Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Teymur Mustafa oğlu və ya Teymur Atəşli (15 iyun 1923, Bayıl həbsxanası – 7 noyabr 1976, Adapazarı[d]) — Azərbaycanlı mühacir şair.
| Teymur Atəşli | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 15 iyun 1923 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 7 noyabr 1976 (53 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Fəaliyyəti | şair |
| Mükafatları | |
Həyatı
Teymur Atəşli 1923-cü il iyun ayının 15-də Bayıl həbsxanasında anadan olub. Bakıda orta məktəbi bitirdikdən sonra 1939-cu ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Xarici Dillər fakültəsinin alman filologiyası şöbəsinə daxil olub. İkinci kursda olarkən səfərbərliyə cəlb olunaraq II Dünya Müharibəsində iştirak etmək üçün Polşa cəbhəsinə göndərilib. 1942-ci ilin iyun ayında 2 rus komissarını öldürərək əvvəlcədən razılaşdığı 20 əsgərlə birlikdə hərbi hissəni tərk edib. Daha sonra almanlar tərəfə keçərək burada Berlin Zabitlər Məktəbində xüsusi kurs keçir. Buranı leytenant rütbəsi ilə bitirdikdən sonra SS birliyinə təyinat alır. Bir sıra hərbi əməliyyatlarda iştirak edərək baş leytenant rütbəsi alır. Müxtəlif gizli əməliyyatlarda iştirak edib. Polkovnik-leytenant Kalnov və kapitan Puqaçevskinin aradan götürülməsində iştirak edib. Daha sonra 70-dən son rus əsgərini öldürüb bölük komandirini ölümdən xilas etdiyi üçün ilə mükafatlandırılıb.
95 gün Stalinqrad döyüşlərində iştirak edib. Yaralanaraq SSRİ ordusuna əsir düşür. Əsirlikdən qurutularaq alman əsirlərlə birlikdə Almaniyaya aparılır. Bir neçə il Mitenvald Qaçqınlar Düşərgəsində yaşayıb. Burada bir alman xanımla ailə həyatı qurub. Türkiyə hökumətinin himayəsi ilə 1949-cu il fevralın 12-də xanımı ilə birlikdə İstanbula köçüb.
Daha sonra Türkiyənin Adapazarı ilinə köçüb. İngilis, alman və rus dillərini bildiyinə görə xarici dil müəllimi kimi və notariat qurumlarında, məhkəmələrdə andlı tərcüməçi kimi fəaliyyət göstərib.
1976-cı il noyabrın 7-də Sakaryada işlədiyi "Axşam Xəbərləri" qəzetinin mətbəəsində ürək tutmasından vəfat edib. Adapazarında dəfn olunub.
Ədəbi fəaliyyəti
Sakaryaya gəldiyi ilk gün "Aç qoynunu, ana Vətən" adlı şerini yazıb. "Arşın mal alan", "Məşədi İbad" əsərlərini tamaşaya qoyaraq, özü də aktyor kimi çıxış edib . Müxtəlif vaxtlarda azərbaycanlıların milli mübarizə orqanı olan "Azərbaycan" dərgisində şeirləri dərc olunub. Ankarada nəşr olunan Mücahid jurnalında Hüseyn Cavidin həyat və yaradıcılığı haqqında xronoloji məlumat verib. "Ya istiqlal, ya ölüm" adlı mənzum dram əsərini yazdığı haqda məlumatlar olsa da bu əsərin sonrakı taleyindən xəbər yoxdur. 1954-cü ildə Əbdürrəhman bəy Fətəlibəyli öldürüldükdən sonra ona şeir həsr edib.
1956-cı ilin 15 yanvarında 28 fevralınadək Hürriyyət qəzetinin ardıcıl 45 sayında "Stalinqrad cəhənnəmində 95 gün çarpışan türk" adlı döyüş xatirələri çap olunub.1961-ci ildən etibarən Sakaryanın yerli "Axşam Xəbərləri" qəzetinin redaksiyasında müdir olub. Bu qəzetdə "Xalqdan bir səs" sütununda milli ruhlu şeirlərini dərc etdirib. Hicran Səsləri", "Ana", "Rübailər" və "Qəzəl" adlı kitabları işıq üzü görüb.
