Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Steqanoqrafiya — informasiyanın ötürülmə faktının özünü gizli saxlamaq yoluyla onun gizlicə ötürülməsi haqqında elm. Qədim yunan dilində "gizlənmiş yazı" mənasına gəlir. Məxfi məlumatın məzmununu gizlədən kriptoqrafiyadan fərqli olaraq, steqanoqrafiya onun özünün mövcudluğunu gizli saxlayır. Steqanoqrafiyadan, adətən, şifrləmə metodları ilə birgə istifadə edirlər. Qədim yunan tarixçisi Herodotun əsərlərində informasiyanın gizlədilməsinin iki üsuluna rast gəlinir: zəruri məlumat saçı qırxılmış qulun başına yazılırdı, tüklər uzandıqdan sonra onu adresatın yanına göndərirdilər. O da qulun saçını yenidən qırxıb göndərilən məlumatı oxuyurdu. İkinci üsul isə belə idi: məlumat ağac lövhəyə yazılırdı, sonra isə üstü mumla örtülürdü ki, heç kəsdə şübhə oyatmasın. Mum təmizləndikdən sonra məlumat yenidən üzə çıxırdı. Klassik steqanoqrafiyanın daha geniş yayılmış metodlarından biri simpatik (görünməz) mürəkkəblərdən istifadədir. Belə mürəkkəblərlə yazılmış mətn yalnız müəyyən şəraitdə (qızdırdıqda, işıqlandırdıqda, kimyəvi maddələr vasitəsilə və s.) üzə çıxırdı. Hazırda steqanoqrafiya dedikdə, çox zaman xüsusi proqram təminatından istifadə etməklə informasiyanın mətn, qrafik, yaxud audiofayllarda gizlədilməsi başa düşülür.
Texnikalar
Fiziki
Steqanoqrafiya əsrlər boyu geniş istifadə edilmişdir. Bəzi nümunələrə aşağıdakılar daxildir:
- Gizli mürəkkəblərlə yazılmış bir kağızda gizli mesajlar.
- Müəyyən bir qaydaya və ya açara əsasən, daha az şübhəli örtük mətninin digər sözləri arasında daha kiçik hissələr (məsələn, sözlər və ya hərflər) kimi paylanan gizli mesajlar. Steqanoqrafiyanın bu xüsusi formasına sıfır şifrə deyilir.
- İplik üzərində Morze əlifbası ilə yazılan və sonra kuryerin geyindiyi paltar parçasına toxunan mesajlar.
- Poçt markalarının əhatə etdiyi ərazidə zərflərə yazılmış mesajlar.
- Çap maşınının yarandığı ilk dövrlərdə çap olunmuş vərəqdə müxtəlif şriftlərin qarışdırılması adi hal idi, çünki printerdə bir yazı tipində bəzi hərflərin kifayət qədər nüsxəsi yox idi. Beləliklə, mesaj normal və ya kursiv kimi iki və ya daha çox fərqli şriftdən istifadə etməklə gizlədilə bilər.
- İkinci Dünya Müharibəsi zamanı və sonra, casusluq agentləri məlumatı irəli və geri göndərmək üçün foto ilə hazırlanmış mikronöqtələrdən istifadə edirdilər. Mikronöqtələr adətən dəqiqə idi (yazı maşınının istehsal etdiyi dövrün ölçüsündən az). İkinci Dünya Müharibəsi mikronöqtələri kağıza yapışdırılmış və kollodion kimi yapışqanla örtülmüşdür ki, bu da əks etdirəndir və buna görə də nəzər salan işığa baxanda aşkar edilirdi. Alternativ üsullara, kartpostalların kənarına kəsilmiş yarıqlara mikronöqtələrin daxil edilməsi daxildir.
Rəqəmsal
- Səsli şəkillərin və ya səs fayllarının ən aşağı hissələrində mesajların gizlədilməsi. Rəqəmsal təsvir steqanoqrafiyası mövzusunda müvafiq ədəbiyyat/texnikaların sorğusu və qiymətləndirilməsini burada tapa bilərsiniz.
- Şifrələnmiş məlumat daxilində və ya təsadüfi məlumat daxilində məlumatların gizlədilməsi. Gizlətmək üçün mesaj şifrələnir, sonra daha böyük şifrələnmiş məlumat blokunun və ya təsadüfi məlumat blokunun bir hissəsinin üzərinə yazmaq üçün istifadə olunur (birdəfəlik pad kimi qırılmaz şifrə şəxsi açar olmadan tamamilə təsadüfi görünən şifrə mətnləri yaradır).
Həmçinin bax
İstinadlar
- Pahati, OJ. "Confounding Carnivore: How to Protect Your Online Privacy". . 2001-11-29. 2007-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-09-02.
- Fridrich, Jessica; M. Goljan; D. Soukal. Delp Iii, Edward J; Wong, Ping W (redaktorlar ). "Searching for the Stego Key" (PDF). Proc. SPIE, Electronic Imaging, Security, Steganography, and Watermarking of Multimedia Contents VI. Security, Steganography, and Watermarking of Multimedia Contents VI. 5306. 2004: 70–82. Bibcode:2004SPIE.5306...70F. doi:10.1117/12.521353. 10 May 2023 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 23 January 2014.
- "The Wartime Spies Who Used Knitting as an Espionage Tool – Atlas Obscura". Pocket. 2023-05-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-04.
- Cheddad, Abbas; Condell, Joan; Curran, Kevin; Mc Kevitt, Paul. "Digital image steganography: Survey and analysis of current methods". Signal Processing. 90 (3). 2010: 727–752. doi:10.1016/j.sigpro.2009.08.010.
