Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Terrorçuluğun Məhdudlaşdırılması Mərkəzi və ya CECOT (isp. Centro de Confinamiento del Terrorismo) El Salvadorun şəhərində yerləşən maksimum təhlükəsizlikli bir həbsxanadır. Bu həbsxana 2022-ci ilin sonunda ölkədə başlanan genişmiqyaslı cinayətkar qruplaşmalara qarşı mübarizə kampaniyası çərçivəsində inşa olunub. Salvador hökuməti həbsxananı 2023-cü ilin yanvar ayının sonunda açdı və bir ay sonra məhkumların yerləşdirilməsinə başlandı.
| Terrorçuluğun Məhdudlaşdırılması Mərkəzi | |
|---|---|
| Centro de Confinamiento del Terrorismo | |
 | |
 | |
| HGYO | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
2024-cü il 11 iyun tarixinə olan məlumata görə, CECOT-un təsdiqlənmiş məhkum sayı 14,532 nəfər idi; 2024-cü ilin noyabr ayında isə həbsxananın direktoru Belarmino Qarsiya CECOT-un 15,000–20,000 arası məhkum saxladığını təxmin etdi. 40,000 məhkum tutumuna malik olan CECOT Latın Amerikasında ən böyük, dünyada isə məhkum sayı baxımından ən iri həbsxanalardan biridir. 2025-ci ilin mart ayında Salvador hökuməti Donald Trampın ikinci administrasiyası tərəfindən Venesuela və Salvadorlu cinayətkar qruplaşma üzvləri olmaqda ittiham edilən 200-dən çox deportasiyanı qəbul etdi və onları CECOT-a yerləşdirdi; onların arasında ABŞ-də geniş ictimaiyyətin diqqətini çəkən da var idi.
CECOT mübahisəli bir müəssisədir: bəzi tərəflər onu cinayətkar qruplaşma üzvlərinin tutulması baxımından tərifləyir, digərləri isə insan haqları pozuntuları — o cümlədən həddən artıq doluluq, məhkəmə prosessual qaydalarının pozulması və qeyri-insani şərait — səbəbilə tənqid edirlər. CECOT reabilitasiya fəaliyyətləri ilə məşğul olmur. Həbsxanadan buraxıldığı təsdiqlənmiş heç bir məhkum yoxdur və hakimiyyət orqanları da məhkumların azadlığa buraxılması ilə bağlı planlarının olmadığını bəyan ediblər. ABŞ-dan deportasiya olunmuş şəxslərin həbs olunması məsələsi də ayrıca mübahisə mövzusudur.
Salvador hökuməti bəzi seçilmiş media qurumlarına həbsxananı rəhbərliyin müşayiəti ilə ziyarət etməyə icazə verir, lakin ABŞ senatoru kimi şəxslərə giriş imkanı verməyib. CECOT bir neçə dəfə sosial şəbəkələrdə yayımlanan videolarda, o cümlədən Salvador prezidenti Nayib Bukelenin paylaşdığı videolarda da nümayiş etdirilib.
Arxa plan
El Salvadorda Cinayətkar Qruplaşmaların Zorakılığı
1990-cı illərdə ABŞ-dan deportasiya edilən cinayətkar qruplaşma üzvləri başa çatmasından sonra El Salvadorda təsir və nüfuz qazandı.:6:64 Ən böyük iki küçə qruplaşması "Mara Salvatrucha" (MS-13 kimi tanınır) və "" (Barrio 18) idi; digər daha kiçik qruplaşmalar arasında "La Maquina", "Mao Mao" və "Mirada Loca" yer alırdı. El Salvadorda bu qruplaşmalar müharibədən sonra hökumət tərəfindən diqqətdən kənarda qaldıqlarını hiss edən gənc salvadorluları özlərinə cəlb edirdilər. 2020-ci ilə qədər El Salvadorda təxminən 60,000 aktiv qruplaşma üzvü və 400,000 nəfər əməkdaş olduğu təxmin edilirdi.
Qruplaşmalar təsir dairələrini cinayətlər, hədə-qorxu yolu ilə pul toplamaq, narkotik ticarəti və öz bizneslərini idarə etməklə qoruyub saxlayırdılar. Onlar həmçinin ölkənin siyasətinə təsir göstərirdilər — bəzi bölgələrdə siyasi namizədlərin seçki kampaniyası aparmasına mane olur və bəzi hallarda seçkilərin nəticələrinə təsir göstərə bildiklərini bildirirdilər. Qruplaşma zorakılığı səbəbindən El Salvador dünyanın ən yüksək qətl göstəricilərindən birinə sahib idi — 2015-ci ildə bu göstərici 100,000 nəfərə 103 qətl təşkil edirdi və həmin dövrdə dünyada ən yüksək göstərici sayılırdı.
Cinayətə qarşı siyasətlər
1990-cı və 2000-ci illərdə müxtəlif Milli Respublikaçı Alyans (ARENA) hökumətləri Salvadorada bandaların yayılmasına qarşı mübarizə aparmaq məqsədilə "cinayətkarlığa qarşı sərt" siyasətlər həyata keçirməyə çalışdılar. 2003 və 2004-cü illərdə hökumət 30,000 şübhəli banda üzvünün həbsi ilə nəticələnən Mano Dura ("dəmir yumruq") və Super Mano Dura ("super dəmir yumruq") siyasətlərini həyata keçirdi. 2012-ci ildə Farabundo Marti Milli Azadlıq Cəbhəsi (FMLN) hökuməti, El Salvadordakı Katolik Kilsəsi və ölkənin bandaları ölkənin qətl səviyyəsini ilkin olaraq aşağı salan bir atəşkəs razılığına gəldilər, lakin 2014-cü ilə qədər bu atəşkəs pozuldu və qətllərin sayı yenidən artdı. 2015-ci ildə El Salvador Ali Ədliyyə Məhkəməsi həm MS-13, həm də Barrio 18 bandalarını terror təşkilatları olaraq tanıdı.
