Smolnı kafedralı (rus. Смольный собор) — Peterburqun mərkəzində, sol sahilində yerləşən Smolnı monastırının memarlıq ansamblına daxildir. Bina həmçinin klassik musiqilərin ifa olunması üçün ayrılmış konsert meydançası hesab olunur (Rastrelli meydanı 3/1)
Smolnı kafedralı | |
---|---|
Смольный Воскресенский собор | |
Ölkə | Rusiya |
Şəhər | Peterhof |
Yerləşir | Rastrelli meydanı №1 |
Aidiyyatı | Rus Pravoslav Kilsəsi |
Layihə müəllifi | Françesko Bartolomeo Rastrelli |
Memar | Xristian-Lüdviq Knobel |
Sifarişçi | I Yelizaveta |
Tikilmə tarixi | 1746-1835 |
Üslubu | Barokko |
Rəsmi sayt | smolnyspb.ru |
İstinad nöm. | 7810656007 |
Mühafizə dərəcəsi | Federal |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
1740-cı ildə Rus çar taxtının varisi Yelizaveta Petrovna ömrünün son illərini yüz iyirmi nəcib qızların əhatəsində monastırın sülh və sakitliyində keçirmək qərarına gəlir. Artıq imperatriça olarkən, o gənc yaşlarında yaşadığı Smolnı (yəni "qatran") sarayının yerində monastır inşa etdirmək qərarına gəlir. Monastır kompleksinin tərkibinə ev kilsələri, kafedral, zəng qülləsi və nəcib ailələrdən olan qızlar ücün institut daxil olmalı idi. Kafedralın memarı — Françesko Bartolomeo Rastrellidir. Kilsənin təntənəli təməlqoyma mərasimi 30 oktyabr 1748-ci ildə keçirilmişdir. 1749-cu ildən tikinti işlərinə Rastrelli ilə birgə işləyən Kristian Knobel rəhbərlik etmişdir. 1751-ci ilə bütün hazırlıq və təməl işləri tamamlanmış və kafedralın tikintisinə başlanılmışdır. Tezliklə Prussiya ilə yeddiilik müharibə başlanılır və bu zaman inşaat üçün maliyyələşdirmə kifayət qədər olmur və tikinti işləri artıq aşağı templə davam edir. 1762-ci ildən kafedralın bəzək və boyama işlərini memar Yuri Felten öz üzərinə götürür. Smolnı institutunun açılışı 27 iyun 1764-cü ildə təşkil olunmuşdur, kafedralın özü isə Vasili Stasov tərəfindən yalnız 1835-ci ildə tamamlanmışdır.
Smolnı kafedralı 1931-ci ildə bağlanılmışdı, lakin onun bağlanılması barədə qərar hələ səkkiz il öncə, yəni 1923-cü ildə qəbul edilmişdi. Qərarın qəbul edilməsindən bir il öncə, yəni 20 aprel 1922-ci ildə bu bütün kilsə əmlakı müsadirə olunmuşdu. Bununla belə, kafedralın ikonostası yalnız 1972-ci ildə üstündən xeyli vaxt keçdikdən sonra demontaj edilmişdir. Sa nkt-Peterburqun bir çox digər kilsələrindən fərqli olaraq, Smolnı kafedralı dini mərasimlər üçün açılmamışdır. 1990-cı ildə isə kafedralda indiyə kimi fəaliyyət göstərən konsert-sərgi zalı açılmışdı.
24 may 2009-cu ildə Qatçina yepiskopu Amvrosiy uzun bir müddətdən sonra kafedralda ilk molebni qeyd etmişdir, 2010-cu ildən isə Smolnı kafedralı ibadət üçün yenidən istifadəyə verilmişdir. 7 aprel 2010-cu ildə, müqəddəs Blaqoveşşeniye bayramında, 87 il sonra kafedralın Yekaterina kapellasında yerləşdirilmiş kürsülər bayıra çıxarılmış və 500 ibadətçi üçün yer boşaldılmışdır. Həmin gün Sankt-Peterburq və Ladoqa mitropoliti Vladimir (Kotlyarov) burada ilahi liturgiyanı təntənəli şəkildə qeyd etmişdi. Sankt-Peterburqun Kazan kafedralı ibadət mərasimləri üçün qədim taxt hədiyyə etmişdi. Məhz həmin gün üçün Bakirə Məryəm Ananın təsviri bərpa olunmuşdur — bu rəsm Aleksey Venetsianovun Dövlət Rus Muzeyində saxlanılan əsərinin surətidir. Bundan sonra kafedralın cənub kapellasında bütün ibadət mərasimləri müntəzəm olaraq bazar günlərində keçirilməyə başlayır. 6–7 yanvar 2011-ci ildə kafedralda 1917-ci ildən bu yana ilk dəfə olaraq Milad ibadəti keçirilmişdir.
