Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tiqran Məlikovun evi — Bakı şəhərində, İ. Səfərli 19 və Həzi Aslanov küçələrinin kəsişməsində yerləşən üç mərtəbəli tarixi malikanədir. Bina 1895–1897-ci illərdə erməni sənayeçi Ambarsum Məlikovun oğlu Tiqran Məlkovun sifarişi əsasında Yuzef Qoslavskinin hazırladığı layihə ilə qotika üslubunda inşa edilmişdir. Məlikovun evi Bakıda qotik üslubda inşa edilmiş ilk bina, həmçinin Qoslavskinin şəxsi sifarişlə hazırladığı ilk layihədir.
| Tiqran Məlikovun evi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər |  Bakı |
| Yerləşir | İslam Səfərli küç.19 |
| Memar | Yuzef Qoslavski |
| Tikilmə tarixi | 1895-1897 |
| Üslubu | qotika |
| Vəziyyəti | yaxşı |
| İstinad nöm. | 3495 |
| Kateqoriya | Bina |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Yaşayış evi İslam Səfərli 19 və Həzi Aslanov küçələrinin kəsişməsində, Yuzef Qoslavskinin layihəsi əsasında inşa edilmişdir. Ev, qeyri-adi həcmi-məkan strukturu ilə, nisbətən geniş olan İ. Səfərli və ensiz Həzi Aslanov tin quruluşu ilə dərhal gözə çarpır, olduqca dəyişmiş rakursda görsənir.
Məlikovun evi Bakıda qotik stildə inşa edilmiş ilk tikili idi. Məlikovun evi ilə yanaşı memar Adolf Eyxler (1870–1911) 28 may küçəsi 17 ünvanında alman qotikası üslubunda kirxanın (1895–1897) layihəsini hazırlayıb inşa edirdi. Məlikovun üçmərtəbəli evinin tikintisinin (1895–1897) sifarişi memar üçün qəfil olmamış və o, cəsarətlə N. A. Fon der Nonnenin tikdiyi order sistemli yaşayış binaları arasında qotik tağlı binanın layihəsini hazırlamışdır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Yerləşməsi və planlaşdırılması
Əvvəlcə forştadtın qoyuluşunda 1813-cü ildə İslam Səfərli (keçmiş Vorontsov) küçəsinin məhəllələrinə kvadrat forma verilmişdir ki, bu forma da günümüzə kimi saxlanmışdır. Cənubi və Şərqi tərəfdə Həzi Aslanov (keçmiş Krantinnaya) küçəsinə yönəldilmiş məhəllələrin birinə "L" şəkilli səhnə daxil olub. Yaşayış evinin sahəsi qonşu mülkləri ilə əhatə olunduğundan çətin vəziyyət yaranırdı.
Yaşayış binasının sahəsinin çətinliyi ilə bağlı, Bakı şəraitinin üslublu təsnifatı kontekstində layihənin fərdi forması meydana gəlir. Cənub və şərqə çıxan otaqlar, baş pilləkən damın üzərindəki fənər sayəsində bol işıqlanmışdır. Bəzi otaqlar tamamilə qaranlıq idilər, köməkçi otaqlar isə kiçik həyət sahəsindən açıq üslubu dal pilləkənlərlə yüklənmiş, şüşəbənd sisteminə daxil olmuşdurlar.
Fasadı
Memar, fasadın memarlıq xüsusiyyətlərinə, qotika üslubundan azad və geniş istifadə edərək, xüsusi diqqət yetirmişdir. Hər iki fasad aydın ifadə olunmuş kompozisiya ilə birgə vahid memarlıq üslubunda inkişaf etdirilmişdir.
Üfüqi hissələrə ayrılmış üçmərtəbəli binanın iki yuxarı mərtəbəsində profilli çatma tağlardan istifadəsi Y. Qoslavskinin yaradıcılığında yeni səhifə açır. Bu vacib elementlərin fasadlarında memarlıq və bədii mövqeyi yetərincə enli olan rizalitlərin üzərində, hündür kürsülü birinci mərtəbənin qabarıq göstərilmiş daş hörmələrində və zirzəmi otaqlarının gözə çarpmayan pəncərələrində əyani surətdə nümayiş etdirilir.