2019–2020-ci illər arasında El Salvadorun qətl səviyyəsi 62 faizədək azaldı. Salvador prezidenti Nayib Bukele bu azalmanı özünün Ərazi Nəzarət Planına bağladı, lakin 2020-ci ildə Beynəlxalq Böhranlar Qrupu (ICG) bu azalma ilə Ərazi Nəzarət Planı arasında "səbəb-nəticə əlaqəsi" tapmadı. Əvəzində, ICG azalmayı "bandalarla hökumət arasında səssiz, qeyri-rəsmi anlaşmalara" aid etdi; Salvador hökuməti bu iddianı təkzib etdi. 2021-ci ilin dekabrında ABŞ Xəzinə Departamenti Bukelenin hökumətini qətl səviyyəsini azaltmaq üçün bandalarla danışıqlar aparmaqda ittiham etdi; Bukele bu ittihamı da inkar etdi.
Salvador bandalarına qarşı hücum
2022-ci il 25–27 mart tarixləri arasında Salvadorada bandalar 87 nəfəri qətlə yetirdi, onlardan 62-si təkcə 26 mart tarixində öldürüldü; bu, 1992-ci ildə vətəndaş müharibəsinin bitməsindən sonra Salvador tarixində ən qanlı gün oldu. tədqiqat direktoru Xose Migel Kruz qətl dalğasını hökumət və bandalar arasındakı iddia edilən atəşkəsin pozulması ilə izah etdi.
Bu zorakılığa cavab olaraq, El Salvadorun Qanunverici Məclisi bir sıra konstitusiya hüquqlarını dayandıran və ölkənin təhlükəsizlik qüvvələrinin şübhəli banda üzvlərini kütləvi şəkildə həbs etməsini asanlaşdıran fövqəladə vəziyyət elan etdi. Növbəti yeddi ay ərzində təxminən 55,000 şübhəli banda üzvü həbs olundu. Çoxsaylı həbslər səbəbindən Bukele 40,000 məhbus tutumuna malik yeni bir həbsxana – Terrorçuluğun Həbs Mərkəzinin (CE-COT qısaltması) tikiləcəyini elan etdi. CECOT OMNI, DISA və Contratista General de América Latina, S. A. de C. V. şirkətləri tərəfindən tikildi və tikinti xərci 100 milyon ABŞ dolları oldu. 2023-cü ilin yanvarında CECOT açıldıqda, Salvador hökuməti artıq 62,000-dən çox şübhəli banda üzvünü həbs etmişdi.
Həbsxana kompleksi
Terrorçuluğun Həbs Mərkəzi (CECOT) kompleksi 23 hektar (57 akr) sahəni əhatə edir və Salvador hökuməti həbsxananın ətrafındakı 140 hektar (350 akr) sahəyə də nəzarət edir. O, San Vicente vulkanının ətəyində, San Vicente Departamentində yerləşən Tekoluka rayonunda, uzaq bir ərazidə yerləşir. CECOT səkkiz bölmədə 40,000 məhbus tutumu üçün nəzərdə tutulub; hüceyrə sahəsi 6 akr (2.4 hektar) təşkil edir və bir məhbus üçün orta hesabla 0.6 kvadrat metr (6.5 kvadrat fut) sahə düşür. 2025-ci ilin aprelində Bukele CECOT-un tutumunu 80,000 məhbusa çatdırmaq niyyətində olduğunu bildirdi. Həbsxana 19 nəzarət qülləsi, iki sıra 9 metr hündürlüyündə (30 fut) və 60 santimetr qalınlığında (24 düym) divarlarla əhatə olunub, üstü tikanlı məftillərlə örtülüb, iki sıra elektrikli hasar və addım səslərinin eşidilməsi üçün çınqıllı döşəmələrlə təmin olunub.
CECOT-da hər biri orta hesabla 156 məhbusu yerləşdirə bilən 256 hüceyrə var. Hüceyrələrdə döşəksiz və çarşafsız dörd səviyyəli metal çarpayılar, iki tualet və iki əl-yuma lavabosu var. Hüceyrələr 24 saat ərzində süni işıqlandırılır. Hər hüceyrəyə iki Müqəddəs Kitab verilir və hər hüceyrə Təhlükəsizlik kameraları və silahlı mühafizəçilər tərəfindən nəzarətdə saxlanılır. Təcrid hüceyrələri məhbusları 15 günə qədər saxlaya bilir və yalnız beton çarpayı, tualet və əl-yuma lavabosu ilə təchiz olunub. Təcrid hüceyrələri tam qaranlıqdır, yalnız tavanda az miqdarda işıq daxil olan kiçik bir deşik var.
CECOT-da 600 əsgər və 250 polis əməkdaşı çalışır. Həbsxananın direktoru Belarmino Qarsiyadır. Həbsxana işçiləri üçün yeməkxana, istirahət otağı və idman zalı kimi istirahət sahələri mövcuddur. Həbsxanaya daxil olan hər kəs fiziki axtarışdan və rentgen müayinəsindən keçir. Tibbi heyət yerindədir və məhbuslara bütün tibbi yardımı həbsxananın daxilində göstərir.
