Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sənədləşdirmə və ya sənəd, audio lent və ya CD kimi rəqəmsal və ya analoq medianı ehtiva edən kağızda saxlanan formatdır. İstifadəçi təlimatları, ağ bülletenlər, onlayn yardım, tez istinad təlimatları sənədlərin nümunəsidir. Sənədlər veb saytlar, proqram məhsulları və digər onlayn tətbiqlər vasitəsilə paylanır.
Termin sənədlərinin ilk istifadəçilərindən olan Pol Otlet və Henri La Fontain, sənədləri işlərinin ilk mərhələlərində "sənədlər haqqında məlumat toplamaq və onları rasional təşkil etmək işi" olaraq xarakterizə etdilər. 1934-cü ildə "Trait-də Sənədləşdirmə" adlı tədqiqatında Otlet əvvəlki tərifinin hədlərini olduqca genişləndirmiş və sənədləri "sənədin müəllif qələmindən çıxdığı andan başlayaraq oxucunun və ya bilik əldə edənin ağlına gələn bir müddətdir" kimi təsvir etmişdir. Sənədlər dörd ümumi qrupda araşdırılır:
- Kitab növü (kitab, broşura, ensiklopediya, jurnal, qəzet, tezis, hesabat və s.)
- Qrafik sənədlər (xəritə, planlar, oymalar, fotoşəkillər, afişalar və s.)
- Kitabları əvəz edən sənədlər (modellər, maketlər, dərs vəsaiti, audiovizual alətlər və s.)
- İnzibati sənədlər (yazışmalar, qeydlər, rəsmi qeydlər, siyahılar və s.)
Sənədlərin məqsədi
Sənədlər alimlərə və tədqiqatçılara müasir elmi və texniki məlumatlar əldə etməyə imkan verir. İnformasiya mənbələrinin artması və texnoloji inkişaflar sənədlərin geniş auditoriyaya yayılmasına səbəb oldu. II Dünya Müharibəsindən sonra alimlərə və tədqiqatçılara daha yaxşı xidmət göstərmək üçün məsuliyyət dairəsini genişləndirərək bir informasiya mərkəzi olaraq quruldu. Bu mərkəzlər ümumiyyətlə kitabxana infrastrukturuna əsaslanır və istifadəçilərinə müəyyən məsələlər barədə xüsusi məlumat verməyən mütəxəssislər tərəfindən nəzarət olunur.
Sənədlərin tarixi
Sənədləşmə 18-ci əsrin sonlarında ortaya çıxdı. Beynəlxalq sənədləşmə sahəsində ilk tədqiqat 1878-ci ildə Fransada aparılmışdır. 1 iyul 1878-ci ildə beynəlxalq biblioqrafiya təşkilatları bir araya gələrək bütün tədqiqatçılara lazımlı və etibarlı məlumat vermək üçün biblioqrafik mənbələr toplamaq qərarına gəldilər. 2 sentyabr 1895-ci ildə Belçikada keçirilən ikinci konfransdan sonra Beynəlxalq Biblioqrafiya İnstitutu yaradıldı. 1937-ci ildə adı Beynəlxalq Sənədlər Federasiyası olaraq dəyişdirildi. FID-in əsas məqsədi sənədləşdirmə və məlumat işlərini beynəlxalq əməkdaşlıq və həmrəylik yolu ilə istiqamətləndirmək və təkmilləşdirməkdir. Bu çərçivədə sənədləşmə ilə maraqlanan təşkilatların işini əlaqələndirmək, üzv təşkilatlar arasında məlumat mübadiləsini təmin etmək, nəşrlər etmək və əlaqəli mövzularda mütəxəssis hazırlığına rəhbərlik etmək vəzifələrindən biridir. Hazırda 90 ölkədən 350 milli, təşkilati və fərdi üzv var.
Türkiyədə sənədləşdirmə
Türkiyə 1956-cı ildə Beynəlxalq Sənədlər Federasiyasına (FID) üzv olmuşdur. Türkiyədə 1967-ci ildə TÜBİTAK adı altında Sənədlər Mərkəzi (TURDOK) qurulmuşdur. 1988-ci ildə Dövlət Arxiv Baş İdarəsinin sənədləşdirmə şöbəsi yaradıldı. Bu qurumun məqsədi, tələb olunan məlumatları və sənədləri daha sağlam bir şəkildə tapmaq, beynəlxalq standartlara uyğun istehsal olunan bütün növ nəşrləri kataloqlaşdırmaq, təsnifləşdirmək, indeksləşdirmək və istifadəyə verməkdir.
Mənbə
- Çakın (2011), Bilgi ve Belge Yönetimine giriş, Ankara: Hacettepe Üniversitesi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Senedlesdirme ve ya sened audio lent ve ya CD kimi reqemsal ve ya analoq mediani ehtiva eden kagizda saxlanan formatdir Istifadeci telimatlari ag bulletenler onlayn yardim tez istinad telimatlari senedlerin numunesidir Senedler veb saytlar proqram mehsullari ve diger onlayn tetbiqler vasitesile paylanir Termin senedlerinin ilk istifadecilerinden olan Pol Otlet ve Henri La Fontain senedleri islerinin ilk merhelelerinde senedler haqqinda melumat toplamaq ve onlari rasional teskil etmek isi olaraq xarakterize etdiler 1934 cu ilde Trait de Senedlesdirme adli tedqiqatinda Otlet evvelki terifinin hedlerini olduqca genislendirmis ve senedleri senedin muellif qeleminden cixdigi andan baslayaraq oxucunun ve ya bilik elde edenin aglina gelen bir muddetdir kimi tesvir etmisdir Senedler dord umumi qrupda arasdirilir Kitab novu kitab brosura ensiklopediya jurnal qezet tezis hesabat ve s Qrafik senedler xerite planlar oymalar fotosekiller afisalar ve s Kitablari evez eden senedler modeller maketler ders vesaiti audiovizual aletler ve s Inzibati senedler yazismalar qeydler resmi qeydler siyahilar ve s Senedlerin meqsediSenedler alimlere ve tedqiqatcilara muasir elmi ve texniki melumatlar elde etmeye imkan verir Informasiya menbelerinin artmasi ve texnoloji inkisaflar senedlerin genis auditoriyaya yayilmasina sebeb oldu II Dunya Muharibesinden sonra alimlere ve tedqiqatcilara daha yaxsi xidmet gostermek ucun mesuliyyet dairesini genislendirerek bir informasiya merkezi olaraq quruldu Bu merkezler umumiyyetle kitabxana infrastrukturuna esaslanir ve istifadecilerine mueyyen meseleler barede xususi melumat vermeyen mutexessisler terefinden nezaret olunur Senedlerin tarixiSenedlesme 18 ci esrin sonlarinda ortaya cixdi Beynelxalq senedlesme sahesinde ilk tedqiqat 1878 ci ilde Fransada aparilmisdir 1 iyul 1878 ci ilde beynelxalq biblioqrafiya teskilatlari bir araya gelerek butun tedqiqatcilara lazimli ve etibarli melumat vermek ucun biblioqrafik menbeler toplamaq qerarina geldiler 2 sentyabr 1895 ci ilde Belcikada kecirilen ikinci konfransdan sonra Beynelxalq Biblioqrafiya Institutu yaradildi 1937 ci ilde adi Beynelxalq Senedler Federasiyasi olaraq deyisdirildi FID in esas meqsedi senedlesdirme ve melumat islerini beynelxalq emekdasliq ve hemreylik yolu ile istiqametlendirmek ve tekmillesdirmekdir Bu cercivede senedlesme ile maraqlanan teskilatlarin isini elaqelendirmek uzv teskilatlar arasinda melumat mubadilesini temin etmek nesrler etmek ve elaqeli movzularda mutexessis hazirligina rehberlik etmek vezifelerinden biridir Hazirda 90 olkeden 350 milli teskilati ve ferdi uzv var Turkiyede senedlesdirmeTurkiye 1956 ci ilde Beynelxalq Senedler Federasiyasina FID uzv olmusdur Turkiyede 1967 ci ilde TUBITAK adi altinda Senedler Merkezi TURDOK qurulmusdur 1988 ci ilde Dovlet Arxiv Bas Idaresinin senedlesdirme sobesi yaradildi Bu qurumun meqsedi teleb olunan melumatlari ve senedleri daha saglam bir sekilde tapmaq beynelxalq standartlara uygun istehsal olunan butun nov nesrleri kataloqlasdirmaq tesniflesdirmek indekslesdirmek ve istifadeye vermekdir MenbeCakin 2011 Bilgi ve Belge Yonetimine giris Ankara Hacettepe Universitesi