Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Torf sənayesi — Torf sənayesi- yanacaq sənayesi sahəsi; torf yataqlarının mənimsənilməsini, torfun çıxarılması və emalını əhatə edir. Zəngin torf yataqlan Qərbi Sibirdə və Rusiyanın şimal- qərb hissəsindədir. İrlandiya, AFR-da da torf çıxarılır. Torfdan yanacaq kimi əsasən İrlandiya, AFR və Finlandiyada, digər ölkələrdə isə bağçılıqda, gülçülükdə və tərəvəzçilikdə istifadə edilir.
Torf bataqlığı
Torf- energetikada istifadə edildikdə ətraf mühitdə bir sıra mənfi nəticələr baş verir: su sisteminin rejimi pozulur, torf çıxarılan yerdə landşaft və torpaq örtüyü dəyişir, yerli təmiz su mənbələrinin keyfiyyəti pisləşir, hava hövzəsi çirklənir, heyvanat aləminin yaşayış şəraiti pisləşir. Torfun daşınması və saxlanması ilə əlaqədar xeyli ekoloji çətinlik yaranır.
Torf bataqlığı-torf əmələgətirici rütubətsevər bitkilərlə örtülü, 30 sm və daha artıq torf layına malik olan bataqlıqlara deyilir. Torf bataqlıqları əsasən mülayim qurşaqlarda yayılmışdır, nadir hallarda tropik qurşaqlarda da torf bataqlığına rast gəlinir. Məsələn, Sumatra adasında yerləşən bataqlıqda torf layının qalınlığı 9 m-ə çatır.
Hasilatı
Torf yataqlarının xüsusiyyətlərinə və inkişaf üsullarına görə torfun hidravlik, ekskavator, frezləmə, frezləmə-qəlibləmə və digər hasilat üsulları mövcuddur. Bu hasilat üsullarında torf yataqlarının işlənməsi üçün müxtəlif sistemlər tətbiq olunur: dərininə (karxana), səthi, dərininə-səthi, yarıq və s. Hal-hazırda torf yatağının ən geniş yayılmış inkişafı növü səthi sistemdən istifadə edərək torf hasilatının frezləmə üsuludur. Yataqların istismara hazırlanması zamanı ilk olaraq normal iş şəraitini təmin etmək üçün torf yatağı qurudulur. Bunun üçün yatağın üzərinə bir drenaj şəbəkəsi qoyulur. Aşağı hündürlükdəki torf ərazilərində şəbəkənin tikintisi torf hasilatına başlamazdan bir il, orta və yüksək hündürlüklü torf ərazilərində isə iki il əvvəl başa çatdırılır. Drenaj işləri torf yatağının istismarı üçün təsdiq edilmiş layihəsi əsasında aparılır. Drenaj işləri nəticəsində torf yatağındakı torfun rütubətlilik səviyyəsi 50–60%-ə qədər enir.
Torfun yanması
Torfun yanması-torf bataqlığının (bir qayda olaraq qurudulmuş) səthinin günəş şüaları ilə hədsiz qızması təsirilə təbii yanması və ya odla diqqətsiz rəftar nəticəsində yanmasıdır. Torfun yanması ilə mübarizə aparmaq çox çətindir, belə ki, yanma səthin altında 2–3 m dərinlikdə gedir. Torfun yanması böyük iqtisadi itkiyə və insan tələfatına səbəb olur.
Xarici keçidlər
- Yanacaq – energetika sənayesi
Həmçinin bax
İstinadlar
- Гамаюнов, С.Н. Torf və aqrobiznes. səh. 120. İstifadə tarixi: 23 iyul 2021.[ölü keçid]
- Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət, Bakı 2008
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Torf senayesi Torf senayesi yanacaq senayesi sahesi torf yataqlarinin menimsenilmesini torfun cixarilmasi ve emalini ehate edir Zengin torf yataqlan Qerbi Sibirde ve Rusiyanin simal qerb hissesindedir Irlandiya AFR da da torf cixarilir Torfdan yanacaq kimi esasen Irlandiya AFR ve Finlandiyada diger olkelerde ise bagciliqda gulculukde ve terevezcilikde istifade edilir Cim torfun elde edilmesi ucun masinTorf bataqligiTorf energetikada istifade edildikde etraf muhitde bir sira menfi neticeler bas verir su sisteminin rejimi pozulur torf cixarilan yerde landsaft ve torpaq ortuyu deyisir yerli temiz su menbelerinin keyfiyyeti pislesir hava hovzesi cirklenir heyvanat aleminin yasayis seraiti pislesir Torfun dasinmasi ve saxlanmasi ile elaqedar xeyli ekoloji cetinlik yaranir Torf bataqligi torf emelegetirici rutubetsever bitkilerle ortulu 30 sm ve daha artiq torf layina malik olan bataqliqlara deyilir Torf bataqliqlari esasen mulayim qursaqlarda yayilmisdir nadir hallarda tropik qursaqlarda da torf bataqligina rast gelinir Meselen Sumatra adasinda yerlesen bataqliqda torf layinin qalinligi 9 m e catir HasilatiTorf yataqlarinin xususiyyetlerine ve inkisaf usullarina gore torfun hidravlik ekskavator frezleme frezleme qelibleme ve diger hasilat usullari movcuddur Bu hasilat usullarinda torf yataqlarinin islenmesi ucun muxtelif sistemler tetbiq olunur derinine karxana sethi derinine sethi yariq ve s Hal hazirda torf yataginin en genis yayilmis inkisafi novu sethi sistemden istifade ederek torf hasilatinin frezleme usuludur Yataqlarin istismara hazirlanmasi zamani ilk olaraq normal is seraitini temin etmek ucun torf yatagi qurudulur Bunun ucun yatagin uzerine bir drenaj sebekesi qoyulur Asagi hundurlukdeki torf erazilerinde sebekenin tikintisi torf hasilatina baslamazdan bir il orta ve yuksek hundurluklu torf erazilerinde ise iki il evvel basa catdirilir Drenaj isleri torf yataginin istismari ucun tesdiq edilmis layihesi esasinda aparilir Drenaj isleri neticesinde torf yatagindaki torfun rutubetlilik seviyyesi 50 60 e qeder enir Torfun yanmasiTorfun yanmasi torf bataqliginin bir qayda olaraq qurudulmus sethinin gunes sualari ile hedsiz qizmasi tesirile tebii yanmasi ve ya odla diqqetsiz reftar neticesinde yanmasidir Torfun yanmasi ile mubarize aparmaq cox cetindir bele ki yanma sethin altinda 2 3 m derinlikde gedir Torfun yanmasi boyuk iqtisadi itkiye ve insan telefatina sebeb olur Xarici kecidlerYanacaq energetika senayesiHemcinin baxFaydali qazintilar TorfIstinadlarGamayunov S N Torf ve aqrobiznes seh 120 Istifade tarixi 23 iyul 2021 olu kecid Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki 2008