Səlibçi dövlətləri və ya xaçlı dövlətlər — Orta Şərqdə 1098-ci ildən 1291-ci ilə qədər mövcud olan dörd Roma-Katolik xristian feodal dövləti. Bu dövlətlər Birinci Səlib yürüşünün latın katolik liderləri tərəfindən fəth və siyasi hiylə vasitəsilə yaradılmışdır. Bu dörd dövlət Edessa qraflığı (1098–1150), Antioxiya knyazlığı (1098–1287), Tripoli qraflığı (1102–1289) ve Yerusəlim krallığı (1099–1291) idi. Yerusəlim krallığı indiki İsrail, Cisiordaniya, Qəzzə zolağını və ətraf bölgələri əhatə edirdi. Digər şimal dövlətləri indiki Suriyanı, Türkiyənin cənub-şərqini və Livanı əhatə edirdi. "Səlibçi dövlətləri" adı yanıltıcı ola bilər, çünki 1130-cu ildən etibarən firəng əhalinin çox az bir hissəsi səlibçi idi.
Xristianlar 1098-ci ildə Suriyadan keçərək silahlı bir şəkildə Yerusəlim (Qüds) şəhərinə səyahət etdi. Səlibçi Bulonlu Boduen dövlət çevrilişi ilə Edessanın yunan pravoslav hökmdarının taxtına çıxmış və Tarantolu Boemund tutulan Antioxiya şəhərində hakim şahzadə olaraq qalmışdır. 1099-cu ildə Yerusəlim şəhəri mühasirədən sonra alınmışdır. Bundan sonra Tripolinin alınması da daxil olmaqla ərazi konsolidasiyası izlənilmişdir. Dövlətlər çiçəklənən dövrlərində müasir Cənubi Türkiyə, Suriya, Livan, İsrail və Fələstinin sahil bölgələrini əhatə edirdi. Edessa 1144-cü ildə bir türk sərkərdəsi tərəfindən fəth edilmiş, lakin digər dövlətlər XIII əsrdə Misirin türk əsilli Məmlük sultanlığı tərəfindən ələ keçirilənə qədər hakimiyyətdə olmuşdur. 1268-ci ildə Antioxiya, 1289-cu ildə Tripoli ələ keçirilmişdir. Yerusəlim krallığının paytaxtı olan Əkka şəhəri 1291-ci ildə itirildikdən sonra yerdə qalan ərazilər sürətlə nəzarətdən çıxmış, bu məğlubiyyətlərdən sağ qalanlar isə Kipr krallığına qaçmışdır.
Həmçinin bax
Mənbə
İstinadlar
Ədəbiyyat
- . The Creation of the Principality of Antioch: 1098-1130. The Boydell Press. 2000. ISBN .
- . The Crusades: The War for the Holy Land. . 2012. ISBN .
- . The First Crusade: A New History. . 2004. ISBN .
- . The Crusader States. . 2012. ISBN .
- Boas, Adrian J. Crusader Archaeology: The Material Culture of the Latin East. Routledge. 1999. ISBN .
- Buck, Andrew D. "Settlement, Identity, and Memory in the Latin East: An Examination of the Term 'Crusader States'". . 135 (573). 2020: 271–302. ISSN 0013-8266.
- Burgtorf, Jochen. Antioch, Principality of // Murray, Alan V. (redaktor). The Crusades: An Encyclopedia. I:A-C. . 2006. 72–79. ISBN .
- Burgtorf, Jochen. The Antiochene war of succession // Boas, Adrian J. (redaktor). The Crusader World. . 2016. 196–211. ISBN .
- The Race for Paradise: An Islamic History of the Crusades. Oxford University Press. 2016 [2014]. ISBN .
- . . . 1997. ISBN .
- Edbury, P. W. "Feudal Obligations in the Latin East". Byzantion. 47. 1977: 328–356. ISSN 2294-6209. JSTOR 44170515.
