Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Simax Şeyda (20 iyun 1936, Vartaşen – 13 fevral 2024, Münxen) — Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının tanınmış simalarından biri, Azərbaycan və İsrail Yazarlar Birliyinin üzvü, şair-dramaturq. SSRİ "Əmək veteranı" medalı laureatı
| Simax Şeyda | |
|---|---|
| Simax Şeyda-Yuşbayev Barux oğlu | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Oğuz, Azərbaycan SSR |
| Vəfat tarixi | 13 fevral 2024(87 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | Dağ yəhudisi |
| Fəaliyyəti | Yazıçı |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Simax Şeyda 1936-cı il iyunun 20-də Oğuz rayonunda anadan olub. 1940-cı ildə ailəliklə Gəncə şəhərinə köçüb. Burada Sabir adına 5 saylı orta məktəbin səkkizinci sinfini bitirdikdən sonra fəhlə-gənclər məktəbində təhsil alıb. Azərbaycan Dövlət Universitetinin kitabxanaçılıq fakültəsində təhsilini davam etdirib.
Simax Şeyda əmək fəaliyyətinə Gəncə şəhəri Rayonlararası Xalq Yaradıcılığı Evində teatr və təsviri incəsənət üzrə metodist kimi başlayıb. Orada baş metodist və direktor olub. Bakıda Azərbaycan Teatr Cəmiyyətinin xalq teatrları kabinetinin müdiri (1965–1990) və "Azərteatr" Yaradıcılıq İstehsalat Birliyində redaktor vəzifəsində çalışıb.
Dağ yəhudisi olmasına baxmayaraq, Simax Şeyda həmişə Azərbaycan dilində yazıb, yaradıb. "Ədəbiyyat və incəsənət", "Azərbaycan pioneri", "Azərbaycan" qəzetlərində və "Göyərçin" jurnalı səhifələrində uşaq şeirləri, mənzum nağılları dərc olunub. Simax Şeyda uşaqların sevimli şairidir. Uşaqlar üçün qələmə aldığı beş mənzum pyes oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. Simax Şeydanın "Təyyarə", Mən balaca kosmanavtam", "Yaxşı qız", "Tülkü-tülkü- tünbəki", "Nəğməli meşə", son illər yazdığı "Kimin belə qızı var", Nağıl istəyən qız", "Yoxdur belə nənədən", "Qızım qızlar içində", "Topçu Həsən" və s. kitabları kütləvi tirajla nəşr olunub. Yazıçın bu günə kimi 24 kitabı işıq üzü görüb. Onlardan 11-i uşaqlar üçündür. Bu kitabların hər biri seçilmiş əsərlər adı ilə 5 cilddə çap olunub. Əsərlərini də iki dildə — həm Azərbaycan türkcəsində, həm də dağ yəhudilərinin dilində yazır. Azərbaycan klassik ədəbiyyatını dağ yəhudilərinin dilinə tərcümə edir və bütün dünyaya yayır. Onun tərcümələri Amerikada, Kanadada nəşr edilib. Nizami Gəncəvidən Əmirulla Gəncəviyədək 75 azərbaycanlı şairin şeirlərini dağ yəhudilərinin dilinə tərcümə edib, antologiya şəklində çap edib.
Uşaqlar üçün yazdığı şeirlərə bəstəkar Oqtay Zülfüqarov mahnılar yazıb. Bunlara "Təyyarə", "Mən balaca kosmonavtam" şeirlərini nümunə göstərmək olar. "Bir xoruzum var" adlı şeirinə də Yusif Əzimzadə mahnı yazmışdı. "Göyərçin" jurnalında həm şeirləri, həm də mahnılarının notlarını nəşr etdirmişdilər. Quba rayonundan olan Qod Mixaylov adlı həvəskar bəstəkar 20-dən artıq şeirinə musiqi yazıb. Mahnıların sözləri həm yəhudi, həm də Azərbaycan dilindədir.
"Parlaq ulduz","Qürbət rübailəri","Yadında saxla","Yağlı iki","Uşaqların dostları" adlı bir çox şeirlərin müəllifidir.
16 iyul 2015-ci il Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəs Qarayev Simax Şeydanı 79 yaşı tamam olması münasibətilə nazirliyin "Fəxri mədəniyyət işçisi" döş nişanı ilə təltif edib..
Azərbaycan və İsrail Yazarlar Birliyinin üzvü idi.
13 fevral 2024-cü ildə Almaniyanın Münhen şəhərində vəfat edib.
İstinadlar
- https://oxu.az/culture/837572.
