Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tenqiz Kitovani (gürcü: თენგიზ კიტოვანი; 9 iyun 1938, Tbilisi, Gürcüstan SSR, SSRİ – 13 noyabr 2023) — təqaüdçü gürcü siyasətçi və hərbi komandirdir. 1990-cı illərin əvvəllərində Gürcüstan Milli Qvardiyasına komandanlıq edərkən və Müdafiəçi vəzifəsində çalışdığı zaman Gürcüstanda Vətəndaş Müharibəsində yüksək rolu ilə fərqlənmişdir. Kitovani və müttəfiqlərinin Prezident Zviad Qamsaxurdiyaya qarşı başlatdığı uğurlu çevrilişdən sonra ölkəyə rəhbərlik etməyə dəvət olunmuş Eduard Şevardnadze tərəfindən tədricən kənarda qaldı.
| Tenqiz Kitovani | |
|---|---|
| gürc. თენგიზ კალისტრატეს ძე კიტოვანი | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | თენგიზ კიტოვანი |
| Doğum tarixi | 9 iyun 1938 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 noyabr 2023(85 yaşında) |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Rütbəsi | general |
| Təltifləri |  |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Erkən həyat və karyera
Tbilisidə anadan olan Kitovani Tbilisi İncəsənət Akademiyasını bitirib, Tetritskaro şəhərində internat məktəbində dərs demiş, sonra 1967–1969-cu illərdə Tbilisi Dövlət Reklam Bürosunda əsas rəssam işləmişdir.
Kitovani milli siyasətə 1990-cı illərin əvvəllərində müstəqillik hərəkatının Sovet Gürcüstanında zirvəyə çatdığı zaman daxil oldu. Elə həmin il Gürcüstanın Ali Şurasına seçilən Kitovani, 1991-ci ildə Ali Şuranın Rəyasət Heyətinin sədri və nəticədə Gürcüstanın Prezidenti olmuş sovet dövrünün dissidenti Zviad Qamsaxurdiya ilə yaxından əlaqədə idi. 1990-cı ilin dekabrında Qamsaxurdiya Gürcüstan Milli Qvardiyasının yaradılması haqqında fərman verdi və Kitovanini başçı təyin etdi. Ancaq 1991-ci ilin avqustunda Qamsaxurdiya onu Milli Qvardiya komandiri vəzifəsindən uzaqlaşdırdı. Kitovani sonradan Qamsaxurdiyanın Milli Qvardiyasını ləğv etmək niyyətində olduğunu və Sovet İttifaqında qısa müddətdə hakimiyyəti ələ keçirmiş Moskva Putsçunun rəhbərləri tərəfindən buna əmr verildiyini iddia etdi, lakin bunu təsdiqləyən sənədləri təqdim etmədi. Kitovani onun işdən çıxarılmasını qəbul etmədi və Rkoni dərəsinə girmək üçün qoşunlarının çoxu ilə Tbilisidən ayrıldı. Bu, dəyişməz siyasəti keçmiş tərəfdarlarının çoxunu müxalifətə məcbur edən Qamsaxurdiya üçün sonun başlanğıcı idi.
Hərbi çevriliş və vətəndaş müharibəsi
Qamsaxurdiya tərəfdarı və əleyhdarları arasındakı qarşıdurma tez bir zamanda bir sıra tətillərə və silahlı toqquşmalara çevrildi və nəticədə Qamsaxurdiyanın keçmiş Baş naziri Tenqiz Siqua və yarı hərbçi lider Jaba Ioseliani ilə birlikdə Kitovani 1991-ci ilin dekabrında zorakı çevriliş başlatdı. Qamsaxurdiya tərəfdarları və bəzi müstəqil müşahidəçilər, Kitovaninin hökumətə hücuma qoşulmaq üçün Tbilisidə yerləşən bəzi Sovet/Rus qoşunlarını işə götürdüyünü iddia etdilər. 2 yanvar 1992-ci ildə Kitovani və Ioseliani ilə birlikdə Qamsaxurdiyanın vəzifədən alınması və Hərbi Şuranın qurulmasını elan etdilər. Qamsaxurdiya 6 yanvar 1992-ci ilə qədər sürgünə məcbur edildi və 1992-ci ilin martında keçmiş SSRİ xarici işlər naziri Eduard Şevardnadze çevrilişindən sonrakı müvəqqəti hökumətə-Dövlət Şurasına başçılıq etməyə dəvət edildi. 1992-ci ilin may ayında Şevardnadze Milli Qvardiyanı mərkəzi nəzarətə götürmək üçün Kitovanini müdafiə naziri və baş nazirin müavini təyin etdi. Bununla birlikdə, həm Kitovani, həm də İoseliani Şevardnadzeyə hakimiyyəti vermək istəmirdilər və birtərəfli hərəkətlərə meyil edirdilər.
