Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Səfəvilərin Gürcüstan hakimlərinin siyahısı — Səfəvi imperiyasına tabe olan Gürcüstan torpaqlarını idarə edən Səfəvi canişinlərinin, hakimlərinin vassal xanlarının siyahısı. Bu siyahıda Səfəvi Gürcüstanının fərdi hakimləri göstərilmişdir. Bu əyalət iki şərqi Gürcüstan çarlığına bölünürdü — Kartli və Kaxetiya çarlığı. Bura həmçinin, Samtsxe knyazlığının da bir hissəsi daxil idi. Tiflis Səfəvi hakimiyyətinin mərkəzi idi. Bura həmçinin Kartlinin paytaxtı və Səfəvi zərbxanasının yerləşdiyi şəhər idi.
Bölgədəki Səfəvi hakimiyyəti gürcü Baqrationi sülaləsindən hakimlərin təyin edilməsi vasitəsiylə həyata keçirilirdi. Bu hakimlər bəzən islamın şiə məzhəbinə keçirilirdi. Tiflisdə I Şah İsmayılın hakimiyyətinin əvvəlindən Səfəvi qarnizonu cəmləşdirilmişdi. Davud xan (XI David) Səfəvi tərəfindən təyin edilən ilk Səfəvi hökmdarıdır. O, 1562-ci ildə Kartli taxtına çıxmışdır. Bu Gürcüstanda iki əsr davam edəcək Səfəvi hakimiyyətinin başlanğıcı oldu.
Səfəvi valiləri, xanları və vassalları
Kartlidə
| Dövr | Vali, xan, vassal | Notes |
|---|---|---|
| 1505–1524 | ||
| 1534–1562 | və I Simon | |
| 1562–1578 | ||
| 1578–1599 | Şahnavaz xan | |
| 1599–1606 | ||
| 1606–1614 | III Luarsab | |
| 1614–1619 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1619–1630/1631 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1633–1658 | I Rüstəm | |
| 1658–1675 | I Şahnəvaz xan | |
| 1676–1688 | II Şahnəvaz xan | |
| 1688–1703 | Nəzərəli xan | |
| 1703–1709 | II Şahnəvaz xan | |
| 1709–1711 | Keyxosrov | |
| 1711/12–1714 | -- | |
| 1714–1716 | Əliqulu xan | |
| 1716–1719 | III Bakar | |
| 1719–1723 | Hüseynqulu xan | |
| 1723 | Mahmudqulu xan | |
| 1723/24–1735 | Osmanlı hakimiyyəti | |
| 1735–1736 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti |
Kaxetiyada
| Dövr | Vali, xan, vassal | Notes |
|---|---|---|
| 1476–1511 | ||
| 1518/1520–1574 | ||
| 1574–1602 | ||
| 1602 | ||
| 1602–1605 | ||
| 1605 | ||
| 1605–1614 | ||
| 1614–1615 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1615 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1616–1625 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1625–1633 | I Teymuraz (II dövr) | |
| 1633 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | |
| 1634–1648 | I Teymuraz (III dövr) | |
| 1648–1664 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | 1659-cu ildə Baxtrioni üsyanı baş vermişdir. |
| 1664–1675 | II Abbas tərəfindən təyin edilmişdir. Arçil olaraqda tanınır. | |
| 1675–1703 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | Hakimlər Abbasqulu xan və Kəlbəli xan olmuşdur. |
| 1703–1709 | Nəzərəli xan | Sultan Hüseyn tərəfindən təyin edilmişdir. O isfahanda Səfəvi sarayında şahın şəxsi mühafizə qvardiyasının başçısı kimi xidmət edərkən Gürcüstanı əslində onun oğlu II Teymuraqz idarə etmişdir. İsfahanda vəfat etmiş və həmçinin, I İrakli, I Herakl və Eereqli xan olaraq da tanınır. |
| 1709–1722 | İmamqulu xan | Sultan Hüseyn tərəfindən təyin edilmişdir. 1709–1715-ci illərdə İmamqulu xanın İsfahanda olmasına görə, hakimliyi onun kiçik qardaşı II Teymuraz və sonradan onun anası etmişdir. Qumda dəfn edilmişdir. Həmçinin, II David olaraqda tanınır. |
| 1722–1723 | Mahmudqulu xan | Sultan Hüseyn tərəfindən təyin edilmişdir. İsfahanda anadan olmuş və böyümüşdür. O, Səfəvi dövlətində xeyli sayda vəzifə tutmuşdur. Nadir xanın 1732-ci ildə regionda Səfəvi hakimiyyətini bərpa etməsi zamanı Osmanlı tərəfindən qətlə yetirilmişdir. II Konstantin olaraq da tanınır. |
| 1724–1735 | Osmanlı hakimiyyəti | Mahmudqulu xan uzun müddət üsyan qaldırsa da, 1730-cu ildən tabe oldu və vergi ödəməyə razı oldu. |
| 1735–1736 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | Səfəvi hakimiyyəti Nadir xan tərəfindən bərpa edildi. |
Samtsxe-Mesxeti
| Dövr | Vali, xan, vassal | Notes |
|---|---|---|
| 1551–1573 | II Keyxosrov | Davamlı Osmanlı hücumlarına görə 1570-ci ildən Səfəvi sarayına köçmüşdür. |
| ?–1579 | Mənuçöhr ibn Qriqori | Ahalsıx və otrafı onun irsi mülkü olmuşdur. |
| 1579–1622 | Osmanlı hakimiyyəti | II Manuçarın Səfəvi sarayına keçməsindən sonra onun oğlu III Manuçar I Abbas tərəfindən 1607-ci ildə onun yerinə təyin edilmişdir. |
