Trans Adriatik Boru Xətti (alb. Gazsjellësi Trans-Adriatik, yun. Αδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου, it. Gasdotto Trans-Adriatico) — Xəzərin Azərbaycan sektorundan təbii qazı Yunanıstandan Albaniya və Adriatik dənizindən keçərək İtaliyaya və daha sonra qərbi Avropaya nəql edəcək boru xətti proyektidir. Cənub Qaz Dəhlizi layihəsinin bir hissəsi olan TAP kəməri ilə "Şahdəniz-2" layihəsi çərçivəsində hasil olunan qazın ilkin olaraq ildə 10 mlrd. kubmetrinin Avropaya nəqli nəzərdə tutulur, bununla Avropada təxminən 7 milyon ailə enerji ilə təmin ediləcək. Bu boru kəməri Türkiyə-Yunanıstan sərhədində TANAP (Trans-Anadolu) boru kəmərinə qoşularaq Yunanıstan, Albaniya və Adriatik dənizindən keçməklə İtaliyanın cənubuna qədər uzanacaq. 2019-cu il iyunun sonuna Trans-Adriatik Boru Kəməri (TAP) üzrə işlərin 88,5%-i tamamlanıb.
Trans Adriatik Boru Xətti | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Tipi | təbii qaz kəməri |
Başlayır | Türkiyə |
Bitir | İtaliya |
Tikilmə tarixi | 2016 (başlanılıb) |
İstismara verilib | 2020 |
Operatoru | Trans Adriatic Pipeline AG |
Tərəfdaşlar | BP (20%) SOCAR (20%) (20%) (19%) (16%) (5%) |
Uzunluğu | 867 km |
Diametri | 48 |
Ötürücülüyü | 10-20 milyard m³/il |
Yerləşməsi | |
Ölkələr | |
tap-ag.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Trans-Adriatik qaz kəməri layihəsi 2003-cü ildə İsveçrənin EGL Group (sonradan Axpo) enerji şirkəti tərəfindən elan edilib. Texniki-iqtisadi əsaslandırma 2006-cı ilin martında başa çatdırılmışdır. İki variant nəzərdən keçirildi: Bolqarıstandan, Makedoniya Respublikasından və Albaniyadan keçməklə Şimal marşrutu, həmçinin Yunanıstan və Albaniyadan keçməklə Cənub marşrutu nəzərdən keçirildi. 2007-ci ilin mart ayında boru kəməri üçün genişləndirilmiş baza layihələndirilməsi başa çatdırılmışdır.
"Şahdəniz" konsorsiumu iki il ərzində müxtəlif seçim variantlarını nəzərdən keçirdikdən sonra 2013-cü il iyunun 28-də TAP kəmərini seçdiyini rəsmən açıqlayıb. 2016-cı il mayın 17-də Yunanıstanın Saloniki şəhərində TAP-ın təməlqoyma mərasimi keçirilib. 4,5 milyard dollara başa gələcək olan boru kəməri ilə 2020-ci ildə Azərbaycan qazının Avropaya çatdırılacağı nəzərdə tutulur. BP, İtaliyanın SNAM və Azərbaycanın SOCAR şirkətləri hər biri 20 faiz hissə payı ilə layihənin əsas 3 investoru hesab olunur.
2020-ci ilin avqust ayında Trans-Adriatik qaz boru kəmərinin inşası ilə bağlı işlərin 97%-i yekunlaşıb.
Texniki göstəriciləri
Boru kəmərinin ümumi uzunluğu 878 km-dir. Bunun da 550 km-i Yunanıstan ərazisini, 215 km-i Albaniyanı, 105 km-i Adriatik dənizini, 8 km-i isə əhatə edir. Boru kəmərinin ən yüksək nöqtəsi Albaniya dağlarında (1 800 m), ən aşağı hissəsi isə (-820 m) dənizin dibindədir. TAP vasitəsilə Bolqarıstanın qaz ehtiyaclarının 33 faizi, Yunanıstanın 20 faizi, İtaliyanın 10,5 faizinə qədəri ödənilir. TAP kəməri ilə "Şahdəniz-2" layihəsi çərçivəsində hasil olunan qazın ilkin olaraq ildə 10 mlrd kubmetrinin Avropaya nəqli nəzərdə tutulub. Kəmər 01.01.2021 tarixində fəaliyyətə başladı.
Etirazlar
İtaliyanın cənubundakı Leççe şəhərində minlərlə adam Azərbaycan qazının Avropaya nəqli üçün inşa edilən TAP qaz kəmərinə qarşı küçələrə çıxıb. İtaliyanın cənubunda zeytunlar bağından keçən TAP-a qarşı bu etirazın başında Beppe Grillonun başçılıq etdiyi "No TAP" ictimai komitəsi durur. Grillo Rusiya ilə sıx əlaqələrə malikdir. [] Boru kəmərinin çəkilən hissəsində zeytun ağacaları çıxardılaraq təhlükəsiz yerə köçürülüb. İtaliyada məşhur yazıçı-şair Azərbaycan qazını Avropaya nəql edəcək TAP qaz kəmərinə qarşı sabotaja çağırıb. İtaliyanın Leççe və Melandunyo əyalətlərində vaxtarışı olaraq TAP kəmərinə qarşı etirazlar təşkil olunur, kəməri çəkən şirkətin ofisinə, texnikasına zərər vurulur.
Həmçinin bax
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "About us". tap-ag.com. 1 September 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 22 March 2015.
- "TAP layihəsi: Avropanın enerji təhlükəsizliyinə təsirlər". 2022-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-20.