Məhbuslar
Salvador hökuməti CECOT-da neçə məhbusun saxlanıldığını nadir hallarda elan edir və həbsxana açıldıqdan sonra yalnız bir neçə belə rəsmi məlumat açıqlanıb. 2024-cü ilin iyununda CECOT-da 14,532 məhbusun olduğu bildirilmişdi. 2024-cü ilin noyabrında Qarsiya CECOT-da 10,000 ilə 20,000 arasında məhbusun olduğunu təxmin etdi. 2025-ci ilin martında hökumət nümayəndəsi təhlükəsizlik səbəbilə yenilənmiş rəqəm verməkdən imtina etdi, lakin 2024-cü il statistikası olan 14,500 məhbusun artıq dəqiq olmadığını bildirdi. 2025-ci ilin aprelində Qarsiya həbsxana əhalisinin 40,000 nəfərlik maksimum tutuma yaxın olduğunu söylədi, lakin konkret rəqəm vermədi.
CECOT-da həbs olunma meyarları qeyri-müəyyəndir, yalnız Salvador hökuməti burada "yüksək vəzifəli" banda üzvlərinin saxlanıldığını bildirir. Rəqib bandaların üzvləri bir-birindən ayrılmır. Qarsiya burada saxlanılan məhbusları "ən pislərin ən pisi" kimi təsvir edib. Bir çox məhbus yüzlərlə il həbs cəzası alıb, digərləri isə hələ də mühakimə olunmayıb. Bildirildiyinə görə, saxlanılanlar kütləvi şəkildə mühakimə olunub, əks dəlil təqdim etmək və ya onlara qarşı olan dəlillərlə tanış olmaq imkanı verilməyib.
Məhbuslar tam ağ rəngli formalar geyinir və onların başları hər beş gündə bir qırxılır. Məhbuslar hüceyrədən yalnız 30 dəqiqəlik idman, Müqəddəs Kitab dərsi, həbsxana daxilində onlayn məhkəmə iclasları və ya təcridə yerləşdirmə üçün çıxa bilirlər. Məhbuslara təhsil, istirahət, ziyarət və ya telefon zəngi hüquqları verilmir. Onlara düyü, lobya, yumurta və makaron yeməkləri təqdim olunur, lakin çəngəl və bıçaq verilmir, çünki bunlar potensial silaha çevrilə bilər. Salvador hökuməti CECOT-dan heç bir məhbusun azad olunmasını planlaşdırmır və Ədliyyə və İctimai Təhlükəsizlik naziri Gustavo Villatoro bildirib ki, CECOT-da həbs olunan məhbuslar bir daha cəmiyyətə qaytarılmayacaq. Villatoro həmçinin CECOT məhbusları üçün reabilitasiya proqramlarının olacağını da istisna edib.
Xarici məhbusların saxlanılması
2025-ci il 3 fevral tarixində Bukele ABŞ-ın dövlət katibi Marko Rubio ilə görüşdü və "təhlükəli amerikalı məhkumları" qəbul edib onları CECOT həbsxanasında saxlayacağını təklif etdi. Rubio Bukelenin bu təklifini "dünyada ən misilsiz və qeyri-adi miqrasiya razılaşması" kimi xarakterizə etdi.
2025-ci il 15 mart tarixində ABŞ 300 nəfər Tren de Aragua dəstəsinin üzvü hesab edilən şəxsləri məhkəməsiz olaraq El Salvadora deportasiya edəcəyini və onların CECOT-da saxlanacağını elan etdi. ABŞ Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, Donald Tramp administrasiyası bu 300 məhbusun bir il müddətinə saxlanılması üçün Salvador hökumətinə 6 milyon ABŞ dolları ödəyəcək. ABŞ Kolumbiya Dairəsi Federal Məhkəməsinin baş hakimi Ceyms Boasberq deportasiyanı dayandırmaq qərarı versə də, buna baxmayaraq 238 nəfər Tren de Aragua üzvü və 23 nəfər MS-13 üzvü deportasiya olundu. Deportasiya reyslərindən biri Boasberqin qərarından sonra həyata keçirildiyi üçün ABŞ administrasiyasının məhkəmə qərarına əməl etmədiyi barədə mübahisələr yarandı.
Time jurnalının məlumatına görə, məhbuslar fiziki zorakılığa məruz qalıb və başları məcburi qırxılıb. 60 Minutes proqramının apardığı araşdırmaya əsasən, deportasiya olunanlardan 179 nəfərinə qarşı heç bir cinayət ittihamı irəli sürülməyib, təxminən bir neçə nəfərə isə qətl, təcavüz, hücum və ya adam oğurluğu kimi ittihamlar verilib.
Bukele məhbusların El Salvadora gəlişini əks etdirən üç dəqiqəlik bir video da X (Twitter) platformasında paylaşdı. Venesuela hökuməti deportasiyanı pislədi və Milli Assambleyanın sədri Xorxe Rodrigez Venesuelalıların El Salvadordan "xilas ediləcəyinə" söz verdi. ABŞ Dövlət Departamentindəki anonim bir mənbə isə deportasiya olunan venesuelalıların CECOT-da ölə biləcəyi ehtimalından narahatlığını ifadə etdi.
2025-ci il 21 mart tarixində Tramp Tesla əmlakına ziyan vuran şəxslərin də El Salvador həbsxanasına göndərilməli olduğunu irəli sürdü. 25 martda isə deportasiya olunan venesuelalıların saxlanmasının qanuniliyi ilə bağlı El Salvador Ali Məhkəməsinə iddia qaldırıldı.
