Safiyat Əsgərova (1907, Axtı, Dağıstan vilayəti, Rusiya imperiyası – 1955, Moskva) — Dağıstanda ilk kino aktrisası, səssiz film ulduzu olmuşdur.
Safiyat Əsgərova | |
---|---|
Doğum tarixi | 1907 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1955 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | aktrisa |
Bioqrafiyası
Safiyat Əsgərova 1907-ci ildə Dağıstan vilayəti, Samur dairəsi, Axtı kəndində anadan olmuşdur. Safiyatın yaradıcılıq meyllərini uşaqlıqdan izləmək olur. Musiqini, xoreoqrafiyanı, təsviri sənəti çox sevdiyi məlumdur. Safiyat yaradıcı bir ailədə böyümüşdür. Atası Nuxbek Əsgərov Axtın teatrının rəssamı olmuşdur. Qardaşı Dağıstan heykəltəraşlıq sənətinin banisi Xasbulat Əsgər-Sarıcadır. Digər qardaşı Beybulat Əsgərov tamaşaların qurulması ilə məşğul olmuş, dekorasiyanı qurmuşdur. Daha sonra Azərbaycan kinokilm studiyasının rejissoru və direktoru olur. Üçüncü qardaş Aslanbek uzun illər Mosfilm-də operator işləyir. Sarret adlı bacısı da aktrisa olmuşdur. Babası Ələsgər teatr geyimləri tikirdi. 1914-cü ildə Safiyat xalası Sayadla birlikdə "Gənclik" və "İlk Distiller" tamaşalarında qadın rollarını oynayır və bu səbəbdən mühafizəkar ictimai rəyin təzyiqi altında doğma kəndini tərk etmək məcburiyyətində qalır. 1925 -ci ildə Mahaçqalada qardaşı Xasbulatı ziyarət edərkən Safiyat, Qazax yazıçısı Abai Kunanbaevin ssenarisi əsasında "Adatın hökmranlığı altında" film hekayəsini çəkmək niyyətində olan Leninqrad Film Fabrikinin film qrupu ilə görüşür. İlk peşəkar film rolunu əvvəlcədən təyin edən Safiyat üçün görüş taleyüklü olur. Film qrupunun direktoru V. Kasyanov ona filmdə rol oynamağı təklif edir. Safiyat Əsgərovanın bu filmdəki performansı onu çəkiliş üçün Moskvaya dəvət edən rejissor Yuri Tariçdə təəssürat yaradır. Bunun sayəsində parlaq rolu SSRİ və xaricdəki tənqidçilərin böyük diqqətini çəkən "Bir xidmətçinin qanadları" ("İvan Qroznı") filmində yer alır. 1938-ci ildə Safiyat Əsgərova ağır xəstələnır və filmlərə çəkilməyi dayandırır. 1939-cu ildən Yevgeni Vaxtanqov adına Moskva Teatrının rəssamı olaraq çalışır. Səfiyyət Əsgərova 1955 -ci ildə ağır xəstəlikdən dünyasını dəyişir. . Moskvada Vaqankovskoye qəbiristanlığında dəfn edilir. Aktrisa evli olsa da, övladı olmamışdır.
Yaradıcılığı
Safiyat Əsgərova ilk dəfə 1914-cü ildə doğulduğu Axtı kəndinin teatrında səhnəyə çıxır. İlk film rolunu 1925-ci ildə "Adatın hökmranlığı altında" filmində oynayır. Kino kurslarını bitirdikdən sonra Safiyat Əsgərova Mosfilm kinostudiyasında işə başlayır. 1926-cı ildə Yuri Tariçin "Xidmətçinin qanadları" (İvan Qroznı) filmində rol alır və burada Kraliça Mariya Temryukovna rolunu canlandırır. 1927-ci ildə S. Əsgərova "Özbəkfilm" kinostudiyası tərəfindən çəkilən Mixail Averbaxın "Çadra" filmində baş rolu oynayır. 1930-cu ildə Safiyat "Qızıl kol", 1931 -ci ildə "İlk komsomol" filmlərində rol alır. 1934-cü ilin sentyabrında Safiyat Əsgərova Belomorstroy mövzusunda "Məhbuslar" filminə dəvət alır. Safiyat Əsgərova 13 illik yaradıcılığını səssiz kinoya həsr edib. Böyük Vətən müharibəsi illərində əri ilə birlikdə çəkiliş qrupunun bir hissəsi olaraq cəbhənin bir çox sahələrində Qırmızı Ordu əsgərləri qarşısında çıxış etmişdir.
Maraqlı faktlar
Deyilənə görə "Çadra" filminə baxdıqdan sonra 90 min özbək qadını çadrasını atmışdır.
Xatirəsi
9 Aprel 2015-ci il tarixində millətlər evində Böyük Teatrın məşhur balerinası Alla Cəlilova və Dağıstanın ilk kino aktrisası, səssiz kino ulduzu Safiyat Əsgərovaya həsr olunmuş anım gecəsi keçirilir. Tədbir "Dağıstanın məşhur qadınları" layihəsi çərçivəsində keçirilib.