1992-ci il avqustun 13 -nə keçən gecə Kitovani qüvvələri, Qamsaxurdiyanın sadiq polisləri tərəfindən sabotaj edilən bölgənin dəmir yollarına nəzarət qurmaq üçün rəhbərliyi Gürcüstandan ayrılmaq üçün bir sıra addımlar atan Abxaziya muxtar respublikasına daxil oldu. Bu əməliyyat və güc nümayişi girovların sərbəst buraxılması ilə nəticələnsə də, çox güman ki, öz təşəbbüsü ilə hərəkət edən Kitovani Abxaziyanın paytaxtı Suxumiyə doğru hərəkət etdi və Abxaz liderlərini qaçmağa məcbur etdi. Şevardnadze Kitovani qüvvələrinin Abxaziyadan çıxarılmasını bacarmadı və ölkə Gürcüstanın Abxaziyanın əksər hissəsinə nəzarəti itirməsi ilə nəticələnəcək on üç aylıq müharibəyə girdi. Gürcüstanda tez-tez sitat gətirilən bu hadisələrin başqa bir versiyasında deyilir ki, Rusiya Abxaziyanı dəstəkləyərkən Kitovanini də münaqişəni qızışdırmağa təşviq etdi və bəlkə də uğurlu bir əməliyyatdan sonra Gürcüstanda liderlik ambisiyalarına dəstək vəd etdi. Şevardnadzenin Gürcüstan Prezidenti olaraq varisi olan Mixeil Saakaşvili də Kitovanini "Rusiya agenti" olmaqda günahlandırdı və Abxaziyanı itirməsində günahlandırdı.
Şevardnadze ilə münaqişə
Abxaziya müharibəsi zamanı Kitovani, Şevardnadzeyə rəqib bir güc mərkəzi inkişaf etdirdi və bir neçə dəfə müdafiə məsələlərində Dövlət Başçısı olan Şevardnadzeyə meydan oxudu və yalnız xarici siyasətə cavabdeh olması lazım olduğunu bildirdi. Kitovani, 11 oktyabr 1992-ci ildə Gürcüstan parlament seçkilərində namizəd oldu və Bolnisi birmandatlı seçki dairəsindən seçildi.Seçkilərdən sonra Şevardnadze onu müdafiə naziri vəzifəsinə peşəkar hərbçi general Anatoli Kamkamidze ilə əvəz etməyə çalışdı, lakin bunu edə bilmədi. Yeni bir hərbi çevriliş planladığına dair inadkar söz -söhbətlər əsnasında, Kitovani nəhayət 1993-cü ilin mayında istefa vermək məcburiyyətində qaldı, baxmayaraq ki, onun yerinə bir müdafiəçi Qia Karkaraşvili seçildi və qismən də gücünün bir hissəsini saxlaya bildi.
Bununla belə, Şevardnadze Abxaziyadakı hərbi geriləmədən istifadə edərək yarı hərbi qruplara və sonda onların liderlərinə qarşı basqılara başlaya bildi. 1993-cü ilin dekabrına qədər Qamsaxurdiya tərəfdarı üsyan Rusiyanın köməyi ilə dayandırıldıqdan sonra, Şevardnadze gücünü getdikcə möhkəmləndirə bildi, həmçinin Kitovani, həm də İoselianini milli təhlükəsizlik siyasəti üzərində təsirdən məhrum etdi.
Bir müddət Rusiyada qaldıqdan sonra Kitovani Tbilisiyə qayıtdı və Tenqiz Siqua və Abxaziyadan olan etnik gürcü məcburi köçkünlər qrupunun lideri Boris Kakubava ilə birlikdə 1994-cü ilin payızında Abxaziyanın Azad Milli Cəbhəsini qurdu.
