Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Məlumatı yoxla. Bu məqalədə verilən dəqiqliyini və məlumatların yoxlamaq lazımdır. aydınlaşdırılmalıdır. |
Torpaq mikroorqanizmləri
Torpaq mikroorqanizmlərin növləri
mikroorqanizmlərin bir çox növləri – bakteriyalar, aktinomisetlər və göbələklər məskən salmışdır. Hesablamalar göstərir ki, çürüntülü torpağın 2-15 sm dərinlikdə olan qatının 1 qr torpağında 1-dən 10 milyarda qədər bakteriya, 20 milyon şüalı göbələk, 100 minə qədər göbələklər, 100 min , 1 milyona qədər ibtidailər və s. olur.
Torpaqda mikroorqanizmlərin rolu
Mikroorqanizmlər torpaqda heyvan və bitki qalıqlarını sadə mineral birləşmələrə parçalayıb, onları yenidən bitkilərin və heyvanların istifadəsinə qaytarırlar. Bitkilərin karbohidratlı qidası üzvi maddələrin mikroorqanizmlər tərəfindən CO2 -yə qədər parçalanması nəticəsində əmələ gəlir. Torpaqda mənimsənilə bilən azotlu maddələr də mikroorqanizmlərin iştirakı ilə əmələ gəlir. Torpağın fiziki və kimyəvi xüsusiyyətlərindən asılı olaraq, oradakı mikroorqanizmlər həm sayca, həm də növ tərkibinə görə dəyişirlər.
Torpağın mikrobiotası
Torpağın mikrobiotasına onun tipi, ilin fəsilləri, torpağın şumlanması, ona müxtəlif gübrələrin verilməsi və s. böyük təsir göstərir. Zəif qələvili əkin torpaqlarında bakteriyaların miqdarı çox, nisbətən turş, bataqlıq və ya torflu torpaqlarda isə az olur. Aparılan mikrobioloji təhlillər göstərir ki, 1 q çox məhsuldar torpaqda orta hesabla 50 milyard və daha çox mikroorqanizmlər vardır ki, bunların ən çox miqdarı yaz və payız fəsillərinə təsadüf edir. Torpağın mikrobiotası öz müxtəlifliyi ilə də kəskin fərqlənir. Burada qeyd olunduğu kimi, onda bakteriyalar, aktinomisetlər, maya və kif göbələkləri, yosunlar, ibtidailər və s. yayılmışdır. Bunlarla yanaşı, torpaqda çoxlu miqdarda nitritləşmə aparan, azot fiksə edənlər, sellülozanı parçalayanlara da rast gəlmək olur. Aktinomisetlər mikroorqanizmlərin ümumi miqdarının 10-30%-ni təşkil edirlər. Bunlar əlverişli mühitdə çoxlu spor əmələ gətirməklə hədsiz çoxalır. Aktinomisetlər az rütubət sevəndirlər. Mikroorqanizmlərin miqdarı torpaq qatlarında qeyri-bərabər yayılmışdır. Onların ən çox sayı 5-10 sm torpaq qatında müşahidə olunur. Torpağın ən üstündə, quraqlıq və günəş şüalarının təsirinə məruz qaldıqlarından mikroorqanizmlər sayca çox az olurlar. Torpağın dərinliyi artdıqca mikroorqanizmlərin miqdarı da azalır. Bu da mikroorqanizmlərə lazım olan qida maddələrinin, eləcə də oksigenin aşağı qatlara getdikcə azalması ilə əlaqədardır.
Mənbə
- unec.edu.az/.../uploads/.../leksiya-5-Rezhim-sovmestimosti.p.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Melumati yoxla Bu meqalede verilen faktlarin deqiqliyini ve melumatlarin etibarliligini yoxlamaq lazimdir aydinlasdirilmalidir Torpaq mikroorqanizmleriTorpaq mikroorqanizmlerin novlerimikroorqanizmlerin bir cox novleri bakteriyalar aktinomisetler ve gobelekler mesken salmisdir Hesablamalar gosterir ki curuntulu torpagin 2 15 sm derinlikde olan qatinin 1 qr torpaginda 1 den 10 milyarda qeder bakteriya 20 milyon suali gobelek 100 mine qeder gobelekler 100 min 1 milyona qeder ibtidailer ve s olur Torpaqda mikroorqanizmlerin roluMikroorqanizmler torpaqda heyvan ve bitki qaliqlarini sade mineral birlesmelere parcalayib onlari yeniden bitkilerin ve heyvanlarin istifadesine qaytarirlar Bitkilerin karbohidratli qidasi uzvi maddelerin mikroorqanizmler terefinden CO2 ye qeder parcalanmasi neticesinde emele gelir Torpaqda menimsenile bilen azotlu maddeler de mikroorqanizmlerin istiraki ile emele gelir Torpagin fiziki ve kimyevi xususiyyetlerinden asili olaraq oradaki mikroorqanizmler hem sayca hem de nov terkibine gore deyisirler Torpagin mikrobiotasiTorpagin mikrobiotasina onun tipi ilin fesilleri torpagin sumlanmasi ona muxtelif gubrelerin verilmesi ve s boyuk tesir gosterir Zeif qelevili ekin torpaqlarinda bakteriyalarin miqdari cox nisbeten turs bataqliq ve ya torflu torpaqlarda ise az olur Aparilan mikrobioloji tehliller gosterir ki 1 q cox mehsuldar torpaqda orta hesabla 50 milyard ve daha cox mikroorqanizmler vardir ki bunlarin en cox miqdari yaz ve payiz fesillerine tesaduf edir Torpagin mikrobiotasi oz muxtelifliyi ile de keskin ferqlenir Burada qeyd olundugu kimi onda bakteriyalar aktinomisetler maya ve kif gobelekleri yosunlar ibtidailer ve s yayilmisdir Bunlarla yanasi torpaqda coxlu miqdarda nitritlesme aparan azot fikse edenler sellulozani parcalayanlara da rast gelmek olur Aktinomisetler mikroorqanizmlerin umumi miqdarinin 10 30 ni teskil edirler Bunlar elverisli muhitde coxlu spor emele getirmekle hedsiz coxalir Aktinomisetler az rutubet sevendirler Mikroorqanizmlerin miqdari torpaq qatlarinda qeyri beraber yayilmisdir Onlarin en cox sayi 5 10 sm torpaq qatinda musahide olunur Torpagin en ustunde quraqliq ve gunes sualarinin tesirine meruz qaldiqlarindan mikroorqanizmler sayca cox az olurlar Torpagin derinliyi artdiqca mikroorqanizmlerin miqdari da azalir Bu da mikroorqanizmlere lazim olan qida maddelerinin elece de oksigenin asagi qatlara getdikce azalmasi ile elaqedardir Menbeunec edu az uploads leksiya 5 Rezhim sovmestimosti p