Yaşayış mülkünün ensiz hissəsi Şərqə çevrilib və fasad hakim vəziyyət tutan oxla şaquli qülləşəkilli mövqeyə çevrilmişdir, ikinci mərtəbədə qalın kornşteynlərlə möhtəşəm erkerlə və üçüncü mərtəbədə açıq eyvanla bağlanıb. Onun üzərində heraldika bəzəkli sərt fronton yüksəlir.
Ön giriş gözəl profilli çatmatağla ifadə edilmişdir. Fasad bütünlüklə erkerlərlə qotika üsulları, forma və detallarına bağlıdır. Gözəl çəkiliş memarın sevgi və ilhamla öz işlərinə istedadını verən rəssamlıq mahiyyətini meydana çıxarır. Y. Qoslavski yüksək memarlıq mədəniyyəti, layihə üzərində diqqətli işi və tikintidə birbaşa iştirakı ilə seçilir.
Fasadların daşla üzlənməsi və daş detalların pərçimləmə səviyyəsinə çatdırılmış qabarıq bəzəyi, memarın öz tikililərinə olan tələbkarlığı ilə heyran edir. Klassik üsul və formada olan qonşu malikanələri ilə yanaşı Qoslavskinin qotika üslubundakı tkintisi iti şaquli xəttlərlə və çatma tağların həcmli plastikası ilə Bakıda yenilik idi. Memar, fasad kompozisiyasının gözəlliyini memarlığın bərəkətli zəminində əmələ gələn qotik tağların taxçaşəkilli pəncərələrinin sehrini hiss etdirir.
Geniş və əzəmətli cənubi fasad öz yan rizalitləri ilə, mərtəbəarası hissələrlə, çatma tağların zəngin ahəngi ilə şərq fasadının davamıdır. Cənub fasadının kompozisiya ideyası uzaqdan Florensiya saraylarını xatırladır.Şamil Fətullayev qeyd edir ki, Qoslavski binanın fasadlarını Florensiya saraylarının təsiri ilə yaratmışdır. O, qeyd edir ki, Məlikovun evi "palaçço" adına iddia etmir, formada olmasa da, ümumi kompozisiya konsepsiyası ilə təsiri uzaqdan hiss olunur. Həyət və ön qapının portalı tağların iri formaları ilə, modelləşdirmələrlə bu təsiri xatırladır.
Eyvanların konturu, konstruktiv daş detallar, üçüncü mərtəbənin tağları altına daxil edilən qotik pilyastrlar Bakının o zamankı inkişafı mərhələsində memarlıq sənətinin rolunu təsdiq edir.
İnteryer
Binanın interyerlər bəzək və yapma ilə zəngindir.
İstinadlar
- Fətullayev, 2013. səh. 16
- Bakının memarlıq ensiklopediyası, 2013. səh. 200
- Fətullayev, 2013. səh. 15
- Фатуллаев-Фигаров, Шамиль. "Юзеф Гославский (1865 -1904)". polonia-baku.org. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2017.
- Fətullayev, 2013. səh. 14
- Bakının memarlıq ensiklopediyası, 2013. səh. 201
Ədəbiyyat
- Fətullayev-Fiqarov, Şamil. Bakının memarlıq ensiklopediyası. Bakı: Şərq-Qərb, Azərbaycan Respubliksı Memarlar İttifaqı. 2013. səh. 528.
- Fətullayev-Fiqarov, Şamil. İ.V.Qoslavski - Qafqazlı Rastrelli. Bakı: Şərq-Qərb, Azərbaycan Respubliksı Memarlar İttifaqı. 2013. səh. 37.
- Fətullayev-Fiqarov, Şamil. Bakı memarları XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində. Bakı: Şərq-Qərb, Azərbaycan Respubliksı Memarlar İttifaqı. 2013. səh. 296.