13 yanvar 1995-ci ildə Kitovani, Tenqiz Siquanın dəstəyi ilə, 700 -ə yaxın yüngül silahlı tərəfdarı olan bir dəstəyə Abxaziyaya qarşı yürüş etdi. Onlar Gürcüstan polisi tərəfindən dayandırılaraq həbs edildi. Kitovani 1996-cı ilin oktyabr ayında qanunsuz silahlı qüvvə təşkil etdiyi üçün mühakimə olundu və səkkiz il həbs cəzasına məhkum edildi. Səkkiz illik müddətinin dörd ilini çəkdi və 22 may 1999-cu ildə tibbi səbəblərə görə Şevardnadze tərəfindən əfv edildi.
Mühacirət və geri dönüş
2000-ci illərin əvvəllərindən etibarən Kitovani Moskvada yaşamış və bir neçə dəfə Şevardnadze hökumətini sərt tənqid edirdi. 2002-ci ilin fevral ayında, Şevardnadzenin yaxın müttəfiqi və Gürcüstan Milli Təhlükəsizlik Şurasının nüfuzlu sədri Nuqzar Sajaianın intiharına qalmaqallı cavab verdi, Sajaianın homoseksual olduğu və 2001-ci ildə jurnalist Giorgi Sanaianın öldürülməsinə əmr verdiyini iddia etdi. Elə həmin il Kitovani 2002-ci ildə iş adamı və keçmiş futbol ulduzu Kaxi Asatianinin öldürülməsinin arxasında Şevardnadzeni durmaqda ittiham etdi. O, Rusiyanın təxminən 700 çeçen döyüşçüsünün o qışı Gürcüstanın Pankisi dərəsində keçirdiyi iddialarını da təsdiqlədi.Daha sonra iddia etdi ki, 1999/2000-ci illərdə Çeçenistanda oğurlanaraq öldürülən rus generalı Gennadi Şpigun əslində Pankisidə əsir saxlanılaraq öldürüldü və cənazəsi cənub Çeçenistana aparıldı. Lakin Gürcüstan bütün bu iddiaları rədd etdi.
Gürcüstanın Baş prokuroru Nuqzar Qabriçidze iddia edirdi ki, Kitovani 23 mart 2003-cü ildə uğursuz qiyam təşkil edən Milli Qvardiya veteranları ilə sıx təmasda idi. Lakin Kitovani qiyamla əlaqəsini inkar etdi.
Kitovani 2012-ci ilin oktyabrında keçirilən parlament seçkilərindən sonra hakimiyyət dəyişikliyindən sonra, 2012-ci ilin dekabrında Tbilisiyə qayıtdı. 2014-cü ilin əvvəlində Prezident Georgi Marqvelaşvili onu Gürcüstan vətəndaşlığından məhrum etdi.
İstinadlar
- https://www.rferl.org/a/former-georgian-defense-minister-tengiz-kitovani-death/32683152.html.
- Jonathan Wheatley (2005), Georgia from National Awakening to Rose Revolution: Delayed Transition in the Former Soviet Union. Ashgate Publishing, Ltd.ISBN 0-7546-4503-7.
- Wheatley (2005), p. 65.
- Wheatley (2005), pp. 68–70.
- Wheatley (2005), pp. 72–3.
- Cornell, Svante E., en:Svante Cornell Arxivləşdirilib 2022-09-09 at the Wayback MachineAutonomy and Conflict: Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus – Case in Georgia, p. 183, n. 18. Department of Peace and Conflict Research, Report No. 61. Uppsala. ISBN 91-506-1600-5. en:Special:BookSources/91-506-1600-5 Arxivləşdirilib 2022-05-31 at the Wayback Machine
- Saakashvili Says No to Treaty on Non-Use of Force. 2021-11-15 at the Wayback MachineCivil Georgia,
- Darchiashvili (2005), p. 6.
- Wheatley (2005), p. 75.
- Kitovani released from prison Archived 2006-11-23 at the Wayback Machine2006–11-23 at the Wayback Machine. The Jamestown Foundation Monitor Volume 5, Issue 102, may 26, 1999.
- Irakly Areshidze,Nugzar Sajaia, Shevardnadze’s closest confidant, commits suicide 2021-10-03 at the Wayback MachineCentral Asian-Caucasus Institute Analyst, February 27, 2002.
