Səhra torpaqları — Avrasiya materikinin daxili rayonlarında, o cümlədən Xəzərin şimalında, Qazaxıstan və Monqolustan respublikalarının ərazisində yayılmışdır. Boz-qonur səhra torpaqları bareal qurşağın ən arid avtomorf torpaqları kimi təqdim olunur. Səhraların hirdomorf torpaqları üçün takırlı və şorlaşmış torpaqlar xarakterikdir.
İqlimi
Səhralar üçün yayın isti, qışın soyuq keçməsi səciyyəvidir. Orta illik temperaturu şimalda +16°C-dən, cənubda +20°-yə qədər dəyişir. Şərq və qərb hissələrdə temperatur demək olar ki, fərqlənmir. +26°-30 °C təşkil edir. Yağıntıların illik miqdarı 100–200 mm-dən çox deyil. Yağıntıların paylanması aylar üçün bərabər deyil: maksimum qış-yaz dövrü düşür.
Bitki örtüyü
Səhraların xarakterik şoran kollar və efemerlerdən ibarətdir. Qumlu səhralar üçün saksaul kollar xüsusilə xarakterikdir. Səhralarda bitkilər biokütləsi orta hesabla 40–50 s\ha təşkil edir. Bitkilər səhralar yaz dövrü inkişaf edir. Quraq dövrdə bitkilərin inkişaf sönür, efemerler quruyaraq məhv olur.
Torpaqəmələgətirən süxurlar
Lössabənzər gillicələr və qədim allüvial mənşəli çöküntülərdir. Xüsusilə bu çöküntülər geniş yayılmışdır. Bədbak-Tala, Çu-İli dağları səthində, Qızılqumda paleozoy düvrün maqmatik və metomorfik süxurlar üstünlük təşkil edir. Bu çöküntülərin qalınlığı 10 metrlərlə ölçülür. Torpaqəmələglmə prosesinə relyefin böyük təsiri vardır. platoların düzənliklərində boz-qonur torpaqlar, aşağı terraslarda ibtidai boz-qonur torpaqlar, dağətəyi rayonlar üçün takırlar xarakterikdir.
İstinadlar
- İ. Ə. Quliyev. Ümumi torpaqşünaslıq və torpaq coğrafiyası. Bakı 2014. 235 s.
Xarici keçidlər
- Səhra torpaqları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sehra torpaqlari Avrasiya materikinin daxili rayonlarinda o cumleden Xezerin simalinda Qazaxistan ve Monqolustan respublikalarinin erazisinde yayilmisdir Boz qonur sehra torpaqlari bareal qursagin en arid avtomorf torpaqlari kimi teqdim olunur Sehralarin hirdomorf torpaqlari ucun takirli ve sorlasmis torpaqlar xarakterikdir IqlimiSehralar ucun yayin isti qisin soyuq kecmesi seciyyevidir Orta illik temperaturu simalda 16 C den cenubda 20 ye qeder deyisir Serq ve qerb hisselerde temperatur demek olar ki ferqlenmir 26 30 C teskil edir Yagintilarin illik miqdari 100 200 mm den cox deyil Yagintilarin paylanmasi aylar ucun beraber deyil maksimum qis yaz dovru dusur Bitki ortuyuSehralarin xarakterik soran kollar ve efemerlerden ibaretdir Qumlu sehralar ucun saksaul kollar xususile xarakterikdir Sehralarda bitkiler biokutlesi orta hesabla 40 50 s ha teskil edir Bitkiler sehralar yaz dovru inkisaf edir Quraq dovrde bitkilerin inkisaf sonur efemerler quruyaraq mehv olur Torpaqemelegetiren suxurlarLossabenzer gilliceler ve qedim alluvial menseli cokuntulerdir Xususile bu cokuntuler genis yayilmisdir Bedbak Tala Cu Ili daglari sethinde Qizilqumda paleozoy duvrun maqmatik ve metomorfik suxurlar ustunluk teskil edir Bu cokuntulerin qalinligi 10 metrlerle olculur Torpaqemeleglme prosesine relyefin boyuk tesiri vardir platolarin duzenliklerinde boz qonur torpaqlar asagi terraslarda ibtidai boz qonur torpaqlar dageteyi rayonlar ucun takirlar xarakterikdir IstinadlarI E Quliyev Umumi torpaqsunasliq ve torpaq cografiyasi Baki 2014 235 s Xarici kecidlerSehra torpaqlari