Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
SSRİ Baş Prokurorluğu — SSRİ ərazisində qanunların icrasına ali nəzarəti həyata keçirən dövlət ittifaqı orqanı.
SSRİ Baş Prokurorluğu | |
---|---|
| |
Ümumi məlumatlar | |
Ölkə | |
Yaradılma tarixi | 1933 |
Əvvəlki qurum | SSRİ Ali Məhkəməsi Baş Prokurorluğu |
Ləğv edilib | 29 yanvar 1992 |
Sonrakı | Rusiya Federasiyası Baş Prokurorluğu |
Baş qərargah | |
| |
Tabeliyində olan orqan | 15 respublika prokurorluğunun tabeli orqanları |
Tarixi
Sovet Prokurorluğu Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 28 may 1922-ci il tarixli fərmanı ilə qanunlara əməl olunmasına nəzarət və cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparmaq məqsədi ilə yaradılıb.
1923-1933-cü illərdə SSRİ Ali Məhkəməsinin Prokurorluğu fəaliyyət göstərib.
1933-cü il iyunun 20-də SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və Xalq Komissarları Sovetinin qərarı ilə SSRİ Prokurorluğunun yaradılması haqqında qərar qəbul edilib və ona başqa funksiyalarla yanaşı əlavə funksiyalar da həvalə olunub:
- SSRİ-nin və müttəfiq respublikaların ayrı-ayrı idarələrinin, yerli hakimiyyət orqanlarının fərman və sərəncamlarının SSRİ Konstitusiyasına və SSRİ hökumətinin qərarlarına uyğunluğuna nəzarət;
- icraatın istənilən mərhələsində istənilən işə baxılmasını tələb etmək, məhkəmələrin hökmlərindən və qərarlarından yuxarı məhkəmə orqanlarına şikayət etmək və onların icrasını dayandırmaq hüququ ilə ittifaq respublikalarının məhkəmə orqanları tərəfindən qanunların düzgün və vahid tətbiqinə nəzarət etmək;
- SSRİ ərazisində bütün məhkəmə instansiyalarında cinayət təqibinə başlamaq və ittihamı saxlamaq;
- SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının (NKVD) milisin, cinayət axtarış idarəsinin və islah-əmək müəssisələrinin hərəkətlərinin qanuniliyinə və düzgünlüyünə xüsusi əsasnamə əsasında nəzarət etmək;
- ittifaq respublikaları prokurorluqlarının fəaliyyətinə ümumi rəhbərlik.
SSRİ Konstitusiyasının 9-cu fəsli SSRİ Dövlət İdarələri orqanlarının qurulmasının təşkilati prinsiplərini müəyyən etdi və onun vəzifələrini müəyyənləşdirdi.
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 22 iyun 1941-ci il tarixli “Hərbi vəziyyət haqqında” Fərmanına uyğun olaraq, prokurorluq orqanlarının həm hərbi, həm də ərazi prokurorluqlarının işi müharibə şəraitində yenidən quruldu.
1943-cü ilin sentyabrında SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə prokurorluq və müstəntiq işçilərinə sinif rütbələri verildi və onlara hərbi geyim forması təqdim olundu. Eyni zamanda, prokurorların və müstəntiqlərin rütbələrinin hərbi rütbələrə bərabər tutulan müqayisəli dərəcələr tətbiq edildi.
Prokurorluğun fəaliyyətinin mühüm dövlət-siyasi əhəmiyyətini nəzərə alaraq və dövlətdə qanunun aliliyinin təmin edilməsində prokurorluğun nüfuzunu və təsirini artırmaq məqsədi ilə 1946-cı ilin martında SSRİ Ali Sovetinin “SSRİ prokuroruna SSRİ Baş prokuroru adının verilməsi haqqında” SSRİ Qanununu qəbul etdi.
1955-ci ilin mayında SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə “SSRİ-də prokurorluq nəzarəti haqqında Əsasnamə” kimi mühüm qanunvericilik aktı təsdiq edildi. Əsasnamənin 1-ci maddəsi SSRİ Baş Prokuroruna tabeliyində olan bütün nazirliklər və idarələr, habelə SSRİ vətəndaşları tərəfindən qanunların dəqiq icrasına ali nəzarəti həyata keçirmək vəzifəsini qoyulurdu.
1977-ci ildə SSRİ-nin yeni Konstitusiyası qəbul edildikdən sonra SSRİ Prokurorluğu əsasında 1955-ci ildə təsdiq edilmiş SSRİ-də prokurorluq nəzarəti haqqında Əsasnaməni əvəz etməli olan SSRİ Prokurorluğu haqqında Qanunu hazırlamağa başladı. 1979-cu ilin noyabrında qəbul edilmiş “SSRİ Prokurorluğu haqqında” SSRİ Qanununa uyğun olaraq, prokurorluğun əsas fəaliyyət istiqamətlərinə aşağıdakılar daxildir:
İstinadlar
- "История". // Официальный сайт Генеральной прокуратуры РФ. 2008-06-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-09.
- Конституция СССР 1924 года
- Encyclopaedia of Contemporary Russian (2007). Routledge. p. 250. ISBN .
- Unger, Aryeh L. Constitutional Development in the USSR: A Guide to the Soviet Constitutions (ingilis). Methuen. 1981-01-01. 197. ISBN .
- Smorodinskaya. Encyclopedia of Contemporary Russian Culture (ingilis). Routledge. 2013-10-28. 250. ISBN .
- "Закон СССР от 30 ноября 1979 года «О прокуратуре СССР»". // ru:КонсультантПлюс. 2013-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-09.
