Speyşer düşərgəsi qətliamı — 12 iyun 2014-cü ildə İŞİD dəstələrinin Tikritdə yerləşən aviabazasına hücum edib 1,566 şiə iraqlı kursantı öldürməsi. Hücumun baş verdiyi vaxtda aviabazada 4,000–11,000 arası silahsız kursant var idi. İŞİD döyüşçüləri şiə olan və müsəlman olmayan kursantları bir yerə yığmış və onları öldürmüşdür. İraq hökuməti qətliama görə həm İŞİD qruplaşmasını, həm də İraqın Ərəb Sosialist Dirçəlişi Partiyasını günahlandırmışdır.
Speyşer düşərgəsi qətliamı ərəb. مجزرة سبايكر | |
---|---|
Hücum yeri | , Tikrit, İraq |
Hücum hədəfi | Şiələr və müsəlman olmayan kursantlar |
Vaxt | 12 iyun 2014 |
Hücum üsulu | Qətliam, terrorizm, soyqırım |
Həlak olanlar | 1,566–1,700 |
Təşkilatçılar | İŞİD |
Hücum
İraq siyasətçisi olan Mişən Ər-Cübori düşərgənin bəzi baş zabitləri kursantlara 15 gün istirahət etməyi və mülki geyimlərdə ailələrinə getməyini əmr etmişdir".Bağdada getmək üçün yolda avtobus axtararkən onların yanında içərisində 10 silahlı şəxs olan iki avtobus dayanmışdır. Avtobuslardan birini Səddam Hüseynin ögey qardaşı nin oğlu sürürdü. Bir müddət sonra içərisində silahlı adam olan bir neçə avtobus da gəldi. Kursantların bəziləri oğurlanmış və Ər-Qüsur Ər-Rasiya vilayətinə aparılmışdır. Qırğından canını qurtaran bir neçə şəxs də yüksək rütbəli zabitlərin onlara düşərgəni tərk etmək əmrini verdiyini təsdiqləmişdir.
"Human Rights Watch" təşkilatının fövqəladə hallar üzrə direktoru Piter Bukart "Tikritdən alınmış fotolar və peyk şəkilləri daha dərin istintaqa ehtiyac duyan qorxuducu bir müharibə cinayətinin sübutudur. İŞİD və digər zorakı qüvvələr iraqlıların və dünyanın onları izlədiyini bilməlidir" demişdir. "Human Rights Watch" İŞİD-in qurbanların başını kəsərək, güllələyərək və boğaraq öldürdüyü qurbanlarının şəkillərini öz veb-saytında paylaşdığını açıqlamışdır.
Buraxılan şəkillər İŞİD-in kursantların əllərin bağlayıb onları yük maşınına yerləşdirməsini, digər şəkillər isə İŞİD döyüşçülərinin yerdə uzanan kursantları edam etməsini təsvir edirdi. İŞİD-in paylaşdığı təbliğat xarakterli videolar çölün ortasında qəbirdə uzanan yüzlərlə kişini güllələyərək edam etməsini təsvir edirdi. Bəzi kursantlar özlərini qana bulayaraq ölümlərini saxtalaşdırdılar və gecə vaxtı düşərgədən qaçdılar. Düşərgədən qaçan Əli Hüseyn Xadim "New York Times" qəzetinə qırğın barədə müsahibə vermişdir.
İraq Şam İslam Dövləti qətliamın videolarının paylaşmışdır. Videoda onlarla kursantın dar yerə yerləşdirildiyi təsvir edilirdi. Onlardan bəziləri mülki geyimdə idilər. Bəzi məhbuslar İraqın Baş Nazirini tənqid etməyə, digərləri isə "Yaşasın İslam Dövləti!" deməyə məcbur edilmişdir. Bəzi kursantlar tüfənglə döyülərək öldürülmüşdür.
Nəticə
İraq hökuməti Ərəb Sosialist Dirçəlişi Partiyasının 57 üzvünün qətliamda iştirak etdiyini iddia etmişdir. Paylaşılan şəkillərin bütün silahlı döyüşçülərin İŞİD üzvü olduğunu göstərməyinə baxmayaraq, hökumət "şübhəsiz və gümansız ki, bu cinayətkarlar qadağan olunmuş BƏƏS Partiyasındandırlar" demişdir. Ölkənin Müdafiə Naziri Sədun Ər-Dulaymi təriqətçi təbiətə mənsub olmadığını demişdir.nin deleqatı düşərgədə xidmət edən 11 minə yaxın kursantın və əsgərin yerinin naməlum olduğunu və onların bir neçə mininin dövlət binalarında və ya onların yaxınlıqlarında, Ər-Buaqail vilayətində və Bəduş həbsxanasında məzhəb fərqinə görə qətlə yetirildiyini demişdir.
2 sentyabr 2014-cü ildə öldürülən və itkin düşən kursantların ailələrinin 100-dən çox üzvü İraq parlamentinə daxil olmuş və üç mühafizəçi yaralanmışdır. Bir gündən sonra parlamentdə qırğını müzakirə etmək üçün ailə üzvləri ilə Sədun Ər-Dulaymi və bir neçə hərbi vəzifəlilər arasında bir iclas keçirilmişdir.
16 sentyabr 2014-cü ildə İraq Kürdüstanının qüvvələri Kərkükün cənubunda baş verən qətliamda iştirak etməklə təqsirlənən 4 nəfəri həbs etmişdir. Anonim təhlükəsizlik mənbəyi "əməliyyatın kəşfiyyatçıların əldə etdiyi məlumata əsaslanaraq həyata keçirildiyi"ni iddia etmişdir.
18 sentyabr 2014-cü ildə İraqın İnsan Hüquqları Nazirliyi itkin düşən kursant və əsgərlərin sayının 1095 olduğunu açıqlamışdır. İraq hökuməti itkin düşən kursantların ailələrinə 10,000,000 İraq dinarı (təxminən 8,600 ABŞ dolları) ödəmişdir.
2015-ci ilin aprel ayında İraq ordusunun Tikritdə İŞİD dəstələrini məğlub etməsindən sonra kursantların meyitlərini daşıyan kütləvi qəbirlər aşkar edilmişdir. 2015-ci ilin dekabr ayında qətliamda iştirak etməklə təqsirlənən iki şəxs Finlandiyanın qəsəbəsində həbs edilmişdir. Şübhəli şəxslər 11 nəfərin edam edildiyi İŞİD-in təbliğat xarakterli videolarından tapılmışdır. Polis şəxsin Finlandiya hökumətinə sığınacaq üçün applikasiya verib-verməməsini açıqlamamışdır. 13 dekabrda 24 yaşlı əkizlər silahsız kursantları öldürməklə müharibə cinayətkarlığı etmək, eləcə də "terrorçu hədəflərlə ağır hücümlar" etməklə təqsirlənərək həbs edilmişdir.
2016-cı ilin avqust ayında 36 nəfər qətliamda iştirakına görə edam edilmişdir. 6 sentyabr 2016-cı ildə Kətayib Ər-İmam briqadasının üzvləri içərisində 30 meyitin olduğu üç kütləvi məzar aşkar etmişdir. 2017-ci ilin avqust ayında 27 nəfər qətliamda iştirakına görə edam edilmiş, 25 nəfər isə dəlil çatışmamazlığına görə bəraət edilmişdir.
İstinadlar
- . Middle East Monitor – The Latest from the Middle East. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "احصائية رسمية: 1997 العدد الكلي لمفقودي مجزرتي سبايكر وبادوش". Rudaw. 2014-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Survivors from the Speicher massacre: We were 4000 unarmed soldiers fell into the hands of ISIS". Buratha News Agency (ərəb). 2014-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "ISIS, Saddam's men or a third party who killed 1700 soldiers in camp Speicher in Iraq?". CNN Arabic (ərəb). 2014-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Speicher massacre, cousins of Saddam started it and ISIL finished it". Al Wasat (ərəb). 2015-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Survivor from COB Speicher reveals details about the massacre". Al Alam (ərəb). 2018-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "'ISIS commits mass murder, advertises it': Iraq executions detailed". Russia Today. 2022-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- . The Blaze. 2018-08-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "New Secrets are revealed about the Speicher massacre in Iraq". Al Fajr (ərəb). 2014-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Sa'dun al-Dulaimi says that the ones who committed the massacre weren't sectarians". Sout al-Iraq (ərəb). 2021-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Qassim Atta: 11,000 missing men from camp Speicher". Al Baghdadia (ərəb). 2014-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "The families of the missing people of camp Speicher break into the parliament". Al Jazeera (ərəb). 2020-02-05 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "An emergency parliament session to discuss the Speicher massacre". Al Jazeera (ərəb). 2020-02-04 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- . Kitabat (ərəb). 2015-06-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Arresting 4 suspected to be involved in the crime of Speicher in southern Kirkuk". Al Sumaria (ərəb). 2019-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "1095 soldiers still missing since the Speicher massacre by ISIS". CNN Arabic (ərəb). 2014-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Ministry of Human Rights: The number of the missing people of Camp Speicher reached 1095". Al Sumaria (ərəb). 2021-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- Ellis, Ralf. "New mass graves found in Tikrit". CNN. 6 aprel 2015. 2015-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Two detained in Finland over ISIS executions in Tikrit". 10 dekabr 2015. 2016-09-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Finland tries twins over IS massacre in Iraq". Yahoo News. 2021-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Iraq hangs 36 men for Camp Speicher massacre". BBC News. 2021-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "3 mass graves discovered in central Tikrit". Iraqi News. 2022-05-22 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
