Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taşlıcalı Yəhya Bəy — XVI əsrdə Osmanlı İmperiyası yaşamış divan ədəbiyyatı şairi. Yaşadığı dövrdə Füzulidən sonra ən böyük məsnəvi şairi olaraq tanınmışdır. Qanuninin əmri ilə boğdurulan Şahzadə Mustafa üçün yazdığı "Şahzadə Mərsiyəsi", ən məşhur əsəridir.
| Taşlıcalı Yəhya Bəy | |
|---|---|
| türk. Taşlıcalı Yahya Bey | |
 | |
| Təxəllüsü | Ташлыджалы |
| Doğum tarixi | 1498 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1582 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, şair |
| Əsərlərinin dili | Osmanlı dili, fars dili |
Həyatı
Doğum tarixi qəti olaraq naməlum. 1488-1489 illərindən birində doğulduğu iddia edilər. Doğum yerinin Albaniya olduğu və soyunun oranın əhəmiyyətli soylu ailələrindən biri olan "Dukagin" sülaləsinə söykəndiyi sanılmaqdadır.
Kiçik yaşda yığma olaraq Yeniçəri Ocağına əsgər olaraq alındı və Osmanlı İmperiyası tabeçiliyində əsgər olaraq yetişdirildi. Yeniçəri Ocağına bağlı Əcəmioğlanlar Ocağında ikən əsgərilik qabiliyyəti ilə birlikdə ədəbiyyata uyğunluğu və yazdığı şeirlər fərqinə varıldı və özünə Kamal Paşazadədən, Qədri Əfəndidən, Fənarizədə Muhyiddin Çələbidən dərslər aldırtıldı.Onun bu uyğunluğu və aldığı dərslər əhəmiyyətli dövlət adamları ilə tanış olmasını və kömək görməsini yüksəlməsini təmin etdi. Yavuz Sultan Səlim dövründə Misir və Çaldıran ilçəsi səfərləri ilə Sultan Süleyman Qanuni dövründəki bir çox döyüşə də əsgər olaraq qatıldı. Gərək gördüyü kömək və maraq, gərəksə əsgərlik sahəsindəki cəsarəti əldə etdiyi dostlar qədər qısqanclıqlara və düşmən qazanmasına səbəb oldu.
Şahzadə Mustafa mərsiyəsi
1553-də Şahzadə Mustafanın öldürülməsi üzərinə Qanuniyə və onun yaxınlarındakı kəslərə qarşı yazdığı mərsiyə, şahzadənin ölümündə rol oynadığı bilinən himayə gördüyü köhnə dostu sədrəzəm Rüstəm Paşa ilə qarşılaşmasına gətirib çıxardı. Qələmə aldığı bu əsər səbəbiylə Kürəkən Rüstəm Paşanın əmriylə tutulduğu ancaq Qanuninin şeirə olan düşkünlüyü və oğulunun öldürülməsi səbəbiylə yaşadığı vicdan əzabı səbəbiylə sultan tərəfindən bağışlanılaraq cəza verilmədiyi iddia edilər.
Mersiyesinin əsgər, yeniçəri və xalq arasında böyük təsirə səbəb olmasının Qanuni tərəfindən sədrəzəm Rüstəm Paşa azad edilmə səbəblərindən biri olduğu ayrıca bu mərsiyənin ardından şair Sami kimi bir çox divan şairinin Şahzadə Mustafanın ölümü ilə əlaqədar Qanuni və yanındakıları tənqid mahiyyətindən mərsiyələr yazdığı bilinməkdədir.
Xarici keçidlər
- Türkiyə istehsalı "Möhtəşəm Əsr" serialında Taşıcalı Yəhya Bəy xarakterinin Sultan Süleyman ilə qarşılaşması
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Taslicali Yehya Bey XVI esrde Osmanli Imperiyasi yasamis divan edebiyyati sairi Yasadigi dovrde Fuzuliden sonra en boyuk mesnevi sairi olaraq taninmisdir Qanuninin emri ile bogdurulan Sahzade Mustafa ucun yazdigi Sahzade Mersiyesi en meshur eseridir Taslicali Yehya Beyturk Taslicali Yahya BeyTexellusu TashlydzhalyDogum tarixi 1498Dogum yeri Plyevlya MonteneqroVefat tarixi 1582Vefat yeri Zvornik Serb Respublikasi Bosniya ve HerseqovinaFealiyyeti yazici sairEserlerinin dili Osmanli dili fars diliHeyatiDogum tarixi qeti olaraq namelum 1488 1489 illerinden birinde doguldugu iddia ediler Dogum yerinin Albaniya oldugu ve soyunun oranin ehemiyyetli soylu ailelerinden biri olan Dukagin sulalesine soykendiyi sanilmaqdadir Kicik yasda yigma olaraq Yeniceri Ocagina esger olaraq alindi ve Osmanli Imperiyasi tabeciliyinde esger olaraq yetisdirildi Yeniceri Ocagina bagli Ecemioglanlar Ocaginda iken esgerilik qabiliyyeti ile birlikde edebiyyata uygunlugu ve yazdigi seirler ferqine varildi ve ozune Kamal Pasazadeden Qedri Efendiden Fenarizede Muhyiddin Celebiden dersler aldirtildi Onun bu uygunlugu ve aldigi dersler ehemiyyetli dovlet adamlari ile tanis olmasini ve komek gormesini yukselmesini temin etdi Yavuz Sultan Selim dovrunde Misir ve Caldiran ilcesi seferleri ile Sultan Suleyman Qanuni dovrundeki bir cox doyuse de esger olaraq qatildi Gerek gorduyu komek ve maraq gerekse esgerlik sahesindeki cesareti elde etdiyi dostlar qeder qisqancliqlara ve dusmen qazanmasina sebeb oldu Sahzade Mustafa mersiyesi1553 de Sahzade Mustafanin oldurulmesi uzerine Qanuniye ve onun yaxinlarindaki keslere qarsi yazdigi mersiye sahzadenin olumunde rol oynadigi bilinen himaye gorduyu kohne dostu sedrezem Rustem Pasa ile qarsilasmasina getirib cixardi Qeleme aldigi bu eser sebebiyle Kureken Rustem Pasanin emriyle tutuldugu ancaq Qanuninin seire olan duskunluyu ve ogulunun oldurulmesi sebebiyle yasadigi vicdan ezabi sebebiyle sultan terefinden bagislanilaraq ceza verilmediyi iddia ediler Mersiyesinin esger yeniceri ve xalq arasinda boyuk tesire sebeb olmasinin Qanuni terefinden sedrezem Rustem Pasa azad edilme sebeblerinden biri oldugu ayrica bu mersiyenin ardindan sair Sami kimi bir cox divan sairinin Sahzade Mustafanin olumu ile elaqedar Qanuni ve yanindakilari tenqid mahiyyetinden mersiyeler yazdigi bilinmekdedir Xarici kecidlerTurkiye istehsali Mohtesem Esr serialinda Tasicali Yehya Bey xarakterinin Sultan Suleyman ile qarsilasmasi