- Sergei Blagov,Military issues block Russia-Georgia détente. Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine
- "Georgia Denies Kidnapped Russian General was Detained in Pankisi". 2021-10-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- "Georgian National Guard veterans seize military base". 2022-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- Veterans' Failed Mutiny Unsettles Georgian Politicians. 2021-10-03 at the Wayback MachineCivil Georgia
- Тенгиз Китовани вернулся в Грузию — ТВ Archived 2014-02-03 at the Wayback Machine2014–02-03 at the Wayback Machine [Tengiz Kitovani returned to Georgia — TV]. Russian. NewsGeorgia.ru.
- . 2021-10-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tenqiz Kitovani gurcu თენგიზ კიტოვანი 9 iyun 1938 Tbilisi Gurcustan SSR SSRI 13 noyabr 2023 teqaudcu gurcu siyasetci ve herbi komandirdir 1990 ci illerin evvellerinde Gurcustan Milli Qvardiyasina komandanliq ederken ve Mudafieci vezifesinde calisdigi zaman Gurcustanda Vetendas Muharibesinde yuksek rolu ile ferqlenmisdir Kitovani ve muttefiqlerinin Prezident Zviad Qamsaxurdiyaya qarsi baslatdigi ugurlu cevrilisden sonra olkeye rehberlik etmeye devet olunmus Eduard Sevardnadze terefinden tedricen kenarda qaldi Tenqiz Kitovanigurc თენგიზ კალისტრატეს ძე კიტოვანიSexsi melumatlarDogum adi თენგიზ კიტოვანიDogum tarixi 9 iyun 1938 1938 06 09 Dogum yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIVefat tarixi 13 noyabr 2023 2023 11 13 85 yasinda Vetendasligi SSRI GurcustanHerbi fealiyyetiRutbesi generalTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarErken heyat ve karyeraTbiliside anadan olan Kitovani Tbilisi Incesenet Akademiyasini bitirib Tetritskaro seherinde internat mektebinde ders demis sonra 1967 1969 cu illerde Tbilisi Dovlet Reklam Burosunda esas ressam islemisdir Kitovani milli siyasete 1990 ci illerin evvellerinde musteqillik herekatinin Sovet Gurcustaninda zirveye catdigi zaman daxil oldu Ele hemin il Gurcustanin Ali Surasina secilen Kitovani 1991 ci ilde Ali Suranin Reyaset Heyetinin sedri ve neticede Gurcustanin Prezidenti olmus sovet dovrunun dissidenti Zviad Qamsaxurdiya ile yaxindan elaqede idi 1990 ci ilin dekabrinda Qamsaxurdiya Gurcustan Milli Qvardiyasinin yaradilmasi haqqinda ferman verdi ve Kitovanini basci teyin etdi Ancaq 1991 ci ilin avqustunda Qamsaxurdiya onu Milli Qvardiya komandiri vezifesinden uzaqlasdirdi Kitovani sonradan Qamsaxurdiyanin Milli Qvardiyasini legv etmek niyyetinde oldugunu ve Sovet Ittifaqinda qisa muddetde hakimiyyeti ele kecirmis Moskva Putscunun rehberleri terefinden buna emr verildiyini iddia etdi lakin bunu tesdiqleyen senedleri teqdim etmedi Kitovani onun isden cixarilmasini qebul etmedi ve Rkoni deresine girmek ucun qosunlarinin coxu ile Tbilisiden ayrildi Bu deyismez siyaseti kecmis terefdarlarinin coxunu muxalifete mecbur eden Qamsaxurdiya ucun sonun baslangici idi Herbi cevrilis ve vetendas muharibesiQamsaxurdiya terefdari ve eleyhdarlari arasindaki qarsidurma tez bir zamanda bir sira tetillere ve silahli toqqusmalara cevrildi ve neticede Qamsaxurdiyanin kecmis Bas naziri Tenqiz Siqua ve yari herbci lider Jaba Ioseliani ile birlikde Kitovani 1991 ci ilin dekabrinda zoraki cevrilis baslatdi Qamsaxurdiya terefdarlari ve bezi musteqil musahideciler Kitovaninin hokumete hucuma qosulmaq ucun Tbiliside yerlesen bezi Sovet Rus qosunlarini ise goturduyunu iddia etdiler 2 yanvar 1992 ci ilde Kitovani ve Ioseliani ile birlikde Qamsaxurdiyanin vezifeden alinmasi ve Herbi Suranin qurulmasini elan etdiler Qamsaxurdiya 6 yanvar 1992 ci ile qeder surgune mecbur edildi ve 1992 ci ilin martinda kecmis SSRI xarici isler naziri Eduard Sevardnadze cevrilisinden sonraki muveqqeti hokumete Dovlet Surasina basciliq etmeye devet edildi 1992 ci ilin may ayinda Sevardnadze Milli Qvardiyani merkezi nezarete goturmek ucun Kitovanini mudafie naziri ve bas nazirin muavini teyin etdi Bununla birlikde hem Kitovani hem de Ioseliani Sevardnadzeye hakimiyyeti vermek istemirdiler ve birterefli hereketlere meyil edirdiler 1992 ci il avqustun 13 ne kecen gece Kitovani quvveleri Qamsaxurdiyanin sadiq polisleri terefinden sabotaj edilen bolgenin demir yollarina nezaret qurmaq ucun rehberliyi Gurcustandan ayrilmaq ucun bir sira addimlar atan Abxaziya muxtar respublikasina daxil oldu Bu emeliyyat ve guc numayisi girovlarin serbest buraxilmasi ile neticelense de cox guman ki oz tesebbusu ile hereket eden Kitovani Abxaziyanin paytaxti Suxumiye dogru hereket etdi ve Abxaz liderlerini qacmaga mecbur etdi Sevardnadze Kitovani quvvelerinin Abxaziyadan cixarilmasini bacarmadi ve olke Gurcustanin Abxaziyanin ekser hissesine nezareti itirmesi ile neticelenecek on uc ayliq muharibeye girdi Gurcustanda tez tez sitat getirilen bu hadiselerin basqa bir versiyasinda deyilir ki Rusiya Abxaziyani destekleyerken Kitovanini de munaqiseni qizisdirmaga tesviq etdi ve belke de ugurlu bir emeliyyatdan sonra Gurcustanda liderlik ambisiyalarina destek ved etdi Sevardnadzenin Gurcustan Prezidenti olaraq varisi olan Mixeil Saakasvili de Kitovanini Rusiya agenti olmaqda gunahlandirdi ve Abxaziyani itirmesinde gunahlandirdi Sevardnadze ile munaqiseAbxaziya muharibesi zamani Kitovani Sevardnadzeye reqib bir guc merkezi inkisaf etdirdi ve bir nece defe mudafie meselelerinde Dovlet Bascisi olan Sevardnadzeye meydan oxudu ve yalniz xarici siyasete cavabdeh olmasi lazim oldugunu bildirdi Kitovani 11 oktyabr 1992 ci ilde Gurcustan parlament seckilerinde namized oldu ve Bolnisi birmandatli secki dairesinden secildi Seckilerden sonra Sevardnadze onu mudafie naziri vezifesine pesekar herbci general Anatoli Kamkamidze ile evez etmeye calisdi lakin bunu ede bilmedi Yeni bir herbi cevrilis planladigina dair inadkar soz sohbetler esnasinda Kitovani nehayet 1993 cu ilin mayinda istefa vermek mecburiyyetinde qaldi baxmayaraq ki onun yerine bir mudafieci Qia Karkarasvili secildi ve qismen de gucunun bir hissesini saxlaya bildi Bununla bele Sevardnadze Abxaziyadaki herbi gerilemeden istifade ederek yari herbi qruplara ve sonda onlarin liderlerine qarsi basqilara baslaya bildi 1993 cu ilin dekabrina qeder Qamsaxurdiya terefdari usyan Rusiyanin komeyi ile dayandirildiqdan sonra Sevardnadze gucunu getdikce mohkemlendire bildi hemcinin Kitovani hem de Ioselianini milli tehlukesizlik siyaseti uzerinde tesirden mehrum etdi Bir muddet Rusiyada qaldiqdan sonra Kitovani Tbilisiye qayitdi ve Tenqiz Siqua ve Abxaziyadan olan etnik gurcu mecburi kockunler qrupunun lideri Boris Kakubava ile birlikde 1994 cu ilin payizinda Abxaziyanin Azad Milli Cebhesini qurdu 13 yanvar 1995 ci ilde Kitovani Tenqiz Siquanin desteyi ile 700 e yaxin yungul silahli terefdari olan bir desteye Abxaziyaya qarsi yurus etdi Onlar Gurcustan polisi terefinden dayandirilaraq hebs edildi Kitovani 1996 ci ilin oktyabr ayinda qanunsuz silahli quvve teskil etdiyi ucun