- "Iraq to hang 27 for IS Camp Speicher massacre". BBC News. 2022-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 3 noyabr 2018.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Speyşer düşərgəsi qətliamı ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Speyser dusergesi qetliami 12 iyun 2014 cu ilde ISID destelerinin Tikritde yerlesen aviabazasina hucum edib 1 566 sie iraqli kursanti oldurmesi Hucumun bas verdiyi vaxtda aviabazada 4 000 11 000 arasi silahsiz kursant var idi ISID doyusculeri sie olan ve muselman olmayan kursantlari bir yere yigmis ve onlari oldurmusdur Iraq hokumeti qetliama gore hem ISID qruplasmasini hem de Iraqin Ereb Sosialist Dircelisi Partiyasini gunahlandirmisdir Speyser dusergesi qetliami ereb مجزرة سبايكر Qetliamin bas verdiyi yer Hucum yeri Tikrit Iraq 34 36 36 sm e 43 40 48 s u Hucum hedefi Sieler ve muselman olmayan kursantlarVaxt 12 iyun 2014Hucum usulu Qetliam terrorizm soyqirimHelak olanlar 1 566 1 700Teskilatcilar ISIDHucumIraq siyasetcisi olan Misen Er Cubori dusergenin bezi bas zabitleri kursantlara 15 gun istirahet etmeyi ve mulki geyimlerde ailelerine getmeyini emr etmisdir Bagdada getmek ucun yolda avtobus axtararken onlarin yaninda icerisinde 10 silahli sexs olan iki avtobus dayanmisdir Avtobuslardan birini Seddam Huseynin ogey qardasi nin oglu sururdu Bir muddet sonra icerisinde silahli adam olan bir nece avtobus da geldi Kursantlarin bezileri ogurlanmis ve Er Qusur Er Rasiya vilayetine aparilmisdir Qirgindan canini qurtaran bir nece sexs de yuksek rutbeli zabitlerin onlara dusergeni terk etmek emrini verdiyini tesdiqlemisdir Human Rights Watch teskilatinin fovqelade hallar uzre direktoru Piter Bukart Tikritden alinmis fotolar ve peyk sekilleri daha derin istintaqa ehtiyac duyan qorxuducu bir muharibe cinayetinin subutudur ISID ve diger zoraki quvveler iraqlilarin ve dunyanin onlari izlediyini bilmelidir demisdir Human Rights Watch ISID in qurbanlarin basini keserek gulleleyerek ve bogaraq oldurduyu qurbanlarinin sekillerini oz veb saytinda paylasdigini aciqlamisdir Buraxilan sekiller ISID in kursantlarin ellerin baglayib onlari yuk masinina yerlesdirmesini diger sekiller ise ISID doyusculerinin yerde uzanan kursantlari edam etmesini tesvir edirdi ISID in paylasdigi tebligat xarakterli videolar colun ortasinda qebirde uzanan yuzlerle kisini gulleleyerek edam etmesini tesvir edirdi Bezi kursantlar ozlerini qana bulayaraq olumlerini saxtalasdirdilar ve gece vaxti dusergeden qacdilar Dusergeden qacan Eli Huseyn Xadim New York Times qezetine qirgin barede musahibe vermisdir Iraq Sam Islam Dovleti qetliamin videolarinin paylasmisdir Videoda onlarla kursantin dar yere yerlesdirildiyi tesvir edilirdi Onlardan bezileri mulki geyimde idiler Bezi mehbuslar Iraqin Bas Nazirini tenqid etmeye digerleri ise Yasasin Islam Dovleti demeye mecbur edilmisdir Bezi kursantlar tufengle doyulerek oldurulmusdur NeticeSpeyser dusergesinde toredilen qetliamda helak olanlar ucun Tikrit dovlet binasinda ucaldilmis memorial Iraq hokumeti Ereb Sosialist Dircelisi Partiyasinin 57 uzvunun qetliamda istirak etdiyini iddia etmisdir Paylasilan sekillerin butun silahli doyusculerin ISID uzvu oldugunu gostermeyine baxmayaraq hokumet subhesiz ve gumansiz ki bu cinayetkarlar qadagan olunmus BEES Partiyasindandirlar demisdir Olkenin Mudafie Naziri Sedun Er Dulaymi teriqetci tebiete mensub olmadigini demisdir nin deleqati dusergede xidmet eden 11 mine yaxin kursantin ve esgerin yerinin namelum oldugunu ve onlarin bir nece mininin dovlet binalarinda ve ya onlarin yaxinliqlarinda Er Buaqail vilayetinde ve Bedus hebsxanasinda mezheb ferqine gore qetle yetirildiyini demisdir 2 sentyabr 2014 cu ilde oldurulen ve itkin dusen kursantlarin ailelerinin 100 den cox uzvu Iraq parlamentine daxil olmus ve uc muhafizeci yaralanmisdir Bir gunden sonra parlamentde qirgini muzakire etmek ucun aile uzvleri ile Sedun Er Dulaymi ve bir nece herbi vezifeliler arasinda bir iclas kecirilmisdir 16 sentyabr 2014 cu ilde Iraq Kurdustaninin quvveleri Kerkukun cenubunda bas veren qetliamda istirak etmekle teqsirlenen 4 neferi hebs etmisdir Anonim tehlukesizlik menbeyi emeliyyatin kesfiyyatcilarin elde