Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sinqa - Qidada vitaminlərin, xüsusilə də C vitamini (abskorbik turşusu), çatışmaması nəticəsində meydana gələn və diş ətinin boşalması, yumşalması və ondan qan axması şəklində təzahür edən xəstəlik. Xəstəliyin erkən əlamətlərinə zəiflik, yorğunluq hissi və qol və ayaq ağrısı göstərilə bilər. Müalicə edilmədən qırmızı qan hüceyrələrinin azalması, diş əti xəstəliyi, saçlarda dəyişiklik və dəridən qanaxma baş verə bilər. Xəstəlik irəlilədikcə yaraların sağalmasında zəiflik, şəxsiyyət dəyişikliyi və nəhayət infeksiya və ya qanaxma nəticəsində ölüm baş verməsi mümkündür.
| Sinqa | |
|---|---|
 | |
| XBT-10 | E54 |
| XBT-10-KM | E54 |
| XBT-9 | 267 |
| OMIM | 240400 |
| DiseasesDB | 13930 |
| MedlinePlus | 000355 |
| MeSH | D012614 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Simptomlar ortaya çıxması üçün ən az bir ay qidalanma rejimində C vitaminin olmamalıdır. Müasir dövrdə sinqa ən çox zehni pozğunluqları, qeyri-adi yemək vərdişləri, alkoqolik olanlarda və tək yaşayan yaşlı insanlarda baş verir. Digər risk faktorlarına bağırsaq malabsorbsiyası və dializ daxildir. Bir çox heyvan öz C vitaminini istehsal etsə də, insanlar və bir sıra canlılarda bu funksiya yoxdur. Kollagenin formalaşması üçün C vitamini tələb olunur. Diaqnozu, ümumiyyətlə, fiziki əlamətlərə, rentgen şüalarına və müalicədən sonrakı yaxşılaşmaya əsaslanır.
Müalicəsi C vitaminin ağız yolu vasitəsi ilə qəbul edilməsidir. Tam müalicə üçün bir neçə gündən bir neçə həftəyə qədər uzanan bir müddət lazım olur. Qidalanmada qəbul ediləcək C vitamini mənbələri sitrus meyvələri və pomidor və kartof kimi bir sıra tərəvəzləri ola bilər. Bu mənbələrin pişirilməsi tərkibindəki C vitaminini azaldır.
Sinqa müasir dövrdə çox nadir hallarda müşahidə edilir. Bu, əsasən, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə düzgün qidalanmama ilə əlaqəli olur.Qaçqınlar arasında xəstəliyin görünmə faizləri 5 ilə 45 arasında dəyişir. Xəstəlik Qədim Misirdə bilinirdi. Bu, uzun məsafəli dəniz səyahətini məhdudlaşdıran və çox vaxt çox sayda insanın ölümünə səbəb olan bir faktor idi. Təxmini rəqəmə görə 1571–1862-ci illəri əhatə edən dəniz sayəhətlərində dənizçilərin 50%-i sinqa xəstəliyindən dünyasını dəyişirdi.Krallıq donanmasındakı şotland cərrahı Ceyms Lind 1753-cü ildə sinqa xəstəliyinin sitrus meyvəsi ilə uğurla müalicə oluna biləcəyini sübut etmişdi. Buna baxmayaraq, kimi səhiyyə islahatçıları Krallıq donanmasını dənizçilərinə müntəzəm olaraq limon suyu verməyə inandırması üçün 1795-ci ilə qədər gözləməli oldu.
İstinadlar
- "Scurvy". GARD. 1 September 2016. 26 January 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 26 September 2016.
- Agarwal, A; Shaharyar, A; Kumar, A; Bhat, MS; Mishra, M. "Scurvy in pediatric age group - A disease often forgotten?". Journal of Clinical Orthopaedics and Trauma. 6 (2). June 2015: 101–7. doi:10.1016/j.jcot.2014.12.003. PMC 4411344. PMID 25983516.
- "Vitamin C". Office of Dietary Supplements (ingilis). 11 February 2016. 30 July 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 18 July 2017.
- Renzaho, Andre M. N. Globalisation, Migration and Health: Challenges and Opportunities (ingilis). World Scientific. 2016. səh. 94. ISBN . 8 September 2017 tarixində .
- Toler, Pamela D. Mankind: The Story of All of Us (ingilis). Running Press. 2012. səh. 296. ISBN . 8 September 2017 tarixində .
- Price, Catherine. "The Age of Scurvy". Distillations. 3 cild no. 2. 2017. 12–23. January 24, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: April 17, 2018.
- Hemilä, Harri. "A Brief History of Vitamin C and its Deficiency, Scurvy". 29 May 2012. 9 July 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 25 May 2014.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sinqa Qidada vitaminlerin xususile de C vitamini abskorbik tursusu catismamasi neticesinde meydana gelen ve dis etinin bosalmasi yumsalmasi ve ondan qan axmasi seklinde tezahur eden xestelik Xesteliyin erken elametlerine zeiflik yorgunluq hissi ve qol ve ayaq agrisi gosterile biler Mualice edilmeden qirmizi qan huceyrelerinin azalmasi dis eti xesteliyi saclarda deyisiklik ve deriden qanaxma bas vere biler Xestelik ireliledikce yaralarin sagalmasinda zeiflik sexsiyyet deyisikliyi ve nehayet infeksiya ve ya qanaxma neticesinde olum bas vermesi mumkundur SinqaXBT 10 E54XBT 10 KM E54XBT 9 267OMIM 240400DiseasesDB 13930MedlinePlus 000355MeSH D012614 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Simptomlar ortaya cixmasi ucun en az bir ay qidalanma rejiminde C vitaminin olmamalidir Muasir dovrde sinqa en cox zehni pozgunluqlari qeyri adi yemek verdisleri alkoqolik olanlarda ve tek yasayan yasli insanlarda bas verir Diger risk faktorlarina bagirsaq malabsorbsiyasi ve dializ daxildir Bir cox heyvan oz C vitaminini istehsal etse de insanlar ve bir sira canlilarda bu funksiya yoxdur Kollagenin formalasmasi ucun C vitamini teleb olunur Diaqnozu umumiyyetle fiziki elametlere rentgen sualarina ve mualiceden sonraki yaxsilasmaya esaslanir Mualicesi C vitaminin agiz yolu vasitesi ile qebul edilmesidir Tam mualice ucun bir nece gunden bir nece hefteye qeder uzanan bir muddet lazim olur Qidalanmada qebul edilecek C vitamini menbeleri sitrus meyveleri ve pomidor ve kartof kimi bir sira terevezleri ola biler Bu menbelerin pisirilmesi terkibindeki C vitaminini azaldir Sinqa muasir dovrde cox nadir hallarda musahide edilir Bu esasen inkisaf etmekde olan olkelerde duzgun qidalanmama ile elaqeli olur Qacqinlar arasinda xesteliyin gorunme faizleri 5 ile 45 arasinda deyisir Xestelik Qedim Misirde bilinirdi Bu uzun mesafeli deniz seyahetini mehdudlasdiran ve cox vaxt cox sayda insanin olumune sebeb olan bir faktor idi Texmini reqeme gore 1571 1862 ci illeri ehate eden deniz sayehetlerinde denizcilerin 50 i sinqa xesteliyinden dunyasini deyisirdi Kralliq donanmasindaki sotland cerrahi Ceyms Lind 1753 cu ilde sinqa xesteliyinin sitrus meyvesi ile ugurla mualice oluna bileceyini subut etmisdi Buna baxmayaraq kimi sehiyye islahatcilari Kralliq donanmasini denizcilerine muntezem olaraq limon suyu vermeye inandirmasi ucun 1795 ci ile qeder gozlemeli oldu Istinadlar Scurvy GARD 1 September 2016 26 January 2017 tarixinde Istifade tarixi 26 September 2016 Agarwal A Shaharyar A Kumar A Bhat MS Mishra M Scurvy in pediatric age group A disease often forgotten Journal of Clinical Orthopaedics and Trauma 6 2 June 2015 101 7 doi 10 1016 j jcot 2014 12 003 PMC 4411344 PMID 25983516 Vitamin C Office of Dietary Supplements ingilis 11 February 2016 30 July 2017 tarixinde Istifade tarixi 18 July 2017 Renzaho Andre M N Globalisation Migration and Health Challenges and Opportunities ingilis World Scientific 2016 seh 94 ISBN 978 1 78326 889 4 8 September 2017 tarixinde Toler Pamela D Mankind The Story of All of Us ingilis Running Press 2012 seh 296 ISBN 978 0762447176 8 September 2017 tarixinde Price Catherine The Age of Scurvy Distillations 3 cild no 2 2017 12 23 January 24 2021 tarixinde Istifade tarixi April 17 2018 Hemila Harri A Brief History of Vitamin C and its Deficiency Scurvy 29 May 2012 9 July 2014 tarixinde Istifade tarixi 25 May 2014