Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samuel Nuh Kramer (ukr. Сімха Ной Крамер, ing. Samuel Noah Kramer, 28 sentyabr 1897[…] – 26 noyabr 1990[…], Filadelfiya, Pensilvaniya—ABŞ şərqşünası.
| Semuel Kramer | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 28 sentyabr 1897[…] |
| Vəfat tarixi | 26 noyabr 1990[…](93 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | şərqşünaslıq, tarix |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
Həyatı
Fəaliyyəti
Mağların şumerlərlə qonşu olmasını, hətta bir dövlət kimi mövcud olub təşəkkül tapmasını və mağlar ölkəsinin mövcudluğunun e.ə. III–II minilliklərə təsadüf etməsini Şumerin ən güclü tədqiqatçısı S. N. Kramer də təsdiq edir. Belə ki, o "Tarix şumerlərdən başlanır" əsərinin 14-cü fəslində Mağan və Dilmun ölkələrinin adını çəkir. Kramerin tədqiq etdiyi əsərlərdən biri də unikal və şedevr sayılan, 450 sətirdən ibarət olan "Enki və kainat" poemasıdır. Bizi maraqlandıran Mağan ölkəsinin adı məhz buradadır. Xatırladaq ki, cəmi mağlara mağan deyilirdi. Poema Enkinin şərəfinə həsr olunmuş himnlə başlanır. Sonra isə Enki insanların və allahların yaxşılığına çalışdığından özünün şöhrətindən danışır. "Mənim atam, göyün və yerin şahı Göyə və yerə gəlməkçün mənə şöhrət verdi" Yerin, göyün hakimi olan Enki özünün tərifini belə bitirir: Ölkələr…
Mağan və Dilmun baxaraq mənə (Enkiyə) Dilmun gəmiləri şalban (?) daşıyır Mağan gəmiləri göyə qədər yüklənib Meluxхidən "mağilum" yelkənli gəmilər Qızıl və gümüş gətirir onlar Hamısını daşıyırlar Nippura, yer üzünün şahı Enlil üçün. Bu kitabın birinci hissəsində şumerlərin toponim və adlarının müqayisəli analizini etmək fikrində deyilik. Elə fikirləşirəm ki, kitabın ikinci hissəsində şumerlərlə qədim və müasir türklərin müqayisəli analizini etmək üçün vaxtımız olacaq. Hələlik isə fikrimizi Şumer tədqiqatçısı, professor Kramerin tarixdə ilk dəfə olaraq "Enki və kainat" poemasında mağlar və Mağan ölkəsi haqqında deyilən sözlərə yönəldək. Təəssüflər olsun ki, bu tərcümə və bu ölkələr demək olar ki, bütün tarixçilərin nəzərindən qaçmış, ya da elə bir ciddi əhəmiyyət verməmişlər. Mifik poema da olsa, məhz burada ilk dəfə olaraq Mağan ölkəsinin 5000 il əvvəl mövcudluğu sübut edilir. Bu dövrdə, tərcümə olunan mətndən göründüyü kimi, Mağan ölkəsi də Nippura, Enlil üçün başqa ölkələr kimi bac-xərac gətirir. Mağan ölkəsi görünür, özünün eniş dövrünü yaşayıb və sonradan qonşular tərəfindən işğal olunaraq öz ərazilərinə qatılıb və şumerlərdən sonra Mağan ölkəsinin adı bir daha heç bir mənbədə çəkilməyib. Bununla yanaşı Mağan ölkəsi bir dövlət kimi tarixdən silinsə də, mağ tayfaları müxtəlif dövlətlərin adı altında bizim eranın XVIII əsrinə qədər mövcud olmuşlar. Yuxarıdakı tərcümədən aydın olur ki, mağlar da şumerlər kimi yüksək mədəniyyət və sənət inkişafına malik idilər. Tərcümədən görünür ki, Meluxхidən gələn yelkənli gəmilər "mağilum" adlanır. Bu da onu sübut edir ki, mağlar gəmiqayırma sahəsinin pionerlərindən biridirlər və yelkənli gəmilər "mağilum" adını təsadüfən almamışdır. Göründüyü kimi, mağların tarixi farsların tarixindən və dilindən çox-çox uzaqdadır. Baxmayaraq, Herodot dəfələrlə qeyd etmişdir ki, parslar özgə xalqların adətlərini qəbul etməkdə ustadırlar. Onlar Midiya paltarları geyir, döyüşdə isə Misir silahlarından istifadə edirdilər. Mağların (muğların) Azərbaycandan — qədim Midiyadan olması barədə qədim yunanların çox sanballı əsərləri olsa da, ХХ əsrin tədqiqatçılarının, xüsusilə də sovet alimlərinin mağları İranla və irandilli olmaları ilə əlaqələndirməsi ən azı təəccüblü görünür.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Samuel Noah Kramer // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- https://www.gf.org/fellows/all-fellows/samuel-noah-kramer/.
