Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə böyük ölçüdə və ya tamamilə tək mənbəyə əsaslanır. |
“əl-Qanun fit-Tibb (ərəb. القانون في الطب) — tibb tarixi ilə bağlı ən məşhur əsərlərdən biri. Əbu Əli İbn Sinanın kitabı.
Şərqin böyük alimi Əbu Əli İbn Sinanın “Əl-Qanun fit-tibb” (“Tibb qanunları”) əsərinin II cildinin əlyazması qədimliyi, mükəmməlliyi ilə diqqəti cəlb edir.
Əsər hicri 537, miladi 1143-cü ildə müəllifin ölümündən 6 il sonra köçürülmüşdür. Bu mənada, əlyazmanın bu nüsxəsi ən etibarlı nüsxələrdəndir. İslam Şərqinin elm tarixinin qədimliyini sübut edən bu əlyazma YUNESKO-nun təsis etdiyi “Dünyanın yaddaşı” Proqramının siyahısına daxil edilmişdir. “Tibb qanunları” Orta əsrlərdə həm Qərb, həm də Şərqdə tibb sahəsində yazılmış ən mükəmməl, tayı-bərabərı olmayan ensiklopedik əsər sayılırdı. XII əsrdə (1140-1187) bu kitabı ərəb dilindən latın dilinə çevirəndən sonra, o, yüzilliklər boyu Avropa Universitetlərində tibb üzrə ən mükəmməl dərs vəsaiti sayılmışdır. Kitab o qədər böyük şohrət qazanmışdı kı, dahi rəssam və heykəltaraş Mikelancelo onun haqqında bunları demişdi: “İbn Sinanın ardınca gedib yanılmaq, başqalarının ardınca gedib uğur qazanmaqdan daha yaxşıdır”. 190 vərəqdən ibarət kitabın ölçüsü 24x15 sm., mətninin ölçüsü isə 18x11 sm.-dir. Əlyazmanın hər səhifəsində 18-20 sətir vardır. Nüsxə qara mürəkkəblə, aydın, narın nəsx xətti ilə küçürülmüş, fəsil adları, müalicəvi bitki adları qırmızı murəkkəblə yazılmışdır.
İbn Sinanın “əl-Qanun fit-Tibb” (“Tibb qanunu”), qısaca “Qanun” əsəri fiziologiya, hifzüsihhə (sağlamlığı qoruma), müalicə və farmakologiya aiddir. Beş cildlik, təxminən bir milyon sözdən ibarət böyük tibb ensiklopediyası olan bu əsər istər məzmunu, istərsə də hazırlanma tərzi baxımından əsrlərlə tibb ədəbiyyatına yol göstərmişdir. XIII əsrdən etibarən Avropa universitetlərində dərslik kimi istifadə edilmiş, Fransasının məşhur Monpelye və Lüven Universitetlərininin tibb fakültələrində əsas dərslik olmuşdur. Əsər müasir tibbi biliklərin yaranmasına qədər türk, ərəb, fars və müxtəlif Qərb dillərində yazılan əsərlərin başlıca istinad mənbəyi olmuşdur. “Qanun”da bəhs edilən tibbi biliklərin bir hissəsi öz dəyərini indiyədək qoruyub saxlamışdır.
Nüsxəsi
Əlyazmalar İnstitutunda B-1626 şifri ilə qorunan əlyazma İbn Sinanın “Qanun” əsərinin qızdırma haqqında olan fəslidir. Azərbaycan dilində olan mətn birmil dəftərdə bənövşəyi mürəkkəblə yazılmışdır. Əsər nəstəliq xətti ilə köçürülmüşdür. Əlyazmanın cildi yoxdur. Katibi Muxtar Əfəndizadə İsmayıl oğlu Ağadaşıdır. Əlyazama Bakı şəhərində yazıya alınmışdır. Həcmi 300 vərəq, ölçüsü 17x20 sm-dir.