Birləşmiş Ştatların daxili təhlükəsizlik katibi Kristi Noem 2025-ci il martın 26-da CECOT-u ziyarət edərək, ABŞ-də qeyri-qanuni yaşayan miqrantları ölkəni tərk etmədikləri təqdirdə, El Salvador'a deportasiya etməklə və CECOT-da həbs etməklə təhdid etdi. ABŞ 31 martda daha 17 nəfər şübhəli MS-13 və Tren de Aragua üzvünü El Salvador'a deportasiya etdi. ABŞ hökuməti deportasiyaların adi miqrasiya qanunları əsasında və Alien Enemies Act (Xarici Düşmənlər Qanunu) ilə həyata keçirilmədiyini bildirdi. 7 aprel tarixində ABŞ Ali Məhkəməsi Boasberg-in əmrinə xitam verərək, Trump administrasiyasına insanların ölkədən deportasiya olunmasına icazə verdi. 14 aprel tarixində Trump və Bukelenin Oval Ofisdəki görüşündə, Ağ Ev mətbuat katibi Karoline Leavitt, Trump-ın "hücumkar, zorakı cinayətkarları" ABŞ vətəndaşı olaraq El Salvador'a deportasiya etmək istədiyini bildirdi; Cato İnstitutunun miqrasiya eksperti David Bier isə dedi ki, "ABŞ vətəndaşları xaricə həbsə deportasiya edilə bilməz. Bunun üçün heç bir hüquqi əsas yoxdur." Trump Bukeləyə əlavə olaraq, CECOT kimi "beş yeni yer" tikməyi təklif etdi.
El Salvador'a deportasiya edilənlər arasında Salvadorlu vətəndaş Kilmar Abrego Garcia da vardı, o, əvvəlcə CECOT-da həbs olunmuşdu və işinin ABŞ-də geniş mediada yer almasına səbəb olmuşdu, çünki o, "idarəetmə xətası"na görə deportasiya edilmişdi. 2025-ci ilin aprelində ABŞ senatoru Chris Van Hollen, Abrego Garcia ilə görüşərək, onun Santa Ana'daki başqa bir həbsxanaya köçürüldüyünü öyrəndi. Garcia, Van Hollenə CECOT-da olduğu dövrdə "travma yaşadığını" bildirdi. Görüşdən sonra, Bukele X-də yazaraq Abrego Garcia'nın Salvador hökumətinin nəzarətində qalacağını bildirdi.
2025-ci il aprelinin 20-də Bukele, Venesuela hökuməti ilə məhbus mübadiləsi təklifi irəli sürərək, CECOT-a göndərilən 252 venesuelalı geri qaytarmaq müqabilində Venesuela hökumətindən 252 "siyasi məhbusu" azad etməyi təklif etdi. Venesuela baş prokuroru Tarek William Saab, hər bir venesuelalı ilə bağlı "canlılıq sübutu və tibbi hesabat" tələb etdi.
Media işıqlandırması
Salvador hökuməti
2023-cü il 1 fevral tarixində Bukele, CECOT-un açılışından əvvəl, CECOT-un ümumi direktoru Osiris Luna Meza, Milli Polis rəhbəri Mauricio Arriaza Chicas, Milli Müdafiə naziri René Merino Monroy və İctimai İşlər naziri Romeo Rodríguez ilə birlikdə CECOT-u ziyarət etdiyi bir video paylaşdı. Eyni ayın sonunda isə, başları qırxılmış və yalnız ağ idman şortları geyinən 2000 məhbusun həbsxanaya gətirilməsini göstərən başqa bir video yaydı. Bukele 2023-cü il martında, 2024-cü il iyununda və 2025-ci il martında da buna bənzər məhbus köçürmələrini əks etdirən videolar dərc etdi.
Bukele özü CECOT-u "dünyanın ən tənqid olunan həbsxanası" olaraq təsvir edib. Villatoro isə CECOT-u "ədalət üçün qurduğumuz ən böyük abidə" kimi qiymətləndirib.
Beynəlxalq mətbuat
Bir çox xarici xəbər orqanı, CECOT-da ilk məhbus köçürülməsi ilə bağlı məlumat yayıb, o cümlədən BBC, New York Times və The Washington Post. Həmçinin, bir neçə onlayn şərhçi də bu köçürməni müzakirə edib.
Associated Press-dən Marcos Aleman CECOT-u Salvadorun qanun pozuntusuna qarşı mübarizəsinin "şah əsəri" olaraq təsvir edib. DW Español-dan Maria Santacecilia CECOT-u Bukelenin "dəmir yumruq" siyasətinin "emblemi" olaraq adlandırıb. El País-dən Juan Diego Quesada isə CECOT-u "Mərkəzi Amerikanın Alkatrazı" adlandırmışdı. CECOT həm də "mega-həbsxana" olaraq qeyd olunub. Reuters CECOT-u "mübahisəli" və "kəskin şərtləri ilə tanınan" bir yer olaraq təsvir edib.
CNN-dən Maykl Rios məhbusların "gözlə görünən şəkildə narahat olduğunu" və bir polis əməkdaşının onlara "bu andan etibarən tabe olmalısınız" deyə qışqırdığını qeyd edib. Associated Press isə Bukelenin "sert, sərt həbsxanaları cinayətlə mübarizəsinin brendinə çevirdiyini" yazıb. MSNBC və The Atlantic-də yazan jurnalistlər Christopher Mathias və Adam Serwer isə CECOT-u "QULAQ" adlandırıblar. Kolumbiya prezidenti Gustavo Petro isə CECOT-u "konstitusiyaya qarşı həbsxana" olaraq qeyd edib.
Salvador hökuməti xəbər orqanlarına CECOT-u ziyarət etməyi təklif edib. 2023-cü ilin sentyabrında Kolumbiyanın Noticias Caracol xəbərlər kanalı CECOT-a daxil olmağa icazə verən ilk xəbər orqanı oldu. Ondan sonra BBC və CNN kimi başqa xəbər orqanları da bu imkanla tanış oldular. YouTube-da fəaliyyət göstərən bəzi şəxslərə də CECOT-u ziyarət etməyə icazə verilib. García-nın sözlərinə görə, qeyri-hökumət təşkilatlarına (QHT) isə CECOT-a daxil olmaq qadağandır. 2024-cü ilin iyulunda ABŞ-ın Nümayəndələr Palatasının üzvü Matt Gaetz də CECOT-u ziyarət edib və onu "çözüm" olaraq qiymətləndirib.