| 1623–1639 | Birbaşa Səfəvi hakimiyyəti | Bu dövrdə Səlim xan Şəmsəddinli, Şəmsi xan Qazaxlar, Səlim xan Şəmsəddinli və İmamqulu bəy hakim olmuşdurlar. |
| 1639 onwards | Osmanlı hakimiyyəti | Qəsri-Şirin sülh müqaviləsinə görə Samtsxe-Mesxetinin bir hissəsi Səfəvi imperiyasına verildi. Bundan sonra bölgə Osmanlı hakimiyyətində qaldı. |
- Rayfield, 2012. səh. 164
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sefevilerin Gurcustan hakimlerinin siyahisi Sefevi imperiyasina tabe olan Gurcustan torpaqlarini idare eden Sefevi canisinlerinin hakimlerinin vassal xanlarinin siyahisi Bu siyahida Sefevi Gurcustaninin ferdi hakimleri gosterilmisdir Bu eyalet iki serqi Gurcustan carligina bolunurdu Kartli ve Kaxetiya carligi Bura hemcinin Samtsxe knyazliginin da bir hissesi daxil idi Tiflis Sefevi hakimiyyetinin merkezi idi Bura hemcinin Kartlinin paytaxti ve Sefevi zerbxanasinin yerlesdiyi seher idi Bolgedeki Sefevi hakimiyyeti gurcu Baqrationi sulalesinden hakimlerin teyin edilmesi vasitesiyle heyata kecirilirdi Bu hakimler bezen islamin sie mezhebine kecirilirdi Tiflisde I Sah Ismayilin hakimiyyetinin evvelinden Sefevi qarnizonu cemlesdirilmisdi Davud xan XI David Sefevi terefinden teyin edilen ilk Sefevi hokmdaridir O 1562 ci ilde Kartli taxtina cixmisdir Bu Gurcustanda iki esr davam edecek Sefevi hakimiyyetinin baslangici oldu Sefevi valileri xanlari ve vassallariKartlide Dovr Vali xan vassal Notes1505 15241534 1562 ve I Simon1562 15781578 1599 Sahnavaz xan1599 16061606 1614 III Luarsab1614 1619 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1619 1630 1631 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1633 1658 I Rustem1658 1675 I Sahnevaz xan1676 1688 II Sahnevaz xan1688 1703 Nezereli xan1703 1709 II Sahnevaz xan1709 1711 Keyxosrov1711 12 1714 1714 1716 Eliqulu xan1716 1719 III Bakar1719 1723 Huseynqulu xan1723 Mahmudqulu xan1723 24 1735 Osmanli hakimiyyeti1735 1736 Birbasa Sefevi hakimiyyetiKaxetiyada Dovr Vali xan vassal Notes1476 15111518 1520 15741574 160216021602 160516051605 16141614 1615 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1615 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1616 1625 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1625 1633 I Teymuraz II dovr 1633 Birbasa Sefevi hakimiyyeti1634 1648 I Teymuraz III dovr 1648 1664 Birbasa Sefevi hakimiyyeti 1659 cu ilde Baxtrioni usyani bas vermisdir 1664 1675 II Abbas terefinden teyin edilmisdir Arcil olaraqda taninir 1675 1703 Birbasa Sefevi hakimiyyeti Hakimler Abbasqulu xan ve Kelbeli xan olmusdur 1703 1709 Nezereli xan Sultan Huseyn terefinden teyin edilmisdir O isfahanda Sefevi sarayinda sahin sexsi muhafize qvardiyasinin bascisi kimi xidmet ederken Gurcustani eslinde onun oglu II Teymuraqz idare etmisdir Isfahanda vefat etmis ve hemcinin I Irakli I Herakl ve Eereqli xan olaraq da taninir 1709 1722 Imamqulu xan Sultan Huseyn terefinden teyin edilmisdir 1709 1715 ci illerde Imamqulu xanin Isfahanda olmasina gore hakimliyi onun kicik qardasi II Teymuraz ve sonradan onun anasi etmisdir Qumda defn edilmisdir Hemcinin II David olaraqda taninir 1722 1723 Mahmudqulu xan Sultan Huseyn terefinden teyin edilmisdir Isfahanda anadan olmus ve boyumusdur O Sefevi dovletinde xeyli sayda vezife tutmusdur Nadir xanin 1732 ci ilde regionda Sefevi hakimiyyetini berpa etmesi zamani Osmanli terefinden qetle yetirilmisdir II Konstantin olaraq da taninir 1724 1735 Osmanli hakimiyyeti Mahmudqulu xan uzun muddet usyan qaldirsa da 1730 cu ilden tabe oldu ve vergi odemeye razi oldu 1735 1736 Birbasa Sefevi hakimiyyeti Sefevi hakimiyyeti Nadir xan terefinden berpa edildi Samtsxe Mesxeti Dovr Vali xan vassal Notes1551 1573 II Keyxosrov Davamli Osmanli hucumlarina gore 1570 ci ilden Sefevi sarayina kocmusdur 1579 Menucohr ibn Qriqori Ahalsix ve otrafi onun irsi mulku olmusdur 1579 1622 Osmanli hakimiyyeti II Manucarin Sefevi sarayina kecmesinden sonra onun oglu III Manucar I Abbas terefinden 1607 ci ilde onun yerine teyin edilmisdir 1623 1639 Birbasa Sefevi hakimiyyeti Bu dovrde Selim xan Semseddinli Semsi xan Qazaxlar Selim xan Semseddinli ve Imamqulu bey hakim olmusdurlar 1639 onwards Osmanli hakimiyyeti Qesri Sirin sulh muqavilesine gore Samtsxe Mesxetinin bir hissesi Sefevi imperiyasina verildi Bundan sonra bolge Osmanli hakimiyyetinde qaldi Rayfield 2012 seh 164