Xarici keçidlər
- Steganography 2018-07-21 at the Wayback Machine
- Steganography
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Steqanoqrafiya informasiyanin oturulme faktinin ozunu gizli saxlamaq yoluyla onun gizlice oturulmesi haqqinda elm Qedim yunan dilinde gizlenmis yazi menasina gelir Mexfi melumatin mezmununu gizleden kriptoqrafiyadan ferqli olaraq steqanoqrafiya onun ozunun movcudlugunu gizli saxlayir Steqanoqrafiyadan adeten sifrleme metodlari ile birge istifade edirler Qedim yunan tarixcisi Herodotun eserlerinde informasiyanin gizledilmesinin iki usuluna rast gelinir zeruri melumat saci qirxilmis qulun basina yazilirdi tukler uzandiqdan sonra onu adresatin yanina gonderirdiler O da qulun sacini yeniden qirxib gonderilen melumati oxuyurdu Ikinci usul ise bele idi melumat agac lovheye yazilirdi sonra ise ustu mumla ortulurdu ki hec kesde subhe oyatmasin Mum temizlendikden sonra melumat yeniden uze cixirdi Klassik steqanoqrafiyanin daha genis yayilmis metodlarindan biri simpatik gorunmez murekkeblerden istifadedir Bele murekkeblerle yazilmis metn yalniz mueyyen seraitde qizdirdiqda isiqlandirdiqda kimyevi maddeler vasitesile ve s uze cixirdi Hazirda steqanoqrafiya dedikde cox zaman xususi proqram teminatindan istifade etmekle informasiyanin metn qrafik yaxud audiofayllarda gizledilmesi basa dusulur Ag mavi yasil ve qirmizi isiqlarla baxilan eyni goruntu muxtelif gizli reqemleri ortaya qoyur Steqanoqrafik goruntunun her bir reng komponentinde iki kicik bitden savayi butun bitleri uzaqlasdiribTexnikalarFiziki Steqanoqrafiya esrler boyu genis istifade edilmisdir Bezi numunelere asagidakilar daxildir Gizli murekkeblerle yazilmis bir kagizda gizli mesajlar Goruntunu normallasdirdiqda agac goruntusunden pisik goruntusu uze cixirMueyyen bir qaydaya ve ya acara esasen daha az subheli ortuk metninin diger sozleri arasinda daha kicik hisseler meselen sozler ve ya herfler kimi paylanan gizli mesajlar Steqanoqrafiyanin bu xususi formasina sifir sifre deyilir Iplik uzerinde Morze elifbasi ile yazilan ve sonra kuryerin geyindiyi paltar parcasina toxunan mesajlar Poct markalarinin ehate etdiyi erazide zerflere yazilmis mesajlar Cap masininin yarandigi ilk dovrlerde cap olunmus vereqde muxtelif sriftlerin qarisdirilmasi adi hal idi cunki printerde bir yazi tipinde bezi herflerin kifayet qeder nusxesi yox idi Belelikle mesaj normal ve ya kursiv kimi iki ve ya daha cox ferqli sriftden istifade etmekle gizledile biler Ikinci Dunya Muharibesi zamani ve sonra casusluq agentleri melumati ireli ve geri gondermek ucun foto ile hazirlanmis mikronoqtelerden istifade edirdiler Mikronoqteler adeten deqiqe idi yazi masininin istehsal etdiyi dovrun olcusunden az Ikinci Dunya Muharibesi mikronoqteleri kagiza yapisdirilmis ve kollodion kimi yapisqanla ortulmusdur ki bu da eks etdirendir ve buna gore de nezer salan isiga baxanda askar edilirdi Alternativ usullara kartpostallarin kenarina kesilmis yariqlara mikronoqtelerin daxil edilmesi daxildir kameraReqemsal Sesli sekillerin ve ya ses fayllarinin en asagi hisselerinde mesajlarin gizledilmesi Reqemsal tesvir steqanoqrafiyasi movzusunda muvafiq edebiyyat texnikalarin sorgusu ve qiymetlendirilmesini burada tapa bilersiniz Sifrelenmis melumat daxilinde ve ya tesadufi melumat daxilinde melumatlarin gizledilmesi Gizletmek ucun mesaj sifrelenir sonra daha boyuk sifrelenmis melumat blokunun ve ya tesadufi melumat blokunun bir hissesinin uzerine yazmaq ucun istifade olunur birdefelik pad kimi qirilmaz sifre sexsi acar olmadan tamamile tesadufi gorunen sifre metnleri yaradir Hemcinin baxReqemsal tesvir Gizli imzaIstinadlarPahati OJ Confounding Carnivore How to Protect Your Online Privacy 2001 11 29 2007 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2008 09 02 Fridrich Jessica M Goljan D Soukal Delp Iii Edward J Wong Ping W redaktorlar Searching for the Stego Key PDF Proc SPIE Electronic Imaging Security Steganography and Watermarking of Multimedia Contents VI Security Steganography and Watermarking of Multimedia Contents VI 5306 2004 70 82 Bibcode 2004SPIE 5306 70F doi 10 1117 12 521353 10 May 2023 tarixinde PDF Istifade tarixi 23 January 2014 The Wartime Spies Who Used Knitting as an Espionage Tool Atlas Obscura Pocket 2023 05 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 03 04 Cheddad Abbas Condell Joan Curran Kevin Mc Kevitt Paul Digital image steganography Survey and analysis of current methods Signal Processing 90 3 2010 727 752 doi 10 1016 j sigpro 2009 08 010 Xarici kecidlerSteganography 2018 07 21 at the Wayback Machine Steganography