Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I Teymuraz (gürc. II თეიმურაზ; 1589, Tiflis – 1663, Qorqan) — Baqrationilər sülaləsindən olan Kaxeti çarı. I Teymuraz hakimiyyətə 16 yaşında gəldiyi üçün Kaxeti çarlığı bir müddət anası Ketevan tərəfindən idarə edilmişdir. I Teymuraz həmçinin şair kimi Gürcü ədəbiyyatında önəmli yerə sahibdir.
| I Teymuraz | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | თეიმურაზ I |
| Doğum tarixi | 1589 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1663 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair |
| Ailəsi | Baqrationi |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Səfəvi hökmdarı I Abbasın Şərqi Gürcüstan yürüşü səbəbindən I Teymuraz qonşu Kartli hökmdarı ilə birlikdə İmereti çarı II Luarsaba sığındı. 1615-ci ildə I Teymuraz Kaxetiyə geri döndü və Səfəvilərə qarşı üsyana rəhbərlik etməyə başladı. Lakin növbəti il I Abbasın yeni hücumu qarşısında təzədən İmeretiyə sığınmalı oldu.
I Teymuraz və Kartli çarı Georgi Saakadze əvvəl Səfəvilərə qarşı müttəfiq olsalar da, sonradan bu əlaqələr pozuldu. Georgi Saakadze Basaleti döyüşündə I Teymuraz tərəfindən məğlub edildi. Beləliklə, I Teymuraz Kartli-Kaxeti hökümdarı oldu. Həmçinin I Teymuraz I Abbasın vassalı olduğunu qəbu etdi və şah onu hökmdar kimi tanıdı.
I Teymuraz 1632-ci ildə Səfəvilərə qarşı üsyan qaldırdı və Qarabağı qarət etdi.Gürcüstan knyazlarının əksəriyyəti onun bu siyasətini dəstəkləmədilər. Bu vaxt I Abbas vəfatı etdi və hakimiyyətə I Səfi gəldi. I Səfi Teymurazı hakimiyyətdən salaraq onun əvəzinə hakimiyyətə islamı qəbul etmiş Rostomu gətirdi. Teymuraz uzun müddət müqavimət göstərsə də, 1648-ci ildə tamamilə məğlub edildi.
I Teymuraz bir müddət sonra həbs edildi və qısa müddət sonra həbsdə vəfat etdi.
Ədəbi fəaliyyəti
I Teymuraz intibah dövrünün görkəmli şairlərindən idi. Onun agioqrafik janrda yazılmış "Ketevaniani" adlı şeiri məşhurdur. Həmçinin romantik janrda yazılmış şeirləri də vardır. Məsələn, "Leyla və Məcnun", "Yusif və Züleyxa", "Gül və bülbül", "Şam və güvə" kimi şeirləri romatik janra daxildir.
Onun bütün əsərləri 1934-cü ildə Tiflisdə A. Baramidze və Q. Cakobiyanın redaktorluğu altında nəşr edilmişdir.
Ailəsi
I Teymuraz iki dəfə evlənmişdir. O, Quriya knyazı II Mamiya Quriyelinin qızı Anna Quriyeli və Kartli çarı X Georginin qızı Xoroşan Darecanla evlənmişdir.
Anna Quriyelidən olan uşaqları:
- Levan (1606—1624)
- Aleksandr (1609—1620)
Xoroşan Darecandan olan uşaqları:
- David
- Nestan-Darecan
- Tinatin
İstinadlar
- King of Georgia Tʻeimuraz I // Faceted Application of Subject Terminology.
- Georgien, König T'eimuraz I. // CERL Thesaurus (ing.). Consortium of European Research Libraries.
- Rayfield, Donald. The Literature of Georgia: A History. 16 December 2013. ISBN . 5 January 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 December 2014.
- Suny, Ronald Grigor (1994), The Making of the Georgian Nation: 2nd edition. Indiana University Press, . p.51
- Gvakharia, Aleksandre. Georgia IV: Literary contacts with Persia 2007-10-24 at the Wayback Machine. Encyclopædia Iranica Online Edition. Accessed on October 25, 2007.
Ədəbiyyat
- Ronald Grigor Suny (1994), The Making of the Georgian Nation: 2nd edition. , ISBN .
- David Marshall Lang, The Last Years of the Georgian Monarchy, 1658-1832. New York: Columbia University Press, 1957.
- (rus.) Вахушти Багратиони (Vakhushti Bagrationi) (1745). at the Wayback Machine (archived sentyabr 5, 2010) Accessed on October 25, 2007.
- Mikaberidze, Alexander (2007). Teimuraz I. 2016-02-14 at the Wayback Machine Dictionary of Georgian National Biography. Accessed on October 25, 2007.
