Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tağı Mahmud oğlu İsmayılov (1887, Çomaxtur, Şərur-Dərələyəz qəzası – 4 iyul 1958, Çomaxtur, Noraşen rayonu) — istiqlalçı, partizan, "Qırmızı tabor"un komandirlərindən.
| Tağı İsmayılov | |
|---|---|
| Tağı Mahmud oğlu İsmayılov | |
 Tağı İsmayılov | |
| Doğum tarixi | 1887 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 4 iyul 1958 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Uşaqları | Həsən, Humay, Əjdər, İbrahim |
| Atası | |
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Fəaliyyət illəri | 1902-1958 |
| Mükafatları | |
Həyatı
Tağı Məşədi Mahmud oğlu İsmayılov 1887-ci ildə Naxçıvanın Şərur mahalının Çomaxtur kəndində anadan olmuşdur. Onun Xorasan Ali Ruhani məktəbində təhsil almış atası Məşədi Mahmud İsmayıl oğlu dövrün uzaqgörən və mütərəqqi şəxsiyyətlərindən olmuşdu. O,yalnız Naxçıvan elində deyil, Cənubi Azərbaycanın bəzi şəhərlərində (Xorasan, Təbriz, Xoy və Makuda) yaşayan dövrün mütərəqqi fikirli maarifçi ziyalıları ilə yaxından dostluq etmişdi. Məşədi Mahmud ali ruhani təhsilli olsa da, onun Avropasayağı dəbdə geyiminə işarə ilə tanıyanlar hörmət və ehtiram əlaməti olaraq ona "Zaqraniçnı Mahmud" deyərmişlər. Heç də təsadüfü deyildi ki, Məşədi Mahmud kiçik yaşlı Tağını Çomaxtur kəndində olan molla məktəbinə deyil, inqilabçı baxışlarına görə Qafqaza sürgün edilmiş maarifçilərdən olan Vanya Petroviçin qonşu Yengicə kəndində yenicə təşkil etdiyi "rus –tatar" ("rus-azərbaycan") məktəbinə qoyur.
Tağı ilk gündən şagird qabiliyyəti və cəsarəti ilə müəlliminin diqqətini çəkir. O,bu məktəbdə rus dilində üç il təhsil alır. Ancaq Rusiyada baş verən inqilabı hadisələrdən danışan Vanya Petroviç Tağının mənəvi aləminə ciddi təsir edir, onda yeni dünyagörüş formalaşdırır.
Rusiyaya qayıtmalı olan Vanya Petroviç bu müddətdə hörmətini qazanmış Məşədi Mahmuda yaxın adamlarının biri ilə Məşədi Mahmuda sifariş yollayır: "Tağıdan nigaran qalma, o,mənimlə bizə — Armavirə gedir." Tağının Armavirdə Vanya Petroviçin inqilabçı dostları ilə tanışlığı onun həyat tarixçəsində haqsızlığa, ədalətsizliyə, mövcud quruluşun qəddarlığına qarşı mübarizə səhifəsi açır.
Cəsur komandir
Azərbaycanın istiqlalı uğrunda mübariz. Şimali Qafqazda Armavir dəmir yol çəkilişində desyatnikliyə, mühəndis köməkcisi vəzifəsinə qədər yüksəlir (səhifədə təqdim edilən foto şəkil həmin dövrə aiddir). 1902-ci ildə Naxçıvan-İrəvan dəmir yolunun inşasında iştirak etmişdir. Rusiyanın hərbi qüvvə və texnikasını daşımaq üçün çəkiləcək Şaxtaxtı-Maku-Bəyazid dəmir yolunun tikintisində işləyərkən əsgərlər arasında təbliğat işi apararaq, "Şahtaxtı fəhlə, kəndli və əsgər soveti"nin yaradıcılarından (1917), 1918–1919-cu illərdə Şərur mahalına basqın edən daşnaklara qarşı döyüşçü dəstələrinin təşkilatçılarından olmuşdur.
Şərur mahalının kəndlərini erməni quldurlarından təmizləyən türk hərbi hissələrinin tərkibində həmkəndlilərindən ibarət könüllü döyuşçü dəstələrində vuruşmuşdur.
Xok kəndi altında daşnak ordusuna son zərbənin endirilməsində göstərdiyi igitliyə görə "Türk çapı" adlanan silah və qəbzəsi qiymətli daşlarla bəzədilmiş gümüş xəncərlə təltif edilmişdi. Onun komandiri olduğu partizan dəstəsi 1920-ci il iyulun 28-də Dərələyəz dərəsindən Şərur mahalına hücum edən daşnak quldur dəstəsinə qarşı döyüşlərdə xüsusiilə fərqlənmiş və bu döyüşlərdə Tağı İsmayılov böyük qəhrəmanlıq nümunələri göstərmişdi.
1920–1922-ci illərdə Abbasqulu bəy Şadlinskinin "Qırmızı tabor"un komandirlərindən idi.Axırıncı aşırımı aşmış bir ərən idi.
Partizan komandirin vətəndaş həyatı
Sovet dövründə bank, kooperasiya və taxıl tədarükü kombinatı strukturlarının təşkilatçılarından və rəhbərlərindən olmuşdur.
