Tomas Lindal isv Tomas Robert Lindahl 28 yanvar 1938il Stokholm isveç əsilli britaniyalı biokimyaçı və xərçəng tədqiqatç

Tomas Lindal (isv. Tomas Robert Lindahl; 28 yanvar 1938il , Stokholm ) — İsveç əsilli britaniyalı biokimyaçı və xərçəng tədqiqatçısı. 2015-ci ildə o, kimya üzrə Nobel mükafatını Əziz Sancar və Pol Modriçlə “DNT təmiri mexanizmləri ilə bağlı araşdırmalarına görə” bölüşdü.

Tomas Lindal
isv. Tomas Robert Lindahl

Doğum adı	Tomas Robert Lindahl
Doğum tarixi	28 yanvar 1938(1938-01-28)^[…](87 yaş)
Doğum yeri	Stokholm, Stokholm^[d], İsveç
Elm sahələri	kimya, DNT təmiri
Elmi dərəcəsi	professor
İş yerləri	Göteborq Universiteti, Linşöping universiteti
Təhsili	Karolinska İnstitutu (1985–1990), Uppsala Universiteti
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1988–), İsveç Kral Elmlər Akademiyası, Avropa Akademiyası (1989–), ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (2018–)
Mükafatları
liu.se/medarbetare/tomli…
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

London Kral Cəmiyyətinin üzvü (1988il),ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (2018il).

Bioqrafiyası

T.Lindal 28 yanvar 1938-ci ildə Folke Robert Lindal və Ethel Hulda Hultbergin oğlu olaraq İsveçin Stokholmun Kungsholmen şəhərində anadan olub. 1964-1967-ci illərdə Prinston Universitetində aspirant olub (PhD, 1967il). 1967-ci ildən 1969-cu ilə qədər Nyu Yorkdakı Rokfeller Universitetində doktoranturadan sonra elmi işçi olub. 1969-1977-ci illərdə Stokholmdakı Karolinska İnstitutunda (1971-ci ildə tibb dərəcəsi alıb, sonra elmi işçi). 1977-1981-ci illərdə Göteborq Universitetində Tibbi Biokimya kafedrasında çalışmışdır.

1981-ci ildən Londonda İmperator Xərçəng Araşdırma Fondunun elmi işçisi olub. 2009-cu ilə qədər orada araşdırmalarını davam etdirməyə davam etdi. O, DNT təmiri və xərçəng genetikası ilə bağlı bir çox məqalələr çap etdirmişdi. 2009-cu ildə təqaüdə çıxdıqdan sonra fondun Hertfordşirdəki laboratoriyasına rəhbərlik edib. İngilis vətəndaşı olub.

Onun həyat yoldaşı biokimyaçı Alice Adamsdır, Tomas Lindalın bir sıra nəşrlərinin də həmmüəllifidir.

Mükafatları

20007-ci ildə Əlahəzrət Kralın 12 ölçülü Qızıl medalı (Serafim ordeninin rəng lentində) (sGM12mserafb)
2010-cu ildə medalı
2015-ci ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatı

Sosial fəaliyyəti

2016-cı ildə o, Greenpeace, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və bütün dünya hökumətlərini geni dəyişdirilmiş orqanizmlərlə (GMO) mübarizəni dayandırmağa çağıran bir məktub imzalayıb.