Xarici keçidlər
- "თეიმურაზ I" (I Teimuraz)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Teymuraz gurc II თეიმურაზ 1589 Tiflis 1663 Qorqan Baqrationiler sulalesinden olan Kaxeti cari I Teymuraz hakimiyyete 16 yasinda geldiyi ucun Kaxeti carligi bir muddet anasi Ketevan terefinden idare edilmisdir I Teymuraz hemcinin sair kimi Gurcu edebiyyatinda onemli yere sahibdir I TeymurazSexsi melumatlarDogum adi თეიმურაზ IDogum tarixi 1589Dogum yeri Tiflis Kartli kralligiVefat tarixi 1663Vefat yeri Qorqan Qorqan sehristani Gulustan ostani IranDefn yeri Alaverdi monastiriFealiyyeti sairAilesi Baqrationi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSefevi hokmdari I Abbasin Serqi Gurcustan yurusu sebebinden I Teymuraz qonsu Kartli hokmdari ile birlikde Imereti cari II Luarsaba sigindi 1615 ci ilde I Teymuraz Kaxetiye geri dondu ve Sefevilere qarsi usyana rehberlik etmeye basladi Lakin novbeti il I Abbasin yeni hucumu qarsisinda tezeden Imeretiye siginmali oldu I Teymuraz ve Kartli cari Georgi Saakadze evvel Sefevilere qarsi muttefiq olsalar da sonradan bu elaqeler pozuldu Georgi Saakadze Basaleti doyusunde I Teymuraz terefinden meglub edildi Belelikle I Teymuraz Kartli Kaxeti hokumdari oldu Hemcinin I Teymuraz I Abbasin vassali oldugunu qebu etdi ve sah onu hokmdar kimi tanidi I Teymuraz 1632 ci ilde Sefevilere qarsi usyan qaldirdi ve Qarabagi qaret etdi Gurcustan knyazlarinin ekseriyyeti onun bu siyasetini desteklemediler Bu vaxt I Abbas vefati etdi ve hakimiyyete I Sefi geldi I Sefi Teymurazi hakimiyyetden salaraq onun evezine hakimiyyete islami qebul etmis Rostomu getirdi Teymuraz uzun muddet muqavimet gosterse de 1648 ci ilde tamamile meglub edildi I Teymuraz bir muddet sonra hebs edildi ve qisa muddet sonra hebsde vefat etdi Edebi fealiyyeti I Teymuraz intibah dovrunun gorkemli sairlerinden idi Onun agioqrafik janrda yazilmis Ketevaniani adli seiri meshurdur Hemcinin romantik janrda yazilmis seirleri de vardir Meselen Leyla ve Mecnun Yusif ve Zuleyxa Gul ve bulbul Sam ve guve kimi seirleri romatik janra daxildir Onun butun eserleri 1934 cu ilde Tiflisde A Baramidze ve Q Cakobiyanin redaktorlugu altinda nesr edilmisdir AilesiI Teymuraz iki defe evlenmisdir O Quriya knyazi II Mamiya Quriyelinin qizi Anna Quriyeli ve Kartli cari X Georginin qizi Xorosan Darecanla evlenmisdir Anna Quriyeliden olan usaqlari Levan 1606 1624 Aleksandr 1609 1620 Xorosan Darecandan olan usaqlari David Nestan Darecan TinatinIstinadlarKing of Georgia Tʻeimuraz I Faceted Application of Subject Terminology Georgien Konig T eimuraz I CERL Thesaurus ing Consortium of European Research Libraries Rayfield Donald The Literature of Georgia A History 16 December 2013 ISBN 9781136825293 5 January 2022 tarixinde Istifade tarixi 15 December 2014 Suny Ronald Grigor 1994 The Making of the Georgian Nation 2nd edition Indiana University Press ISBN 0 253 20915 3 p 51 Gvakharia Aleksandre Georgia IV Literary contacts with Persia 2007 10 24 at the Wayback Machine Encyclopaedia Iranica Online Edition Accessed on October 25 2007 EdebiyyatRonald Grigor Suny 1994 The Making of the Georgian Nation 2nd edition ISBN 0 253 20915 3 David Marshall Lang The Last Years of the Georgian Monarchy 1658 1832 New York Columbia University Press 1957 rus Vahushti Bagrationi Vakhushti Bagrationi 1745 at the Wayback Machine archived sentyabr 5 2010 Accessed on October 25 2007 Mikaberidze Alexander 2007 Teimuraz I 2016 02 14 at the Wayback Machine Dictionary of Georgian National Biography Accessed on October 25 2007 Xarici kecidler თეიმურაზ I I Teimuraz