Stimpank (ingilis dilində "steam" "buxar" deməkdir) – geniş istifadə olunduğu, XIX əsrdə və ya Viktoriya dövrünə aid uydurma texnologiyaların tətbiq olunduğu elmi fantastika altjanrı. Dizelpank altjanrı ilə səhv salınır.
Stimpank termini ilk dəfə 1980-ci illərdə kiberpank sözü əsasında tərəfindən işlədilmişdir. Bu altjanr ədəbiyyatın sənaye inqilabından təsirlənməsindən sonra ortaya çıxmışdır. Bu altjanrın ilk nümayəndələri Jül Vern və Herbert Corc Uells olmuşdurlar. Ən çox mənimsəyən isə Jül Vern olmuşdur. Onun 1870-ci ildə yazdığı "20.000 lye su altında" romanı bu altjanrın başlanğıcı sayılır. Müasir nümayəndələrindən isə Tim Pouersin yazdığı "Anubis qapıları" romanıdır. Stimpank janrında olan digər əsərlərə "Həkim Cekil və Cnab Haydn", "Şerlok Holms" film seriyası, "Vəhşi, vəhşi Qərb" filmi, Alan Murun "From Hell" komiksini göstərmək olar.
Stimpank janrı üçün əsasən XIX əsr və ya XX əsrin əvvəllərindəki atmosferadan istifadə olunur. Bu cür əsərlərdə sarı, mis, pas, krem, qəhvəyi, boz rənglərinə üstünlük verilir, çarxlar, incə borular və digər mexaniki əşyalar tez-tez görülür. Geyim olaraq dizə qədər uzanan çəkmələr, qəhvəyi rəngli dəri şalvarlar, tünd rəngli qalın köynəklər, dəri papaqlar geniş istifadə olunur. Qadınlarda da bu geyim tez-tez müşahidə olunur. Geyimdə ən çox görünən aksesuarlar eynəklər, mexaniki saatlar, dəri əlcəklər və mis rəngli qolbaqlardır.
Stimpank bir neçə altjanra bölünür: Klassik stimpank Viktoriya dövründən bəhs edir. Futuristik stimpankda hadisələr gələcəkdə baş verir. Fentezi stimpankında fentezi məxluqlarına üstünlük verilir. Vestern stimpankında London atmosferasından fərqli olaraq hadisələr Amerikada cərəyan edir və Vestern ilə stimpank janrlarının birləşməsindən ibarətdir, kovboyların mexaniki atlara minmələri tez-tez müşahidə olunur. Vestern stimpankına misal kimi DC Comics-in "Jonah Hex" komiksini göstərmək olar.
Stimpank janrının fentezi və postapokaliptik janrlarla birləşdirmək geniş yayılmışdır. Məsələn, "Steamboy" anime filmində stimpank janrı postapokaliptik dünyada işlənmişdir. Fentezi ilə işlənmiş stimpank əsərlərinə isə "Arcanum: Of Steamworks and Magick Obscura", "Dungeons and Dragons: Eberron", "City of Steam" video oyunları misaldır.
Stimpank janrının müasir əşyalara və silahlara tədbiq olunması Neoviktoriya tərzi adlanır.
Nümunələr
- Stimpank filmləri: "Qeyri-adi centlmenlər liqası", "Van Helsinq", "Zaman maşını", "Svini Tod: Flit küçəsinin şeytan bərbəri", "Səma kapitanı və Sabahın dünyası", "Steamboy", "Hüqo", "Şerlok Holms", "Vəhşi, vəhşi Qərb".
- Stimpank video oyunlar: BioShock, Final Fantasy VI, Myst Games, Syberia, Thief, Wild Arms.
- Stimpank kitabları: "Ölümlü mühərriklər", "Zeplin", "Fərqlilik mühəririki", Jül Vern romanları, "Günə qarşı", "Frankenşteyn", "Homunkul", "Alətlər leydisi", "Ruhsuz", "Zaman maşını", "Anubis qapıları".
- Stimpank qrupları: Abney Park, Darcy James Argue, Chap Hop, Veronique Chevalier, The Clockwork Cabaret, Doctor Steel, Thomas Dolby, The Dresden Dolls, Frenchy and the Punk, Sunday Driver, Vernian Process, Unextraordinary Gentlemen, The Synthetic Dream Foundation.
İstinadlar
- "Steampunk Nedir, Ne Değildir?". FRP.net (türkcə). 2013. 19 January 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 may 2019.