etdiyi melumata esaslanaraq heyata kecirildiyi ni iddia etmisdir 18 sentyabr 2014 cu ilde Iraqin Insan Huquqlari Nazirliyi itkin dusen kursant ve esgerlerin sayinin 1095 oldugunu aciqlamisdir Iraq hokumeti itkin dusen kursantlarin ailelerine 10 000 000 Iraq dinari texminen 8 600 ABS dollari odemisdir 2015 ci ilin aprel ayinda Iraq ordusunun Tikritde ISID destelerini meglub etmesinden sonra kursantlarin meyitlerini dasiyan kutlevi qebirler askar edilmisdir 2015 ci ilin dekabr ayinda qetliamda istirak etmekle teqsirlenen iki sexs Finlandiyanin qesebesinde hebs edilmisdir Subheli sexsler 11 neferin edam edildiyi ISID in tebligat xarakterli videolarindan tapilmisdir Polis sexsin Finlandiya hokumetine siginacaq ucun applikasiya verib vermemesini aciqlamamisdir 13 dekabrda 24 yasli ekizler silahsiz kursantlari oldurmekle muharibe cinayetkarligi etmek elece de terrorcu hedeflerle agir hucumlar etmekle teqsirlenerek hebs edilmisdir 2016 ci ilin avqust ayinda 36 nefer qetliamda istirakina gore edam edilmisdir 6 sentyabr 2016 ci ilde Ketayib Er Imam briqadasinin uzvleri icerisinde 30 meyitin oldugu uc kutlevi mezar askar etmisdir 2017 ci ilin avqust ayinda 27 nefer qetliamda istirakina gore edam edilmis 25 nefer ise delil catismamazligina gore beraet edilmisdir Istinadlar Middle East Monitor The Latest from the Middle East 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 noyabr 2018 احصائية رسمية 1997 العدد الكلي لمفقودي مجزرتي سبايكر وبادوش Rudaw 2014 11 01 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Survivors from the Speicher massacre We were 4000 unarmed soldiers fell into the hands of ISIS Buratha News Agency ereb 2014 09 21 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 ISIS Saddam s men or a third party who killed 1700 soldiers in camp Speicher in Iraq CNN Arabic ereb 2014 10 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Speicher massacre cousins of Saddam started it and ISIL finished it Al Wasat ereb 2015 08 08 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Survivor from COB Speicher reveals details about the massacre Al Alam ereb 2018 03 15 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 ISIS commits mass murder advertises it Iraq executions detailed Russia Today 2022 07 30 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 The Blaze 2018 08 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 noyabr 2018 New Secrets are revealed about the Speicher massacre in Iraq Al Fajr ereb 2014 09 13 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Sa dun al Dulaimi says that the ones who committed the massacre weren t sectarians Sout al Iraq ereb 2021 11 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Qassim Atta 11 000 missing men from camp Speicher Al Baghdadia ereb 2014 09 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 noyabr 2018 The families of the missing people of camp Speicher break into the parliament Al Jazeera ereb 2020 02 05 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 An emergency parliament session to discuss the Speicher massacre Al Jazeera ereb 2020 02 04 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Kitabat ereb 2015 06 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Arresting 4 suspected to be involved in the crime of Speicher in southern Kirkuk Al Sumaria ereb 2019 05 02 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 1095 soldiers still missing since the Speicher massacre by ISIS CNN Arabic ereb 2014 09 20 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Ministry of Human Rights The number of the missing people of Camp Speicher reached 1095 Al Sumaria ereb 2021 11 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Ellis Ralf New mass graves found in Tikrit CNN 6 aprel 2015 2015 04 07 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Two detained in Finland over ISIS executions in Tikrit 10 dekabr 2015 2016 09 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Finland tries twins over IS massacre in Iraq Yahoo News 2021 11 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Iraq hangs 36 men for Camp Speicher massacre BBC News 2021 11 16 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 3 mass graves discovered in central Tikrit Iraqi News 2022 05 22 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Iraq to hang 27 for IS Camp Speicher massacre BBC News 2022 09 01 tarixinde Istifade tarixi 3 noyabr 2018 Hemcinin baxAnti SielikXarici kecidlerVikianbarda Speyser dusergesi qetliami ile elaqeli mediafayllar var