Əs-Sirat (ərəb. الصراط) ― İslam və zərdüştilik dinlərinə görə cəhənnəm üzərində qurulmuş dar körpüdür. Zərdüşt dinində bu körpünün adı "Çinvat körpüsü" olaraq səslənir.
Etimologiya
Sırat ərəb dilindən tərcümədə "doğru yol" (ərəb. الصراط المستقيم) deməkdir. Lüğət alimlərinin bir qismi (o cümlədən, Süyuti) bu kəlmənin ərəb dilinə latın dilindən keçdiyini və "strata" sözündən qaynaqlandığını bildirirlər. Qurani-kərimdə bu söz tez-tez "sıratül-müstəqim" (istiqamətlənmiş, doğru yol) ifadəsi şəklində işlədilir ki, müxtəlif təfsirlərdə bunu İslam dininə inanmaq, halal-haramlara riayət etmək və hətta İmam Əli ibn Əbu Talibin (ə) imamətini qəbul etmək kimi yozurlar.
İslamda
Sırat körpüsü tükdən nazik, qılınc tiyəsindən itidir. Alimlərin bəziləri bu cəhəti hərfi mənada deyil, məcazi mənada qəbul etməyi tövsiyə edirlər. Yəni İslam müqəddəsləri sıratın bu qədər nazik olduğunu bildirməklə, əslində onun üzərindən keçməyin nə qədər çətin və təhlükəli olduğunu göstərmək istəyiblər.
Bəzi hədislərdə deyilir ki, hər kəs öz əməllərinə uyğun olaraq müəyyən bir nur dəhlizinin içində sırat körpüsündən keçəcək. Qurani-kərimdə möminlərin sıratdan keçməsi belə təsvir edilir: "Onların (iman) nuru (qıl körpüsü üstündə onlara yol göstərmək üçün) önlərindən və sağ tərəflərindən axıb şölə saçarkən onlar belə deyəcəklər: "Ey Rəbbimiz! Bizim nurumuzu tamam-kamal elə və bizi bağışla. Həqiqətən, Sən hər şeyə qadirsən!" (Təhrim, 8). Əksinə, münafiqlər sırat körpüsünün üzərində nursuz qalıb möminlərdən nur istəyəcəklər, amma onların xahişi rədd olunacaq (Hədid, 13).
Əslində sırat körpüsünün eni öz-özlüyündə eynidir. Amma hər kəsin hissiyyatı bu yola fərqli reaksiya göstərəcək. Möminlərin nur aurası onları alovdan qoruyacaq, həm də bu nur möminlərin yoluna işıq saçacaq və onlar rahat şəkildə sıratdan keçəcəklər. Amma kafirlərin və münafiqlərin yolu zülmətə dönəcək. Onları nə alovdan qoruyan vasitə, nə də yollarını aydınladan nur olacaq; buna görə də qaranlıqda yolu azıb cəhənnəm uçurumuna yıxılacaqlar.
Əllamə Məclisi "Biharül-ənvar" kitabında Əbu Hüreyrədən rəvayət edir ki, İslam Peyğəmbəri buyurub: "Cəbrail nazil olub soruşdu: "Ya Mühəmməd! Sənə müjdə verimmi ki, sıratın üzərindən necə (nəyin köməyi ilə) keçəcəksən?". Dedim: "Bəli". Dedi: "Sən Allahın nuru ilə keçəcəksən, Əli sənin nurunla keçəcək, sənin ümmətin isə Əlinin nuru ilə keçəcək. Allah hər kimə nur verməsə, onun nuru olmaz" (Biharül-ənvar, VIII, 69).
Bunu da qeyd edək ki, sıratın yolu heç də düz və bircinsli deyil. Peyğəmbər buyururdu ki, sıratın üzərində dərin bir dərə vardır. Bu dərənin enişi, yoxuşu və içində maneələr vardır. Peyğəmbərdən və Əhli-beytdən savayı hər kəs bu dərədə əziyyət çəkəcək – kimisi az, kimisi də çox.
Cənnət və sirat körpüsü
Sırat elə bir yoldur ki, axirət aləmində hər kəs buradan keçəcək. Həm cənnətin, həm də cəhənnəmin yolu buradan keçir. Yalnız sırat körpüsünü adlamaqla cənnətə və ya cəhənnəmə düşmək mümkündür. Qurani-kərimdə həmin məsələ bu şəkildə bəyan edilir: "Sizdən elə bir kəs olmaz ki, oraya (cəhənəmə) varid olmasın" (Məryəm, 71). Buradakı ”vürud“ kəlməsi daxil olmaq deyil, keçmək, ötmək mənasını verir.