Ailəsi
Kamal Atəşli və Çingiz Atəşli adlı oğulları olub. Böyük oğlu Kamal Atəşli 1969–1972-ci illərdə Sakaryaspor klubunun futbolçusu olub.
Xatirəsi
2021-ci ildə AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun “Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı kitabxanası” seriyasında “Teymur Atəşli. Seçilmiş əsərləri” kitabı çap olunub. Kitabda Teymur Atəşlinin şeirləri, “Stalinqrad cəhənnəmində 95 gün döyüşən türk” adlı müharibə xatirələri, “Tuzaq” pyesi və publisistik məqalələri yer alıb.
İstinadlar
- Aynurə Paşayeva. Teymur Atəşlinin «Stalinqrad cəhənnəmində 95 gün döyüşən türk» əsərində milli istiqlal ideyasının inikası. Bakı. səh. 2.
- "Mustafa Teymur Ateşli" (türk). biyografya.com. 2022-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-12.
- Engin Kaşdaş. "Adapazarı Akşam Haberleri 67 yaşında" (türk). basinhayati.net. 15.02.2019. 2022-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-12.
- "Mühacir ədibin Vətəndə nəşr olunan ilk kitabı". 2022-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-06.
- Aynurə Paşayeva. (PDF). Bakı: AMEA Hüseyn Cavidin Ev Muzeyi. 2015. səh. 87. Archived from the original on 2017-05-17. İstifadə tarixi: 2023-06-13.
- Nikpur Cabbarlı. XX əsr Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı (türkdilli örnəklər əsasında) (PDF). Bakı. 2017. səh. 33. 2023-05-08 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-08.
- Sevda İsmayıllı. "«Divanın altındakı kişi» kim idi? (İkinci yazı)" (az.). makroblog.az. 2009-06-12. 2022-08-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-13.
- Nikpur Cabbarlı. Azərbaycan mühacirət nəsri (PDF). Bakı: Elm və təhsil nəşriyyatı. 2011. səh. 9. ISBN . 2021-04-10 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-08.
- Aynurə Paşayeva. Teymur Atəşlinin «Stalinqrad cəhənnəmində 95 gün döyüşən türk» əsərində milli istiqlal ideyasının inikası. Bakı. səh. 2.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teymur Mustafa oglu ve ya Teymur Atesli 15 iyun 1923 Bayil hebsxanasi 7 noyabr 1976 Adapazari d Azerbaycanli muhacir sair Teymur AtesliDogum tarixi 15 iyun 1923 1923 06 15 Dogum yeri Bayil hebsxanasi Bayil Baki Baki qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 7 noyabr 1976 1976 11 07 53 yasinda Vefat yeri Adapazari d Sakarya ili TurkiyeFealiyyeti sairMukafatlariHeyatiTeymur Atesli 1923 cu il iyun ayinin 15 de Bayil hebsxanasinda anadan olub Bakida orta mektebi bitirdikden sonra 1939 cu ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin Xarici Diller fakultesinin alman filologiyasi sobesine daxil olub Ikinci kursda olarken seferberliye celb olunaraq II Dunya Muharibesinde istirak etmek ucun Polsa cebhesine gonderilib 1942 ci ilin iyun ayinda 2 rus komissarini oldurerek evvelceden razilasdigi 20 esgerle birlikde herbi hisseni terk edib Daha sonra almanlar terefe kecerek burada Berlin Zabitler Mektebinde xususi kurs kecir Burani leytenant rutbesi ile bitirdikden sonra SS birliyine teyinat alir Bir sira herbi emeliyyatlarda istirak ederek bas leytenant rutbesi alir Muxtelif gizli emeliyyatlarda istirak edib Polkovnik leytenant Kalnov ve kapitan Puqacevskinin aradan goturulmesinde istirak edib Daha sonra 70 den son rus esgerini oldurub boluk komandirini olumden xilas etdiyi ucun Demir xac ordeni ile mukafatlandirilib 95 gun Stalinqrad doyuslerinde istirak edib Yaralanaraq