- . Frankish Rural Settlement in the Latin Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press. 1998. ISBN .
- . The Turks in World History. Oxford University Press. 2005. ISBN .
- France, John. "The Crisis of the First Crusade: from the Defeat of Kerbogah to the Departure from Arqa". Byzantion. 40 (2). 1970: 276–308. ISSN 2294-6209. JSTOR 44171204.
- . The Crusades: Islamic Perspectives. . 1999. ISBN .
- . The Age Of The Crusades-The Near East from the eleventh century to 1517. . 1986. ISBN .
- . Contesting the Crusades. . 2006. ISBN .
- Jacoby, David. The Economic Function of the Crusader States of the Levant: A New Approach // Cavaciocchi, Simonetta (redaktor). Europe's Economic Relations with the Islamic World, 13th-18th centuries. . 2007. 159–191. ISBN .
- Jaspert, Nikolas. The Crusades. Phyllis G. Jestice tərəfindən tərcümə olunub. Routledge. 2006 [2003]. ISBN .
- Jotischky, Andrew. Crusading and the Crusader States. . 2004. ISBN .
- Köhler, Michael A. Alliances and Treaties between Frankish and Muslim Rulers in the Middle East: Cross-Cultural Diplomacy in the Period of the Crusades. Peter M. Holt tərəfindən tərcümə olunub. . 2013. ISBN .
- . Byzantium and the Crusader States 1096-1204. Oxford University Press. 2004 [1993]. ISBN .
- MacEvitt, Christopher. Edessa, County of // Murray, Alan V. (redaktor). The Crusades: An Encyclopedia. II:D-J. ABC-CLIO. 2006. 379–385. ISBN .
- MacEvitt, Christopher. The Crusades and the Christian World of the East: Rough Tolerance. . 2008. ISBN .
- Mayer, Hans Eberhard. "Latins, Muslims, and Greeks in the Latin Kingdom of Jerusalem". . 63 (208). 1978: 175–192. ISSN 0018-2648. JSTOR 24411092.
- Morton, Nicholas. The Crusader States & their Neighbours: A Military History, 1099–1187. Oxford University Press. 2020. ISBN .
- Murray, Alan V; Nicholson, Helen. Jerusalem, (Latin) Kingdom of // Murray, Alan V. (redaktor). The Crusades: An Encyclopedia. II:D-J. ABC-CLIO. 2006. 662–672. ISBN .
- Murray, Alan V. Outremer // Murray, Alan V. (redaktor). The Crusades: An Encyclopedia. III:K-P. ABC-CLIO. 2006. 910–912. ISBN .
- Murray, Alan V. Chapter 4: Franks and Indigenous Communities in Palestine and Syria (1099–1187): A Hierarchical Model of Social Interaction in the Principalities of Outremer // Classen, Albrecht (redaktor). East Meets West in the Middle Ages and Early Modern Times: Transcultural Experiences in the Premodern World. GmbH. 2013. 291–310. ISBN .
- Nicholson, Helen. The Crusades. . 2004. ISBN .
- . The Crusaders' Kingdom. . 1972. ISBN .
- Richard, Jean. Tripoli, County of // Murray, Alan V. (redaktor). The Crusades: An Encyclopedia. IV:R-Z. ABC-CLIO. 2006. 1197–1201. ISBN .
- Riley-Smith, Jonathan. "The Assise sur la Ligece and the Commune of Acre". Traditio. 27. 1971: 179–204. doi:10.1017/S0362152900005316. ISSN 2166-5508. JSTOR 27830920.
- . God's War: A New History of the Crusades. . 2007. ISBN .
- . The Debate on the Crusades, 1099–2010. . 2011. ISBN .
- Tyerman, Christopher. The World of the Crusades. . 2019. ISBN .
