Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Teodora (Yunanca: Θεοδώρα, təq. 500 və ya 497, Kipr Respublikası və ya Suriya – 28 iyun 548, Konstantinopol) — Teodora Bizans İmperiyasının ən məşhur simalarından biridir. İmperator I Yustinianın həyat yoldaşı kimi o, təkcə imperiyanın siyasi və dini həyatında deyil, həm də incəsənət və mədəniyyətdə mühüm şəxsiyyət olmuşdur. Teodoranın həyatı və irsi Bizans tarixi və Bizans imperatorlarının rolu haqqında çox şey deyir.
| Teodora | |
|---|---|
| q.yun. Θεοδώρα | |
 | |
| Doğum tarixi | təq. 500 və ya 497 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 28 iyun 548 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | süd vəzi xərçəngi |
| Dəfn yeri | |
| Həyat yoldaşı |
|
| Fəaliyyəti | rəqqasə, mime artist[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Teodora təxmini 500-cü illərdə anadan olub. Atası ayı təlimçisi, anası isə aktrisa və ip gəzintiçisi idi. Teodora Konstantinopolda böyüdü və gənc yaşlarında aktrisa və mim sənətində şöhrət qazandı ancaq, dövrün tarixçisi Prokopi sözdə "Gizli Tarix" əsərində Teodoranın keçmişdə fahişə olduğunu deyir amma müsair tarixçilikdə bunun böhtan olduğu düşünülür. O, gözəlliyi, zəkası və xarizması ilə tanınırdı. 523-cü ildə o, imperiyanın gələcək hökmdarı Yustinianla tanış olur və onunla evlənir. Teodoranın Yustinianla evlənməsi Bizans tarixində dönüş nöqtəsi oldu. İmperator kimi o, təkcə imperatorun məsləhətçisi və sirdaşı deyil, həm də imperiyanın idarə olunmasında fəal rol oynamışdır. Teodora qanunların islah edilməsində, qadınların hüquqlarının yüksəldilməsində və imperator hakimiyyətinin kilsəyə qarşı müdafiəsində mühüm rol oynamışdır.Teodora Yustinian dövründə imperiyanın siyasi və dini həyatında mühüm rol oynamışdır. Nika üsyanını yatırmaq və imperiyanı sabitləşdirmək üçün Yustinianın atdığı addımlarda onun mühüm rolu olmuşdur. O, imperiyanın dini siyasətinin formalaşmasında da mühüm rol oynamışdır. Teodora xristianlığın monofizit təriqətinə mənsub idi və bu təriqətin imperiyada yayılmasının tərəfdarı idi.
Teodora qadın hüquqlarının yaxşılaşdırılması üçün də mühüm addımlar atdı. O, qadınlara evlilik və boşanma məsələlərində daha çox hüquqlar verdi, həmçinin qadınları təhsil almağa və monastırlar qurmağa təşviq etdi.
Ölümü
Teodora 548-ci ildə öldü. Ölümündən sonra o, Bizans tarixinin ən mühüm və nüfuzlu imperatriçalarından biri hesab olunurdu. O, gözəlliyi, zəkası, xarizması və imperiyaya əhəmiyyətli təsiri ilə yadda qalıb. Teodora Bizans imperatorlarının təkcə imperatorun həyat yoldaşları və anaları olmadıqlarını, həm də imperiyanın idarə olunmasında fəal rol oynaya bildiklərini göstərən bir fiqurdur.
İstinadlar
- http://www.enciclopediadelledonne.it/biografie/teodora-imperatrice-di-bisanzio.
- Любкер Ф. Iustinianus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 707–708.
- J. Br. Theodora (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 26. P. 761–762.
- Nikephoros Kallistos Xanthopoulos.
- Michael the Syrian.
- Prokopi, "Secret History", 9-cu fəsil, səh. 15–16.
- John Julius Norwich, "Byzantium: The Early Centuries" səh. 234–235.
- James Allan Evans, "The Empress Theodora: Partner in Power" səh. 75–100.
- Procopius, "Secret History" səh. 9–16.