İstinadlar

Rogers K. Tomas Lindahl // Encyclopædia Britannica (ing.).
Tomas Lindahl // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
Hoffman R. Linkedin (ing.). 2003.
www.ae-info.org (ing.).
Нобелевская премия по химии присуждена за починку ДНК // Lenta.Ru. Дата обращения: 7 октября 2015. Архивировано 7 октября 2015 года.
Tomas Lindahl Архивная копия от 22 сентября 2015 на Wayback Machine (англ.)
Tomas R. Lindahl Архивная копия от 27 августа 2019 на Wayback Machine (англ.)
Sweden, Indexed Birth Records, 1860–1941
Gerken, T. is; Girard, C. A.; Tung, Y. -C. L.; Webby, C. J.; Saudek, V.; Hewitson, K. S.; Yeo, G. S. H.; McDonough, M. A.; Cunliffe, S.; McNeill, L. A.; Galvanovskis, J.; Rorsman, P.; Robins, P.; Prieur, X.; Coll, A. P.; Ma, M.; Jovanovic, Z.; Farooqi, I. S.; Sedgwick, B.; Barroso, I.; Lindahl, T.; Ponting, C. P.; Ashcroft, F. M.; O'Rahilly, S.; Schofield, C. J. (2008). "The Obesity-Associated FTO Gene Encodes a 2-Oxoglutarate-Dependent Nucleic Acid Demethylase". Science. 318 (5855): 1469–1472. Bibcode:2007Sci...318.1469G. doi:10.1126/science.1151710. PMC 2668859. PMID 17991826.
Tomas Lindahl's publications indexed by the Scopus bibliographic database. (subscription required)
Lindahl, T. (1993). "Instability and decay of the primary structure of DNA". Nature. 362 (6422): 709–15. Bibcode:1993Natur.362..709L. doi:10.1038/362709a0. PMID 8469282. S2CID 4283694.
Wood, R. D. (2001). "Human DNA Repair Genes". Science. 291 (5507): 1284–9. Bibcode:2001Sci...291.1284W. doi:10.1126/science.1056154. PMID 11181991.
Satoh, M. S.; Lindahl, T. (1992). "Role of poly(ADP-ribose) formation in DNA repair". Nature. 356 (6367): 356–8. Bibcode:1992Natur.356..356S. doi:10.1038/356356a0. PMID 1549180. S2CID 4364270.
Trewick, S. C.; Henshaw, T. F.; Hausinger, R. P.; Lindahl, T; Sedgwick, B (2002). "Oxidative demethylation by Escherichia coli AlkB directly reverts DNA base damage". Nature. 419 (6903): 174–8. Bibcode:2002Natur.419..174T. doi:10.1038/nature00908. PMID 12226667. S2CID 4324333.
Barnes, D. E.; Lindahl, T (2004). "Repair and genetic consequences of endogenous DNA base damage in mammalian cells". Annual Review of Genetics. 38: 445–76. doi:10.1146/annurev.genet.38.072902.092448. PMID 15568983.
Yang, Y. G.; Lindahl, T; Barnes, D. E. (2007). "Trex1 exonuclease degrades ssDNA to prevent chronic checkpoint activation and autoimmune disease". Cell. 131 (5): 873–86. doi:10.1016/j.cell.2007.10.017. PMID 18045533. S2CID 2332259.
Crow, Y. J.; Hayward, B. E.; Parmar, R; Robins, P; Leitch, A; Ali, M; Black, D. N.; Van Bokhoven, H; Brunner, H. G.; Hamel, B. C.; Corry, P. C.; Cowan, F. M.; Frints, S. G.; Klepper, J; Livingston, J. H.; Lynch, S. A.; Massey, R. F.; Meritet, J. F.; Michaud, J. L.; Ponsot, G; Voit, T; Lebon, P; Bonthron, D. T.; Jackson, A. P.; Barnes, D. E.; Lindahl, T (2006). "Mutations in the gene encoding the 3'-5' DNA exonuclease TREX1 cause Aicardi-Goutières syndrome at the AGS1 locus". Nature Genetics. 38 (8): 917–20. doi:10.1038/ng1845. PMID 16845398. S2CID 9069106.
Broad, William J. (7 October 2015). "Nobel Prize in Chemistry Awarded to Tomas Lindahl, Paul Modrich and Aziz Sancar for DNA Studies". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 7 October 2015.
"Arxivlənmiş surət". 2024-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.
"Arxivlənmiş surət". 2024-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.
107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 29 июня 2016 года.
Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs). Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 7 июля 2016 года.
Список нобелевских лауреатов подписавших письмо. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 2 сентября 2017 года.

[_48f9767134029e50-1] Rogers K. Tomas Lindahl // Encyclopædia Britannica (ing.).

[_74e34f1d8ca8dbec-2] Tomas Lindahl // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).

[_657892f4d0bc1533-3] Hoffman R. Linkedin (ing.). 2003.

[_c7a6844809271405-4] www.ae-info.org (ing.).

[5] Нобелевская премия по химии присуждена за починку ДНК // Lenta.Ru. Дата обращения: 7 октября 2015. Архивировано 7 октября 2015 года.

[6] Tomas Lindahl Архивная копия от 22 сентября 2015 на Wayback Machine (англ.)

