Teodor Nöldeke(alm. Theodor Nöldeke; 2 mart 1836[…] – 25 dekabr 1930[…], Karlsrue) — alman şərqşünası.
Teodor Nöldeke | |
---|---|
alm. Heinrich Friedrich Diez | |
Doğum tarixi | 2 mart 1836[…] |
Vəfat tarixi | 25 dekabr 1930[…](94 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Elm sahəsi | şərqşünaslıq |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
2 mart 1836-cı ildə Hamburq yaxınlarındaki doğuldu. 1849-1853-cü illər arasında atasının direktor olduğu Lingən litseyində oxudu. On dörd yaşında ikən önəmli bir rahatsızlık keçirdi və bundan sonraki hayatında sık sık hastalandı. 1853-cü ildə Göttingen Universitetinə qeydo ldu. Protəstan ilahiyatçısı və şərqşünas Heinrich Ewald və yəhudi əsilli dilçi Theodor Benfey kimi müəllimlərdən dərs aldı. Ərəbcə, , Türkcə, Farsca, Sanskritcə və Latınca öyrəndi. 1856-cı ildə "De origine et compositionə surarum qoranicarum ipspusquə Qurani" başlıqlı dissertasiyası ilə doktor unvanı aldı və bu tezi səbəbiylə 1858-ci ildə Paris Akademiyası tərəfindən ödülləndirildi. 1856-1857-ci illərnda Vyanada ərəbcə və türkcə əlyazmalar, qismən də İran şeiriylə məşgul olan Nöldeke, 1857-ci ilin payızında Leidənə gedərək əlyazmalar üzərindəki araşdırmalarına davam etdi. Burada olduğu müddət içində Leidən Universiteti Kitabxanasındakı Şərq dilləri əlyazmalarından sorumlu Theodorus Willem J. Juynboll və oğlu Abraham Willem T. Juynboll, Reinhart Dozy, Michaəl Jan de Goeje, W. Engelmann və P. de Jong kimi şərqşünaslarla tanış oldu. 1858-ci ilin baharında öncə Gothaya uğrayarak malzəmə topladı, daha sonra Berlinə keçdi və burada bir yandan öz çalışmalarını sürdürürkən, bir yandan da kitabxanadakı Türkcə əlyazmaların kataloqlanmasında vəzifə aldı. Bu arada Türk diliylə və özəlliklə Cığatayca ilə uğraşdı. Berlində olduğu sırada Heinrich Kiepert ilə tanış oldu və onun yanında əski haqqında dərs gördü. 1860-cı ilin sentyabrında sağlığı yaxşıca pisləşən T. Nöldeke dincəlmək üzərə İtaliyaya getdi. Üç ay sürən istirəhətinin ardından Almaniyaya döndüyündə dekabr 1860-cı ildən etibarən Göttingən Kitabxanasında iki il Türkcə əlyazmaların kataloqlanması işini yürütdü. Elmi fəaliyətlərini Süryani, Arami, Məndai dilləriylə Mişna və Əhd-i Ətik üzərində yoğunlaştırdı. 1861-ci ildən etibarən Göttingən Universitetində dərs verməyə başladı. 1864-cü ildə Kil Universiteti Şərq dilləri və 1872-ci ildə yeni qurulan Strassburq Universiteti Sami dilləri profəsörlüğünə tayin edildi. Bu dönəmdə Təbərinin Tarixinin Sasanilərlə ilgili kısmını M. J. də Goeje nəşri üçün nəşrə hazırladı, ardından bu bölümün tərcüməsini etdi. Eyni universitetdə Şərqşünaslıq Mərkəzinin sədrliyindən 1906-cı ildə əməkliyə ayrıldı. 1916-cı ildə həyat yoldaşını itirməsindən sonra 1920-ci ildə Karlsruhedə yaşayan oğlunun yanına daşındı və uzun bir xəstəlik dönəminin ardından 25 dekabr 1930-cu ildə öldü.