2010-cu ildə Smolnı kafedralının 175 illik yubileyi şərəfinə Sankt-Peterburq sikkəxanası xatirə medallarını satışa buraxmışdı. Həmçinin, ildönümü münasibətilə xüsusi zərflər ictimaiyyətə təqdim olunmuşdu.
2014-cü ildə sahil küçəsi tərəfdən böyük yaşayış kompleksinin tikintisi başlanılmışdı. Bu səbəbdən həmin yeni bina Neva və sahildən kafedrala açılan tarixi mənzərəni və görünüşü örtür. Hal-hazırda, Sverdlovsk sahil küçəsindən kafedrala açılan mənzərə tamamilə korlanıb; yalnız günbəzlərin yuxarısı və qismən mərkəzi hissəsi görünür. Şəhər sakinlərin bütün etirazlarına baxmayaraq, yeni binanın tikintisi davam edir..
Zəng qülləsinin ümumi layihəsi
Hazırda Rəssamlıq Akademiyasının Muzeyində saxlanılan Smolnı monastır ansamblının maketinə görə, əsas binanın yanında 140 metr hündürlükdə beş yaruslu zəng qülləsinin inşası nəzərdə tutulurdu. Beləliklə, zəng qülləsinin hündürlüyü Peterburqun rəmzi sayılan Pyotr və Pavel kafedralının şpilindən 18 metr hündür və və Avropanın ən yüksək tikilisi olmalı idi. Zəng qülləsinin birinci yarusu Zəfər tağı kimi xidmət göstərməli idi; ikinci yarusda — keçidüstü kilsə, qalan üçündə isə zənglər yerləşməli idi. Zəng qülləsini üç dəyirmi pəncərələrlə bəzədilmiş kiçik bir qüllə və xaçla taclanan kiçik günbəz tamamlamalı idi, lakin əksər düşüncələrin və fikirlərin əksinə, Smolnı monastırı maliyyə vəsaitinin çatışmazlığından deyil, məhz Rastrellinin şəxsi istəyinə görə zəng qülləsindən imtina olunur (Zəng qülləsinin tikintisi 1756-cı ildə, yəni Rusiyanın hələ Yeddiillik müharibəyə qoşulmasından öncə dayandırılmışdır, baxmayaraq ki, hər iki bu faktor həlledici ola bilərdi). Ehtimal olunur ki, məhz adıçəkilən maketə nəzər salan memar, yaranmış disbalansın qarşısını almaq məqsədilə, öz səhvini etiraf etmiş və kafedralın yeganə binasının dominant təsirini qoruyub saxlamışdır. Həmçinin tikilinin memarlıq və layihə həlli maketdə göstəriləndən fərqlidir.
Memarlıq
Bütün monastır plan baxımından içərisində mərkəzi kafedral, guşələrində isə dörd kilsə olan yunan xaçına bənzəyir. Kafedralın hündürlüyü — 93.7 metrdir. Kafedral möhtəşəm Yelizaveta barokkosu üslubunda inşa edilmiş və lükarna, soğanvari fronton kimi memarlıq elementləri ilə bəzədilmişdir. Kilsənin divarları parlaq, yumşaq mavi — günbəzlər isə boz rənglə boyanmışdı. Kafedralın beşli qübbəsi olduqca qeyri-adi formada yaradılmışdır. İlkin layihəyə əsasən Rastrelli Avropa kilsələrinə bənzəyən bir qübbəli kafedralın inşasını planlaşdırırdı, lakin imperatriça Yelizaveta inadla ondan beş-qübbəli pravoslav ənənəsinə sadiq qalmasını israr etdi. Nəticədə, kafedral beş-qübbəli olaraq inşa edilmişdir. Buna baxmayaraq, onlardan yalnız biri, yəni mərkəzi günbəz bilavasitə kilsəyə aiddir, digər dörd qübbə — zəng qülləsidir. Mərkəzi günbəz baraban üzərində yerləşir və digərlərindən xeyli böyük ölçüdədir. Qübbə dəbilqə formasına malikdir, yuxarıdan onu fənərdə yerləşən soğanvari hündür başlıq taclayır. Dörd eyni zəng qülləsi çökük formaya malikdir və iki qatdan ibarətdir. İkinci qatda çanlar yerləşir və öz növbəsində hər bir çanı (zəngi) kiçik ölçülü günbəzlər bəzəyir. Smolnı İnstitutunun xor korpusuna qoşularaq, kafedralın aşağı fasadı öz memarlıq tərzinə görə daha çox sarayı xatırladır, nəinki kilsəni. Kafedralın beş qübbəli ikinci hissəsi onunla müqayisədə yüngül və göylərə yönəlmiş