- Freebase Data Dumps. Google.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
 | Elm xadimi ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samuel Nuh Kramer ukr Simha Noj Kramer ing Samuel Noah Kramer 28 sentyabr 1897 26 noyabr 1990 Filadelfiya Pensilvaniya ABS serqsunasi Semuel KramerDogum tarixi 28 sentyabr 1897 1897 09 28 Vefat tarixi 26 noyabr 1990 1990 11 26 93 yasinda Vefat yeri Filadelfiya Pensilvaniya ABSElm saheleri serqsunasliq tarixIs yerleri Pensilvaniya Universiteti Cikaqo UniversitetiTehsili Pensilvaniya UniversitetiUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler AkademiyasiHeyatiFealiyyetiMaglarin sumerlerle qonsu olmasini hetta bir dovlet kimi movcud olub tesekkul tapmasini ve maglar olkesinin movcudlugunun e e III II minilliklere tesaduf etmesini Sumerin en guclu tedqiqatcisi S N Kramer de tesdiq edir Bele ki o Tarix sumerlerden baslanir eserinin 14 cu feslinde Magan ve Dilmun olkelerinin adini cekir Kramerin tedqiq etdiyi eserlerden biri de unikal ve sedevr sayilan 450 setirden ibaret olan Enki ve kainat poemasidir Bizi maraqlandiran Magan olkesinin adi mehz buradadir Xatirladaq ki cemi maglara magan deyilirdi Poema Enkinin serefine hesr olunmus himnle baslanir Sonra ise Enki insanlarin ve allahlarin yaxsiligina calisdigindan ozunun sohretinden danisir Menim atam goyun ve yerin sahi Goye ve yere gelmekcun mene sohret verdi Yerin goyun hakimi olan Enki ozunun terifini bele bitirir Olkeler Magan ve Dilmun baxaraq mene Enkiye Dilmun gemileri salban dasiyir Magan gemileri goye qeder yuklenib Meluxhiden magilum yelkenli gemiler Qizil ve gumus getirir onlar Hamisini dasiyirlar Nippura yer uzunun sahi Enlil ucun Bu kitabin birinci hissesinde sumerlerin toponim ve adlarinin muqayiseli analizini etmek fikrinde deyilik Ele fikirlesirem ki kitabin ikinci hissesinde sumerlerle qedim ve muasir turklerin muqayiseli analizini etmek ucun vaxtimiz olacaq Helelik ise fikrimizi Sumer tedqiqatcisi professor Kramerin tarixde ilk defe olaraq Enki ve kainat poemasinda maglar ve Magan olkesi haqqinda deyilen sozlere yoneldek Teessufler olsun ki bu tercume ve bu olkeler demek olar ki butun tarixcilerin nezerinden qacmis ya da ele bir ciddi ehemiyyet vermemisler Mifik poema da olsa mehz burada ilk defe olaraq Magan olkesinin 5000 il evvel movcudlugu subut edilir Bu dovrde tercume olunan metnden gorunduyu kimi Magan olkesi de Nippura Enlil ucun basqa olkeler kimi bac xerac getirir Magan olkesi gorunur ozunun enis dovrunu yasayib ve sonradan qonsular terefinden isgal olunaraq oz erazilerine qatilib ve sumerlerden sonra Magan olkesinin adi bir daha hec bir menbede cekilmeyib Bununla yanasi Magan olkesi bir dovlet kimi tarixden silinse de mag tayfalari muxtelif dovletlerin adi altinda bizim eranin XVIII esrine qeder movcud olmuslar Yuxaridaki tercumeden aydin olur ki maglar da sumerler kimi yuksek medeniyyet ve senet inkisafina malik idiler Tercumeden gorunur ki Meluxhiden gelen yelkenli gemiler magilum adlanir Bu da onu subut edir ki maglar gemiqayirma sahesinin pionerlerinden biridirler ve yelkenli gemiler magilum adini tesadufen almamisdir Gorunduyu kimi maglarin tarixi farslarin tarixinden ve dilinden cox cox uzaqdadir Baxmayaraq Herodot defelerle qeyd etmisdir ki parslar ozge xalqlarin adetlerini qebul etmekde ustadirlar Onlar Midiya paltarlari geyir doyusde ise Misir silahlarindan istifade edirdiler Maglarin muglarin Azerbaycandan qedim Midiyadan olmasi barede qedim yunanlarin cox sanballi eserleri olsa da HH esrin tedqiqatcilarinin xususile de sovet alimlerinin maglari Iranla ve irandilli olmalari ile elaqelendirmesi en azi teeccublu gorunur IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Samuel Noah Kramer Internet Speculative Fiction Database ing 1995 https www gf org fellows all fellows samuel noah kramer Freebase Data Dumps Google Hemcinin baxXarici kecidler Elm xadimi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin