Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tərtərçay — Kür çayının sağ qoludur. Kəlbəcər, Ağdərə, Bərdə və Tərtər rayonları ərazisindən axır.
| Tərtərçay | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayonlar | |
| Mənbəyi | Qonqur, Alaköz və Mıxtökən |
| • Yüksəkliyi | 3120 m |
| Mənsəbi | Kür |
| • Yüksəkliyi | 15 m |
| Uzunluğu | 200 km |
| Meyilliyi | 19 m/km |
| Su sərfi | 23 m³/san |
| Su sistemi | Kür/Xəzər dənizi |
| Su hövzəsi | Xəzər dənizi |
| Hövzəsinin sahəsi | 2650 km² |
| Qolları | Levçay, Ağdavançay, Turağayçay |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ümumi məlumat
Uzunluğu 200 km, hövzəsinin sahəsi 2650 km²-dir. Tərtərçay Kür çayının Azərbaycan daxilində ən çox sululuğa malik olan qolu hesab edilir. Çay Qonqur, Alaköz və Mıxtökən silsiləsinin birləşdiyi sahədən (3120 m) axan bulaqlardan əmələ gəlir. Başlıca qolları sol dan Levçay (uzunluğu 36 km), Ağdabançay (uzunluğu 19 km), sağdan Turağayçay (uzunluğu 35 km) çaylarıdır.Axımının 14%-i yağış, 28%-i qar, 58%-i isə yeraltı sular hesabına əmələ gəlir. Yaz-yay aylarında qar suları çayda daşqınlar əmələ gətirir. Bu zaman illik axımının 65-70%-i keçir. Avqust-sentyabr aylarında çayda su azalır. Oktyabr-noyabr yağışları yenidən çayda kiçik daşqınlar yaradır.
Çayın orta illik su sərfi 22,0 kub m/san, illik axım həcmi isə 693,8mln kub m-dir. Bunun 31%-i yazda, 35%-i yayda, 20%-i payızda, 14%-i isə qışda keçir. İntensiv suvarma dövründə (iyun, avqust aylarında) keçən axım illik axım həcminin 18-20%-ni təşkil edir. Orta illik asılı gətirmələr sərfi 7,35 kq/san, orta lillənməsi 334 q/kub m-dir. Aprel-may aylarında asılı gətirmələrin 50-80%-ə qədəri axıdılır. Suyu orta minerallaşmaya (300-500 mq/l) malik olmaqla hidrokarbonatlı-kalsiumludur.
Məşhur İstisu kurortu Tərtərçayın yuxarı axım hissəsindədir. Burada səthə çıxan İstisu mineral suyu tərkibinə görə Çexoslovakiyanın Karlovı Varı, Şimali Qafqazın Yessentuki mineral bulaqlarına oxşayır. Müalicə və çimmək üçün geniş istifadə edilir.
Tərtərçay üzərində suvarma, enerji məqsədləri üçün Sərsəng və Suqovuşan su anbarları tikilmişdir.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Tərtərçay
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tertercay Kur cayinin sag qoludur Kelbecer Agdere Berde ve Terter rayonlari erazisinden axir TertercayOlke AzerbaycanRayonlar Kelbecer rayonuAgdere rayonuBerde rayonuTerter rayonuMenbeyi Qonqur Alakoz ve Mixtoken Yuksekliyi 3120 mMensebi Kur Yuksekliyi 15 mUzunlugu 200 kmMeyilliyi 19 m kmSu serfi 23 m sanSu sistemi Kur Xezer deniziSu hovzesi Xezer deniziHovzesinin sahesi 2650 km Qollari Levcay Agdavancay Turagaycaymenbeyi mensebiTertercay Azerbaycanin fiziki xeritesinde 39 55 sm e 45 58 s u 40 26 sm e 47 18 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatUzunlugu 200 km hovzesinin sahesi 2650 km dir Tertercay Kur cayinin Azerbaycan daxilinde en cox sululuga malik olan qolu hesab edilir Cay Qonqur Alakoz ve Mixtoken silsilesinin birlesdiyi saheden 3120 m axan bulaqlardan emele gelir Baslica qollari sol dan Levcay uzunlugu 36 km Agdabancay uzunlugu 19 km sagdan Turagaycay uzunlugu 35 km caylaridir Aximinin 14 i yagis 28 i qar 58 i ise yeralti sular hesabina emele gelir Yaz yay aylarinda qar sulari cayda dasqinlar emele getirir Bu zaman illik aximinin 65 70 i kecir Avqust sentyabr aylarinda cayda su azalir Oktyabr noyabr yagislari yeniden cayda kicik dasqinlar yaradir Cayin orta illik su serfi 22 0 kub m san illik axim hecmi ise 693 8mln kub m dir Bunun 31 i yazda 35 i yayda 20 i payizda 14 i ise qisda kecir Intensiv suvarma dovrunde iyun avqust aylarinda kecen axim illik axim hecminin 18 20 ni teskil edir Orta illik asili getirmeler serfi 7 35 kq san orta lillenmesi 334 q kub m dir Aprel may aylarinda asili getirmelerin 50 80 e qederi axidilir Suyu orta minerallasmaya 300 500 mq l malik olmaqla hidrokarbonatli kalsiumludur Meshur Istisu kurortu Tertercayin yuxari axim hissesindedir Burada sethe cixan Istisu mineral suyu terkibine gore Cexoslovakiyanin Karlovi Vari Simali Qafqazin Yessentuki mineral bulaqlarina oxsayir Mualice ve cimmek ucun genis istifade edilir Tertercay uzerinde suvarma enerji meqsedleri ucun Serseng ve Suqovusan su anbarlari tikilmisdir IstinadlarXarici kecidlerVikianbarda Tertercay ile elaqeli mediafayllar var TertercayHemcinin baxAzerbaycan caylari