İstinadlar
- Miracle or Mirage?: Gangs and Plunging Violence in El Salvador (Hesabat) (ingilis). 81. Brussels, Belgium: . 8 July 2020. JSTOR resrep31423. OCLC 1290315193.
- Abrego, Leisy J.; Osuna, Steven. "The State of Exception: Gangs as a Neoliberal Scapegoat in El Salvador". (ingilis). 29 (1). 22 January 2023: 59–73. 23 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 April 2023.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 0 saniye evvel Eldarado muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Terrorculugun Mehdudlasdirilmasi Merkezi ve ya CECOT isp Centro de Confinamiento del Terrorismo El Salvadorun seherinde yerlesen maksimum tehlukesizlikli bir hebsxanadir Bu hebsxana 2022 ci ilin sonunda olkede baslanan genismiqyasli cinayetkar qruplasmalara qarsi mubarize kampaniyasi cercivesinde insa olunub Salvador hokumeti hebsxanani 2023 cu ilin yanvar ayinin sonunda acdi ve bir ay sonra mehkumlarin yerlesdirilmesine baslandi Terrorculugun Mehdudlasdirilmasi MerkeziCentro de Confinamiento del Terrorismo13 32 01 sm e 88 48 18 q u H G Y O Vikianbarda elaqeli mediafayllar 2024 cu il 11 iyun tarixine olan melumata gore CECOT un tesdiqlenmis mehkum sayi 14 532 nefer idi 2024 cu ilin noyabr ayinda ise hebsxananin direktoru Belarmino Qarsiya CECOT un 15 000 20 000 arasi mehkum saxladigini texmin etdi 40 000 mehkum tutumuna malik olan CECOT Latin Amerikasinda en boyuk dunyada ise mehkum sayi baximindan en iri hebsxanalardan biridir 2025 ci ilin mart ayinda Salvador hokumeti Donald Trampin ikinci administrasiyasi terefinden Venesuela ve Salvadorlu cinayetkar qruplasma uzvleri olmaqda ittiham edilen 200 den cox deportasiyani qebul etdi ve onlari CECOT a yerlesdirdi onlarin arasinda ABS de genis ictimaiyyetin diqqetini ceken da var idi CECOT mubahiseli bir muessisedir bezi terefler onu cinayetkar qruplasma uzvlerinin tutulmasi baximindan terifleyir digerleri ise insan haqlari pozuntulari o cumleden hedden artiq doluluq mehkeme prosessual qaydalarinin pozulmasi ve qeyri insani serait sebebile tenqid edirler CECOT reabilitasiya fealiyyetleri ile mesgul olmur Hebsxanadan buraxildigi tesdiqlenmis hec bir mehkum yoxdur ve hakimiyyet orqanlari da mehkumlarin azadliga buraxilmasi ile bagli planlarinin olmadigini beyan edibler ABS dan deportasiya olunmus sexslerin hebs olunmasi meselesi de ayrica mubahise movzusudur Salvador hokumeti bezi secilmis media qurumlarina hebsxanani rehberliyin musayieti ile ziyaret etmeye icaze verir lakin ABS senatoru kimi sexslere giris imkani vermeyib CECOT bir nece defe sosial sebekelerde yayimlanan videolarda o cumleden Salvador prezidenti Nayib Bukelenin paylasdigi videolarda da numayis etdirilib Arxa planCECOT un loqosuEl Salvadorda Cinayetkar Qruplasmalarin Zorakiligi 1990 ci illerde ABS dan deportasiya edilen cinayetkar qruplasma uzvleri basa catmasindan sonra El Salvadorda tesir ve nufuz qazandi 6 64 En boyuk iki kuce qruplasmasi Mara Salvatrucha MS 13 kimi taninir ve Barrio 18 idi diger daha kicik qruplasmalar arasinda La Maquina Mao Mao ve Mirada Loca yer alirdi El Salvadorda bu qruplasmalar muharibeden sonra hokumet terefinden diqqetden kenarda qaldiqlarini hiss eden genc salvadorlulari ozlerine celb edirdiler 2020 ci ile qeder El Salvadorda texminen 60 000 aktiv qruplasma uzvu ve 400 000 nefer emekdas oldugu texmin edilirdi Qruplasmalar tesir dairelerini cinayetler hede qorxu yolu ile pul toplamaq narkotik ticareti ve oz bizneslerini idare etmekle qoruyub saxlayirdilar Onlar hemcinin olkenin siyasetine tesir gosterirdiler bezi bolgelerde siyasi namizedlerin secki kampaniyasi aparmasina mane olur ve bezi hallarda seckilerin neticelerine tesir gostere bildiklerini bildirirdiler Qruplasma zorakiligi sebebinden El Salvador dunyanin en yuksek qetl gostericilerinden birine sahib idi 2015 ci ilde bu gosterici 100 000 nefere 103 qetl teskil edirdi ve hemin dovrde dunyada en yuksek gosterici sayilirdi Cinayete qarsi siyasetler 1990 ci ve 2000 ci illerde muxtelif Milli Respublikaci Alyans ARENA hokumetleri Salvadorada bandalarin yayilmasina qarsi mubarize aparmaq meqsedile cinayetkarliga qarsi sert siyasetler heyata kecirmeye calisdilar 2003 ve 2004 cu illerde hokumet 30 000 subheli banda uzvunun hebsi ile neticelenen Mano Dura demir yumruq ve Super Mano Dura super demir yumruq siyasetlerini heyata kecirdi 