1927-ci ildə kecrilən Azərbaycan kənd təsərrüfatı kooperasiya birliyinin 1-ci qurultayına, 1929-cu ilin yanvar ayında Moskvada keçirilmiş SSRİ kənd təsərrüfatı bankının kredit işçilərinin III ümümittifaq qurultayına həlledici səslə nümayəndə seçilmişdir.
25 yanvar 1939-cu ildə SSRİ Xalq Tədarükü Komisarlığının qərarı ilə "əlaçı tədarükçü", "taxılçılıq və çovdarçılıq sənayesinin əlaçısı" və SSRİ tədarükçülüyünün qurucu əlaçısı" – döş nişanı ilə təltif edilmişdir.
Böyük vətən müharibəsi illərində arxa cəbhədə fədakar əməyinə, sərəncamında olan taxıl ehtiyatlarını yaxşı və itkisiz saxladığına görə (onu da qeyd edək ki, Şimali Qafqazın faşistlərdən qaçırılan taxılların çoxu Noraşen taxıl anbarında saxlanılırdı) Tağı İsmayılov 1943-cü il fevral ayının 22-də əvvəlcə SSRİ Xalq Tədarük komissarlığının "Əlaçı tədarükçü" döş nişanı ilə, sonra isə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1946-cı il 24 iyun tarixli fərmanı ilə "1941–1945 illərin Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı ilə təltif edilmişdir. Vicdanla xidmət etdiyinə görə Tağı İsmayılovun əməyi "Şərəf nişanı"ordeninə layiq görülmüşdür.
Tağı İsmayılov 4 iyul 1958-ci ildə vəfat etmişdir.
- Tanınmış şəxsiyyət oğludur.
- Pedaqoq, hidro meliorator Həsən İsmayılovun atasıdır.
- Filologiya elmləri doktoru, professor Əjdər İsmayılovun atasıdır.
İstinadlar
- Sovet Naxçıvanı № 142 17.06.1981. səh.4
- (PDF). 2013-10-18 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-23.
- İsmayılov Tağı Mahmud oğlu // Naxçıvan Ensiklopediyası. I cild (Təkmilləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr). Naxçıvan: AMEA Naxçıvan bölməsi. V. Y. Talıbov. 2005. səh. 277-278. ISBN .
- . 2014-12-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-18.
- Fəxrəddin Cəfərov, "Erməni vəhşiliyi" Bakı; 2009 səh.100
- Nax.MRDA.f.574.siy.2.iş35
Mənbə
- AMEA, "Naxçıvan Ensiklopediyası", Naxçıvan-2005. 2014-12-15 at the Wayback Machine
- olaylar.az — Xatirələrdə yaşayan Şərurlu partizan Tağı [1] 2014-05-08 at the Wayback Machine
- bakutoday.az — Xatirələrdə yaşayan Şərurlu partizan Tağı [2] 2014-05-08 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tagi Mahmud oglu Ismayilov 1887 Comaxtur Serur Dereleyez qezasi 4 iyul 1958 Comaxtur Norasen rayonu istiqlalci partizan Qirmizi tabor un komandirlerinden Tagi IsmayilovTagi Mahmud oglu IsmayilovTagi IsmayilovDogum tarixi 1887Dogum yeri Comaxtur Serur Dereleyez qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 4 iyul 1958 1958 07 04 Vefat yeri Comaxtur Norasen rayonu Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri ComaxturUsaqlari Hesen Humay Ejder IbrahimAtasiMilliyyeti AzerbaycanliFealiyyeti siyasetciFealiyyet illeri 1902 1958MukafatlariHeyatiTagi Mesedi Mahmud oglu Ismayilov 1887 ci ilde Naxcivanin Serur mahalinin Comaxtur kendinde anadan olmusdur Onun Xorasan Ali Ruhani mektebinde tehsil almis atasi Mesedi Mahmud Ismayil oglu dovrun uzaqgoren ve mutereqqi sexsiyyetlerinden olmusdu O yalniz Naxcivan elinde deyil Cenubi Azerbaycanin bezi seherlerinde Xorasan Tebriz Xoy ve Makuda yasayan dovrun mutereqqi fikirli maarifci ziyalilari ile yaxindan dostluq etmisdi Mesedi Mahmud ali ruhani tehsilli olsa da onun Avropasayagi debde geyimine isare ile taniyanlar hormet ve ehtiram elameti olaraq ona Zaqranicni Mahmud deyermisler Hec de tesadufu deyildi ki Mesedi Mahmud kicik yasli Tagini Comaxtur kendinde olan molla mektebine deyil inqilabci baxislarina gore Qafqaza surgun edilmis maarifcilerden olan Vanya Petrovicin qonsu Yengice kendinde yenice teskil etdiyi rus tatar rus azerbaycan mektebine qoyur Tagi ilk gunden sagird qabiliyyeti ve cesareti ile muelliminin diqqetini cekir O bu mektebde rus dilinde uc il tehsil alir Ancaq Rusiyada bas veren inqilabi hadiselerden danisan Vanya Petrovic Taginin menevi alemine ciddi tesir edir onda yeni dunyagorus formalasdirir Rusiyaya qayitmali olan