Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rəşid Qarabəy oğlu Məmmədbəyov (28 fevral 1927, Şağan, Bakı qəzası – 4 dekabr 1970, Bakı) — Azərbaycan və SSRİ güləşçisi, 57 kq çəki dərəcəsində çıxış etmişdir. SSRİ Əməkdar İdman Ustası(1952). SSRİ çempionatlarının 5 qat gümüş mükafatçısı. 1952-ci il Yay Olimpiya oyunlarının gümüş mükafatçısı, Olimpiya medalı qazanmış ilk azərbaycanlı.
| Rəşid Məmmədbəyov | |
|---|---|
| Rəşid Qarabəy oğlu Məmmədbəyov | |
 Rəşid Məmmədbəyov (ayaq üstə) və Layoş Bençe (Macarıstan) 1952-ci ilin Olimpiya oyunlarında | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Şağan, Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR |
| Vəfat tarixi | (43 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | güləşçi |
Həyatı
Azərbaycanın və SSR-nin güləşçisi, 57 kq çəkidə SSR-ni təmsil edən, SSRİ əməkdar idman ustası, 1952-ci ilin olimpia oyunlarının gümüş medalçısı, Azərbaycan idmançılarının arasında ilk olimpia mükafatı qazanmış, SSRİ-nin 5 qat gümüş medalçısı, İskra idman cəmiyyətinin üzvü Rəşid Qarabəy oğlu Məmmədbəyov 28 fevral 1927-ci ildə Bakının Şağan kəndində anadan olub. O, keçmiş Kirov adını daşıyan Azərbaycan Dövlət İdman İnstitutunu bitirib. Onun məşqçisi Azərbaycanda ilk güləş üzrə SSRi məşqçisi adını qazanmış Rza Baxşəliyev idi. Onun ən sevimli şagirdi Rəşid Məmmədbəyov sayılırdı.
1947-ci ildə Məmmədbəyov Taplində keçirilən SSRİ çempionluğunda iştirak etmişdi. Qalib gələrək ikinci yerə layiq görüldü. 2 ildən sonra doğma şəhərində keçirilən Ölkə çempionatında yenə 2ci yeri qazanır. Amma onun dostu, bir erdə məşq etdikləri Musa Babayev isə SSRİ çempionu olaraq Budapeştə getdi. Və orda beynəlxalq tələbələr yarışında da qızıl medal qazanaraq vətənə qayıtdı. Rəşid Məmmədbəyov dostunu hava limanında qarşılayaraq onu qələbə ilə təbrik etdi.
1952-ci ildə Helsinkidə keçirilən Olimpiada oyunlarına qoşularaq SSRİ-ni təmsil etdi. Orda O, gümüş medal qazanaraq Azərbaycanda ilk olimpiada oyunlarında mükafat qazanmış idmançı oldu.
Daha sonralar “İskra” cəmiyyətinin üzvü olandan sonra 3 dəfə 1953, 1954 və 1956-ci illərdə gümüş medal qazanaraq 2ci yeri tutmuşdu.
Rəşid Məmmədbəyov sərbəsr güləşi Azərbaycanda ilk yayanlardan biri olub. Bununla bərabər o həmçinin yunan-roma güləşlərində iştirak etmişdi. Və 1948 cı ildə yunan-roma güləşi üzrə Azərbaycanda ilk master oldu. Məmmədbəyov 4 dekabr 1970-ildə 43 yaşında həyatını dəyişdi.
Xatirə turniri
2009 və 2010 ildə Rəşid Məmmədbəyovun xatirəsinə yeniyetmə (1994-1996-cı il təvəllüdlü) sərbəst və yunan-Roma güləşçiləri arasında Respublika turniri təşkil olunub.
1952 Olimpiya Oyunları
Azərbaycan idmançıları digər idmançılarla birgə Olimpia oyunlarına 1952-ci ildən SSRİ-ni təmsil edərək qoşulmağa başladılar. Sərbəst güləş üzrə oyunlar 20-23 iyul Messuxolli sərgi salonunda keçirilirdi.