Hamının sirat körpüsündən adlamasının səbəbini alimlər belə izah edirlər: Sıratdan keçmək həm möminlərin, həm də kafirlərin vəziyyətində dəyişiklik yaradacaq. Yəni kafirlərin əzabının üzərinə əzab gələcək. Onlar əvvəlcə sırat körpüsünün üzərində əziyyət çəkəcək, sonra oradan cəhənnəmə yuvarlanacaqlar. Cənnət əhli isə sıratdan keçərkən cəhənnəmdəkilərin ah-naləsini eşidəcək və bütün bunlardan xilas olduqlarına görə şükür edib sevinəcəklər. Bu, möminlərin sevinc və həzzini daha da artıracaq. Bəzi möminlər isə əməllərinə uyğun olaraq sırat körpüsünü çətinliklə keçəcəklər ki, bu da onların həmin günahlardan təmizlənmələrinə və cənnətə pak halda girmələrinə səbəb olacaq.
Sırat körpüsü
Axirət aləminin ən qorxulu mərhələrindən biri də nütün insanların siratdan keçməsidir. Sirat yeddi dayanacaqdan ibarət bir körpüdür .Bu dayanacaqlar aşağıdakılardan ibarətdir.
- Birinci - rəhm qohum əqraba ilə yaxşı rabitə əmanət və məsumların vilayət və imaməti.
- İkinci - Namaz.
- Üçüncü- xüms və. zəkat
- Dördüncü- oruc.
- Beşinci- həcc.
- Altıncı- təharət və təmizlik.
- Yeddinci-məzalim haqqun nas və yaxud xalqın hüquqları.Məryəm surəsinin 70-ci ayəsinə əsasən bütün insanlar bu siratı körpüsündən kecməli. Amma günagkarlar sirat üzərində büdrəyib Cəhənnəmə düşəcəklər. Sadaladiğmız yeddi dayanaçağın hər birində insandanbu əməllərin yerinə yetirib -yetirməməsi soruşlacaq. Onları yerinə yetirmişsə tez kecəcək. əks təqdirdə isə ayağı büdürəyəckdir. Amma mömin şəxslər bu körpünü bir göz qırpımında kecəcəklər.
- Şamil İslam ansiklopedisi, Zerdüştlük maddesi, c.VIII, s.344.
- Sirat körpüsü nə deməkdir 2016-07-26 at the Wayback Machine Yoxlanılıb: 10 sentyabr 2014
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Es Sirat ereb الصراط Islam ve zerdustilik dinlerine gore cehennem uzerinde qurulmus dar korpudur Zerdust dininde bu korpunun adi Cinvat korpusu olaraq seslenir EtimologiyaSirat ereb dilinden tercumede dogru yol ereb الصراط المستقيم demekdir Luget alimlerinin bir qismi o cumleden Suyuti bu kelmenin ereb diline latin dilinden kecdiyini ve strata sozunden qaynaqlandigini bildirirler Qurani kerimde bu soz tez tez siratul musteqim istiqametlenmis dogru yol ifadesi seklinde isledilir ki muxtelif tefsirlerde bunu Islam dinine inanmaq halal haramlara riayet etmek ve hetta Imam Eli ibn Ebu Talibin e imametini qebul etmek kimi yozurlar IslamdaSirat korpusu tukden nazik qilinc tiyesinden itidir Alimlerin bezileri bu ceheti herfi menada deyil mecazi menada qebul etmeyi tovsiye edirler Yeni Islam muqeddesleri siratin bu qeder nazik oldugunu bildirmekle eslinde onun uzerinden kecmeyin ne qeder cetin ve tehlukeli oldugunu gostermek isteyibler Bezi hedislerde deyilir ki her kes oz emellerine uygun olaraq mueyyen bir nur dehlizinin icinde sirat korpusunden kececek Qurani kerimde mominlerin siratdan kecmesi bele tesvir edilir Onlarin iman nuru qil korpusu ustunde onlara yol gostermek ucun onlerinden ve sag tereflerinden axib sole sacarken onlar bele deyecekler Ey Rebbimiz Bizim nurumuzu tamam kamal ele ve bizi bagisla Heqiqeten Sen her seye qadirsen Tehrim 8 Eksine munafiqler sirat korpusunun uzerinde nursuz qalib mominlerden nur