təəssüratı yaradır. "Ev kilsələri" monastırın dörd bir küncündə yerləşir və divarların daxilinə tikilmişdir. Onların hər birinin xaç və böyük qübbə ilə bəzədilmiş tək bir dəbilqəvari günbəzi vardır. Kafedralın memarlıq həlli onun ölçüsünə qeyri-adi bir illüziya yaradır. Kafedrala yaxınlaşdıqca, o vizual olaraq balacalanır və eyni zamanda öz əzəmətini itirmir. Hətta barokko üslubuna ehtiram hissi duymayan peşəkar memarlar belə, Rastrelli tərəfindən yaradılmış bu binanın əzəmətini, ölçülərinin mükəmməlliyini və dekorativ tərtibatın zərifliyini etiraf edərək, bu şəxsə hörmətlə yanaşırdılar. Rəvayətə görə, memarlıq mövzusuna əks görünüşü olan, lakin bununla belə ən istedadlı memarlardan biri sayılan , Rastrelliyə qarşı barışmaz xarakteri və açıq düşmənçiliyi olmasına baxmayaraq, Smolnı kafedralının yanından keçərkən əsas girişin qarşısında dayanaraq üzünü ona çevirir və öz papağını çıxardaraq "Ecco una chiesa!" — yəni "Bax bu əsl kilsədir" deyirdi.
İstinadlar
- . www.cathedral.ru. 2016-05-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-11.
- "Владимир Ефимов: "ЗАМЕТКИ О СТРОИТЕЛЬСТВЕ СМОЛЬНОГО МОНАСТЫРЯ В ПЕТЕРБУРГЕ", журнал «АРДИС: Архитектура, Реставрация, Дизайн и Строительство» №1, №2(45) 2010 год". 2017-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-25.
Xarici keçidlər
- Статьи на сайте Государственного музея-памятника "Исаакиевский собор":
- Смольный собор 2010-01-29 at the Wayback Machine
- История строительства 2014-08-13 at the Wayback Machine
- Монастырский комплекс 2014-08-13 at the Wayback Machine
- Расписание богослужений 2017-03-07 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Smolni kafedrali rus Smolnyj sobor Peterburqun merkezinde sol sahilinde yerlesen Smolni monastirinin memarliq ansamblina daxildir Bina hemcinin klassik musiqilerin ifa olunmasi ucun ayrilmis konsert meydancasi hesab olunur Rastrelli meydani 3 1 Smolni kafedraliSmolnyj Voskresenskij sobor59 56 55 sm e 30 23 44 s u Olke RusiyaSeher PeterhofYerlesir Rastrelli meydani 1Aidiyyati Rus Pravoslav KilsesiLayihe muellifi Francesko Bartolomeo RastrelliMemar Xristian Ludviq KnobelSifarisci I YelizavetaTikilme tarixi 1746 1835Uslubu BarokkoResmi sayt smolnyspb ruIstinad nom 7810656007Muhafize derecesiFederalSmolni kafedrali Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixSmolni monastirinin umumi gorunusu Litoqrafiya ve akvarel Eserin muellifi 1740 ci ilde Rus car taxtinin varisi Yelizaveta Petrovna omrunun son illerini yuz iyirmi necib qizlarin ehatesinde monastirin sulh ve sakitliyinde kecirmek qerarina gelir Artiq imperatrica olarken o genc yaslarinda yasadigi Smolni yeni qatran sarayinin yerinde monastir insa etdirmek qerarina gelir Monastir kompleksinin terkibine ev kilseleri kafedral zeng qullesi ve necib ailelerden olan qizlar ucun institut daxil olmali idi Kafedralin memari Francesko Bartolomeo Rastrellidir Kilsenin tenteneli temelqoyma merasimi 30 oktyabr 1748 ci ilde kecirilmisdir 1749 cu ilden tikinti islerine Rastrelli ile birge isleyen Kristian Knobel rehberlik etmisdir 1751 ci ile butun hazirliq ve temel isleri tamamlanmis ve kafedralin tikintisine baslanilmisdir Tezlikle Prussiya ile yeddiilik muharibe baslanilir ve bu zaman insaat ucun maliyyelesdirme kifayet qeder olmur ve tikinti isleri artiq asagi temple davam edir 1762 ci