usulu ile hazirlanmis duyu keksi Qizartma usulu ile hazirlanmis duyu keksi Qaynatma usulu ile hazirlanmis duyu keksi Uzun duyuden hazirlanmis duyu keksi karettok siru adlanan saxsi qabin icinde buxarda hazirlanan duyu keksi siruttok qlutenli duyuden hazirlanan duyu keksi capsalttok xurma tozu ile hazirlanan sirin duyu keksi qamttok goyqursagi renglerile qat verilerek hazirlanan duyu keksi mucigettok yarim ay formasinda mal etile hazirlanan duyu keksi sonqpyon qehveyi seker tozunun da elave edildiyi hem qlutenli hem de qlutensiz duyuden hazirlanan duyu keksi qulttok ve s kimi novleri saymaq olar Karettok daha cox ay teqvimi ile kecirilen yeni ilde ttok supunun icerisinde yeyilir sonqpyon ise Koreyanin mehsul bayrami olan cusoqda hazirlanib yeyilir Siruttok Siruttok lobya ve ya qirmizi lobya ile qarisdirilaraq siru saxsi qabinda buxarda hazirlanan ttok novunden biridir Ilkin olaraq duyu suda saxlanilir Daha sonra duyu ve qirmizi lobya pastasi siruya qoyulur ve uzerine su elave edilir Buxarin cox guclu olmamasi ucun sirunun kenarlarina un cekilir ve buxarda tam bisene qeder gozlenilir Ttok ve Koreya medeniyyetiMovsumi duyu keksleri Ay teqvimi ile yeni ilin ilk gunu duyu keksi ucuncu gununde duyu keksinin novlerinden biri olan sinqomcopyon samsecuaq yeyirdiler Ay teqvimi ile ikinci ayda ekincilik basladigi zaman teserrufatla mesgul olanlar solttok yeyirdiler Sekkizinci ayda teze duyu ile sonqpyon hazirlanir icine balqabaq qatilan siruttok bamdanca ve s hazirlanirdi Duyu keksi ve rituallar Usaqlarin bir yas merasiminde sufreye susuttok qoyulur Felaketlerin qarsisini almaq ve insanlarin diqqetini celb etmek ucun duyu keksi novlerinden olan beqsolgi 100 nefere paylanirdi Pis ruhlarin gelisini engellidiyini dusundukleri ucun usaqlara susuttok yedizdirilirdi Toy ve yas merasimlerinde de duyu keksi verilirdi Hemcinin yeni eve kocen zaman duyu keksi hazirlayib qonsulara paylayirdilar Diger olkelerdeDuyu keksine benzer qidalar xususile duyuye ustunluk veren Koreya Cin ve Yaponiyada daha cox yayilmisdir Cinde binq ve qao kimi ifadeler var ki bu da qedim zamanlardan beri un ve duyu ile hazirlanan yemeklerin ustunluk teskil etdiyini bize gosterir Binq esasen qizartma usulu ile bisirilen duyu keksini ifade eden sozdur qao ise buxarda bisirilen duyu keksini ifade edir Cin yemekleri arasinda Koreyanin ttok ile daha cox uygun olan bir yemek var ve onun adi nienqao dur Bu yemek Cin yeni ilinde daha cox yeyilir Yaponiyada ise ttokla oxsar olan yemek mocci adlanir ve ttok kimi bir cox novu movcuddur Hemcinin baxTtok qalbi Koreya metbexi