57kq çəki ilə yarışan Məmmədbəyov iyulun 20-ində birinci dəfə İranın 1951-ci ildə Bürünc dünya çempionluğunun medalçısı ilə yarışaraq 32-ci saniyədə artıq açıq aydın qələbə qazandı. Ikinci raund İyulun 21-də keçirildi. Bu yarışda İsveçrəli döyüşçü zədəli olduğundan xalıya çıxmadı və Məmmədbəyov şərti qələbə qazandı. 22 iyul-da Amerikanı təmsil edən Bill Bordersomla 3cü turda yarışan Məmmədbəyov 10-cu dəqiqə, 40-ci saniyədə təmiz qələbə ilə qalib gəldi. 3cü turdan sonra Məmmədbəyov yeganə cərimə xalı olmayan iştirakçı idi. Elə həmin gün yenidən Macarıstandan olan Layoş Bense ilə 4cü raunda çıxdı. Görüş hakimlərin qərarı ilə 2:1 hesabı ilə bitdi. Amma Bencenin hesabında 5 cərimə xalı olduğundan onu yarışmadan ayırdılar. 23 iyul 5-ci raundda Məmmədbəyov hind döyüşçüsünü 3:0 hesabla qalib gəldi. Final görüşündə isə yaponiyalı Şohaçi İşiiyə 3:0 məğlub olaraq Olimpiada oyununun gümüş medalçısı olur.
Olimpia oyunlarından sonra verilən şərhlərin birində Rəşid Məmmədbəyovun da adı çəkilmişdir. İranlı döyüşçü oyun başlıyar başlamaz, hakim hələ yenicə oyunun başlanğıcını təqdim etməyə başlamışdır ki, artıq oyun sona yetdi. 32-ci saniyədə Məmmədbəyov qalib gəldi.
Hər il Azərbaycanın ilk olimpiya qalibi olan Rəşid Məmmədbəyovun xatirəsinə gənclər üçün güləş üzrə turnir keçirilir. İlk turnir 2009-cu ilin noyabr ayında Bakının Abu Arena idman kompleksində keçirildi. 2010-cu ilin noyabr ayının 5-dən 10a kimi Sərhədçilər kompleksində keçirilən ikinci turnir də baş tutdu.
Mənbələr
- . 2010-10-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-22.
 | İdmançı ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Resid Qarabey oglu Memmedbeyov 28 fevral 1927 Sagan Baki qezasi 4 dekabr 1970 Baki Azerbaycan ve SSRI gulescisi 57 kq ceki derecesinde cixis etmisdir SSRI Emekdar Idman Ustasi 1952 SSRI cempionatlarinin 5 qat gumus mukafatcisi 1952 ci il Yay Olimpiya oyunlarinin gumus mukafatcisi Olimpiya medali qazanmis ilk azerbaycanli Resid MemmedbeyovResid Qarabey oglu MemmedbeyovResid Memmedbeyov ayaq uste ve Layos Bence Macaristan 1952 ci ilin Olimpiya oyunlarindaDogum tarixi 28 fevral 1927Dogum yeri Sagan Baki Azerbaycan SSR ZSFSRVefat tarixi 4 dekabr 1970 43 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti gulesciHeyatiAzerbaycanin ve SSR nin gulescisi 57 kq cekide SSR ni temsil eden SSRI emekdar idman ustasi 1952 ci ilin olimpia oyunlarinin gumus medalcisi Azerbaycan idmancilarinin arasinda ilk olimpia mukafati qazanmis SSRI nin 5 qat gumus medalcisi Iskra idman cemiyyetinin uzvu Resid Qarabey oglu Memmedbeyov 28 fevral 1927 ci ilde Bakinin Sagan kendinde anadan olub O kecmis Kirov adini dasiyan Azerbaycan Dovlet Idman Institutunu bitirib Onun mesqcisi Azerbaycanda ilk gules uzre SSRi mesqcisi adini qazanmis Rza Baxseliyev idi Onun en sevimli sagirdi Resid Memmedbeyov sayilirdi 1947 ci ilde Memmedbeyov Taplinde kecirilen SSRI cempionlugunda istirak etmisdi Qalib gelerek ikinci yere