Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyədə islam — ən çox yayılmış dindir. Türkiyədə İslamın mövcudluğu 11-ci əsrin ikinci yarısına, Səlcuqluların Şərqi Anadoluya yayılmağa başladığı vaxta təsadüf edir. Optimarın 2019-cu ildə keçirdiyi sorğuya əsasən, Türkiyə əhalisinin 89,5%-ni islam dininə mənsub insanlar təşkil edir. Sünnilər müsəlmanların 60%-ni təşkil etdiyi halda, ələvilərin ümumi əhaliyə nisbəti 37%-dir. Digər müsəlman icmalarının (Cəfərilər, Nusayrilər və On ikiliklər) əhaliyə nisbəti 3%-dir.
Türkiyədə İslam məzhəblərinin yayılması
Anadoluda mövcud olan rəsmi İslam məzhəblərinə mənsub insanlar tərəfindən inkişaf etdirilən İslam inancında Əhməd Yəsəvi (Yesevilik), Rumi (Mövləvilik), Hacı Bektaş-ı Vəli (Bektaşizm) və məzhəb başçılarının təlimlərinə əməl edirlər. Hacı Bayram-ı Vəliyə (Bayramilik) tez-tez rast gəlinir.
Sünnilik
Türkiyənin müsəlman əhalisinin 60%-i sünni olaraq tanınır. Türkiyədəki türk və digər etnik sünnilərin əksəriyyəti Hənəfi məzhəbinə mənsubdur. Türklər arasında Şafi məzhəbinə mənsub olanlara nadir hallarda rast gəlinir. Kürdlərin çoxu isə Şafi məzhəbindəndir, az bir hissəsi isə Hənəfi məzhəbinə tabedir. Diyanət İşləri Başçılığının 2014-cü ildə apardığı araşdırmaya görə, Malikiliyə tabe olanların nisbəti mində 3, Hənbəli məzhəbinə tabe olanların nisbəti isə mində 1-dir.
Digər İslam inancları
Müsəlman əhalidə sünnilərdən sonra gələn təbəqələr ələvilər və şiələrdir. Ələvilik türk tarixində mühüm rol oynamışdır. Ələvilərə daha çox Türkiyənin Tunceli, Malatya, Sivas, Çorum, Maraş, İstanbul və digər böyük şəhərlərində rast gəlinir. Əhalinin 4%-i cəfəridir. Bu da say baxımından 3 milyon əhali edir.
Diyanət İşləri Başçılığı
Diyanət İşləri Başçılığı 3 mart 1924-cü ildə Mustafa Kamal Atatürkün əmri ilə 429 saylı qanunla Türkiyə Baş Nazirliyinə bağlı bir təşkilat olaraq quruldu. İslam dininin inancları, ibadətləri və əxlaqi prinsipləri ilə bağlı işlərin görülməsi, cəmiyyətin din haqqında maarifləndirilməsi və ibadət yerlərinin idarə edilməsi Dini İşlər İdarəsi tərəfindən həyata keçirilir.
Osmanlı dövrü
Türkiyə Cümhuriyyəti qurulmazdan əvvəl Osmanlı dövründə (1299-1922) İslam dini dövlət dini olaraq müəyyən edilmişdir. Bu vəziyyət respublikada 1928-ci ilə qədər davam etdi.
Türkiyədəki məscidlər
-
![image]()
Səlimiyə Məscidi, Ədirnə. -
![image]()
-
![image]()
İstanbuldakı Şakirin Məscidi -
![image]()
Kocatepe Məscidi, Ankara. -
![image]()
Sultan Əhməd Məscidinin interyeri, İstanbul, 1616-cı ildə tikilmişdir. -
![image]()
Sabancı Merkez Camii, Adana, 1998-ci ildə tikilmişdir, tikildiyi zaman Türkiyənin ən böyük məscidi olmuşdur.
Türkiyə Respublikası Diyanət İşləri Başçılığının 2016-cı il statistik məlumatlarına görə, Türkiyədə 89 min 445 məscid var. Təkcə İstanbulda 3530 məscid və 120 türbə var. Türkiyənin ən məşhur məscidlərindən biri də Göy Məsciddir.