- Şeyda "Fəxri mədəniyyət işçisi" döş nişanı ilə təltif edilib [ölü keçid].report.az, 16.06.2015 (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Simax Seyda 20 iyun 1936 Vartasen 13 fevral 2024 Munxen Azerbaycan usaq edebiyyatinin taninmis simalarindan biri Azerbaycan ve Israil Yazarlar Birliyinin uzvu sair dramaturq SSRI Emek veterani medali laureatiSimax SeydaSimax Seyda Yusbayev Barux ogluDogum tarixi 20 iyun 1936 87 yas Dogum yeri Oguz Azerbaycan SSRVefat tarixi 13 fevral 2024 2024 02 13 87 yasinda Vefat yeri Munxen Yuxari Bavariya Bavariya Almaniya Federativ RespublikasiMilliyyeti Dag yehudisiFealiyyeti YaziciMukafatlari 2015HeyatiSimax Seyda 1936 ci il iyunun 20 de Oguz rayonunda anadan olub 1940 ci ilde ailelikle Gence seherine kocub Burada Sabir adina 5 sayli orta mektebin sekkizinci sinfini bitirdikden sonra fehle gencler mektebinde tehsil alib Azerbaycan Dovlet Universitetinin kitabxanaciliq fakultesinde tehsilini davam etdirib Simax Seyda emek fealiyyetine Gence seheri Rayonlararasi Xalq Yaradiciligi Evinde teatr ve tesviri incesenet uzre metodist kimi baslayib Orada bas metodist ve direktor olub Bakida Azerbaycan Teatr Cemiyyetinin xalq teatrlari kabinetinin mudiri 1965 1990 ve Azerteatr Yaradiciliq Istehsalat Birliyinde redaktor vezifesinde calisib Dag yehudisi olmasina baxmayaraq Simax Seyda hemise Azerbaycan dilinde yazib yaradib Edebiyyat ve incesenet Azerbaycan pioneri Azerbaycan qezetlerinde ve Goyercin jurnali sehifelerinde usaq seirleri menzum nagillari derc olunub Simax Seyda usaqlarin sevimli sairidir Usaqlar ucun qeleme aldigi bes menzum pyes oxucular terefinden regbetle qarsilanib Simax Seydanin Teyyare Men balaca kosmanavtam Yaxsi qiz Tulku tulku tunbeki Negmeli mese son iller yazdigi Kimin bele qizi var Nagil isteyen qiz Yoxdur bele neneden Qizim qizlar icinde Topcu Hesen ve s kitablari kutlevi tirajla nesr olunub Yazicin bu gune kimi 24 kitabi isiq uzu gorub Onlardan 11 i usaqlar ucundur Bu kitablarin her biri secilmis eserler adi ile 5 cildde cap olunub Eserlerini de iki dilde hem Azerbaycan turkcesinde hem de dag yehudilerinin dilinde yazir Azerbaycan klassik edebiyyatini dag yehudilerinin diline tercume edir ve butun dunyaya yayir Onun tercumeleri Amerikada Kanadada nesr edilib Nizami Genceviden Emirulla Genceviyedek 75 azerbaycanli sairin seirlerini dag yehudilerinin diline tercume edib antologiya seklinde cap edib Usaqlar ucun yazdigi seirlere bestekar Oqtay Zulfuqarov mahnilar yazib Bunlara Teyyare Men balaca kosmonavtam seirlerini numune gostermek olar Bir xoruzum var adli seirine de Yusif Ezimzade mahni yazmisdi Goyercin jurnalinda hem seirleri hem de mahnilarinin notlarini nesr etdirmisdiler Quba rayonundan olan Qod Mixaylov adli heveskar bestekar 20 den artiq seirine musiqi yazib Mahnilarin sozleri hem yehudi hem de Azerbaycan dilindedir Parlaq ulduz Qurbet rubaileri Yadinda saxla Yagli iki Usaqlarin dostlari adli bir cox seirlerin muellifidir 16 iyul 2015 ci il Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve turizm naziri Ebulfes Qarayev Simax Seydani 79 yasi tamam olmasi munasibetile nazirliyin Fexri medeniyyet iscisi dos nisani ile teltif edib Azerbaycan ve Israil Yazarlar Birliyinin uzvu idi 13 fevral 2024 cu ilde Almaniyanin Munhen seherinde vefat edib Istinadlarhttps oxu az culture 837572 Seyda Fexri medeniyyet iscisi dos nisani ile teltif edilib olu kecid report az 16 06 2015 az