Yaradıcılığı
1890da Royal Asiatic Sociətyyə şərəf üyəsi səçilən Nöldəkə Ədouard Sachau, Carl Brockəlmann, Friədrich Schwally, Charləs Jaməs Lyall, C. Snouck-Hurgronjə və Ənno Littmann kimi birçok ünlü şarkiyatçı yətiştirmiştir. Kəndisi məsləktaşlarının çoğu kimi Sami dilləri və Ahd-i Atik mətin tənkidi alanlarında uzmanlaşmıştır. Kuran araştırmalarında bunların ətkisini görmək mümkündür. Hər nə kadar Nöldəkə Təvrat, İncil və Kuran-ı Kərim arasında önəmli bir farkın olduğunu bir qarşılaştırma yaparak təsbit ətmişsə də bulduğu fark Kuran hakkında onu Təvrat və İncillə ilgili araştırmalarda ulaşılan sonuçları aramaktan alıkoymamıştır. Yahudilik və Hıristiyanlık gərək kurucuları və kuruluş sürəçləri gərəksə kutsal kitapları itibariylə bəlli bir şahıs, zaman və mətinlə sınırlı dəğilkən Kuran diğər kutsal kitapların aksinə bir insan ömrü içində tamamlanmıştır (Gəschichtə dəs Qorans, II, 119-121). Ancak bu təsbitə rağmən onun Kuranın toplanması, ayət və surələrin sıralanmasına dair rivayətlərlə ilgili olarak bazı şüphələr oluşturmaya çalıştığı görülməktədir. Nöldəkə, bu konuda məvcut rivayətləri incələmək yərinə Kuranı Pəygambərin yazdığı hərxangi bir kitap kimi ələ almış və ayətlərin sıralanması işini ədəbi ələştiri yöntəmlərinə görə dil kullanımına dayalı biçimdə yorumlamaya çalışmıştır. Ona görə Kuranda bəlirli dönəmlərdə sıkça kullanılan kəlimələr və dəyimlər mətnin kronolojik düzənlənməsində yardımcı olur (a.g.ə., I, 63). Sami dilləri alanındaki araştırmalarıyla da dikkat çəkən Nöldəkənin Süryanicə və Arapça üzərinə təlif əttiği əsərlər günümüzdə də birçok araştırmacı tarafından kullanılmaktadır.
Nöldəkənin 70 və 80. doğum günləri için iki armağan kitabı yayımlanmış (Oriəntalischə Studiən. Thəodor Nöldəkə zum siəbzigstən Gəburtstag [2 März 1906] gəwidmət von Frəundən und Schülərn [əd. Carl Bəzold, I-II, Giəszən 1906]; Fəstgabə für Thəodor Nöldəkə zum achtzigstən Gəburtstagə [əd. Ə. Littmann - Ə. Əhlərs, Göttingən 1916]), ayrıca hakkında çok sayıda incələmə yazısı kaləmə alınmıştır.
Əsərləri. Nöldəkə əski və yaşayan Sami dilləri, bunların dəğişik ləhçələri, Farsça, dil bilimi, Kitab-ı Mukaddəs və Kuran kimi alanlarda çəşitli əsərlər vərmiştir. 1906da onun kitap, nəşir, tərcümə, makalə, ansiklopədi maddəsi və kitap tanıtımı türündən yaptığı çalışmaların bir listəsini hazırlayan Ərnst Kuhn bunların sayısını 564 olarak vərir (bk. bibl.). Ancak Nöldəkə bu tarihtən sonra da ilmi çalışmalarına dəvam ətmiş və bunların tamamını yayımlamıştır (Bibliographiə dər dəutschsprachigən Arabistik und Islam Kundə, XVI, 317-325). A) Təlifləri. 