Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Sarısu gölü — Azərbaycan Respublikasının ən böyük gölü olub, İmişli və Sabirabad rayonları ərazisində Kür çayının sahili boyunca şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru 22 km uzanan və bir-biri ilə əlaqəli dörd göldən biri olmaqla, çay-dərə eroziya mənşəlidir, nisbətən böyük göllər sırasına daxildir, şirinsuludur. Suyunu əsasən Şərbətqobu vasitəsilə Ağ göldən, yeraltı və yağıntı sularından alır, Kür çayına axını var. Azərbaycanda göllərin sahəsinə görə sıralamasında Xəzər dənizindən sonra ikincidir.
| Sarısu gölü | |
|---|---|
 Sarısu gölü qışda | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Eni | 3,0 km |
| Sahəsi | 65,7 km² |
| Həcmi | 59,1 ml |
| Dərin yeri | 6,0 m |
| Orta dərinliyi | 1,0 m |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yerləşməsi | İmişli rayonu Sabirabad rayonu |
| | |
| | |
Sarısu gölünün sahilboyu ərazisini qamışlıq və bataqlıq təşkil edir. Suyun həcmi təqribən 60 min m³, orta dərinliyi 1 m, maksimal dərinliyi 6 m, orta eni 3 km təşkil edir. Göl akvatoriyasının açıq hissələrində dərinliklər 1–3 m, sahilə yaxın hissələrində 0,1–0,9 m arasında dəyişir. Bəzi illərdə (1976-cı ildə) Kür çayının daşqın suları gölün həcmini 3–5 dəfə artırıb. Göldə suyun həcminin artması əsasən yaz və payız aylarında müşahidə olunur. Ötən illə müqayisədə cari ildə suyun səviyyəsi təqribən 40% azalmışdır. Sarısu gölündə buz hadisələrinin orta çoxillik davamiyyəti 23 gündür və sahil buzu formasındadır. Gölün səthi bəzi illərdə buzla örtülür, davametmə müddəti 11 gündür.
Sarısu gölünün faunası əsasən balıqlardan (çəki, sazan, karp, ), heyvanlardan (çöl donuzu , ) ibarətdir. Bundan başqa burada olan əlverişli şərait hər il 300–350 min müxtəlif növ quşların (ördək, qaşqaldaq, qaz, sultan toyuğu, qarabatdaq, boz vağ) qışlamasını təmin edir. Gölün ərazisində Allahmədətli yaşayış məntəqəsinin yaxınlığında fəaliyyət göstərməyən balıq vətəgələri və XVI–XVII əsrlərə aid olan qəbiristanlıq vardır.
Sarısu gölünü şimaldan Kür çayı, yaşayış məntəqələrindən isə avtomobil yolu kimi istifadə olunan torpaq bənd ayırır, bu da gölün yaşayış məntəqələrindən axıdılan tullantılarla çirklənməsinin qarşısını alır. Gölün cənub istiqamətdən çirklənməsinə səbəb ətraf ərazilərdə neft çıxarılması (Muradxanlıneft) zamanı əmələ gələn neft-mədən sularının gölə axıdılmasıdır. Sarısu gölünün şərqdən Kür çayına axını Muradbəyli yaşayış məntəqəsi yaxınlığında tikilmiş hidroloji qurğu (suburaxıcı) vasitəsilə tənzimlənir.
Gölün suyu zəif qələvi xarakterlidir. Spesifik iyi yoxdur, şəffaflığı ayrı-ayrı nöqtələrdə müxtəlifdir. Asılqan maddələrin miqdarı orta qiymətlə 66 mq/l-dir. Su nümunələri kağız filtrdən yaxşı süzülür. Suyun oksigenlə doyma faizinin yüksək olması isə onun kimyəvi vəziyyətinin qənaətbəxş olduğunu göstərir. Göl üzrə ümumi minerallaşma yüksəkdir. Suyun codluğu YVQH-dən bir necə dəfə çoxdur. Su yüksək minerallaşmaya və codluğa malik olsa da ümumilikdə kimyəvi xarakteristikasına görə təmiz su sinfinə aiddir.
Mənbə
- Azərbaycanın çayları, gölləri və su anbarları 2014-10-17 at the Wayback Machine
- Səth sularının çirklənmə vəziyyəti 2014-11-29 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Sarisu golu Azerbaycan Respublikasinin en boyuk golu olub Imisli ve Sabirabad rayonlari erazisinde Kur cayinin sahili boyunca simal qerbden cenub serqe dogru 22 km uzanan ve bir biri ile elaqeli dord golden biri olmaqla cay dere eroziya menselidir nisbeten boyuk goller sirasina daxildir sirinsuludur Suyunu esasen Serbetqobu vasitesile Ag golden yeralti ve yaginti sularindan alir Kur cayina axini var Azerbaycanda gollerin sahesine gore siralamasinda Xezer denizinden sonra ikincidir Sarisu goluSarisu golu qisdaUmumi melumatlarEni 3 0 kmSahesi 65 7 km Hecmi 59 1 mlDerin yeri 6 0 mOrta derinliyi 1 0 mYerlesmesi40 02 50 sm e 48 10 22 s u Olke AzerbaycanYerlesmesi Imisli rayonu Sabirabad rayonuSarisu goluSarisu golu Sarisu golunun sahilboyu erazisini qamisliq ve bataqliq teskil edir Suyun hecmi teqriben 60 min m orta derinliyi 1 m maksimal derinliyi 6 m orta eni 3 km teskil edir Gol akvatoriyasinin aciq hisselerinde derinlikler 1 3 m sahile yaxin hisselerinde 0 1 0 9 m arasinda deyisir Bezi illerde 1976 ci ilde Kur cayinin dasqin sulari golun hecmini 3 5 defe artirib Golde suyun hecminin artmasi esasen yaz ve payiz aylarinda musahide olunur Oten ille muqayisede cari ilde suyun seviyyesi teqriben 40 azalmisdir Sarisu golunde buz hadiselerinin orta coxillik davamiyyeti 23 gundur ve sahil buzu formasindadir Golun sethi bezi illerde buzla ortulur davametme muddeti 11 gundur Sarisu golunun faunasi esasen baliqlardan ceki sazan karp heyvanlardan col donuzu ibaretdir Bundan basqa burada olan elverisli serait her il 300 350 min muxtelif nov quslarin ordek qasqaldaq qaz sultan toyugu qarabatdaq boz vag qislamasini temin edir Golun erazisinde Allahmedetli yasayis menteqesinin yaxinliginda fealiyyet gostermeyen baliq vetegeleri ve XVI XVII esrlere aid olan qebiristanliq vardir Sarisu golunu simaldan Kur cayi yasayis menteqelerinden ise avtomobil yolu kimi istifade olunan torpaq bend ayirir bu da golun yasayis menteqelerinden axidilan tullantilarla cirklenmesinin qarsisini alir Golun cenub istiqametden cirklenmesine sebeb etraf erazilerde neft cixarilmasi Muradxanlineft zamani emele gelen neft meden sularinin gole axidilmasidir Sarisu golunun serqden Kur cayina axini Muradbeyli yasayis menteqesi yaxinliginda tikilmis hidroloji qurgu suburaxici vasitesile tenzimlenir Golun suyu zeif qelevi xarakterlidir Spesifik iyi yoxdur seffafligi ayri ayri noqtelerde muxtelifdir Asilqan maddelerin miqdari orta qiymetle 66 mq l dir Su numuneleri kagiz filtrden yaxsi suzulur Suyun oksigenle doyma faizinin yuksek olmasi ise onun kimyevi veziyyetinin qenaetbexs oldugunu gosterir Gol uzre umumi minerallasma yuksekdir Suyun codlugu YVQH den bir nece defe coxdur Su yuksek minerallasmaya ve codluga malik olsa da umumilikde kimyevi xarakteristikasina gore temiz su sinfine aiddir MenbeAzerbaycanin caylari golleri ve su anbarlari 2014 10 17 at the Wayback Machine Seth sularinin cirklenme veziyyeti 2014 11 29 at the Wayback MachineXarici kecidler