Vanya Petrovic bu muddetde hormetini qazanmis Mesedi Mahmuda yaxin adamlarinin biri ile Mesedi Mahmuda sifaris yollayir Tagidan nigaran qalma o menimle bize Armavire gedir Taginin Armavirde Vanya Petrovicin inqilabci dostlari ile tanisligi onun heyat tarixcesinde haqsizliga edaletsizliye movcud qurulusun qeddarligina qarsi mubarize sehifesi acir Cesur komandirAzerbaycanin istiqlali ugrunda mubariz Simali Qafqazda Armavir demir yol cekilisinde desyatnikliye muhendis komekcisi vezifesine qeder yukselir sehifede teqdim edilen foto sekil hemin dovre aiddir 1902 ci ilde Naxcivan Irevan demir yolunun insasinda istirak etmisdir Rusiyanin herbi quvve ve texnikasini dasimaq ucun cekilecek Saxtaxti Maku Beyazid demir yolunun tikintisinde isleyerken esgerler arasinda tebligat isi apararaq Sahtaxti fehle kendli ve esger soveti nin yaradicilarindan 1917 1918 1919 cu illerde Serur mahalina basqin eden dasnaklara qarsi doyuscu destelerinin teskilatcilarindan olmusdur Serur mahalinin kendlerini ermeni quldurlarindan temizleyen turk herbi hisselerinin terkibinde hemkendlilerinden ibaret konullu doyuscu destelerinde vurusmusdur Xok kendi altinda dasnak ordusuna son zerbenin endirilmesinde gosterdiyi igitliye gore Turk capi adlanan silah ve qebzesi qiymetli daslarla bezedilmis gumus xencerle teltif edilmisdi Onun komandiri oldugu partizan destesi 1920 ci il iyulun 28 de Dereleyez deresinden Serur mahalina hucum eden dasnak quldur destesine qarsi doyuslerde xususiile ferqlenmis ve bu doyuslerde Tagi Ismayilov boyuk qehremanliq numuneleri gostermisdi 1920 1922 ci illerde Abbasqulu bey Sadlinskinin Qirmizi tabor un komandirlerinden idi Axirinci asirimi asmis bir eren idi Partizan komandirin vetendas heyatiSovet dovrunde bank kooperasiya ve taxil tedaruku kombinati strukturlarinin teskilatcilarindan ve rehberlerinden olmusdur 1927 ci ilde kecrilen Azerbaycan kend teserrufati kooperasiya birliyinin 1 ci qurultayina 1929 cu ilin yanvar ayinda Moskvada kecirilmis SSRI kend teserrufati bankinin kredit iscilerinin III umumittifaq qurultayina helledici sesle numayende secilmisdir 25 yanvar 1939 cu ilde SSRI Xalq Tedaruku Komisarliginin qerari ile elaci tedarukcu taxilciliq ve covdarciliq senayesinin elacisi ve SSRI tedarukculuyunun qurucu elacisi dos nisani ile teltif edilmisdir Boyuk veten muharibesi illerinde arxa cebhede fedakar emeyine serencaminda olan taxil ehtiyatlarini yaxsi ve itkisiz saxladigina gore onu da qeyd edek ki Simali Qafqazin fasistlerden qacirilan taxillarin coxu Norasen taxil anbarinda saxlanilirdi Tagi Ismayilov 1943 cu il fevral ayinin 22 de evvelce SSRI Xalq Tedaruk komissarliginin Elaci tedarukcu dos nisani ile sonra ise SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin 1946 ci il 24 iyun tarixli fermani ile 1941 1945 illerin Boyuk Veten muharibesinde resadetli emeye gore medali ile teltif edilmisdir Vicdanla xidmet etdiyine gore Tagi Ismayilovun emeyi Seref nisani ordenine layiq gorulmusdur Tagi Ismayilov 4 iyul 1958 ci ilde vefat etmisdir Taninmis sexsiyyet ogludur Pedaqoq hidro meliorator Hesen Ismayilovun atasidir Filologiya elmleri doktoru professor Ejder Ismayilovun atasidir IstinadlarSovet Naxcivani 142 17 06 1981 seh 4 PDF 2013 10 18 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 04 23 Ismayilov Tagi Mahmud oglu Naxcivan Ensiklopediyasi I cild Tekmillesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan AMEA Naxcivan bolmesi V Y Talibov 2005 seh 277 278 ISBN 5 8066 1468 9 2014 12 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 04 18 Fexreddin Ceferov Ermeni vehsiliyi Baki 2009 seh 100 Nax MRDA f 574 siy 2 is35MenbeAMEA Naxcivan Ensiklopediyasi Naxcivan 2005 2014 12 15 at the Wayback Machine olaylar az Xatirelerde yasayan Serurlu partizan Tagi 1 2014 05 08 at the Wayback Machine bakutoday az Xatirelerde yasayan Serurlu partizan Tagi 2 2014 05 08 at the Wayback Machine