Əlavə oxu
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Səlibçi dövlətlər ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selibci dovletleri ve ya xacli dovletler Orta Serqde 1098 ci ilden 1291 ci ile qeder movcud olan dord Roma Katolik xristian feodal dovleti Bu dovletler Birinci Selib yurusunun latin katolik liderleri terefinden feth ve siyasi hiyle vasitesile yaradilmisdir Bu dord dovlet Edessa qrafligi 1098 1150 Antioxiya knyazligi 1098 1287 Tripoli qrafligi 1102 1289 ve Yeruselim kralligi 1099 1291 idi Yeruselim kralligi indiki Israil Cisiordaniya Qezze zolagini ve etraf bolgeleri ehate edirdi Diger simal dovletleri indiki Suriyani Turkiyenin cenub serqini ve Livani ehate edirdi Selibci dovletleri adi yaniltici ola biler cunki 1130 cu ilden etibaren fireng ehalinin cox az bir hissesi selibci idi Selibci dovletler 1135 ci ilde Xristianlar 1098 ci ilde Suriyadan kecerek silahli bir sekilde Yeruselim Quds seherine seyahet etdi Selibci Bulonlu Boduen dovlet cevrilisi ile Edessanin yunan pravoslav hokmdarinin taxtina cixmis ve Tarantolu Boemund tutulan Antioxiya seherinde hakim sahzade olaraq qalmisdir 1099 cu ilde Yeruselim seheri muhasireden sonra alinmisdir Bundan sonra Tripolinin alinmasi da daxil olmaqla erazi konsolidasiyasi izlenilmisdir Dovletler ciceklenen dovrlerinde muasir Cenubi Turkiye Suriya Livan Israil ve Felestinin sahil bolgelerini ehate edirdi Edessa 1144 cu ilde bir turk serkerdesi terefinden feth edilmis lakin diger dovletler XIII esrde Misirin turk esilli Memluk sultanligi terefinden ele kecirilene qeder hakimiyyetde olmusdur 1268 ci ilde Antioxiya 1289 cu ilde Tripoli ele kecirilmisdir Yeruselim kralliginin paytaxti olan Ekka seheri 1291 ci ilde itirildikden sonra yerde qalan eraziler suretle nezaretden cixmis bu meglubiyyetlerden sag qalanlar ise Kipr kralligina qacmisdir Hemcinin baxFrankokratiyaMenbeIstinadlar Edebiyyat The Creation of the Principality of Antioch 1098 1130 The Boydell Press 2000 ISBN 978 0 85115 661 3 The Crusades The War for the Holy Land 2012 ISBN 978 1 84983 688 3 The First Crusade A New History 2004 ISBN 978 0 7432 2083 5 The Crusader States 2012 ISBN 978 0 300 11312 9 Boas Adrian J Crusader Archaeology The Material Culture of the Latin East Routledge 1999 ISBN 978 0 415 17361 2 Buck Andrew D Settlement Identity and Memory in the Latin East An Examination of the Term Crusader States 135 573 2020 271 302 ISSN 0013 8266 Burgtorf Jochen Antioch Principality of Murray Alan V redaktor The Crusades An Encyclopedia I A C 2006 72 79 ISBN 978 1 57607 862 4 Burgtorf Jochen The Antiochene war of succession Boas Adrian J redaktor The Crusader World 2016 196 211 ISBN 978 0 415 82494 1 The Race for Paradise An Islamic History of the Crusades Oxford University Press 2016 2014 ISBN 978 0 19 878799 0 1997 ISBN 978 0 7126 6633 6 Edbury P W Feudal Obligations in the Latin East Byzantion 47 1977 328 356 ISSN 2294 6209 JSTOR 44170515 Frankish Rural Settlement in the Latin Kingdom of Jerusalem Cambridge University Press 1998 ISBN 978 0 5215 2187 1 The Turks in World History Oxford University Press 2005 ISBN 978 0 19 516770 2 France John