SSRI ordusuna esir dusur Esirlikden qurutularaq alman esirlerle birlikde Almaniyaya aparilir Bir nece il Mitenvald Qacqinlar Dusergesinde yasayib Burada bir alman xanimla aile heyati qurub Turkiye hokumetinin himayesi ile 1949 cu il fevralin 12 de xanimi ile birlikde Istanbula kocub Daha sonra Turkiyenin Adapazari iline kocub Ingilis alman ve rus dillerini bildiyine gore xarici dil muellimi kimi ve notariat qurumlarinda mehkemelerde andli tercumeci kimi fealiyyet gosterib 1976 ci il noyabrin 7 de Sakaryada islediyi Axsam Xeberleri qezetinin metbeesinde urek tutmasindan vefat edib Adapazarinda defn olunub Edebi fealiyyeti Sakaryaya geldiyi ilk gun Ac qoynunu ana Veten adli serini yazib Arsin mal alan Mesedi Ibad eserlerini tamasaya qoyaraq ozu de aktyor kimi cixis edib Muxtelif vaxtlarda azerbaycanlilarin milli mubarize orqani olan Azerbaycan dergisinde seirleri derc olunub Ankarada nesr olunan Mucahid jurnalinda Huseyn Cavidin heyat ve yaradiciligi haqqinda xronoloji melumat verib Ya istiqlal ya olum adli menzum dram eserini yazdigi haqda melumatlar olsa da bu eserin sonraki taleyinden xeber yoxdur 1954 cu ilde Ebdurrehman bey Fetelibeyli olduruldukden sonra ona seir hesr edib 1956 ci ilin 15 yanvarinda 28 fevralinadek Hurriyyet qezetinin ardicil 45 sayinda Stalinqrad cehenneminde 95 gun carpisan turk adli doyus xatireleri cap olunub 1961 ci ilden etibaren Sakaryanin yerli Axsam Xeberleri qezetinin redaksiyasinda mudir olub Bu qezetde Xalqdan bir ses sutununda milli ruhlu seirlerini derc etdirib Hicran Sesleri Ana Rubailer ve Qezel adli kitablari isiq uzu gorub AilesiKamal Atesli ve Cingiz Atesli adli ogullari olub Boyuk oglu Kamal Atesli 1969 1972 ci illerde Sakaryaspor klubunun futbolcusu olub Xatiresi2021 ci ilde AMEA Nizami Gencevi adina Edebiyyat Institutunun Azerbaycan muhaciret edebiyyati kitabxanasi seriyasinda Teymur Atesli Secilmis eserleri kitabi cap olunub Kitabda Teymur Ateslinin seirleri Stalinqrad cehenneminde 95 gun doyusen turk adli muharibe xatireleri Tuzaq pyesi ve publisistik meqaleleri yer alib IstinadlarAynure Pasayeva Teymur Ateslinin Stalinqrad cehenneminde 95 gun doyusen turk eserinde milli istiqlal ideyasinin inikasi Baki seh 2 Mustafa Teymur Atesli turk biyografya com 2022 02 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 12 Engin Kasdas Adapazari Aksam Haberleri 67 yasinda turk basinhayati net 15 02 2019 2022 02 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 12 Muhacir edibin Vetende nesr olunan ilk kitabi 2022 02 06 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 06 Aynure Pasayeva PDF Baki AMEA Huseyn Cavidin Ev Muzeyi 2015 seh 87 Archived from the original on 2017 05 17 Istifade tarixi 2023 06 13 Nikpur Cabbarli XX esr Azerbaycan muhaciret edebiyyati turkdilli ornekler esasinda PDF Baki 2017 seh 33 2023 05 08 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 08 Sevda Ismayilli Divanin altindaki kisi kim idi Ikinci yazi az makroblog az 2009 06 12 2022 08 10 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 13 Nikpur Cabbarli Azerbaycan muhaciret nesri PDF Baki Elm ve tehsil nesriyyati 2011 seh 9 ISBN 978 9952 8142 4 8 2021 04 10 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 08 Aynure Pasayeva Teymur Ateslinin Stalinqrad cehenneminde 95 gun doyusen turk eserinde milli istiqlal ideyasinin inikasi Baki seh 2