ilden kafedralin bezek ve boyama islerini memar Yuri Felten oz uzerine goturur Smolni institutunun acilisi 27 iyun 1764 cu ilde teskil olunmusdur kafedralin ozu ise Vasili Stasov terefinden yalniz 1835 ci ilde tamamlanmisdir Smolni kafedrali 1931 ci ilde baglanilmisdi lakin onun baglanilmasi barede qerar hele sekkiz il once yeni 1923 cu ilde qebul edilmisdi Qerarin qebul edilmesinden bir il once yeni 20 aprel 1922 ci ilde bu butun kilse emlaki musadire olunmusdu Bununla bele kafedralin ikonostasi yalniz 1972 ci ilde ustunden xeyli vaxt kecdikden sonra demontaj edilmisdir Sa nkt Peterburqun bir cox diger kilselerinden ferqli olaraq Smolni kafedrali dini merasimler ucun acilmamisdir 1990 ci ilde ise kafedralda indiye kimi fealiyyet gosteren konsert sergi zali acilmisdi 24 may 2009 cu ilde Qatcina yepiskopu Amvrosiy uzun bir muddetden sonra kafedralda ilk molebni qeyd etmisdir 2010 cu ilden ise Smolni kafedrali ibadet ucun yeniden istifadeye verilmisdir 7 aprel 2010 cu ilde muqeddes Blaqovesseniye bayraminda 87 il sonra kafedralin Yekaterina kapellasinda yerlesdirilmis kursuler bayira cixarilmis ve 500 ibadetci ucun yer bosaldilmisdir Hemin gun Sankt Peterburq ve Ladoqa mitropoliti Vladimir Kotlyarov burada ilahi liturgiyani tenteneli sekilde qeyd etmisdi Sankt Peterburqun Kazan kafedrali ibadet merasimleri ucun qedim taxt hediyye etmisdi Mehz hemin gun ucun Bakire Meryem Ananin tesviri berpa olunmusdur bu resm Aleksey Venetsianovun Dovlet Rus Muzeyinde saxlanilan eserinin suretidir Bundan sonra kafedralin cenub kapellasinda butun ibadet merasimleri muntezem olaraq bazar gunlerinde kecirilmeye baslayir 6 7 yanvar 2011 ci ilde kafedralda 1917 ci ilden bu yana ilk defe olaraq Milad ibadeti kecirilmisdir 2010 cu ilde Smolni kafedralinin 175 illik yubileyi serefine Sankt Peterburq sikkexanasi xatire medallarini satisa buraxmisdi Hemcinin ildonumu munasibetile xususi zerfler ictimaiyyete teqdim olunmusdu 2014 cu ilde sahil kucesi terefden boyuk yasayis kompleksinin tikintisi baslanilmisdi Bu sebebden hemin yeni bina Neva ve sahilden kafedrala acilan tarixi menzereni ve gorunusu ortur Hal hazirda Sverdlovsk sahil kucesinden kafedrala acilan menzere tamamile korlanib yalniz gunbezlerin yuxarisi ve qismen merkezi hissesi gorunur Seher sakinlerin butun etirazlarina baxmayaraq yeni binanin tikintisi davam edir Zeng qullesinin umumi layihesi K Knobelin rehberliyi altinda Lorentso terefinden hazirlanmis kafedralin acilmis maketi Hazirda Ressamliq Akademiyasinin Muzeyinde saxlanilan Smolni monastir ansamblinin maketine gore esas binanin yaninda 140 metr hundurlukde bes yaruslu zeng qullesinin insasi nezerde tutulurdu Belelikle zeng qullesinin hundurluyu Peterburqun remzi sayilan Pyotr ve Pavel kafedralinin spilinden 18 metr hundur ve ve Avropanin en yuksek tikilisi olmali idi Zeng qullesinin birinci yarusu Zefer tagi kimi xidmet gostermeli idi ikinci yarusda kecidustu kilse qalan ucunde ise zengler yerlesmeli idi Zeng qullesini uc deyirmi pencerelerle bezedilmis kicik bir qulle ve xacla taclanan kicik gunbez tamamlamali idi lakin ekser dusuncelerin ve fikirlerin eksine Smolni monastiri maliyye vesaitinin catismazligindan deyil mehz Rastrellinin sexsi isteyine gore zeng qullesinden imtina olunur Zeng qullesinin tikintisi 1756 ci ilde yeni Rusiyanin hele