The Crisis of the First Crusade from the Defeat of Kerbogah to the Departure from Arqa Byzantion 40 2 1970 276 308 ISSN 2294 6209 JSTOR 44171204 The Crusades Islamic Perspectives 1999 ISBN 978 0 7486 0630 6 The Age Of The Crusades The Near East from the eleventh century to 1517 1986 ISBN 978 0 58249 302 5 Contesting the Crusades 2006 ISBN 978 1 4051 1189 8 Jacoby David The Economic Function of the Crusader States of the Levant A New Approach Cavaciocchi Simonetta redaktor Europe s Economic Relations with the Islamic World 13th 18th centuries 2007 159 191 ISBN 978 8 80 072239 1 Jaspert Nikolas The Crusades Phyllis G Jestice terefinden tercume olunub Routledge 2006 2003 ISBN 978 0 415 35968 9 Jotischky Andrew Crusading and the Crusader States 2004 ISBN 978 0 582 41851 6 Kohler Michael A Alliances and Treaties between Frankish and Muslim Rulers in the Middle East Cross Cultural Diplomacy in the Period of the Crusades Peter M Holt terefinden tercume olunub 2013 ISBN 978 90 04 24857 1 Byzantium and the Crusader States 1096 1204 Oxford University Press 2004 1993 ISBN 978 0 19 820407 7 MacEvitt Christopher Edessa County of Murray Alan V redaktor The Crusades An Encyclopedia II D J ABC CLIO 2006 379 385 ISBN 978 1 57607 862 4 MacEvitt Christopher The Crusades and the Christian World of the East Rough Tolerance 2008 ISBN 978 0 8122 2083 4 Mayer Hans Eberhard Latins Muslims and Greeks in the Latin Kingdom of Jerusalem 63 208 1978 175 192 ISSN 0018 2648 JSTOR 24411092 Morton Nicholas The Crusader States amp their Neighbours A Military History 1099 1187 Oxford University Press 2020 ISBN 978 0 19 882454 1 Murray Alan V Nicholson Helen Jerusalem Latin Kingdom of Murray Alan V redaktor The Crusades An Encyclopedia II D J ABC CLIO 2006 662 672 ISBN 978 1 57607 862 4 Murray Alan V Outremer Murray Alan V redaktor The Crusades An Encyclopedia III K P ABC CLIO 2006 910 912 ISBN 978 1 57607 862 4 Murray Alan V Chapter 4 Franks and Indigenous Communities in Palestine and Syria 1099 1187 A Hierarchical Model of Social Interaction in the Principalities of Outremer Classen Albrecht redaktor East Meets West in the Middle Ages and Early Modern Times Transcultural Experiences in the Premodern World GmbH 2013 291 310 ISBN 978 3 11 032878 3 Nicholson Helen The Crusades 2004 ISBN 978 0 313 32685 1 The Crusaders Kingdom 1972 ISBN 978 1 84212 224 2 Richard Jean Tripoli County of Murray Alan V redaktor The Crusades An Encyclopedia IV R Z ABC CLIO 2006 1197 1201 ISBN 978 1 57607 862 4 Riley Smith Jonathan The Assise sur la Ligece and the Commune of Acre Traditio 27 1971 179 204 doi 10 1017 S0362152900005316 ISSN 2166 5508 JSTOR 27830920 God s War A New History of the Crusades 2007 ISBN 978 0 141 90431 3 The Debate on the Crusades 1099 2010 2011 ISBN 978 0 7190 7320 5 Tyerman Christopher The World of the Crusades 2019 ISBN 978 0 300 21739 1 Elave oxu The Crusader States and Their Neighbours 1098 1291 2004 ISBN 978 0 582 36931 3 Riley Smith Jonathan The Feudal Nobility and the Kingdom of Jerusalem 1174 1277 1973 ISBN 978 1 349 15498 2 Xarici kecidlerVikianbarda Selibci dovletler ile elaqeli mediafayllar var