Qalereya
- Əl-qanun fit-tibb
-
![image]()
Əbu Əli ibn Sinanın “Əl-qanun fit-tibb” əsərindən (II cild) (Dil: ərəb, Şifr: M-136) -
![image]()
Əsərdən (II cild) (Dil: ərəb, Şifr: M-136) -
![image]()
Əsərdən (Qızdırma haqqında olan fəsil) (Dil: Azərbaycan, Şifr: B-1626) -
![image]()
Əsərdən (Qızdırma haqqında olan fəsil) (Dil: Azərbaycan, Şifr: B-1626)
Ədəbiyyat
- "Azərbaycan Multidissiplinar əlyazması: Xəzinədən incilər" kitabı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale boyuk olcude ve ya tamamile tek menbeye esaslanir Movzu ile bagli muzakirelere qosula ve fikirlerinizi bildire bilersiniz Meqaleye etibarli menbeler elave ederek tekmillesdire bilersiniz el Qanun fit Tibb ereb القانون في الطب tibb tarixi ile bagli en meshur eserlerden biri Ebu Eli Ibn Sinanin kitabi Serqin boyuk alimi Ebu Eli Ibn Sinanin El Qanun fit tibb Tibb qanunlari eserinin II cildinin elyazmasi qedimliyi mukemmelliyi ile diqqeti celb edir Eser hicri 537 miladi 1143 cu ilde muellifin olumunden 6 il sonra kocurulmusdur Bu menada elyazmanin bu nusxesi en etibarli nusxelerdendir Islam Serqinin elm tarixinin qedimliyini subut eden bu elyazma YUNESKO nun tesis etdiyi Dunyanin yaddasi Proqraminin siyahisina daxil edilmisdir Tibb qanunlari Orta esrlerde hem Qerb hem de Serqde tibb sahesinde yazilmis en mukemmel tayi beraberi olmayan ensiklopedik eser sayilirdi XII esrde 1140 1187 bu kitabi ereb dilinden latin diline cevirenden sonra o yuzillikler boyu Avropa Universitetlerinde tibb uzre en mukemmel ders vesaiti sayilmisdir Kitab o qeder boyuk sohret qazanmisdi ki dahi ressam ve heykeltaras Mikelancelo onun haqqinda bunlari demisdi Ibn Sinanin ardinca gedib yanilmaq basqalarinin ardinca gedib ugur qazanmaqdan daha yaxsidir 190 vereqden ibaret kitabin olcusu 24x15 sm metninin olcusu ise 18x11 sm dir Elyazmanin her sehifesinde 18 20 setir vardir Nusxe qara murekkeble aydin narin nesx xetti ile kucurulmus fesil adlari mualicevi bitki adlari qirmizi murekkeble yazilmisdir Ibn Sinanin el Qanun fit Tibb Tibb qanunu qisaca Qanun eseri fiziologiya hifzusihhe saglamligi qoruma mualice ve farmakologiya aiddir Bes cildlik texminen bir milyon sozden ibaret boyuk tibb ensiklopediyasi olan bu eser ister mezmunu isterse de hazirlanma terzi baximindan esrlerle tibb edebiyyatina yol gostermisdir XIII esrden etibaren Avropa universitetlerinde derslik kimi istifade edilmis Fransasinin meshur Monpelye ve Luven Universitetlerininin tibb fakultelerinde esas derslik olmusdur Eser muasir tibbi biliklerin yaranmasina qeder turk ereb fars ve muxtelif Qerb dillerinde yazilan eserlerin baslica istinad menbeyi olmusdur Qanun da behs edilen tibbi biliklerin bir hissesi oz deyerini indiyedek qoruyub saxlamisdir NusxesiElyazmalar Institutunda B 1626 sifri ile qorunan elyazma Ibn Sinanin Qanun eserinin qizdirma haqqinda olan feslidir Azerbaycan dilinde olan metn birmil defterde benovseyi murekkeble yazilmisdir Eser nesteliq xetti ile kocurulmusdur Elyazmanin cildi yoxdur Katibi Muxtar Efendizade Ismayil oglu Agadasidir Elyazama Baki seherinde yaziya alinmisdir Hecmi 300 vereq olcusu 17x20 sm dir QalereyaEl qanun fit tibb Ebu Eli ibn Sinanin El qanun fit tibb eserinden II cild Dil ereb Sifr M 136 Eserden II cild Dil ereb Sifr M 136 Eserden Qizdirma haqqinda olan fesil Dil Azerbaycan Sifr B 1626 Eserden Qizdirma haqqinda olan fesil Dil Azerbaycan Sifr B 1626 Edebiyyat Azerbaycan Multidissiplinar elyazmasi Xezineden inciler kitabi