Sosial metabolizm və ya sosial-iqtisadi metabolizm —təbiət və cəmiyyət arasında, müxtəlif cəmiyyətlər arasında və cəmiyyətlər daxilində baş verən material və məcmusu. İnsan tərəfindən idarə olunan bu material və enerji axınları bütün cəmiyyətlərin əsas xüsusiyyətidir, lakin onların miqyası və müxtəlifliyi əsasən xüsusi mədəniyyətlərdən və ya sosiometabolik rejimlərdən asılıdır. Sosial və ya sosial-iqtisadi metabolizm "insan cəmiyyətinin biofiziki strukturlarının və təkamülü kimi təsvir olunur. Bu, öz məqsədləri üçün insanlar tərəfindən idarə olunan biofiziki transformasiya proseslərini, paylanma proseslərini və axınlarını əhatə edir. Cəmiyyətin biofiziki strukturları ("istifadədə olan ehtiyatlar") və sosial-iqtisadi metabolizm birlikdə cəmiyyətin biofiziki əsasını təşkil edir”.
Sosial metabolik proseslər insanın təbiətdən material və enerji mənimsəməsi ilə başlayır. Bunlar dəyişdirilə və dövriyyəyə buraxılaraq edilə, nəhayət təbiətin özünə qaytarıla bilər. Bu proseslərin hər biri necə yerinə yetirildiyindən, prosesdə iştirak edən materialların və enerjinin miqdarından, baş verdiyi ərazidən, mövcud vaxtdan və ya təbiətin bərpa qabiliyyətindən asılı olaraq ətraf mühitə fərqli təsir göstərir.
Mənşəyi
Sosial metabolizm konsepsiyası təbiətşünaslar və sosioloqlar arasında elmi inteqrasiya və qarşılıqlı əlaqə dövrü olan XIX əsrdə ortaya çıxmışdır. Təkamül perspektivi, xüsusən də analoji mülahizə təbiət və sosiologiya arasında kəsişmələri təmin etmişdir.
Yalnız 1970-ci illərin sonlarında insan eksepsionalizm paradiqması ciddi şəkildə sorğulanmış və ekoloji sosiologiyanın yaranmasına səbəb olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Manuel; Toledo, Víctor M. The Social Metabolism: A Socio-Ecological Theory of Historical Change. Springer. 2014. ISBN .
- El metabolismo social: una nueva teoría socioecológica. 2018-10-24 at the Wayback Machine Relaciones. 2013.
- Pauliuk, Stefan; Hertwich, Edgar G. "Socioeconomic metabolism as paradigm for studying the biophysical basis of human societies". Ecological Economics. 119. 2015: 83–93. Bibcode:2015EcoEc.119...83P. doi:10.1016/j.ecolecon.2015.08.012. ISSN 0921-8009.
- González de Molina, Manuel; Toledo, Víctor M., González de Molina, Manuel; Toledo, Víctor M. (redaktorlar ), "Social Metabolism: Origins, History, Approaches, and Main Publications", The Social Metabolism: A Socio-Ecological Theory of Historical Change, Environmental History (ingilis), Cham: Springer International Publishing, 3, 2014, 43–58, doi:10.1007/978-3-319-06358-4_3, ISBN , İstifadə tarixi: 2023-03-12
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sosial metabolizm ve ya sosial iqtisadi metabolizm tebiet ve cemiyyet arasinda muxtelif cemiyyetler arasinda ve cemiyyetler daxilinde bas veren material ve mecmusu Insan terefinden idare olunan bu material ve enerji axinlari butun cemiyyetlerin esas xususiyyetidir lakin onlarin miqyasi ve muxtelifliyi esasen xususi medeniyyetlerden ve ya sosiometabolik rejimlerden asilidir Sosial ve ya sosial iqtisadi metabolizm insan cemiyyetinin biofiziki strukturlarinin ve tekamulu kimi tesvir olunur Bu oz meqsedleri ucun insanlar terefinden idare olunan biofiziki transformasiya proseslerini paylanma proseslerini ve axinlarini ehate edir Cemiyyetin biofiziki strukturlari istifadede olan ehtiyatlar ve sosial iqtisadi metabolizm birlikde cemiyyetin biofiziki esasini teskil edir Sosial metabolik prosesler insanin tebietden material ve enerji menimsemesi ile baslayir Bunlar deyisdirile ve dovriyyeye buraxilaraq edile nehayet tebietin ozune qaytarila biler Bu proseslerin her biri nece yerine yetirildiyinden prosesde istirak eden materiallarin ve enerjinin miqdarindan bas verdiyi eraziden movcud vaxtdan ve ya tebietin berpa qabiliyyetinden asili olaraq etraf muhite ferqli tesir gosterir MenseyiSosial metabolizm konsepsiyasi tebietsunaslar ve sosioloqlar arasinda elmi inteqrasiya ve qarsiliqli elaqe dovru olan XIX esrde ortaya cixmisdir Tekamul perspektivi xususen de analoji mulahize tebiet ve sosiologiya arasinda kesismeleri temin etmisdir Yalniz 1970 ci illerin sonlarinda insan eksepsionalizm paradiqmasi ciddi sekilde sorgulanmis ve ekoloji sosiologiyanin yaranmasina sebeb olmusdur Hemcinin baxKicilme Dairevi iqtisadiyyat Ekoloji tarazliq AqroekologiyaIstinadlarManuel Toledo Victor M The Social Metabolism A Socio Ecological Theory of Historical Change Springer 2014 ISBN 978 3 319 06357 7 El metabolismo social una nueva teoria socioecologica 2018 10 24 at the Wayback Machine Relaciones 2013 Pauliuk Stefan Hertwich Edgar G Socioeconomic metabolism as paradigm for studying the biophysical basis of human societies Ecological Economics 119 2015 83 93 Bibcode 2015EcoEc 119 83P doi 10 1016 j ecolecon 2015 08 012 ISSN 0921 8009 Gonzalez de Molina Manuel Toledo Victor M Gonzalez de Molina Manuel Toledo Victor M redaktorlar Social Metabolism Origins History Approaches and Main Publications The Social Metabolism A Socio Ecological Theory of Historical Change Environmental History ingilis Cham Springer International Publishing 3 2014 43 58 doi 10 1007 978 3 319 06358 4 3 ISBN 978 3 319 06358 4 Istifade tarixi 2023 03 12