Müqəddəs günlər
- Ramazan
- Ramazan Bayramı
- Qurban Bayramı
- Qədr Gecəsi
- Mövlud-i Şərif
- Regaip Kandili
- Miraç Kandili
- Berat Kandili
- 14 Günahsız Pak
- Aşura günü
- Məhərrəm Orucu
İstinadlar
- Aktas, Vahap. "Islamization of Anatolia and the Effects of Established Sufism (Orders)". The Anthropologist. 17 (1). 2014-01-01: 147–155. doi:10.1080/09720073.2014.11891424. ISSN 0972-0073. 22 November 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 27 October 2020.
- "TURKEY" (PDF). Library of Congress: Federal Research Division. 25 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 1 November 2010.
- "Turkey: International Religious Freedom Report 2007". U.S. Department of State. 4 December 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 22 September 2016.
- . 10 January 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 August 2009.
- McLean, George F. Normative Ethics and Objective Reason (ingilis). CRVP. 1996. ISBN . 24 August 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 20 August 2015.
- "Salafism Infiltrates Turkish Religious Discourse". Middle East Institute (ingilis). 11 September 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-22.
- Sözeri, Semiha; Öztürk, Ahmet Erdi. "Diyanet as a Turkish Foreign Policy Tool: Evidence from the Netherlands and Bulgaria" (PDF). Politics and Religion (ingilis). 11 (3). September 2018: 624–648. doi:10.1017/S175504831700075X. ISSN 1755-0483. 6 May 2020 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 4 June 2020.
- . CIA World Factbook. 20 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 July 2016.
- "Mapping the Global Muslim Population". Pew Research Center. 7 October 2009. 25 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 9 July 2016.
- Ahmet Erdi Öztürk. "Turkey's Diyanet under AKP rule: from protector to imposer of state ideology?" (PDF). Southeast European and Black Sea Studies. 16 (4). 2016: 619–635. doi:10.1080/14683857.2016.1233663. 6 May 2020 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 4 June 2020.
- Gregorian, Vartan. Islam: A Mosaic, Not a Monolith, Brookings Institution Press, 2003, pp. 26–38 ISBN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiyede islam en cox yayilmis dindir Turkiyede Islamin movcudlugu 11 ci esrin ikinci yarisina Selcuqlularin Serqi Anadoluya yayilmaga basladigi vaxta tesaduf edir Optimarin 2019 cu ilde kecirdiyi sorguya esasen Turkiye ehalisinin 89 5 ni islam dinine mensub insanlar teskil edir Sunniler muselmanlarin 60 ni teskil etdiyi halda elevilerin umumi ehaliye nisbeti 37 dir Diger muselman icmalarinin Ceferiler Nusayriler ve On ikilikler ehaliye nisbeti 3 dir Turkiyede Islam mezheblerinin yayilmasiAnadoluda movcud olan resmi Islam mezheblerine mensub insanlar terefinden inkisaf etdirilen Islam inancinda Ehmed Yesevi Yesevilik Rumi Movlevilik Haci Bektas i Veli Bektasizm ve mezheb bascilarinin telimlerine emel edirler Haci Bayram i Veliye Bayramilik tez tez rast gelinir Sunnilik Turkiyenin muselman ehalisinin 60 i sunni olaraq taninir Turkiyedeki turk ve diger etnik sunnilerin ekseriyyeti Henefi mezhebine mensubdur Turkler arasinda Safi mezhebine mensub olanlara nadir hallarda rast gelinir Kurdlerin coxu ise Safi mezhebindendir az bir hissesi ise Henefi mezhebine tabedir Diyanet Isleri Basciliginin 2014 cu ilde apardigi arasdirmaya gore Malikiliye tabe olanlarin nisbeti minde 3 Henbeli mezhebine tabe olanlarin nisbeti ise minde 1 