Ministerium für Staatssicherheit (MfS/Dövlət Təhlükəsizlik Nazirliyi) xüsusilə Ştasi (Ştaatssicherheit mürəkkəb sözünə görə) adı ilə tanınır, bu Almaniya Demokratik Respublikasının təhlükəsizlik və kəşfiyyat təşkilatıdır. Stasi Şərqi Berlindən idarə edilirdi. Lichtenberg şəhərində genişmiqyaslı bir kompleksə, eyni zamanda şəhərin müxtəlif yerlərində müxtəlif komplekslərə sahib idi. Stasi dünyada fəal kəşfiyyat təşkilatlarından biri hesab olunurdu. Təşkilatın şüarı "Schild und Schwert der Partei" ("Partiyanın Qalxanı və Qılıncı") idi. Əvvəlki dövrlərdə Stasi üçün istifadə edilən başqa bir termin Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti yəni Staatssicherheitsdienst idi.
Ştazi | |
---|---|
Yaranma tarixi | 8 fevral 1950, 1950 |
Ləğvolma tarixi | 1990 |
Mərkəzi | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Stasi 1950-ci il fevralın 8-də təsis edilmişdir. Quruluşunda Sovetlərin kəşfiyyat təşkilatı olan KQB modeli əsas götürülmüşdür. KQB tərəfindən Varşava Paktına üzv ölkələrin kəşfiyyat idarələri içərisində ən təsirli və sadiq tərəfdaş olaraq qəbul edilirdi.
Wilhelm Zaisser Stasinin ilk prezidentidir, Wilhelm Zaisserin köməkçisi isə Erich Mielke olmuşdur. Vilhelm Zaisser 1957-ci ildə Almaniya Demokratik Respublikasının prezidenti Walter Ulbricht tərəfindən vəzifəsindən azad edildi. Ernst Wollweber onun yerinə bu vəzifəyə təyin edildi. Ernst Wollweber dövlət liderləri Walter Ulbricht və Erich Mielke ilə qarşıdurmalar səbəbiylə istefa etdi. Vəzifəyə köməkçisi Erich Mielke təyin edildi. Ayrıca 1957-ci ildə Markus Wolf HVA (Kəşfiyyat Mərkəzi İdarəsi — Hauptverwaltung Aufklärung) xarici kəşfiyyat bölməsinin rəhbəri təyin edildi. Wolf, Almaniya Federativ Respublikasının dövlət mexanizminə, siyasətinə və iş dünyasına nüfuz etməkdə böyük bir müvəffəqiyyət əldə etdi.
1970-ci illərdə Stasi, xüsusən Latın Amerikasında bir çox fəal və siyasətçinin həyatını xilas edərək fərqli bir rol almışdır. Məsələn, 1973-cü ilin sentyabrında Çilidəki Pinochet çevrilişində, Stasi agentləri tərəfindən həyata keçirilən əməliyyat zamanı Xalq Birliyi təşkilatının yüzlərlə üzvü xilas edilərək Almaniya Demokratik Respublikasına verilmişdir.
1986-cı ildə Wolf təqaüdə çıxanda vəzifəsini Werner Grossmanna təhvil verdi.
1989-cu ildə Şərqi Almaniyanın dağılmasından əvvəl Ştazi adı Milli Təhlükəsizlik İdarəsi olaraq dəyişdirildi. Bu dəyişiklikdən sonra Rudi Mittig rəhbərliyə gətirildi.
Qalereya
- Ştazi qərargahının birinci mərtəbəsi
- Mətbəx
- Katiblik
- Nəzarət məntəqəsi
- İstintaq mərkəzi
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- COURAGE Registry (ing.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ministerium fur Staatssicherheit MfS Dovlet Tehlukesizlik Nazirliyi xususile Stasi Staatssicherheit murekkeb sozune gore adi ile taninir bu Almaniya Demokratik Respublikasinin tehlukesizlik ve kesfiyyat teskilatidir Stasi Serqi Berlinden idare edilirdi Lichtenberg seherinde genismiqyasli bir komplekse eyni zamanda seherin muxtelif yerlerinde muxtelif komplekslere sahib idi Stasi dunyada feal kesfiyyat teskilatlarindan biri hesab olunurdu Teskilatin suari Schild und Schwert der Partei Partiyanin Qalxani ve Qilinci idi Evvelki dovrlerde Stasi ucun istifade edilen basqa bir termin Dovlet Tehlukesizliyi Xidmeti yeni Staatssicherheitsdienst idi StaziYaranma tarixi 8 fevral 1950 1950Legvolma tarixi 1990Merkezi Serqi Berlin Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiStasi 1950 ci il fevralin 8 de tesis edilmisdir Qurulusunda Sovetlerin kesfiyyat teskilati olan KQB modeli esas goturulmusdur KQB terefinden Varsava Paktina uzv olkelerin kesfiyyat idareleri icerisinde en tesirli ve sadiq terefdas olaraq qebul edilirdi Wilhelm Zaisser Stasinin ilk prezidentidir Wilhelm Zaisserin komekcisi ise Erich Mielke olmusdur Vilhelm Zaisser 1957 ci ilde Almaniya Demokratik Respublikasinin prezidenti Walter Ulbricht terefinden vezifesinden azad edildi Ernst Wollweber onun yerine bu vezifeye teyin edildi Ernst Wollweber dovlet liderleri Walter Ulbricht ve Erich Mielke ile qarsidurmalar sebebiyle istefa etdi Vezifeye komekcisi Erich Mielke teyin edildi Ayrica 1957 ci ilde Markus Wolf HVA Kesfiyyat Merkezi Idaresi Hauptverwaltung Aufklarung xarici kesfiyyat bolmesinin rehberi teyin edildi Wolf Almaniya Federativ Respublikasinin dovlet mexanizmine siyasetine ve is dunyasina nufuz etmekde boyuk bir muveffeqiyyet elde etdi 1970 ci illerde Stasi xususen Latin Amerikasinda bir cox feal ve siyasetcinin heyatini xilas ederek ferqli bir rol almisdir Meselen 1973 cu ilin sentyabrinda Cilideki Pinochet cevrilisinde Stasi agentleri terefinden heyata kecirilen emeliyyat zamani Xalq Birliyi teskilatinin yuzlerle uzvu xilas edilerek Almaniya Demokratik Respublikasina verilmisdir 1986 ci ilde Wolf teqaude cixanda vezifesini Werner Grossmanna tehvil verdi 1989 cu ilde Serqi Almaniyanin dagilmasindan evvel Stazi adi Milli Tehlukesizlik Idaresi olaraq deyisdirildi Bu deyisiklikden sonra Rudi Mittig rehberliye getirildi QalereyaStazi qerargahinin birinci mertebesi Metbex Katiblik Nezaret menteqesi Istintaq merkeziHemcinin baxKiberokratiyaXarici kecidlerCOURAGE Registry ing