Salavat rayonu başq Салауат районы Rusiya Federasiyası Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon

Salavat rayonu (başq. Салауат районы) — Rusiya Federasiyası, Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi kəndidir.

Salavat rayonu

Салауат районы


Bayraq^[d]	Gerb

Ölkə

Rusiya

İnzibati mərkəz

Maloyaz^[d]

Tarixi və coğrafiyası

Yaradılıb

31 yanvar 1935

Sahəsi

2.182 km²

Saat qurşağı

Yekaterinburq vaxtı^[d]

Əhalisi

24.273 nəf. (2021)

Rəqəmsal identifikatorlar

Telefon kodu

34777

Poçt indeksi

4524ХХ

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Rayon Başqırdıstanın şimal-şərq hissəsində, Çelyabinsk vilayəti ilə həmsərhə yerlıəşir. Rayonun sahəsi 2182 km²-dir. Ərazinin əsas hövzəsini Yuruzani və Ay çayları təşkil edir. Cənub-şərq hissəsində Uralın qərb yamacının ətəkləri (Suleia, Başqırd İlçikeyevo) uzanır. Karatau silsiləsi şimaldan yüksəlir, Ufa yaylası isə şimal-qərbdə yerləşir. Orta səth hündürlüyü 370 m-dir. Rayonda yerləşən Yangantau dağı, Kuselyarovski hidrogen sulfid bulağı, Korqazak bulağı, Laklinskaya mağarası, İzris mağarası təbii abidələr elan edilmişdir. Boksit (Novoe, Ayskie), əhəng daşı (Mursalimkinskoye, Çebarkulskoye, Yazqi-Yurtovskoe), sement gilləri (Yaqodnoye), qum və çınqıl (Yalan-Kulskoye), aqronom filizləri (Meşçerovskoysk) kimi zəngin ehtiyyatlara sahibdir. Ümumi sahəsi 600 hektar olan kiçik torf bataqlıqları (Meşeqarovskoye, Ak-Şişminskoye, Laqerovskoye və s.) vardır. İqlimi mülayim kontinentaldır.

Qara və tünd boz meşə torpaqlarına sahibdir. Meşələr 63,9 min ha ərazini (ərazinin 31,6%) əhatə edir. Ümumi meşə ehtiyatı təqribən 9 milyon kubmetrdir (o cümlədən ağcaqayın - 4,5 milyon kubmetr, əsməqovaq - 1,8 milyon kubmetr, şam - 1,1 milyon kubmetr, cökə - 0.8 milyon kubmetr). 107,9 min hektar ərazi kənd təsərrüfatı təyinatlıdır. 66,9 min hektar ərazi əkin sahələri, 26,6 min hektar otlaq sahələri və 14.3 min hektar isə biçənəklərdir.

Tarixi

Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi Rəyasət Heyətinin qərarına əsasən kantonlara bölünmə ləğv edildikdə, rayon 20 avqust 1930-cu ildə qurulur.

Əhalisi

Rusiya İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin proqnozuna görə:

2024 - 23,67 min nəfər.

2035 - 22,09 min nəfər.

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıyaalmasına görə: başqırdlar - 66,6 %, tatarlar - 22,4 %, ruslar - 10 %, digər millətlərdən olanlar - 1 %.

Yerli özünü idarəetmə

Nuriman rayonu ərazisinə 16 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 60 yaşayış məntəqəsi daxildir.

Təhsil və mədəniyyət

Rayonda 49 ümumtəhsil məktəbi, o cümlədən 18 orta məktəb, musiqi məktəbi, Maloyazdakı peşə məktəbi, 25 kütləvi kitabxana, 48 klub müəssisəsi, mərkəzi rayon və 4 kənd xəstəxanası və Yanqantau kurortu vardır. "Yuryuzan" və "Salavat torpağında" adlı qəzetlər başqırd və rus dillərində nəşr olunur.

İstinadlar

https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
"Стратегия пространственного развития Российской Федерации на период до 2025 года (проект)" (PDF). 2018-12-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-06-24.
"Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан. Т.5" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-20.

[_f7b6b5ca17500572-1] ttps://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).

[2] "Стратегия пространственного развития Российской Федерации на период до 2025 года (проект)" (PDF). 2018-12-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-06-24.

[ВПН-2010-3] "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан. Т.5" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-20.