- TAP kəmərinin tikintisi 97% yekunlaşıb
- "Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi - XƏBƏRLƏR » Mətbuat…". 2021-01-02. 2021-01-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-02.
- . 2019-07-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-20.
Xarici keçidlər
- Trans Adriatic Pipeline website
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Trans Adriatik Boru Xetti alb Gazsjellesi Trans Adriatik yun Adriatikos Agwgos Fysikoy Aerioy it Gasdotto Trans Adriatico Xezerin Azerbaycan sektorundan tebii qazi Yunanistandan Albaniya ve Adriatik denizinden kecerek Italiyaya ve daha sonra qerbi Avropaya neql edecek boru xetti proyektidir Cenub Qaz Dehlizi layihesinin bir hissesi olan TAP kemeri ile Sahdeniz 2 layihesi cercivesinde hasil olunan qazin ilkin olaraq ilde 10 mlrd kubmetrinin Avropaya neqli nezerde tutulur bununla Avropada texminen 7 milyon aile enerji ile temin edilecek Bu boru kemeri Turkiye Yunanistan serhedinde TANAP Trans Anadolu boru kemerine qosularaq Yunanistan Albaniya ve Adriatik denizinden kecmekle Italiyanin cenubuna qeder uzanacaq 2019 cu il iyunun sonuna Trans Adriatik Boru Kemeri TAP uzre islerin 88 5 i tamamlanib Trans Adriatik Boru XettiUmumi melumatlarTipi tebii qaz kemeriBaslayir TurkiyeBitir ItaliyaTikilme tarixi 2016 baslanilib Istismara verilib 2020Operatoru Trans Adriatic Pipeline AGTerefdaslar BP 20 SOCAR 20 20 19 16 5 Uzunlugu 867 kmDiametri 48Oturuculuyu 10 20 milyard m ilYerlesmesiOlkeler Turkiye Yunanistan Albaniya Italiyatap ag com Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiTrans Adriatik qaz kemeri layihesi 2003 cu ilde Isvecrenin EGL Group sonradan Axpo enerji sirketi terefinden elan edilib Texniki iqtisadi esaslandirma 2006 ci ilin martinda basa catdirilmisdir Iki variant nezerden kecirildi Bolqaristandan Makedoniya Respublikasindan ve Albaniyadan kecmekle Simal marsrutu hemcinin Yunanistan ve Albaniyadan kecmekle Cenub marsrutu nezerden kecirildi 2007 ci ilin mart ayinda boru kemeri ucun genislendirilmis baza layihelendirilmesi basa catdirilmisdir Sahdeniz konsorsiumu iki il erzinde muxtelif secim variantlarini nezerden kecirdikden sonra 2013 cu il iyunun 28 de TAP kemerini secdiyini resmen aciqlayib 2016 ci il mayin 17 de Yunanistanin Saloniki seherinde TAP in temelqoyma merasimi kecirilib 4 5 milyard dollara basa gelecek olan boru kemeri ile 2020 ci ilde Azerbaycan qazinin Avropaya catdirilacagi nezerde tutulur BP Italiyanin SNAM ve Azerbaycanin SOCAR sirketleri her biri 20 faiz hisse payi ile layihenin esas 3 investoru hesab olunur 2020 ci ilin avqust ayinda Trans Adriatik qaz boru kemerinin insasi ile bagli islerin 97 i yekunlasib Texniki gostericileriBoru kemerinin umumi uzunlugu 878 km dir Bunun da 550 km i Yunanistan erazisini 215 km i Albaniyani 105 km i Adriatik denizini 8 km i ise ehate edir Boru kemerinin en yuksek noqtesi Albaniya daglarinda 1 800 m en asagi hissesi ise 820 m denizin dibindedir TAP vasitesile Bolqaristanin qaz ehtiyaclarinin 33 faizi Yunanistanin 20 faizi Italiyanin 10 5 faizine qederi odenilir TAP kemeri ile Sahdeniz 2 layihesi cercivesinde hasil olunan qazin ilkin olaraq ilde 10 mlrd kubmetrinin Avropaya neqli nezerde tutulub Kemer 01 01 2021 tarixinde fealiyyete basladi EtirazlarItaliyanin cenubundaki Lecce seherinde minlerle adam Azerbaycan qazinin Avropaya neqli ucun insa edilen TAP qaz kemerine qarsi kucelere cixib Italiyanin cenubunda zeytunlar bagindan kecen TAP a qarsi bu etirazin basinda Beppe Grillonun basciliq etdiyi No TAP ictimai komitesi durur Grillo Rusiya ile six elaqelere malikdir menbe gosterin Boru kemerinin cekilen hissesinde zeytun agacalari cixardilaraq tehlukesiz yere kocurulub Italiyada meshur yazici sair Azerbaycan qazini Avropaya neql edecek TAP qaz kemerine qarsi sabotaja cagirib Italiyanin Lecce ve Melandunyo eyaletlerinde vaxtarisi olaraq TAP kemerine qarsi etirazlar teskil olunur kemeri ceken sirketin ofisine texnikasina zerer vurulur Hemcinin baxTrans Anadolu qaz boru kemeri Baki Tbilisi Erzurum Boru Xetti Nabukko qaz kemeriIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir About us tap ag com 1 September 2020 tarixinde Istifade tarixi 22 March 2015 TAP layihesi Avropanin enerji tehlukesizliyine tesirler 2022 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 20 TAP kemerinin tikintisi 97 yekunlasib Azerbaycan Prezidentinin Resmi internet sehifesi XEBERLER Metbuat 2021 01 02 2021 01 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 02 2019 07 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 07 20 Xarici kecidlerTrans Adriatic Pipeline website