2012 ci ilde Farabundo Marti Milli Azadliq Cebhesi FMLN hokumeti El Salvadordaki Katolik Kilsesi ve olkenin bandalari olkenin qetl seviyyesini ilkin olaraq asagi salan bir ateskes raziligina geldiler lakin 2014 cu ile qeder bu ateskes pozuldu ve qetllerin sayi yeniden artdi 2015 ci ilde El Salvador Ali Edliyye Mehkemesi hem MS 13 hem de Barrio 18 bandalarini terror teskilatlari olaraq tanidi 2019 2020 ci iller arasinda El Salvadorun qetl seviyyesi 62 faizedek azaldi Salvador prezidenti Nayib Bukele bu azalmani ozunun Erazi Nezaret Planina bagladi lakin 2020 ci ilde Beynelxalq Bohranlar Qrupu ICG bu azalma ile Erazi Nezaret Plani arasinda sebeb netice elaqesi tapmadi Evezinde ICG azalmayi bandalarla hokumet arasinda sessiz qeyri resmi anlasmalara aid etdi Salvador hokumeti bu iddiani tekzib etdi 2021 ci ilin dekabrinda ABS Xezine Departamenti Bukelenin hokumetini qetl seviyyesini azaltmaq ucun bandalarla danisiqlar aparmaqda ittiham etdi Bukele bu ittihami da inkar etdi Salvador bandalarina qarsi hucum 2022 ci il 25 27 mart tarixleri arasinda Salvadorada bandalar 87 neferi qetle yetirdi onlardan 62 si tekce 26 mart tarixinde olduruldu bu 1992 ci ilde vetendas muharibesinin bitmesinden sonra Salvador tarixinde en qanli gun oldu tedqiqat direktoru Xose Migel Kruz qetl dalgasini hokumet ve bandalar arasindaki iddia edilen ateskesin pozulmasi ile izah etdi Bu zorakiliga cavab olaraq El Salvadorun Qanunverici Meclisi bir sira konstitusiya huquqlarini dayandiran ve olkenin tehlukesizlik quvvelerinin subheli banda uzvlerini kutlevi sekilde hebs etmesini asanlasdiran fovqelade veziyyet elan etdi Novbeti yeddi ay erzinde texminen 55 000 subheli banda uzvu hebs olundu Coxsayli hebsler sebebinden Bukele 40 000 mehbus tutumuna malik yeni bir hebsxana Terrorculugun Hebs Merkezinin CE COT qisaltmasi tikileceyini elan etdi CECOT OMNI DISA ve Contratista General de America Latina S A de C V sirketleri terefinden tikildi ve tikinti xerci 100 milyon ABS dollari oldu 2023 cu ilin yanvarinda CECOT acildiqda Salvador hokumeti artiq 62 000 den cox subheli banda uzvunu hebs etmisdi Hebsxana kompleksiTerrorculugun Mehdudlasdirilmasi Merkezinin planinin xeritesiHebsxanada calisan esgerler ve polis emekdaslari Terrorculugun Hebs Merkezi CECOT kompleksi 23 hektar 57 akr saheni ehate edir ve Salvador hokumeti hebsxananin etrafindaki 140 hektar 350 akr saheye de nezaret edir O San Vicente vulkaninin eteyinde San Vicente Departamentinde yerlesen Tekoluka rayonunda uzaq bir erazide yerlesir CECOT sekkiz bolmede 40 000 mehbus tutumu ucun nezerde tutulub huceyre sahesi 6 akr 2 4 hektar teskil edir ve bir mehbus ucun orta hesabla 0 6 kvadrat metr 6 5 kvadrat fut sahe dusur 2025 ci ilin aprelinde Bukele CECOT un tutumunu 80 000 mehbusa catdirmaq niyyetinde oldugunu bildirdi Hebsxana 19 nezaret qullesi iki sira 9 metr hundurluyunde 30 fut ve 60 santimetr qalinliginda 24 duym divarlarla ehate olunub ustu tikanli meftillerle ortulub iki sira elektrikli hasar ve addim seslerinin esidilmesi ucun cinqilli dosemelerle temin olunub CECOT da her biri orta hesabla 156 mehbusu yerlesdire bilen 256 huceyre var Huceyrelerde doseksiz ve carsafsiz dord seviyyeli metal carpayilar iki tualet ve iki el yuma lavabosu var Huceyreler 24 saat erzinde suni isiqlandirilir Her huceyreye iki Muqeddes Kitab verilir ve her huceyre Tehlukesizlik kameralari ve silahli muhafizeciler terefinden nezaretde saxlanilir Tecrid huceyreleri mehbuslari 15 gune qeder saxlaya bilir ve yalniz beton carpayi tualet ve el yuma lavabosu ile techiz olunub Tecrid huceyreleri tam qaranliqdir yalniz tavanda az miqdarda isiq daxil olan kicik bir desik var CECOT da 600 esger ve 250 polis emekdasi calisir Hebsxananin direktoru Belarmino Qarsiyadir Hebsxana iscileri ucun yemekxana istirahet otagi ve idman zali kimi istirahet saheleri movcuddur Hebsxanaya daxil olan her kes fiziki axtarisdan ve rentgen muayinesinden kecir Tibbi heyet yerindedir ve mehbuslara butun tibbi yardimi hebsxananin daxilinde gosterir MehbuslarSalvadorun edliyye naziri Gustavo Villatoro ve ABS in daxili tehlukesizlik katibi Kristi Noem in CECOT da bir huceyrenin icinde mehbuslari musahide etmesi mart 2025 Salvador hokumeti CECOT da nece mehbusun saxlanildigini nadir hallarda elan edir ve hebsxana acildiqdan sonra yalniz bir nece bele resmi melumat