1. Gəschichtə dəs Qorans (Göttingən 1860; I-III, Ləipzig 1909-1938 [gənişlətilmiş baskı]; Hildəshəim 1961, 1970). Şarkiyatçıların Kuran tarihi və kaynağı araştırmaları açısından çok önəmli bir çalışma olarak kabul əttiği əsər Nöldəkənin Latincə doktora təzinin gənişlətilmiş Almancasıdır. Əsərin ikinci baskısının uzun bir hikayəsi vardır: Kitap yayınəvi tarafından təkrar nəşrədilmək istəndiğində Nöldəkə çəşitli səbəplər yüzündən bunu tamamlayamadı və Friədrich Schwally əsər üzərində çalışarak I və II. cildi Übər dən Ursprung dəs Qorans və Diə Sammlung dəs Qorans alt başlıkları altında nəşrə hazırladı; fakat II. cilt hənüz basılmadan Şubat 1919da öldü. Diə Gəschichtə dəs Qorantəxts alt başlıklı III. cildin ilk iki bölümünü Gotthəlf Bərgstraəssər 1926 və 1929da yayımladı. Onun da 1933tə ani ölümü üzərinə yarım kalan yayım işini ancak Otto Prətzl 1938də tamamlayabildi. Böyləcə kitabın gənişlətilmiş ikinci baskısı Nöldəkənin müstakil əsəri olmaktan çıkıp bir komisyon çalışmasına dönüşmüş, əsər kısmən Türkçəyə də çəvrilmiştir (Muammər Səncər, Kuran Tarihi, İstanbul 1970). 2. Das Ləbən Məhəmməds. Nach dən Quəllən populaər dargəstəllt (Xannovər 1863). 3. Bəiträgə zur Kənntniss dər Poəsiə dər altən Arabər (Xannovər 1864; Hildəshəim 1964). 4. Übər diə Amaləkitər und əinigə andərə Nachbarvölkər dər Israəlitən (Göttingən 1864). Aynı başlıkla Oriənt und Occidənttə yayımlanan makalənin (II [Göttingən 1864], s. 614-655) kitap halinə gətirilmiş şəklidir. 5. Untərsuchungən zur Kritik dəs altən Təstamənts (Kiəl 1869, 1886). 6. Mandäischə Grammatik. Mit əinər lithographirtən Tafəl dər mandäischən Schriftzəichən (Hallə 1875; Darmstadt 1964, Anton Schallın kaləmə aldığı bir əklə birliktə). 7. Kurzgəfasstə syrischə Grammatik (Ləipzig 1880, 1898; Darmstadt 1966, 1977). 8. Diə səmitischən Sprachən. Əinə Skizzə (Ləipzig 1887, 1899). Əncyclopaədia Britannicada yayımlanan maddələrindən məydana gəlmiştir. 9. Aufsätzə zur pərsischən Gəschichtə (Ləipzig 1887). Əncyclopaədia Britannicadaki maddələrindən dərləmədir. 10. Oriəntalischə Skizzən (Bərlin 1892; Hildəshəim 1974). Nöldəkənin İslam, Kuran, İslam tarihi və Sami dilləri hakkında yazdığı, çəşitli yərlərdə yayımlanmış dokuz makaləsinin bir araya gətirilməsindən oluşan önəmli bir əsəridir. 11. Zur Grammatik dəs classischən Arabisch (Wiən 1897; Darmstadt 1963). 12. Bəiträgə zur səmitischən Sprachwissənschaft (Strassburg 1904). Nöldəkə, kitabın dəvamını Nəuə Bəiträgə zur səmitischən Sprachwissənschaft başlığı altında kaləmə almış (Strassburg 1910) və bu iki əsər daha sonra birliktə təkrar basılmıştır (Bəitraəgə und nəuə Bəitraəgə zur səmitischən Sprachwissənschaft, Zürich 1982). 13. Das iranischə Nationaləpos (Strassburg 1896; Bərlin-Ləipzig 1920). Grundriss dər iranischən Philologiə dərgisində yayımlanmış bir makalədən (II [Strassburg 1896], s. 130-211) ibarət olup Farsçaya çəvrilmiştir (trc. Büzürg-i Aləvi, Ħamasə-i Milli-yi Irani, Tahran 1948). 14. Grammatik dəs christlich-palaəstinischən Aramaəisch (Tübingən 1924; Hildəshəim 1965). 15. Bələgwörtərbuch zur klassischən arabischən Sprachə (Bərlin 1952, 1954). Jörg Kraəmər tarafından yayıma hazırlanmıştır.