[7] Tomas R. Lindahl Архивная копия от 27 августа 2019 на Wayback Machine (англ.)

[8] Sweden, Indexed Birth Records, 1860–1941

[9] Gerken, T. is; Girard, C. A.; Tung, Y. -C. L.; Webby, C. J.; Saudek, V.; Hewitson, K. S.; Yeo, G. S. H.; McDonough, M. A.; Cunliffe, S.; McNeill, L. A.; Galvanovskis, J.; Rorsman, P.; Robins, P.; Prieur, X.; Coll, A. P.; Ma, M.; Jovanovic, Z.; Farooqi, I. S.; Sedgwick, B.; Barroso, I.; Lindahl, T.; Ponting, C. P.; Ashcroft, F. M.; O'Rahilly, S.; Schofield, C. J. (2008). "The Obesity-Associated FTO Gene Encodes a 2-Oxoglutarate-Dependent Nucleic Acid Demethylase". Science. 318 (5855): 1469–1472. Bibcode:2007Sci...318.1469G. doi:10.1126/science.1151710. PMC 2668859. PMID 17991826.

[10] Tomas Lindahl's publications indexed by the Scopus bibliographic database. (subscription required)

[11] Lindahl, T. (1993). "Instability and decay of the primary structure of DNA". Nature. 362 (6422): 709–15. Bibcode:1993Natur.362..709L. doi:10.1038/362709a0. PMID 8469282. S2CID 4283694.

[12] Wood, R. D. (2001). "Human DNA Repair Genes". Science. 291 (5507): 1284–9. Bibcode:2001Sci...291.1284W. doi:10.1126/science.1056154. PMID 11181991.

[13] Satoh, M. S.; Lindahl, T. (1992). "Role of poly(ADP-ribose) formation in DNA repair". Nature. 356 (6367): 356–8. Bibcode:1992Natur.356..356S. doi:10.1038/356356a0. PMID 1549180. S2CID 4364270.

[14] Trewick, S. C.; Henshaw, T. F.; Hausinger, R. P.; Lindahl, T; Sedgwick, B (2002). "Oxidative demethylation by Escherichia coli AlkB directly reverts DNA base damage". Nature. 419 (6903): 174–8. Bibcode:2002Natur.419..174T. doi:10.1038/nature00908. PMID 12226667. S2CID 4324333.

[15] Barnes, D. E.; Lindahl, T (2004). "Repair and genetic consequences of endogenous DNA base damage in mammalian cells". Annual Review of Genetics. 38: 445–76. doi:10.1146/annurev.genet.38.072902.092448. PMID 15568983.

[16] Yang, Y. G.; Lindahl, T; Barnes, D. E. (2007). "Trex1 exonuclease degrades ssDNA to prevent chronic checkpoint activation and autoimmune disease". Cell. 131 (5): 873–86. doi:10.1016/j.cell.2007.10.017. PMID 18045533. S2CID 2332259.

[17] Crow, Y. J.; Hayward, B. E.; Parmar, R; Robins, P; Leitch, A; Ali, M; Black, D. N.; Van Bokhoven, H; Brunner, H. G.; Hamel, B. C.; Corry, P. C.; Cowan, F. M.; Frints, S. G.; Klepper, J; Livingston, J. H.; Lynch, S. A.; Massey, R. F.; Meritet, J. F.; Michaud, J. L.; Ponsot, G; Voit, T; Lebon, P; Bonthron, D. T.; Jackson, A. P.; Barnes, D. E.; Lindahl, T (2006). "Mutations in the gene encoding the 3'-5' DNA exonuclease TREX1 cause Aicardi-Goutières syndrome at the AGS1 locus". Nature Genetics. 38 (8): 917–20. doi:10.1038/ng1845. PMID 16845398. S2CID 9069106.

[18] Broad, William J. (7 October 2015). "Nobel Prize in Chemistry Awarded to Tomas Lindahl, Paul Modrich and Aziz Sancar for DNA Studies". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 7 October 2015.

[19] "Arxivlənmiş surət". 2024-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.

[20] "Arxivlənmiş surət". 2024-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-27.

[21] 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 29 июня 2016 года.

[22] Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs). Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 7 июля 2016 года.

[23] Список нобелевских лауреатов подписавших письмо. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 2 сентября 2017 года.