aciqlanib 2024 cu ilin iyununda CECOT da 14 532 mehbusun oldugu bildirilmisdi 2024 cu ilin noyabrinda Qarsiya CECOT da 10 000 ile 20 000 arasinda mehbusun oldugunu texmin etdi 2025 ci ilin martinda hokumet numayendesi tehlukesizlik sebebile yenilenmis reqem vermekden imtina etdi lakin 2024 cu il statistikasi olan 14 500 mehbusun artiq deqiq olmadigini bildirdi 2025 ci ilin aprelinde Qarsiya hebsxana ehalisinin 40 000 neferlik maksimum tutuma yaxin oldugunu soyledi lakin konkret reqem vermedi CECOT da hebs olunma meyarlari qeyri mueyyendir yalniz Salvador hokumeti burada yuksek vezifeli banda uzvlerinin saxlanildigini bildirir Reqib bandalarin uzvleri bir birinden ayrilmir Qarsiya burada saxlanilan mehbuslari en pislerin en pisi kimi tesvir edib Bir cox mehbus yuzlerle il hebs cezasi alib digerleri ise hele de muhakime olunmayib Bildirildiyine gore saxlanilanlar kutlevi sekilde muhakime olunub eks delil teqdim etmek ve ya onlara qarsi olan delillerle tanis olmaq imkani verilmeyib Mehbuslar tam ag rengli formalar geyinir ve onlarin baslari her bes gunde bir qirxilir Mehbuslar huceyreden yalniz 30 deqiqelik idman Muqeddes Kitab dersi hebsxana daxilinde onlayn mehkeme iclaslari ve ya tecride yerlesdirme ucun cixa bilirler Mehbuslara tehsil istirahet ziyaret ve ya telefon zengi huquqlari verilmir Onlara duyu lobya yumurta ve makaron yemekleri teqdim olunur lakin cengel ve bicaq verilmir cunki bunlar potensial silaha cevrile biler Salvador hokumeti CECOT dan hec bir mehbusun azad olunmasini planlasdirmir ve Edliyye ve Ictimai Tehlukesizlik naziri Gustavo Villatoro bildirib ki CECOT da hebs olunan mehbuslar bir daha cemiyyete qaytarilmayacaq Villatoro hemcinin CECOT mehbuslari ucun reabilitasiya proqramlarinin olacagini da istisna edib Xarici mehbuslarin saxlanilmasi 2025 ci il 3 fevral tarixinde Bukele ABS in dovlet katibi Marko Rubio ile gorusdu ve tehlukeli amerikali mehkumlari qebul edib onlari CECOT hebsxanasinda saxlayacagini teklif etdi Rubio Bukelenin bu teklifini dunyada en misilsiz ve qeyri adi miqrasiya razilasmasi kimi xarakterize etdi 2025 ci il 15 mart tarixinde ABS 300 nefer Tren de Aragua destesinin uzvu hesab edilen sexsleri mehkemesiz olaraq El Salvadora deportasiya edeceyini ve onlarin CECOT da saxlanacagini elan etdi ABS Xarici Isler Nazirliyinin melumatina gore Donald Tramp administrasiyasi bu 300 mehbusun bir il muddetine saxlanilmasi ucun Salvador hokumetine 6 milyon ABS dollari odeyecek ABS Kolumbiya Dairesi Federal Mehkemesinin bas hakimi Ceyms Boasberq deportasiyani dayandirmaq qerari verse de buna baxmayaraq 238 nefer Tren de Aragua uzvu ve 23 nefer MS 13 uzvu deportasiya olundu Deportasiya reyslerinden biri Boasberqin qerarindan sonra heyata kecirildiyi ucun ABS administrasiyasinin mehkeme qerarina emel etmediyi barede mubahiseler yarandi Time jurnalinin melumatina gore mehbuslar fiziki zorakiliga meruz qalib ve baslari mecburi qirxilib 60 Minutes proqraminin apardigi arasdirmaya esasen deportasiya olunanlardan 179 neferine qarsi hec bir cinayet ittihami ireli surulmeyib texminen bir nece nefere ise qetl tecavuz hucum ve ya adam ogurlugu kimi ittihamlar verilib Bukele mehbuslarin El Salvadora gelisini eks etdiren uc deqiqelik bir video da X Twitter platformasinda paylasdi Venesuela hokumeti deportasiyani pisledi ve Milli Assambleyanin sedri Xorxe Rodrigez Venesuelalilarin El Salvadordan xilas edileceyine soz verdi ABS Dovlet Departamentindeki anonim bir menbe ise deportasiya olunan venesuelalilarin CECOT da ole bileceyi ehtimalindan narahatligini ifade etdi 2025 ci il 21 mart tarixinde Tramp Tesla emlakina ziyan vuran sexslerin de El Salvador hebsxanasina gonderilmeli oldugunu ireli surdu 25 martda ise deportasiya olunan venesuelalilarin saxlanmasinin qanuniliyi ile bagli El Salvador Ali Mehkemesine iddia qaldirildi Birlesmis Statlarin daxili tehlukesizlik katibi Kristi Noem 2025 ci il martin 26 da CECOT u ziyaret ederek ABS de qeyri qanuni yasayan miqrantlari olkeni terk etmedikleri teqdirde El Salvador a deportasiya etmekle ve CECOT da hebs etmekle tehdid etdi ABS 31 martda daha 17 nefer subheli MS 13 ve Tren de Aragua uzvunu El Salvador a deportasiya etdi ABS hokumeti deportasiyalarin adi miqrasiya qanunlari esasinda ve Alien Enemies Act Xarici Dusmenler Qanunu ile heyata kecirilmediyini bildirdi 7 aprel