isteyecekler amma onlarin xahisi redd olunacaq Hedid 13 Eslinde sirat korpusunun eni oz ozluyunde eynidir Amma her kesin hissiyyati bu yola ferqli reaksiya gosterecek Mominlerin nur aurasi onlari alovdan qoruyacaq hem de bu nur mominlerin yoluna isiq sacacaq ve onlar rahat sekilde siratdan kececekler Amma kafirlerin ve munafiqlerin yolu zulmete donecek Onlari ne alovdan qoruyan vasite ne de yollarini aydinladan nur olacaq buna gore de qaranliqda yolu azib cehennem ucurumuna yixilacaqlar Ellame Meclisi Biharul envar kitabinda Ebu Hureyreden revayet edir ki Islam Peygemberi buyurub Cebrail nazil olub sorusdu Ya Muhemmed Sene mujde verimmi ki siratin uzerinden nece neyin komeyi ile kececeksen Dedim Beli Dedi Sen Allahin nuru ile kececeksen Eli senin nurunla kececek senin ummetin ise Elinin nuru ile kececek Allah her kime nur vermese onun nuru olmaz Biharul envar VIII 69 Bunu da qeyd edek ki siratin yolu hec de duz ve bircinsli deyil Peygember buyururdu ki siratin uzerinde derin bir dere vardir Bu derenin enisi yoxusu ve icinde maneeler vardir Peygemberden ve Ehli beytden savayi her kes bu derede eziyyet cekecek kimisi az kimisi de cox Cennet ve sirat korpusuSirat ele bir yoldur ki axiret aleminde her kes buradan kececek Hem cennetin hem de cehennemin yolu buradan kecir Yalniz sirat korpusunu adlamaqla cennete ve ya cehenneme dusmek mumkundur Qurani kerimde hemin mesele bu sekilde beyan edilir Sizden ele bir kes olmaz ki oraya ceheneme varid olmasin Meryem 71 Buradaki vurud kelmesi daxil olmaq deyil kecmek otmek menasini verir Haminin sirat korpusunden adlamasinin sebebini alimler bele izah edirler Siratdan kecmek hem mominlerin hem de kafirlerin veziyyetinde deyisiklik yaradacaq Yeni kafirlerin ezabinin uzerine ezab gelecek Onlar evvelce sirat korpusunun uzerinde eziyyet cekecek sonra oradan cehenneme yuvarlanacaqlar Cennet ehli ise siratdan kecerken cehennemdekilerin ah nalesini esidecek ve butun bunlardan xilas olduqlarina gore sukur edib sevinecekler Bu mominlerin sevinc ve hezzini daha da artiracaq Bezi mominler ise emellerine uygun olaraq sirat korpusunu cetinlikle kececekler ki bu da onlarin hemin gunahlardan temizlenmelerine ve cennete pak halda girmelerine sebeb olacaq Sirat korpusu Axiret aleminin en qorxulu merhelerinden biri de nutun insanlarin siratdan kecmesidir Sirat yeddi dayanacaqdan ibaret bir korpudur Bu dayanacaqlar asagidakilardan ibaretdir Birinci rehm qohum eqraba ile yaxsi rabite emanet ve mesumlarin vilayet ve imameti Ikinci Namaz Ucuncu xums ve zekat Dorduncu oruc Besinci hecc Altinci teharet ve temizlik Yeddinci mezalim haqqun nas ve yaxud xalqin huquqlari Meryem suresinin 70 ci ayesine esasen butun insanlar bu sirati korpusunden kecmeli Amma gunagkarlar sirat uzerinde budreyib Cehenneme dusecekler Sadaladigmiz yeddi dayanacagin her birinde insandanbu emellerin yerine yetirib yetirmemesi soruslacaq Onlari yerine yetirmisse tez kececek eks teqdirde ise ayagi budureyeckdir Amma momin sexsler bu korpunu bir goz qirpiminda kececekler Samil Islam ansiklopedisi Zerdustluk maddesi c VIII s 344 Sirat korpusu ne demekdir 2016 07 26 at the Wayback Machine Yoxlanilib 10 sentyabr 2014 ol section