Həmçinin bax
- Ambarsum Məlikovun evi — İslam Səfərli küçəsində Tiqran Məlikovun atasına məxsus olmuş malikanə.
- — Xaqani küçəsində Tiqran Məlikovun atasına məxsus olmuş malikanə.
- Bakıda Məlikov Ailəsinin evinin drondan çəkilişi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tiqran Melikovun evi Baki seherinde I Seferli 19 ve Hezi Aslanov kucelerinin kesismesinde yerlesen uc mertebeli tarixi malikanedir Bina 1895 1897 ci illerde ermeni senayeci Ambarsum Melikovun oglu Tiqran Melkovun sifarisi esasinda Yuzef Qoslavskinin hazirladigi layihe ile qotika uslubunda insa edilmisdir Melikovun evi Bakida qotik uslubda insa edilmis ilk bina hemcinin Qoslavskinin sexsi sifarisle hazirladigi ilk layihedir Tiqran Melikovun evi40 22 22 sm e 49 50 05 s u Olke AzerbaycanSeher BakiYerlesir Islam Seferli kuc 19Memar Yuzef QoslavskiTikilme tarixi 1895 1897Uslubu qotikaVeziyyeti yaxsiAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 3495KateqoriyaBinaEhemiyyetiYerli ehemiyyetliTiqran Melikovun eviBinanin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiYasayis evi Islam Seferli 19 ve Hezi Aslanov kucelerinin kesismesinde Yuzef Qoslavskinin layihesi esasinda insa edilmisdir Ev qeyri adi hecmi mekan strukturu ile nisbeten genis olan I Seferli ve ensiz Hezi Aslanov tin qurulusu ile derhal goze carpir olduqca deyismis rakursda gorsenir Melikovun evi Bakida qotik stilde insa edilmis ilk tikili idi Melikovun evi ile yanasi memar Adolf Eyxler 1870 1911 28 may kucesi 17 unvaninda alman qotikasi uslubunda kirxanin 1895 1897 layihesini hazirlayib insa edirdi Melikovun ucmertebeli evinin tikintisinin 1895 1897 sifarisi memar ucun qefil olmamis ve o cesaretle N A Fon der Nonnenin tikdiyi order sistemli yasayis binalari arasinda qotik tagli binanin layihesini hazirlamisdir Memarliq xususiyyetleriYerlesmesi ve planlasdirilmasi Evvelce forstadtin qoyulusunda 1813 cu ilde Islam Seferli kecmis Vorontsov kucesinin mehellelerine kvadrat forma verilmisdir ki bu forma da gunumuze kimi saxlanmisdir Cenubi ve Serqi terefde Hezi Aslanov kecmis Krantinnaya kucesine yoneldilmis mehellelerin birine L sekilli sehne daxil olub Yasayis evinin sahesi qonsu mulkleri ile ehate olundugundan cetin veziyyet yaranirdi Yasayis binasinin sahesinin cetinliyi ile bagli Baki seraitinin uslublu tesnifati kontekstinde layihenin ferdi formasi meydana gelir Cenub ve serqe cixan otaqlar bas pilleken damin uzerindeki fener sayesinde bol isiqlanmisdir Bezi otaqlar tamamile qaranliq idiler komekci otaqlar ise kicik heyet sahesinden aciq uslubu dal pillekenlerle yuklenmis susebend sistemine daxil olmusdurlar Fasadi Binanin Serq fasadinda Melikovlarin aile embleminin hekk olundugu fronton Memar fasadin memarliq xususiyyetlerine qotika uslubundan azad ve genis istifade ederek xususi diqqet yetirmisdir Her iki fasad aydin ifade olunmus kompozisiya ile birge vahid memarliq uslubunda inkisaf etdirilmisdir Ufuqi hisselere ayrilmis ucmertebeli binanin iki yuxari mertebesinde profilli catma taglardan istifadesi Y Qoslavskinin yaradiciliginda yeni sehife acir Bu vacib elementlerin