- John Haldon, "Byzantium in the Seventh Century" səh. 45–46
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teodora Yunanca 8eodwra teq 500 ve ya 497 Kipr Respublikasi ve ya Suriya 28 iyun 548 Konstantinopol Teodora Bizans Imperiyasinin en meshur simalarindan biridir Imperator I Yustinianin heyat yoldasi kimi o tekce imperiyanin siyasi ve dini heyatinda deyil hem de incesenet ve medeniyyetde muhum sexsiyyet olmusdur Teodoranin heyati ve irsi Bizans tarixi ve Bizans imperatorlarinin rolu haqqinda cox sey deyir Teodoraq yun 8eodwraDogum tarixi teq 500 ve ya 497Dogum yeri Kipr Respublikasi ve yaSuriyaVefat tarixi 28 iyun 548Vefat yeri KonstantinopolVefat sebebi sud vezi xercengiDefn yeri Muqeddes Hevariler kilsesiHeyat yoldasi I Yustinian Fealiyyeti reqqase mime artist d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiTeodora texmini 500 cu illerde anadan olub Atasi ayi telimcisi anasi ise aktrisa ve ip gezinticisi idi Teodora Konstantinopolda boyudu ve genc yaslarinda aktrisa ve mim senetinde sohret qazandi ancaq dovrun tarixcisi Prokopi sozde Gizli Tarix eserinde Teodoranin kecmisde fahise oldugunu deyir amma musair tarixcilikde bunun bohtan oldugu dusunulur O gozelliyi zekasi ve xarizmasi ile taninirdi 523 cu ilde o imperiyanin gelecek hokmdari Yustinianla tanis olur ve onunla evlenir Teodoranin Yustinianla evlenmesi Bizans tarixinde donus noqtesi oldu Imperator kimi o tekce imperatorun meslehetcisi ve sirdasi deyil hem de imperiyanin idare olunmasinda feal rol oynamisdir Teodora qanunlarin islah edilmesinde qadinlarin huquqlarinin yukseldilmesinde ve imperator hakimiyyetinin kilseye qarsi mudafiesinde muhum rol oynamisdir Teodora Yustinian dovrunde imperiyanin siyasi ve dini heyatinda muhum rol oynamisdir Nika usyanini yatirmaq ve imperiyani sabitlesdirmek ucun Yustinianin atdigi addimlarda onun muhum rolu olmusdur O imperiyanin dini siyasetinin formalasmasinda da muhum rol oynamisdir Teodora xristianligin monofizit teriqetine mensub idi ve bu teriqetin imperiyada yayilmasinin terefdari idi Teodora qadin huquqlarinin yaxsilasdirilmasi ucun de muhum addimlar atdi O qadinlara evlilik ve bosanma meselelerinde daha cox huquqlar verdi hemcinin qadinlari tehsil almaga ve monastirlar qurmaga tesviq etdi OlumuTeodora 548 ci ilde oldu Olumunden sonra o Bizans tarixinin en muhum ve nufuzlu imperatricalarindan biri hesab olunurdu O gozelliyi zekasi xarizmasi ve imperiyaya ehemiyyetli tesiri ile yadda qalib Teodora Bizans imperatorlarinin tekce imperatorun heyat yoldaslari ve analari olmadiqlarini hem de imperiyanin idare olunmasinda feal rol oynaya bildiklerini gosteren bir fiqurdur Istinadlarhttp www enciclopediadelledonne it biografie teodora imperatrice di bisanzio Lyubker F Iustinianus rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 707 708 J Br Theodora ing Encyclopaedia Britannica a dictionary of arts sciences literature and general information H Chisholm 11 New York Cambridge England University Press 1911 Vol 26 P 761 762 Nikephoros Kallistos Xanthopoulos Michael the Syrian Prokopi Secret History 9 cu fesil seh 15 16 John Julius Norwich Byzantium The Early Centuries seh 234 235 James Allan Evans The Empress Theodora Partner in Power seh 75 100 Procopius Secret History seh 9 16 John Haldon Byzantium in the Seventh Century seh 45 46Xarici kecidler