- "STEAMPUNK Nedir? Kısaca: Steampunk Akım". Fanzade (türkcə). 2018. 28 July 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 15 may 2019.
Xarici keçidlər
- Off Book: Steampunk (sənədli film)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Stimpank ingilis dilinde steam buxar demekdir genis istifade olundugu XIX esrde ve ya Viktoriya dovrune aid uydurma texnologiyalarin tetbiq olundugu elmi fantastika altjanri Dizelpank altjanri ile sehv salinir Stimpank temali sekil Stimpank termini ilk defe 1980 ci illerde kiberpank sozu esasinda terefinden isledilmisdir Bu altjanr edebiyyatin senaye inqilabindan tesirlenmesinden sonra ortaya cixmisdir Bu altjanrin ilk numayendeleri Jul Vern ve Herbert Corc Uells olmusdurlar En cox menimseyen ise Jul Vern olmusdur Onun 1870 ci ilde yazdigi 20 000 lye su altinda romani bu altjanrin baslangici sayilir Muasir numayendelerinden ise Tim Pouersin yazdigi Anubis qapilari romanidir Stimpank janrinda olan diger eserlere Hekim Cekil ve Cnab Haydn Serlok Holms film seriyasi Vehsi vehsi Qerb filmi Alan Murun From Hell komiksini gostermek olar Stimpank janri ucun esasen XIX esr ve ya XX esrin evvellerindeki atmosferadan istifade olunur Bu cur eserlerde sari mis pas krem qehveyi boz renglerine ustunluk verilir carxlar ince borular ve diger mexaniki esyalar tez tez gorulur Geyim olaraq dize qeder uzanan cekmeler qehveyi rengli deri salvarlar tund rengli qalin koynekler deri papaqlar genis istifade olunur Qadinlarda da bu geyim tez tez musahide olunur Geyimde en cox gorunen aksesuarlar eynekler mexaniki saatlar deri elcekler ve mis rengli qolbaqlardir Stimpank bir nece altjanra bolunur Klassik stimpank Viktoriya dovrunden behs edir Futuristik stimpankda hadiseler gelecekde bas verir Fentezi stimpankinda fentezi mexluqlarina ustunluk verilir Vestern stimpankinda London atmosferasindan ferqli olaraq hadiseler Amerikada cereyan edir ve Vestern ile stimpank janrlarinin birlesmesinden ibaretdir kovboylarin mexaniki atlara minmeleri tez tez musahide olunur Vestern stimpankina misal kimi DC Comics in Jonah Hex komiksini gostermek olar Stimpank janrinin fentezi ve postapokaliptik janrlarla birlesdirmek genis yayilmisdir Meselen Steamboy anime filminde stimpank janri postapokaliptik dunyada islenmisdir Fentezi ile islenmis stimpank eserlerine ise Arcanum Of Steamworks and Magick Obscura Dungeons and Dragons Eberron City of Steam video oyunlari misaldir Stimpank janrinin muasir esyalara ve silahlara tedbiq olunmasi Neoviktoriya terzi adlanir NumunelerStimpank filmleri Qeyri adi centlmenler liqasi Van Helsinq Zaman masini Svini Tod Flit kucesinin seytan berberi Sema kapitani ve Sabahin dunyasi Steamboy Huqo Serlok Holms Vehsi vehsi Qerb Stimpank video oyunlar BioShock Final Fantasy VI Myst Games Syberia Thief Wild Arms Stimpank kitablari Olumlu muherrikler Zeplin Ferqlilik muheririki Jul Vern romanlari Gune qarsi Frankensteyn Homunkul Aletler leydisi Ruhsuz Zaman masini Anubis qapilari Stimpank qruplari Abney Park Darcy James Argue Chap Hop Veronique Chevalier The Clockwork Cabaret Doctor Steel Thomas Dolby The Dresden Dolls Frenchy and the Punk Sunday Driver Vernian Process Unextraordinary Gentlemen The Synthetic Dream Foundation Istinadlar Steampunk Nedir Ne Degildir FRP net turkce 2013 19 January 2022 tarixinde Istifade tarixi 15 may 2019 STEAMPUNK Nedir Kisaca Steampunk Akim Fanzade turkce 2018 28 July 2021 tarixinde Istifade tarixi 15 may 2019 Xarici kecidlerOff Book Steampunk senedli film