muhakime olundu ve sekkiz il hebs cezasina mehkum edildi Sekkiz illik muddetinin dord ilini cekdi ve 22 may 1999 cu ilde tibbi sebeblere gore Sevardnadze terefinden efv edildi Muhaciret ve geri donus2000 ci illerin evvellerinden etibaren Kitovani Moskvada yasamis ve bir nece defe Sevardnadze hokumetini sert tenqid edirdi 2002 ci ilin fevral ayinda Sevardnadzenin yaxin muttefiqi ve Gurcustan Milli Tehlukesizlik Surasinin nufuzlu sedri Nuqzar Sajaianin intiharina qalmaqalli cavab verdi Sajaianin homoseksual oldugu ve 2001 ci ilde jurnalist Giorgi Sanaianin oldurulmesine emr verdiyini iddia etdi Ele hemin il Kitovani 2002 ci ilde is adami ve kecmis futbol ulduzu Kaxi Asatianinin oldurulmesinin arxasinda Sevardnadzeni durmaqda ittiham etdi O Rusiyanin texminen 700 cecen doyuscusunun o qisi Gurcustanin Pankisi deresinde kecirdiyi iddialarini da tesdiqledi Daha sonra iddia etdi ki 1999 2000 ci illerde Cecenistanda ogurlanaraq oldurulen rus generali Gennadi Spigun eslinde Pankiside esir saxlanilaraq olduruldu ve cenazesi cenub Cecenistana aparildi Lakin Gurcustan butun bu iddialari redd etdi Gurcustanin Bas prokuroru Nuqzar Qabricidze iddia edirdi ki Kitovani 23 mart 2003 cu ilde ugursuz qiyam teskil eden Milli Qvardiya veteranlari ile six temasda idi Lakin Kitovani qiyamla elaqesini inkar etdi Kitovani 2012 ci ilin oktyabrinda kecirilen parlament seckilerinden sonra hakimiyyet deyisikliyinden sonra 2012 ci ilin dekabrinda Tbilisiye qayitdi 2014 cu ilin evvelinde Prezident Georgi Marqvelasvili onu Gurcustan vetendasligindan mehrum etdi Istinadlarhttps www rferl org a former georgian defense minister tengiz kitovani death 32683152 html Jonathan Wheatley 2005 Georgia from National Awakening to Rose Revolution Delayed Transition in the Former Soviet Union Ashgate Publishing Ltd ISBN 0 7546 4503 7 Wheatley 2005 p 65 Wheatley 2005 pp 68 70 Wheatley 2005 pp 72 3 Cornell Svante E en Svante Cornell Arxivlesdirilib 2022 09 09 at the Wayback MachineAutonomy and Conflict Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus Case in Georgia p 183 n 18 Department of Peace and Conflict Research Report No 61 Uppsala ISBN 91 506 1600 5 en Special BookSources 91 506 1600 5 Arxivlesdirilib 2022 05 31 at the Wayback Machine Saakashvili Says No to Treaty on Non Use of Force 2021 11 15 at the Wayback MachineCivil Georgia Darchiashvili 2005 p 6 Wheatley 2005 p 75 Kitovani released from prison Archived 2006 11 23 at the Wayback Machine2006 11 23 at the Wayback Machine The Jamestown Foundation Monitor Volume 5 Issue 102 may 26 1999 Irakly Areshidze Nugzar Sajaia Shevardnadze s closest confidant commits suicide 2021 10 03 at the Wayback MachineCentral Asian Caucasus Institute Analyst February 27 2002 Sergei Blagov Military issues block Russia Georgia detente Archived 2016 03 03 at the Wayback Machine Georgia Denies Kidnapped Russian General was Detained in Pankisi 2021 10 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 03 Georgian National Guard veterans seize military base 2022 03 19 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 03 Veterans Failed Mutiny Unsettles Georgian Politicians 2021 10 03 at the Wayback MachineCivil Georgia Tengiz Kitovani vernulsya v Gruziyu TV Archived 2014 02 03 at the Wayback Machine2014 02 03 at the Wayback Machine Tengiz Kitovani returned to Georgia TV Russian NewsGeorgia ru 2021 10 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 03