fasadlarinda memarliq ve bedii movqeyi yeterince enli olan rizalitlerin uzerinde hundur kursulu birinci mertebenin qabariq gosterilmis das hormelerinde ve zirzemi otaqlarinin goze carpmayan pencerelerinde eyani suretde numayis etdirilir Yasayis mulkunun ensiz hissesi Serqe cevrilib ve fasad hakim veziyyet tutan oxla saquli qullesekilli movqeye cevrilmisdir ikinci mertebede qalin kornsteynlerle mohtesem erkerle ve ucuncu mertebede aciq eyvanla baglanib Onun uzerinde heraldika bezekli sert fronton yukselir On giris gozel profilli catmatagla ifade edilmisdir Fasad butunlukle erkerlerle qotika usullari forma ve detallarina baglidir Gozel cekilis memarin sevgi ve ilhamla oz islerine istedadini veren ressamliq mahiyyetini meydana cixarir Y Qoslavski yuksek memarliq medeniyyeti layihe uzerinde diqqetli isi ve tikintide birbasa istiraki ile secilir Fasadlarin dasla uzlenmesi ve das detallarin percimleme seviyyesine catdirilmis qabariq bezeyi memarin oz tikililerine olan telebkarligi ile heyran edir Klassik usul ve formada olan qonsu malikaneleri ile yanasi Qoslavskinin qotika uslubundaki tkintisi iti saquli xettlerle ve catma taglarin hecmli plastikasi ile Bakida yenilik idi Memar fasad kompozisiyasinin gozelliyini memarligin bereketli zemininde emele gelen qotik taglarin taxcasekilli pencerelerinin sehrini hiss etdirir Genis ve ezemetli cenubi fasad oz yan rizalitleri ile mertebearasi hisselerle catma taglarin zengin ahengi ile serq fasadinin davamidir Cenub fasadinin kompozisiya ideyasi uzaqdan Florensiya saraylarini xatirladir Samil Fetullayev qeyd edir ki Qoslavski binanin fasadlarini Florensiya saraylarinin tesiri ile yaratmisdir O qeyd edir ki Melikovun evi palacco adina iddia etmir formada olmasa da umumi kompozisiya konsepsiyasi ile tesiri uzaqdan hiss olunur Heyet ve on qapinin portali taglarin iri formalari ile modellesdirmelerle bu tesiri xatirladir Eyvanlarin konturu konstruktiv das detallar ucuncu mertebenin taglari altina daxil edilen qotik pilyastrlar Bakinin o zamanki inkisafi merhelesinde memarliq senetinin rolunu tesdiq edir Interyer Binanin interyerler bezek ve yapma ile zengindir IstinadlarFetullayev 2013 seh 16 Bakinin memarliq ensiklopediyasi 2013 seh 200 Fetullayev 2013 seh 15 Fatullaev Figarov Shamil Yuzef Goslavskij 1865 1904 polonia baku org 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 28 oktyabr 2017 Fetullayev 2013 seh 14 Bakinin memarliq ensiklopediyasi 2013 seh 201EdebiyyatFetullayev Fiqarov Samil Bakinin memarliq ensiklopediyasi Baki Serq Qerb Azerbaycan Respubliksi Memarlar Ittifaqi 2013 seh 528 Fetullayev Fiqarov Samil I V Qoslavski Qafqazli Rastrelli Baki Serq Qerb Azerbaycan Respubliksi Memarlar Ittifaqi 2013 seh 37 Fetullayev Fiqarov Samil Baki memarlari XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde Baki Serq Qerb Azerbaycan Respubliksi Memarlar Ittifaqi 2013 seh 296 Hemcinin baxAmbarsum Melikovun evi Islam Seferli kucesinde Tiqran Melikovun atasina mexsus olmus malikane Xaqani kucesinde Tiqran Melikovun atasina mexsus olmus malikane Bakida Melikov Ailesinin evinin drondan cekilisi