Salda gölü (türk. Salda Gölü) ― Türkiyənin Burdur ili ilçəsində, ilçə mərkəzindən 4 km məsafədə, meşəli təpələr, qayalı ərazi və kiçik allüvial düzənliklərlə əhatə olunan bir az duzlu karst gölü. Gölun yerləşdiri bölgə axını olmayan qapalı bir hövzəyə malikdir. Sahəsi təxminən 44 km²-dir. 184 metrə qədər dərinliyi ilə Türkiyənin ən dərin 3-cü gölüdür. Göldə əmələ gələn hidromaqnezit mineralı “bioloji minerallaşma”-nın ən gözəl və müvafiq nümunələrindən biridir.
Salda gölü | |
---|---|
türk. Salda Gölü | |
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 1.640 m |
Sahəsi | 43.70 km² |
Dərin yeri | 196 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Türkiyə |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Türkiyə Prezidentin 3 mart 2019-cu il tarixli və 824 nömrəli qərarı ilə Salda gölü xüsusi qorunma sahəsi olaraq elan edilir. 15 mart 2013-cü il tarixində rəsmi qəzetdə 30715 nömrəli elan dərc edilir.
İqlimi
Salda gölü və ətrafındakı yerlərdə Aralıq dənizi iqlimi üstünlük təşkil edir. Orta temperatur 15 ° C-dir. Avqust ayında ən isti aydır. Avqust ayında temperatur 30 ° C-ə qədər yüksəlir. Yanvar ayı ən soyuq aydır. Orta hesabla temperatur 2 ° C-ə düşür. Ən çox yağıntı yanvarda düşür ki, buda 162 mm-dir. Ən az yağış iyulda düşür (16 mm).
Xüsusiyyətləri
Suyun təmizliyi və firuzəyi rəng ilə gözəl mənzərəyə əlavə olaraq, cənub-qərb və cənub-şərq sahillərində yerləşən kiçik çimərliklər ərazinin rekreasiya məqsədləri üçün istifadəsinə imkan verir. Salda gölü Burdur ilindən təxminən 60 km qərbdə yerləşir. Türkiyənin ən dərin, ən təmiz, ən yaxşı gölü olaraq bilinən xüsusiyyətləri var. Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 1140 m-dir. Göl suyunun tərkibində maqnezium, soda və gilin olması bəzi dəri xəstəliklərinin müalicəsində faydalı nəticələrə səbəb olur. Mütəxəssislərin araşdırmalarına görə, göl suyu sızanaq üçün yaxşıdır. Gölün arxasındakı meşə örtüyündə kəklik, dovşan, tülkü, çöl donuzu, vəhşi ördəklər yaşayır. Göldə su azalarkən yeddi ağ adanı müşahidə etmək olar.
Fauna və flora
Ağgöz qaraördək və Göydimdik kimiördək növləri Salda gölünün beynəlxalq əhəmiyyətli bataqlıq ərazilərdə olmasını təmin edir. Qara şam meşələri ilə əhatə olunmuş gölün çimərlikləri olduqca əhəmiyyətlidir. Göldə dörd balıq növü (çəki, ot balığı, Salda yosunbalığı, lil balığı), damalı suilanı, göl qurbağası yaşayır. Ot balığı Burdur və Salda yosun balığı isə Salda gölü üçün endemikdir.
Hidroqrafik xüsusiyyətləri
Salda gölü sərt çox yüksək qələvi xüsusiyyətləri olan suya malik bir göldür. Qidalanma vəziyyət indeksinə görə, qida maddələri baxımından oliqotrofik və keyfiyyətsizdir. Azot və fosfat məhsullarının çox aşağı olması və nəticədə çox aşağı bir xlorofil sıxlığının olması buna işarədir.
Salda gölü yerüstü və yeraltı sularla qidalanır. Buxarlanma göldəki suyun səviyyəsinə təsir edir. Sahəsi və səviyyəsi illər ərzində yağıntıdan asılı olaraq dəyişir. Salda (Qarakova) axını, Doğanbaba axını, Köpək axını və Qranlıq axın, Quruçay, Qayadibi axını kimi mövsümi axınlar Salda gölünə tökülür. Son 20 ildə göl səviyyəsində 3-4 metrə çatan aıçalma müşahidə edilir. Hələdə suyunun səviyyəsi azalmaqda davam edir.
Yaşılova ilçəsi gölün şərqində, Salda kəndi cənub-qərbdə, Doğanbaba şimal-qərbdə və Kayadibi şimal-şərqdə yerləşiri. Salda gölü və ətrafı 14 iyun 1989-cu ildə birinci dərəcəli Təbiəti Mühafizə Olunan Bölgə olaraq qeydiyyata alınır. Gölün ətrafı, 12 hektar ərazi ilə birlikdə 2012-ci ildə Salda Gölü Təbiət Parkı elan edilmişdir.
İstinadlar
- Danladi, I. B., & Akçer-Ön, S. (2017). Solar forcing and climate variability during the past millennium as recorded in a high altitude lake: Lake Salda (SW Anatolia). Quaternary International
- "Salda Gölü". Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 13 October 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 29 September 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salda golu turk Salda Golu Turkiyenin Burdur ili ilcesinde ilce merkezinden 4 km mesafede meseli tepeler qayali erazi ve kicik alluvial duzenliklerle ehate olunan bir az duzlu karst golu Golun yerlesdiri bolge axini olmayan qapali bir hovzeye malikdir Sahesi texminen 44 km dir 184 metre qeder derinliyi ile Turkiyenin en derin 3 cu goludur Golde emele gelen hidromaqnezit minerali bioloji minerallasma nin en gozel ve muvafiq numunelerinden biridir Salda goluturk Salda GoluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 1 640 mSahesi 43 70 km Derin yeri 196 mYerlesmesi37 33 sm e 29 41 s u Olke TurkiyeSalda golu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Turkiye Prezidentin 3 mart 2019 cu il tarixli ve 824 nomreli qerari ile Salda golu xususi qorunma sahesi olaraq elan edilir 15 mart 2013 cu il tarixinde resmi qezetde 30715 nomreli elan derc edilir IqlimiSalda golu ve etrafindaki yerlerde Araliq denizi iqlimi ustunluk teskil edir Orta temperatur 15 C dir Avqust ayinda en isti aydir Avqust ayinda temperatur 30 C e qeder yukselir Yanvar ayi en soyuq aydir Orta hesabla temperatur 2 C e dusur En cox yaginti yanvarda dusur ki buda 162 mm dir En az yagis iyulda dusur 16 mm XususiyyetleriSuyun temizliyi ve firuzeyi reng ile gozel menzereye elave olaraq cenub qerb ve cenub serq sahillerinde yerlesen kicik cimerlikler erazinin rekreasiya meqsedleri ucun istifadesine imkan verir Salda golu Burdur ilinden texminen 60 km qerbde yerlesir Turkiyenin en derin en temiz en yaxsi golu olaraq bilinen xususiyyetleri var Deniz seviyyesinden hundurluyu 1140 m dir Gol suyunun terkibinde maqnezium soda ve gilin olmasi bezi deri xesteliklerinin mualicesinde faydali neticelere sebeb olur Mutexessislerin arasdirmalarina gore gol suyu sizanaq ucun yaxsidir Golun arxasindaki mese ortuyunde keklik dovsan tulku col donuzu vehsi ordekler yasayir Golde su azalarken yeddi ag adani musahide etmek olar Fauna ve floraAggoz qaraordek ve Goydimdik kimiordek novleri Salda golunun beynelxalq ehemiyyetli bataqliq erazilerde olmasini temin edir Qara sam meseleri ile ehate olunmus golun cimerlikleri olduqca ehemiyyetlidir Golde dord baliq novu ceki ot baligi Salda yosunbaligi lil baligi damali suilani gol qurbagasi yasayir Ot baligi Burdur ve Salda yosun baligi ise Salda golu ucun endemikdir Hidroqrafik xususiyyetleriSalda golu sert cox yuksek qelevi xususiyyetleri olan suya malik bir goldur Qidalanma veziyyet indeksine gore qida maddeleri baximindan oliqotrofik ve keyfiyyetsizdir Azot ve fosfat mehsullarinin cox asagi olmasi ve neticede cox asagi bir xlorofil sixliginin olmasi buna isaredir Salda golu yerustu ve yeralti sularla qidalanir Buxarlanma goldeki suyun seviyyesine tesir edir Sahesi ve seviyyesi iller erzinde yagintidan asili olaraq deyisir Salda Qarakova axini Doganbaba axini Kopek axini ve Qranliq axin Qurucay Qayadibi axini kimi movsumi axinlar Salda golune tokulur Son 20 ilde gol seviyyesinde 3 4 metre catan aicalma musahide edilir Helede suyunun seviyyesi azalmaqda davam edir Yasilova ilcesi golun serqinde Salda kendi cenub qerbde Doganbaba simal qerbde ve Kayadibi simal serqde yerlesiri Salda golu ve etrafi 14 iyun 1989 cu ilde birinci dereceli Tebieti Muhafize Olunan Bolge olaraq qeydiyyata alinir Golun etrafi 12 hektar erazi ile birlikde 2012 ci ilde Salda Golu Tebiet Parki elan edilmisdir IstinadlarDanladi I B amp Akcer On S 2017 Solar forcing and climate variability during the past millennium as recorded in a high altitude lake Lake Salda SW Anatolia Quaternary International Salda Golu Orman ve Su Isleri Bakanligi 13 October 2018 tarixinde Istifade tarixi 29 September 2018