Nöldəkənin ayrıca şu əsərləri məvcuttur: Übər diə Mundart dər Mandäər (Göttingən 1862); Diə alttəstaməntlichə Litəratur in əinər Rəihə von Aufsätzən dargəstəllt (Ləipzig 1868); Grammatik dər nəusyrischən Sprachə am Urmia-Səə und in Kurdistan (Ləipzig 1868; Hildəshəim 1974); Diə Inschrift dəs Königs Məsa von Moab (9. Jahrh. vor Christus) ərklärt (Kiəl 1870); Diə Ghassanischən Fürstən aus dəm Hausə Gafnas (Bərlin 1887); Bəitraəgə zur Gəschichtə dəs Aləxandərromans (Wiən 1890); Dələctus vətərum carminum arabicorum (Bərolini 1890).
B) Tərcümə və Nəşirləri. 1. Übər das Kitāb Jamīnī dəs Abū Nasr Muhammad Ibn Abd al Ğabbar al Utbī (Wiən 1856). 2. Diə Gədichtə dəs ǾUrwa Ibn al-Ward (Göttingən 1863). 3. Siəbən nəstorianischə Kirchənliədər, aus dəm Syrischən übərsətzt (Kiəl 1872). 4. Gəschichtə dər Pərsər und Arabər zur Zəit dər Sassanidən (Ləidən 1879; Graz 1973). Annaləs quos scripsit Abu Djafar Mohamməd Ibn Djarir At-Tabari başlığıyla nəşrədilən əsərin (əd. M. J. də Goəjə, Ləidən 1879-1901) II. cildini J. Barth ilə birliktə yayıma hazırlamıştır (Ləidən 1881-1882). 5. Das arabischə Maərchən vom Doctor und Garkoch (Bərlin 1891). 6. Fünf MoǾallaqāt. Übərsətzt und ərklaərt. Nəbst əinigən Vorbəmərkungən übər diə historischə Wichtigkəit dər altarabischən Poəsiə (I-III, Wiən 1899-1901). I. cilttə Amr b. Külsum və Haris b. Hillizənin, II. cilttə Antərə və Ləbid b. Rəbianın, III. cilttə Zühəyr b. Əbu Sülmanın şiirləri yər alır.
Nöldəkə başta Zəitschrift dər Dəutschən Morgənländischən Gəsəllschaft, Wiənər Zəitschrift für diə Kundə dəs Morgənlandəs, Oriənt und Occidənt (Göttingən), Zəitschrift für Assyriologiə (Bərlin) və Archiv für diə Rəligionswissənschaft (Ləipzig) kimi ilmi dərgilərdə, Əncyclopaədia Britannica, Encyclopaədia Biblica, Encyclopaədia of Əthics and Rəligion, Bibəl-Ləxikon kimi ansiklopədilərdə və Diə Grənzbotən, Im nəuən Rəich və Diə Dəutschə Rundschau kimi popülər dərgilərdə çok sayıda makalə yayımlamış və birçok kitabın tanıtımı için yazılar yazmıştır. Nöldəkənin pək çok əsəri çəşitli Doğu və Batı dillərinə tərcümə ədilmiştir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Theodor Nöldeke. 2009.
- Нёльдеке Теодор // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teodor Noldeke alm Theodor Noldeke 2 mart 1836 25 dekabr 1930 Karlsrue alman serqsunasi Teodor Noldekealm Heinrich Friedrich Diez Dogum tarixi 2 mart 1836 1836 03 02 Vefat tarixi 25 dekabr 1930 1930 12 25 94 yasinda Vefat yeri KarlsrueDefn yeri Karlsrue qebiristanligi d Elm sahesi serqsunasliqIs yerleri Kil Universiteti Gottingen UniversitetiTehsili Leyden Universiteti Gottingen Universiteti Vyana Universiteti Humboldt adina Berlin UniversitetiUzvluyu Bavariya Elmler Akademiyasi d Gottingen Elmler Akademiyasi d Peterburq Elmler Akademiyasi SSRI Elmler Akademiyasi Dei Lincei Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi Prussiya Elmler Akademiyasi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati2 mart 1836 ci ilde Hamburq yaxinlarindaki doguldu 1849 1853 cu iller arasinda atasinin direktor oldugu Lingen litseyinde oxudu On dord yasinda iken onemli bir rahatsizlik kecirdi ve bundan sonraki hayatinda sik sik hastalandi 1853 cu ilde Gottingen Universitetine qeydo ldu Protestan ilahiyatcisi ve serqsunas Heinrich Ewald ve yehudi esilli dilci Theodor Benfey kimi muellimlerden ders aldi Erebce Turkce Farsca Sanskritce ve Latinca oyrendi 1856 ci ilde De origine et compositione surarum qoranicarum ipspusque Qurani basliqli dissertasiyasi ile doktor unvani aldi ve bu tezi sebebiyle 1858 ci ilde Paris Akademiyasi terefinden odullendirildi 1856 1857 ci illernda Vyanada erebce ve turkce elyazmalar qismen de Iran seiriyle mesgul olan Noldeke 1857 ci ilin payizinda Leidene gederek elyazmalar uzerindeki arasdirmalarina davam etdi Burada oldugu muddet icinde Leiden Universiteti Kitabxanasindaki Serq dilleri elyazmalarindan sorumlu Theodorus Willem J Juynboll ve oglu Abraham Willem T Juynboll Reinhart Dozy Michael Jan de Goeje W Engelmann ve P de Jong kimi serqsunaslarla tanis oldu 1858 ci ilin baharinda once Gothaya ugrayarak malzeme topladi daha sonra Berline kecdi ve burada bir yandan oz calismalarini surdururken bir yandan da kitabxanadaki Turkce elyazmalarin kataloqlanmasinda vezife aldi Bu arada Turk diliyle ve ozellikle Cigatayca ile ugrasdi Berlinde oldugu sirada Heinrich Kiepert ile tanis oldu ve onun yaninda eski haqqinda ders gordu 1860 ci ilin sentyabrinda sagligi yaxsica pislesen T Noldeke dincelmek uzere Italiyaya getdi Uc ay suren istirehetinin ardindan Almaniyaya donduyunde dekabr 1860 ci ilden etibaren Gottingen Kitabxanasinda iki il Turkce elyazmalarin kataloqlanmasi isini yurutdu Elmi fealiyetlerini Suryani Arami Mendai dilleriyle Misna ve Ehd i Etik uzerinde yogunlastirdi 1861 ci ilden etibaren Gottingen Universitetinde ders vermeye basladi 1864 cu ilde Kil Universiteti Serq dilleri ve 1872 ci ilde yeni qurulan Strassburq Universiteti Sami dilleri profesorlugune tayin edildi Bu donemde Teberinin Tarixinin Sasanilerle ilgili kismini M J de Goeje nesri ucun nesre hazirladi ardindan bu bolumun tercumesini etdi Eyni universitetde Serqsunasliq Merkezinin sedrliyinden 1906 ci ilde emekliye ayrildi 1916 ci ilde heyat yoldasini itirmesinden sonra 1920 ci ilde Karlsruhede yasayan oglunun yanina dasindi ve uzun bir xestelik doneminin ardindan 25 dekabr 1930 cu ilde oldu Yaradiciligi1890da Royal Asiatic Societyye seref uyesi secilen Noldeke Edouard Sachau Carl Brockelmann Friedrich Schwally Charles James Lyall C Snouck Hurgronje ve Enno Littmann kimi bircok unlu sarkiyatci yetistirmistir Kendisi meslektaslarinin cogu kimi Sami dilleri ve Ahd i Atik metin tenkidi alanlarinda uzmanlasmistir Kuran arastirmalarinda bunlarin etkisini gormek mumkundur Her ne kadar Noldeke Tevrat Incil ve Kuran i Kerim arasinda onemli bir farkin oldugunu bir qarsilastirma yaparak tesbit etmisse de buldugu fark Kuran hakkinda onu Tevrat ve Incille ilgili arastirmalarda ulasilan sonuclari aramaktan alikoymamistir Yahudilik ve Hiristiyanlik gerek kuruculari ve kurulus surecleri gerekse kutsal kitaplari itibariyle belli bir sahis zaman ve metinle sinirli degilken Kuran diger kutsal kitaplarin aksine bir insan omru icinde tamamlanmistir Geschichte des Qorans II 119 121 Ancak bu tesbite ragmen onun Kuranin toplanmasi ayet ve surelerin siralanmasina dair rivayetlerle ilgili olarak bazi supheler olusturmaya calistigi gorulmektedir Noldeke bu konuda mevcut rivayetleri incelemek yerine Kurani Peygamberin yazdigi herxangi bir kitap kimi ele almis ve ayetlerin siralanmasi isini edebi elestiri yontemlerine gore dil kullanimina dayali bicimde yorumlamaya calismistir Ona gore Kuranda belirli donemlerde sikca kullanilan kelimeler ve deyimler metnin kronolojik duzenlenmesinde yardimci olur a g e I 63 Sami dilleri alanindaki arastirmalariyla da dikkat ceken Noldekenin Suryanice ve Arapca uzerine telif ettigi eserler gunumuzde de bircok arastirmaci tarafindan kullanilmaktadir Noldekenin 70 ve 80 dogum gunleri icin iki armagan kitabi yayimlanmis Orientalische Studien Theodor Noldeke zum siebzigsten Geburtstag 2 Marz 1906 gewidmet von Freunden und Schulern ed Carl Bezold I II Gieszen 1906 Festgabe fur Theodor Noldeke zum achtzigsten Geburtstage ed E Littmann E Ehlers Gottingen 1916 ayrica hakkinda cok sayida inceleme yazisi kaleme alinmistir Eserleri Noldeke eski ve yasayan Sami dilleri bunlarin degisik lehceleri Farsca dil bilimi Kitab i Mukaddes ve Kuran kimi alanlarda cesitli eserler vermistir 1906da onun kitap nesir tercume makale ansiklopedi maddesi ve kitap tanitimi turunden yaptigi calismalarin bir listesini hazirlayan Ernst Kuhn bunlarin sayisini 564 olarak verir bk bibl Ancak Noldeke bu tarihten sonra da ilmi calismalarina devam etmis ve bunlarin tamamini yayimlamistir Bibliographie der deutschsprachigen Arabistik und Islam Kunde XVI 317 325 A Telifleri 1 Geschichte des Qorans Gottingen 1860 I III Leipzig 1909 1938 genisletilmis baski Hildesheim 1961 1970 Sarkiyatcilarin Kuran tarihi ve kaynagi arastirmalari acisindan cok onemli bir calisma olarak kabul ettigi eser Noldekenin Latince doktora tezinin genisletilmis Almancasidir Eserin ikinci baskisinin uzun bir hikayesi vardir Kitap yayinevi tarafindan tekrar nesredilmek istendiginde Noldeke cesitli sebepler yuzunden bunu tamamlayamadi ve Friedrich Schwally eser uzerinde calisarak I ve II cildi Uber den Ursprung des Qorans ve Die Sammlung des Qorans alt basliklari altinda nesre hazirladi fakat II cilt henuz basilmadan Subat 1919da oldu Die Geschichte des Qorantexts alt baslikli III cildin ilk iki bolumunu Gotthelf Bergstraesser 1926 ve 1929da yayimladi Onun da 1933te ani olumu uzerine yarim kalan yayim isini ancak Otto Pretzl 1938de tamamlayabildi Boylece kitabin genisletilmis ikinci baskisi Noldekenin mustakil eseri olmaktan cikip bir komisyon calismasina donusmus eser kismen Turkceye de cevrilmistir Muammer Sencer Kuran Tarihi Istanbul 1970 2 Das Leben Mehemmeds Nach den Quellen populaer dargestellt Xannover 1863 3 Beitrage zur Kenntniss der Poesie der alten Araber Xannover 1864 Hildesheim 1964 4 Uber die Amalekiter und einige andere Nachbarvolker der Israeliten Gottingen 1864 Ayni baslikla Orient und Occidentte yayimlanan makalenin II Gottingen 1864 s 614 655 kitap haline getirilmis seklidir 5 Untersuchungen zur Kritik des alten Testaments Kiel 1869 1886 6 Mandaische Grammatik Mit einer lithographirten Tafel der mandaischen Schriftzeichen Halle 1875 Darmstadt 1964 Anton Schallin kaleme aldigi bir ekle birlikte 7 Kurzgefasste syrische Grammatik Leipzig 1880 1898 Darmstadt 1966 1977 8 Die semitischen Sprachen Eine Skizze Leipzig 1887 1899 Encyclopaedia Britannicada yayimlanan maddelerinden meydana gelmistir 9 Aufsatze zur persischen Geschichte Leipzig 1887 Encyclopaedia Britannicadaki maddelerinden derlemedir 10 Orientalische Skizzen Berlin 1892 Hildesheim 1974 Noldekenin Islam Kuran Islam tarihi ve Sami dilleri hakkinda yazdigi cesitli yerlerde yayimlanmis dokuz makalesinin bir araya getirilmesinden olusan onemli bir eseridir 11 Zur Grammatik des classischen Arabisch Wien 1897 Darmstadt 1963 12 Beitrage zur semitischen Sprachwissenschaft Strassburg 1904 Noldeke kitabin devamini Neue Beitrage zur semitischen Sprachwissenschaft basligi altinda kaleme almis Strassburg 1910 ve bu iki eser daha sonra birlikte tekrar basilmistir Beitraege und neue Beitraege zur semitischen Sprachwissenschaft Zurich 1982 13 Das iranische Nationalepos Strassburg 1896 Berlin Leipzig 1920 Grundriss der iranischen Philologie dergisinde yayimlanmis bir makaleden II Strassburg 1896 s 130 211 ibaret olup Farscaya cevrilmistir trc Buzurg i Alevi Ħamase i Milli yi Irani Tahran 1948 14 Grammatik des christlich palaestinischen Aramaeisch Tubingen 1924 Hildesheim 1965 15 Belegworterbuch zur klassischen arabischen Sprache Berlin 1952 1954 Jorg Kraemer tarafindan yayima hazirlanmistir Noldekenin ayrica su eserleri mevcuttur Uber die Mundart der Mandaer Gottingen 1862 Die alttestamentliche Literatur in einer Reihe von Aufsatzen dargestellt Leipzig 1868 Grammatik der neusyrischen Sprache am Urmia See und in Kurdistan Leipzig 1868 Hildesheim 1974 Die Inschrift des Konigs Mesa von Moab 9 Jahrh vor Christus erklart Kiel 1870 Die Ghassanischen Fursten aus dem Hause Gafnas Berlin 1887 Beitraege zur Geschichte des Alexanderromans Wien 1890 Delectus veterum carminum arabicorum Berolini 1890 B Tercume ve Nesirleri 1 Uber das Kitab Jamini des Abu Nasr Muhammad Ibn Abd al Gabbar al Utbi Wien 1856 2 Die Gedichte des ǾUrwa Ibn al Ward Gottingen 1863 3 Sieben nestorianische Kirchenlieder aus dem Syrischen ubersetzt Kiel 1872 4 Geschichte der Perser und Araber zur Zeit der Sassaniden Leiden 1879 Graz 1973 Annales quos scripsit Abu Djafar Mohammed Ibn Djarir At Tabari basligiyla nesredilen eserin ed M J de Goeje Leiden 1879 1901 II cildini J Barth ile birlikte yayima hazirlamistir Leiden 1881 1882 5 Das arabische Maerchen vom Doctor und Garkoch Berlin 1891 6 Funf MoǾallaqat Ubersetzt und erklaert Nebst einigen Vorbemerkungen uber die historische Wichtigkeit der altarabischen Poesie I III Wien 1899 1901 I ciltte Amr b Kulsum ve Haris b Hillizenin II ciltte Antere ve Lebid b Rebianin III ciltte Zuheyr b Ebu Sulmanin siirleri yer alir Noldeke basta Zeitschrift der Deutschen Morgenlandischen Gesellschaft Wiener Zeitschrift fur die Kunde des Morgenlandes Orient und Occident Gottingen Zeitschrift fur Assyriologie Berlin ve Archiv fur die Religionswissenschaft Leipzig kimi ilmi dergilerde Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Biblica Encyclopaedia of Ethics and Religion Bibel Lexikon kimi ansiklopedilerde ve Die Grenzboten Im neuen Reich ve Die Deutsche Rundschau kimi populer dergilerde cok sayida makale yayimlamis ve bircok kitabin tanitimi icin yazilar yazmistir Noldekenin pek cok eseri cesitli Dogu ve Bati dillerine tercume edilmistir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Theodor Noldeke 2009 Nyoldeke Teodor Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969