dir Diger Islam inanclariTurkiyede Aleviler Muselman ehalide sunnilerden sonra gelen tebeqeler eleviler ve sielerdir Elevilik turk tarixinde muhum rol oynamisdir Elevilere daha cox Turkiyenin Tunceli Malatya Sivas Corum Maras Istanbul ve diger boyuk seherlerinde rast gelinir Ehalinin 4 i ceferidir Bu da say baximindan 3 milyon ehali edir Diyanet Isleri BasciligiCumhurbaskani Mustafa Kamal Pasa ve Mufti Ebdurrehman Kamil Efendi Amasyada 1930 Diyanet Isleri Basciligi 3 mart 1924 cu ilde Mustafa Kamal Ataturkun emri ile 429 sayli qanunla Turkiye Bas Nazirliyine bagli bir teskilat olaraq quruldu Islam dininin inanclari ibadetleri ve exlaqi prinsipleri ile bagli islerin gorulmesi cemiyyetin din haqqinda maariflendirilmesi ve ibadet yerlerinin idare edilmesi Dini Isler Idaresi terefinden heyata kecirilir Osmanli dovruTurkiye Cumhuriyyeti qurulmazdan evvel Osmanli dovrunde 1299 1922 Islam dini dovlet dini olaraq mueyyen edilmisdir Bu veziyyet respublikada 1928 ci ile qeder davam etdi Turkiyedeki mescidlerSelimiye Mescidi Edirne Suleymaniyye mescidi Istanbul Istanbuldaki Sakirin Mescidi Kocatepe Mescidi Ankara Sultan Ehmed Mescidinin interyeri Istanbul 1616 ci ilde tikilmisdir Sabanci Merkez Camii Adana 1998 ci ilde tikilmisdir tikildiyi zaman Turkiyenin en boyuk mescidi olmusdur Turkiye Respublikasi Diyanet Isleri Basciliginin 2016 ci il statistik melumatlarina gore Turkiyede 89 min 445 mescid var Tekce Istanbulda 3530 mescid ve 120 turbe var Turkiyenin en meshur mescidlerinden biri de Goy Mesciddir Muqeddes gunlerRamazan Ramazan Bayrami Qurban Bayrami Qedr Gecesi Movlud i Serif Regaip Kandili Mirac Kandili Berat Kandili 14 Gunahsiz Pak Asura gunu Meherrem OrucuIstinadlarAktas Vahap Islamization of Anatolia and the Effects of Established Sufism Orders The Anthropologist 17 1 2014 01 01 147 155 doi 10 1080 09720073 2014 11891424 ISSN 0972 0073 22 November 2021 tarixinde Istifade tarixi 27 October 2020 TURKEY PDF Library of Congress Federal Research Division 25 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 1 November 2010 Turkey International Religious Freedom Report 2007 U S Department of State 4 December 2019 tarixinde Istifade tarixi 22 September 2016 10 January 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 August 2009 McLean George F Normative Ethics and Objective Reason ingilis CRVP 1996 ISBN 978 1 56518 022 2 24 August 2021 tarixinde Istifade tarixi 20 August 2015 Salafism Infiltrates Turkish Religious Discourse Middle East Institute ingilis 11 September 2021 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 22 Sozeri Semiha Ozturk Ahmet Erdi Diyanet as a Turkish Foreign Policy Tool Evidence from the Netherlands and Bulgaria PDF Politics and Religion ingilis 11 3 September 2018 624 648 doi 10 1017 S175504831700075X ISSN 1755 0483 6 May 2020 tarixinde PDF Istifade tarixi 4 June 2020 CIA World Factbook 20 December 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 July 2016 Mapping the Global Muslim Population Pew Research Center 7 October 2009 25 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 9 July 2016 Ahmet Erdi Ozturk Turkey s Diyanet under AKP rule from protector to imposer of state ideology PDF Southeast European and Black Sea Studies 16 4 2016 619 635 doi 10 1080 14683857 2016 1233663 6 May 2020 tarixinde PDF Istifade tarixi 4 June 2020 Gregorian Vartan Islam A Mosaic Not a Monolith Brookings Institution Press 2003 pp 26 38 ISBN 0 8157 3283 X