tarixinde ABS Ali Mehkemesi Boasberg in emrine xitam vererek Trump administrasiyasina insanlarin olkeden deportasiya olunmasina icaze verdi 14 aprel tarixinde Trump ve Bukelenin Oval Ofisdeki gorusunde Ag Ev metbuat katibi Karoline Leavitt Trump in hucumkar zoraki cinayetkarlari ABS vetendasi olaraq El Salvador a deportasiya etmek istediyini bildirdi Cato Institutunun miqrasiya eksperti David Bier ise dedi ki ABS vetendaslari xarice hebse deportasiya edile bilmez Bunun ucun hec bir huquqi esas yoxdur Trump Bukeleye elave olaraq CECOT kimi bes yeni yer tikmeyi teklif etdi El Salvador a deportasiya edilenler arasinda Salvadorlu vetendas Kilmar Abrego Garcia da vardi o evvelce CECOT da hebs olunmusdu ve isinin ABS de genis mediada yer almasina sebeb olmusdu cunki o idareetme xetasi na gore deportasiya edilmisdi 2025 ci ilin aprelinde ABS senatoru Chris Van Hollen Abrego Garcia ile goruserek onun Santa Ana daki basqa bir hebsxanaya kocurulduyunu oyrendi Garcia Van Hollene CECOT da oldugu dovrde travma yasadigini bildirdi Gorusden sonra Bukele X de yazaraq Abrego Garcia nin Salvador hokumetinin nezaretinde qalacagini bildirdi 2025 ci il aprelinin 20 de Bukele Venesuela hokumeti ile mehbus mubadilesi teklifi ireli surerek CECOT a gonderilen 252 venesuelali geri qaytarmaq muqabilinde Venesuela hokumetinden 252 siyasi mehbusu azad etmeyi teklif etdi Venesuela bas prokuroru Tarek William Saab her bir venesuelali ile bagli canliliq subutu ve tibbi hesabat teleb etdi Media isiqlandirmasiSalvador hokumeti 2023 cu il 1 fevral tarixinde Bukele CECOT un acilisindan evvel CECOT un umumi direktoru Osiris Luna Meza Milli Polis rehberi Mauricio Arriaza Chicas Milli Mudafie naziri Rene Merino Monroy ve Ictimai Isler naziri Romeo Rodriguez ile birlikde CECOT u ziyaret etdiyi bir video paylasdi Eyni ayin sonunda ise baslari qirxilmis ve yalniz ag idman sortlari geyinen 2000 mehbusun hebsxanaya getirilmesini gosteren basqa bir video yaydi Bukele 2023 cu il martinda 2024 cu il iyununda ve 2025 ci il martinda da buna benzer mehbus kocurmelerini eks etdiren videolar derc etdi Bukele ozu CECOT u dunyanin en tenqid olunan hebsxanasi olaraq tesvir edib Villatoro ise CECOT u edalet ucun qurdugumuz en boyuk abide kimi qiymetlendirib Beynelxalq metbuat Bir cox xarici xeber orqani CECOT da ilk mehbus kocurulmesi ile bagli melumat yayib o cumleden BBC New York Times ve The Washington Post Hemcinin bir nece onlayn serhci de bu kocurmeni muzakire edib Associated Press den Marcos Aleman CECOT u Salvadorun qanun pozuntusuna qarsi mubarizesinin sah eseri olaraq tesvir edib DW Espanol dan Maria Santacecilia CECOT u Bukelenin demir yumruq siyasetinin emblemi olaraq adlandirib El Pais den Juan Diego Quesada ise CECOT u Merkezi Amerikanin Alkatrazi adlandirmisdi CECOT hem de mega hebsxana olaraq qeyd olunub Reuters CECOT u mubahiseli ve keskin sertleri ile taninan bir yer olaraq tesvir edib CNN den Maykl Rios mehbuslarin gozle gorunen sekilde narahat oldugunu ve bir polis emekdasinin onlara bu andan etibaren tabe olmalisiniz deye qisqirdigini qeyd edib Associated Press ise Bukelenin sert sert hebsxanalari cinayetle mubarizesinin brendine cevirdiyini yazib MSNBC ve The Atlantic de yazan jurnalistler Christopher Mathias ve Adam Serwer ise CECOT u QULAQ adlandiriblar Kolumbiya prezidenti Gustavo Petro ise CECOT u konstitusiyaya qarsi hebsxana olaraq qeyd edib Salvador hokumeti xeber orqanlarina CECOT u ziyaret etmeyi teklif edib 2023 cu ilin sentyabrinda Kolumbiyanin Noticias Caracol xeberler kanali CECOT a daxil olmaga icaze veren ilk xeber orqani oldu Ondan sonra BBC ve CNN kimi basqa xeber orqanlari da bu imkanla tanis oldular YouTube da fealiyyet gosteren bezi sexslere de CECOT u ziyaret etmeye icaze verilib Garcia nin sozlerine gore qeyri hokumet teskilatlarina QHT ise CECOT a daxil olmaq qadagandir 2024 cu ilin iyulunda ABS in Numayendeler Palatasinin uzvu Matt Gaetz de CECOT u ziyaret edib ve onu cozum olaraq qiymetlendirib IstinadlarMiracle or Mirage Gangs and Plunging Violence in El Salvador Hesabat ingilis 81 Brussels Belgium 8 July 2020 JSTOR resrep31423 OCLC 1290315193 Abrego Leisy J Osuna Steven The State of Exception Gangs as a Neoliberal Scapegoat in El Salvador ingilis 29 1 22 January 2023 59 73 23 April 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 April 2023