İstinadlar
- "Сафият Аскарова – первая киноактриса Дагестана". 2021-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- "Царица немого кино". old.lib05.ru (rus). 2021-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- "Профессионально-педагогический колледж им. Расула Гамзатова (Буйнакский педагогический колледж) - Классный час "Кино в Дагестане"". bpkgam.ru. 2021-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- "Аскарова Сафият Нухбековна". cinema.mosfilm.ru (rus). 2021-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- . 2012-04-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- "Первый национальный театр Дагестана". 2018-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- "Сафият Аскарова". 2016-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- "Сафият Аскарова — КиноПоиск". www.kinopoisk.ru. 2016-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Safiyat Esgerova 1907 Axti Dagistan vilayeti Rusiya imperiyasi 1955 Moskva Dagistanda ilk kino aktrisasi sessiz film ulduzu olmusdur Safiyat EsgerovaDogum tarixi 1907Dogum yeri Axti Dagistan vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1955Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIFealiyyeti aktrisaBioqrafiyasiSafiyat Esgerova 1907 ci ilde Dagistan vilayeti Samur dairesi Axti kendinde anadan olmusdur Safiyatin yaradiciliq meyllerini usaqliqdan izlemek olur Musiqini xoreoqrafiyani tesviri seneti cox sevdiyi melumdur Safiyat yaradici bir ailede boyumusdur Atasi Nuxbek Esgerov Axtin teatrinin ressami olmusdur Qardasi Dagistan heykelterasliq senetinin banisi Xasbulat Esger Saricadir Diger qardasi Beybulat Esgerov tamasalarin qurulmasi ile mesgul olmus dekorasiyani qurmusdur Daha sonra Azerbaycan kinokilm studiyasinin rejissoru ve direktoru olur Ucuncu qardas Aslanbek uzun iller Mosfilm de operator isleyir Sarret adli bacisi da aktrisa olmusdur Babasi Elesger teatr geyimleri tikirdi 1914 cu ilde Safiyat xalasi Sayadla birlikde Genclik ve Ilk Distiller tamasalarinda qadin rollarini oynayir ve bu sebebden muhafizekar ictimai reyin tezyiqi altinda dogma kendini terk etmek mecburiyyetinde qalir 1925 ci ilde Mahacqalada qardasi Xasbulati ziyaret ederken Safiyat Qazax yazicisi Abai Kunanbaevin ssenarisi esasinda Adatin hokmranligi altinda film hekayesini cekmek niyyetinde olan Leninqrad Film Fabrikinin film qrupu ile gorusur Ilk pesekar film rolunu evvelceden teyin eden Safiyat ucun gorus taleyuklu olur Film qrupunun direktoru V Kasyanov ona filmde rol oynamagi teklif edir Safiyat Esgerovanin bu filmdeki performansi onu cekilis ucun Moskvaya devet eden rejissor Yuri Taricde teessurat yaradir Bunun sayesinde parlaq rolu SSRI ve xaricdeki tenqidcilerin boyuk diqqetini ceken Bir xidmetcinin qanadlari Ivan Qrozni filminde yer alir 1938 ci ilde Safiyat Esgerova agir xestelenir ve filmlere cekilmeyi dayandirir 1939 cu ilden Yevgeni Vaxtanqov adina Moskva Teatrinin ressami olaraq calisir Sefiyyet Esgerova 1955 ci ilde agir xestelikden dunyasini deyisir Moskvada Vaqankovskoye qebiristanliginda defn edilir Aktrisa evli olsa da ovladi olmamisdir YaradiciligiSafiyat Esgerova ilk defe 1914 cu ilde doguldugu Axti kendinin teatrinda sehneye cixir Ilk film rolunu 1925 ci ilde Adatin hokmranligi altinda filminde oynayir Kino kurslarini bitirdikden sonra Safiyat Esgerova Mosfilm kinostudiyasinda ise baslayir 1926 ci ilde Yuri Taricin Xidmetcinin qanadlari Ivan Qrozni filminde rol alir ve burada Kralica Mariya Temryukovna rolunu canlandirir 1927 ci ilde S Esgerova Ozbekfilm kinostudiyasi terefinden cekilen Mixail Averbaxin Cadra filminde bas rolu oynayir 1930 cu ilde Safiyat Qizil kol 1931 ci ilde Ilk komsomol filmlerinde rol alir 1934 cu ilin sentyabrinda Safiyat Esgerova Belomorstroy movzusunda Mehbuslar filmine devet alir Safiyat Esgerova 13 illik yaradiciligini sessiz kinoya hesr edib Boyuk Veten muharibesi illerinde eri ile birlikde cekilis qrupunun bir hissesi olaraq cebhenin bir cox sahelerinde Qirmizi Ordu esgerleri qarsisinda cixis etmisdir Maraqli faktlarDeyilene gore Cadra filmine baxdiqdan sonra 90 min ozbek qadini cadrasini atmisdir Xatiresi9 Aprel 2015 ci il tarixinde milletler evinde Boyuk Teatrin meshur balerinasi Alla Celilova ve Dagistanin ilk kino aktrisasi sessiz kino ulduzu Safiyat Esgerovaya hesr olunmus anim gecesi kecirilir Tedbir Dagistanin meshur qadinlari layihesi cercivesinde kecirilib Istinadlar Safiyat Askarova pervaya kinoaktrisa Dagestana 2021 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 Carica nemogo kino old lib05 ru rus 2021 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 Professionalno pedagogicheskij kolledzh im Rasula Gamzatova Bujnakskij pedagogicheskij kolledzh Klassnyj chas Kino v Dagestane bpkgam ru 2021 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 Askarova Safiyat Nuhbekovna cinema mosfilm ru rus 2021 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 2012 04 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 02 Pervyj nacionalnyj teatr Dagestana 2018 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 02 Safiyat Askarova 2016 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 02 Safiyat Askarova KinoPoisk www kinopoisk ru 2016 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24