Xarici keçidlər
- История в лицах
- Бывший помощник Генерального прокурора СССР Александр Звягинцев в интервью "Интерфаксу": "Прокуратура СССР должна была стать межреспубликанским органом прокурорского надзора"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 1 saniye evvel En Merker muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile SSRI Bas Prokurorlugu SSRI erazisinde qanunlarin icrasina ali nezareti heyata keciren dovlet ittifaqi orqani SSRI Bas Prokurorlugurus Generalnaya prokuratura SSSRUmumi melumatlarOlke SSRIYaradilma tarixi 1933Evvelki qurum SSRI Ali Mehkemesi Bas ProkurorluguLegv edilib 29 yanvar 1992Sonraki Rusiya Federasiyasi Bas ProkurorluguBas qerargah MoskvaTabeliyinde olan orqan 15 respublika prokurorlugunun tabeli orqanlariTarixiSovet Prokurorlugu Umumrusiya Merkezi Icraiyye Komitesinin 28 may 1922 ci il tarixli fermani ile qanunlara emel olunmasina nezaret ve cinayetkarliga qarsi mubarize aparmaq meqsedi ile yaradilib 1923 1933 cu illerde SSRI Ali Mehkemesinin Prokurorlugu fealiyyet gosterib 1933 cu il iyunun 20 de SSRI Merkezi Icraiyye Komitesinin ve Xalq Komissarlari Sovetinin qerari ile SSRI Prokurorlugunun yaradilmasi haqqinda qerar qebul edilib ve ona basqa funksiyalarla yanasi elave funksiyalar da hevale olunub SSRI nin ve muttefiq respublikalarin ayri ayri idarelerinin yerli hakimiyyet orqanlarinin ferman ve serencamlarinin SSRI Konstitusiyasina ve SSRI hokumetinin qerarlarina uygunluguna nezaret icraatin istenilen merhelesinde istenilen ise baxilmasini teleb etmek mehkemelerin hokmlerinden ve qerarlarindan yuxari mehkeme orqanlarina sikayet etmek ve onlarin icrasini dayandirmaq huququ ile ittifaq respublikalarinin mehkeme orqanlari terefinden qanunlarin duzgun ve vahid tetbiqine nezaret etmek SSRI erazisinde butun mehkeme instansiyalarinda cinayet teqibine baslamaq ve ittihami saxlamaq SSRI Xalq Daxili Isler Komissarliginin NKVD milisin cinayet axtaris idaresinin ve islah emek muessiselerinin hereketlerinin qanuniliyine ve duzgunluyune xususi esasname esasinda nezaret etmek ittifaq respublikalari prokurorluqlarinin fealiyyetine umumi rehberlik SSRI Konstitusiyasinin 9 cu fesli SSRI Dovlet Idareleri orqanlarinin qurulmasinin teskilati prinsiplerini mueyyen etdi ve onun vezifelerini mueyyenlesdirdi SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin 22 iyun 1941 ci il tarixli Herbi veziyyet haqqinda Fermanina uygun olaraq prokurorluq orqanlarinin hem herbi hem de erazi prokurorluqlarinin isi muharibe seraitinde yeniden quruldu 1943 cu ilin sentyabrinda SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fermani ile prokurorluq ve mustentiq iscilerine sinif rutbeleri verildi ve onlara herbi geyim formasi teqdim olundu Eyni zamanda prokurorlarin ve mustentiqlerin rutbelerinin herbi rutbelere beraber tutulan muqayiseli dereceler tetbiq edildi Prokurorlugun fealiyyetinin muhum dovlet siyasi ehemiyyetini nezere alaraq ve dovletde qanunun aliliyinin temin edilmesinde prokurorlugun nufuzunu ve tesirini artirmaq meqsedi ile 1946 ci ilin martinda SSRI Ali Sovetinin SSRI prokuroruna SSRI Bas prokuroru adinin verilmesi haqqinda SSRI Qanununu qebul etdi 1955 ci ilin mayinda SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fermani ile SSRI de prokurorluq nezareti haqqinda Esasname kimi muhum qanunvericilik akti tesdiq edildi Esasnamenin 1 ci maddesi SSRI Bas Prokuroruna tabeliyinde olan butun nazirlikler ve idareler habele SSRI vetendaslari terefinden qanunlarin deqiq icrasina ali nezareti heyata kecirmek vezifesini qoyulurdu 1977 ci ilde SSRI nin yeni Konstitusiyasi qebul edildikden sonra SSRI Prokurorlugu esasinda 1955 ci ilde tesdiq edilmis SSRI de prokurorluq nezareti haqqinda Esasnameni evez etmeli olan SSRI Prokurorlugu haqqinda Qanunu hazirlamaga basladi 1979 cu ilin noyabrinda qebul edilmis SSRI Prokurorlugu haqqinda SSRI Qanununa uygun olaraq prokurorlugun esas fealiyyet istiqametlerine asagidakilar daxildir Istinadlar Istoriya Oficialnyj sajt Generalnoj prokuratury RF 2008 06 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 09 Konstituciya SSSR 1924 goda Encyclopaedia of Contemporary Russian 2007 Routledge p 250 ISBN 0415320941 Unger Aryeh L Constitutional Development in the USSR A Guide to the Soviet Constitutions ingilis Methuen 1981 01 01 197 ISBN 978 0 416 71680 1 Smorodinskaya Encyclopedia of Contemporary Russian Culture ingilis Routledge 2013 10 28 250 ISBN 978 1 136 78785 0 Zakon SSSR ot 30 noyabrya 1979 goda O prokurature SSSR ru KonsultantPlyus 2013 07 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 09 Xarici kecidlerIstoriya v licah Byvshij pomoshnik Generalnogo prokurora SSSR Aleksandr Zvyagincev v intervyu Interfaksu Prokuratura SSSR dolzhna byla stat mezhrespublikanskim organom prokurorskogo nadzora