Yeddiillik muharibeye qosulmasindan once dayandirilmisdir baxmayaraq ki her iki bu faktor helledici ola bilerdi Ehtimal olunur ki mehz adicekilen makete nezer salan memar yaranmis disbalansin qarsisini almaq meqsedile oz sehvini etiraf etmis ve kafedralin yegane binasinin dominant tesirini qoruyub saxlamisdir Hemcinin tikilinin memarliq ve layihe helli maketde gosterilenden ferqlidir MemarliqButun monastir plan baximindan icerisinde merkezi kafedral guselerinde ise dord kilse olan yunan xacina benzeyir Kafedralin hundurluyu 93 7 metrdir Kafedral mohtesem Yelizaveta barokkosu uslubunda insa edilmis ve lukarna soganvari fronton kimi memarliq elementleri ile bezedilmisdir Kilsenin divarlari parlaq yumsaq mavi gunbezler ise boz rengle boyanmisdi Kafedralin besli qubbesi olduqca qeyri adi formada yaradilmisdir Ilkin layiheye esasen Rastrelli Avropa kilselerine benzeyen bir qubbeli kafedralin insasini planlasdirirdi lakin imperatrica Yelizaveta inadla ondan bes qubbeli pravoslav enenesine sadiq qalmasini israr etdi Neticede kafedral bes qubbeli olaraq insa edilmisdir Buna baxmayaraq onlardan yalniz biri yeni merkezi gunbez bilavasite kilseye aiddir diger dord qubbe zeng qullesidir Merkezi gunbez baraban uzerinde yerlesir ve digerlerinden xeyli boyuk olcudedir Qubbe debilqe formasina malikdir yuxaridan onu fenerde yerlesen soganvari hundur basliq taclayir Dord eyni zeng qullesi cokuk formaya malikdir ve iki qatdan ibaretdir Ikinci qatda canlar yerlesir ve oz novbesinde her bir cani zengi kicik olculu gunbezler bezeyir Smolni Institutunun xor korpusuna qosularaq kafedralin asagi fasadi oz memarliq terzine gore daha cox sarayi xatirladir neinki kilseni Kafedralin bes qubbeli ikinci hissesi onunla muqayisede yungul ve goylere yonelmis teessurati yaradir Ev kilseleri monastirin dord bir kuncunde yerlesir ve divarlarin daxiline tikilmisdir Onlarin her birinin xac ve boyuk qubbe ile bezedilmis tek bir debilqevari gunbezi vardir Kafedralin memarliq helli onun olcusune qeyri adi bir illuziya yaradir Kafedrala yaxinlasdiqca o vizual olaraq balacalanir ve eyni zamanda oz ezemetini itirmir Hetta barokko uslubuna ehtiram hissi duymayan pesekar memarlar bele Rastrelli terefinden yaradilmis bu binanin ezemetini olculerinin mukemmelliyini ve dekorativ tertibatin zerifliyini etiraf ederek bu sexse hormetle yanasirdilar Revayete gore memarliq movzusuna eks gorunusu olan lakin bununla bele en istedadli memarlardan biri sayilan Rastrelliye qarsi barismaz xarakteri ve aciq dusmenciliyi olmasina baxmayaraq Smolni kafedralinin yanindan kecerken esas girisin qarsisinda dayanaraq uzunu ona cevirir ve oz papagini cixardaraq Ecco una chiesa yeni Bax bu esl kilsedir deyirdi Istinadlar www cathedral ru 2016 05 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 05 11 Vladimir Efimov ZAMETKI O STROITELSTVE SMOLNOGO MONASTYRYa V PETERBURGE zhurnal ARDIS Arhitektura Restavraciya Dizajn i Stroitelstvo 1 2 45 2010 god 2017 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2014 11 25 Xarici kecidlerStati na sajte Gosudarstvennogo muzeya pamyatnika Isaakievskij sobor Smolnyj sobor 2010 01 29 at the Wayback Machine Istoriya stroitelstva 2014 08 13 at the Wayback Machine Monastyrskij kompleks 2014 08 13 at the Wayback Machine Raspisanie bogosluzhenij 2017 03 07 at the Wayback Machine