layiq goruldu 2 ilden sonra dogma seherinde kecirilen Olke cempionatinda yene 2ci yeri qazanir Amma onun dostu bir erde mesq etdikleri Musa Babayev ise SSRI cempionu olaraq Budapeste getdi Ve orda beynelxalq telebeler yarisinda da qizil medal qazanaraq vetene qayitdi Resid Memmedbeyov dostunu hava limaninda qarsilayaraq onu qelebe ile tebrik etdi 1952 ci ilde Helsinkide kecirilen Olimpiada oyunlarina qosularaq SSRI ni temsil etdi Orda O gumus medal qazanaraq Azerbaycanda ilk olimpiada oyunlarinda mukafat qazanmis idmanci oldu Daha sonralar Iskra cemiyyetinin uzvu olandan sonra 3 defe 1953 1954 ve 1956 ci illerde gumus medal qazanaraq 2ci yeri tutmusdu Resid Memmedbeyov serbesr gulesi Azerbaycanda ilk yayanlardan biri olub Bununla beraber o hemcinin yunan roma guleslerinde istirak etmisdi Ve 1948 ci ilde yunan roma gulesi uzre Azerbaycanda ilk master oldu Memmedbeyov 4 dekabr 1970 ilde 43 yasinda heyatini deyisdi Xatire turniri2009 ve 2010 ilde Resid Memmedbeyovun xatiresine yeniyetme 1994 1996 ci il tevelludlu serbest ve yunan Roma gulescileri arasinda Respublika turniri teskil olunub 1952 Olimpiya OyunlariAzerbaycan idmancilari diger idmancilarla birge Olimpia oyunlarina 1952 ci ilden SSRI ni temsil ederek qosulmaga basladilar Serbest gules uzre oyunlar 20 23 iyul Messuxolli sergi salonunda kecirilirdi 57kq ceki ile yarisan Memmedbeyov iyulun 20 inde birinci defe Iranin 1951 ci ilde Burunc dunya cempionlugunun medalcisi ile yarisaraq 32 ci saniyede artiq aciq aydin qelebe qazandi Ikinci raund Iyulun 21 de kecirildi Bu yarisda Isvecreli doyuscu zedeli oldugundan xaliya cixmadi ve Memmedbeyov serti qelebe qazandi 22 iyul da Amerikani temsil eden Bill Bordersomla 3cu turda yarisan Memmedbeyov 10 cu deqiqe 40 ci saniyede temiz qelebe ile qalib geldi 3cu turdan sonra Memmedbeyov yegane cerime xali olmayan istirakci idi Ele hemin gun yeniden Macaristandan olan Layos Bense ile 4cu raunda cixdi Gorus hakimlerin qerari ile 2 1 hesabi ile bitdi Amma Bencenin hesabinda 5 cerime xali oldugundan onu yarismadan ayirdilar 23 iyul 5 ci raundda Memmedbeyov hind doyuscusunu 3 0 hesabla qalib geldi Final gorusunde ise yaponiyali Sohaci Isiiye 3 0 meglub olaraq Olimpiada oyununun gumus medalcisi olur Olimpia oyunlarindan sonra verilen serhlerin birinde Resid Memmedbeyovun da adi cekilmisdir Iranli doyuscu oyun basliyar baslamaz hakim hele yenice oyunun baslangicini teqdim etmeye baslamisdir ki artiq oyun sona yetdi 32 ci saniyede Memmedbeyov qalib geldi Her il Azerbaycanin ilk olimpiya qalibi olan Resid Memmedbeyovun xatiresine gencler ucun gules uzre turnir kecirilir Ilk turnir 2009 cu ilin noyabr ayinda Bakinin Abu Arena idman kompleksinde kecirildi 2010 cu ilin noyabr ayinin 5 den 10a kimi Serhedciler kompleksinde kecirilen ikinci turnir de bas tutdu Menbeler 2010 10 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 09 22 Idmanci ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin