Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rus torpaqlarının birləşdirilməsi — XIV əsrdən başlayan parçalanmış rus knyazlıqlarının yeni siyasi mərkəzlər ətrafında birləşməsi prosesi. Bəzi knyazlıqların digərləri tərəfindən mənimsənilməsi müxtəlif formalarda - miras yolu ilə, satın alma yolu ilə, Ordada alınan yarlıq əsasında və fəth yolu ilə həyata keçirilirdi.
Birləşmə prosesləri XII-XIII əsrlərdə, müstəqil knyazlıqların yaranmasından az sonra başlamış, lakin monqol istilası (1237-1241) ilə dayanmışdır.
Şimal-Şərqi Rusiyada bu prosesə Tver knyazlığı və digər qonşu knyazlıqlarla sərt rəqabətdə qalib gələn və mərkəzləşdirilmiş Rusiya dövlətinin əsasına çevrilən Böyük Moskva knyazlığı rəhbərlik edirdi. Qərbi Rusiyada rus torpaqlarının toplanması Böyük Litva knyazlığı tərəfindən həyata keçirilirdi. Daha kiçik miqyasda, digər böyük knyazlıqlar da qonşuları hesabına öz mülklərini genişləndirməklə məşğul idilər: , , Bryansk, Tver, lakin onların hamısı sonda müstəqilliklərini itirərək Moskva və ya Litva böyük knyazlıqlarının bir hissəsi oldular. Onların arasında XIV / XV əsrlərin sonlarında ümumi bir sərhəd yarandı.
Monqollaraqədərki dövr
XIII əsrin əvvəllərində Rus dövləti onlarla knyazlıqdan və ya salnamə terminologiyasına görə "torpaqlardan" ibarət idi ki, onların əksəriyyətində daha kiçik əlavə knyazlıqların intensiv formalaşması prosesi gedirdi. Eyni zamanda, torpaqların özləri hələ də ərazi sabitliyini qoruyurdular və onların arasında bir neçə potensial birləşmə mərkəzləri yetişməkdə idi.
Kiyev şəhəri Rusun nominal paytaxtı olmağa davam etdi. Kiyev knyazlığı knyazlıq ailəsinin ümumi mülkiyyəti hesab olunurdu və Rurikoviçin bütün əsas qolları orada stollar ("priçastie") almaq hüququna malik idi. Oxşar vəziyyət Novqorod üçün xarakterik idi. Onun da öz sülaləsi yox idi və müxtəlif ölkələrdən olan şahzadələri yanına dəvət etməklə yanaşı, onların hüquqlarını ciddi şəkildə məhdudlaşdırırdı. Bir neçə "ümumrusiya" masasının olması vacib birləşdirici amil rolunu oynadı, çünki onlar üçün mübarizə bütün Rus torpaqlarının maraqlarının bir-birinə qarışmasına səbəb oldu.
Kiyev taxtını ən çox Smolensk nümayəndələri Rostislaviçi və Çerniqov Olqoviçi tuturdu. Eyni zamanda, xəttin böyük nümayəndəsi, müvafiq olaraq, Smolensk və ya Çerniqovu ikinciliyə buraxaraq Kiyevə köçdü. Onlar vaxtaşırı Novqorod, Qaliç və Pereyaslavla da sahib olurdular, lakin bu, yeni dövlət formalarının formalaşması ilə nəticələnmirdi. XII əsrin ortalarından (İzyaslav Mstislaviçin hakimiyyəti dövründən sonra) Kiyev knyazlığı daha geniş siyasət yürüdən knyazların ümumrusiya təsiri üçün dayaq olmaqdan çıxdı.
Ədəbiyyat
- Горский А. А. Русские земли в XIII—XIV вв.: пути политического развития. — М.,1996.
- Горский А. А. От земель к великим княжениям: «примыслы» русских князей второй половины XIII — XV в. — М., 2010.
- Горский А. А. Московские «примыслы» конца XIII – XV в. вне Северо-Восточной Руси // Средневековая Русь. — М., 2004. — Вып. 5.
- Кучкин В. А. Формирование государственной территории Северо-Восточной Руси в X—XIV вв.. — М., 1984.
- Темушев В. Н. Территория и границы Московского княжества в конце XIII — первой половине XIV в.: дис. … канд. ист. наук. — Минск, 2002.
- Черепнин Л. В. Образование Русского централизованного государства в XIV—XV веках. — М.,1960.
- Шабульдо Ф. М. Земли Юго-Западной Руси в составе Великого княжества Литовского. — Киев, 1987.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rus torpaqlarinin birlesdirilmesi XIV esrden baslayan parcalanmis rus knyazliqlarinin yeni siyasi merkezler etrafinda birlesmesi prosesi Bezi knyazliqlarin digerleri terefinden menimsenilmesi muxtelif formalarda miras yolu ile satin alma yolu ile Ordada alinan yarliq esasinda ve feth yolu ile heyata kecirilirdi Birlesme prosesleri XII XIII esrlerde musteqil knyazliqlarin yaranmasindan az sonra baslamis lakin monqol istilasi 1237 1241 ile dayanmisdir Simal Serqi Rusiyada bu prosese Tver knyazligi ve diger qonsu knyazliqlarla sert reqabetde qalib gelen ve merkezlesdirilmis Rusiya dovletinin esasina cevrilen Boyuk Moskva knyazligi rehberlik edirdi Qerbi Rusiyada rus torpaqlarinin toplanmasi Boyuk Litva knyazligi terefinden heyata kecirilirdi Daha kicik miqyasda diger boyuk knyazliqlar da qonsulari hesabina oz mulklerini genislendirmekle mesgul idiler Bryansk Tver lakin onlarin hamisi sonda musteqilliklerini itirerek Moskva ve ya Litva boyuk knyazliqlarinin bir hissesi oldular Onlarin arasinda XIV XV esrlerin sonlarinda umumi bir serhed yarandi Monqollaraqederki dovrXIII esrin evvellerinde Rus dovleti onlarla knyazliqdan ve ya salname terminologiyasina gore torpaqlardan ibaret idi ki onlarin ekseriyyetinde daha kicik elave knyazliqlarin intensiv formalasmasi prosesi gedirdi Eyni zamanda torpaqlarin ozleri hele de erazi sabitliyini qoruyurdular ve onlarin arasinda bir nece potensial birlesme merkezleri yetismekde idi Kiyev seheri Rusun nominal paytaxti olmaga davam etdi Kiyev knyazligi knyazliq ailesinin umumi mulkiyyeti hesab olunurdu ve Rurikovicin butun esas qollari orada stollar pricastie almaq huququna malik idi Oxsar veziyyet Novqorod ucun xarakterik idi Onun da oz sulalesi yox idi ve muxtelif olkelerden olan sahzadeleri yanina devet etmekle yanasi onlarin huquqlarini ciddi sekilde mehdudlasdirirdi Bir nece umumrusiya masasinin olmasi vacib birlesdirici amil rolunu oynadi cunki onlar ucun mubarize butun Rus torpaqlarinin maraqlarinin bir birine qarismasina sebeb oldu Kiyev taxtini en cox Smolensk numayendeleri Rostislavici ve Cerniqov Olqovici tuturdu Eyni zamanda xettin boyuk numayendesi muvafiq olaraq Smolensk ve ya Cerniqovu ikinciliye buraxaraq Kiyeve kocdu Onlar vaxtasiri Novqorod Qalic ve Pereyaslavla da sahib olurdular lakin bu yeni dovlet formalarinin formalasmasi ile neticelenmirdi XII esrin ortalarindan Izyaslav Mstislavicin hakimiyyeti dovrunden sonra Kiyev knyazligi daha genis siyaset yuruden knyazlarin umumrusiya tesiri ucun dayaq olmaqdan cixdi EdebiyyatGorskij A A Russkie zemli v XIII XIV vv puti politicheskogo razvitiya M 1996 Gorskij A A Ot zemel k velikim knyazheniyam primysly russkih knyazej vtoroj poloviny XIII XV v M 2010 Gorskij A A Moskovskie primysly konca XIII XV v vne Severo Vostochnoj Rusi Srednevekovaya Rus M 2004 Vyp 5 Kuchkin V A Formirovanie gosudarstvennoj territorii Severo Vostochnoj Rusi v X XIV vv M 1984 Temushev V N Territoriya i granicy Moskovskogo knyazhestva v konce XIII pervoj polovine XIV v dis kand ist nauk Minsk 2002 Cherepnin L V Obrazovanie Russkogo centralizovannogo gosudarstva v XIV XV vekah M 1960 Shabuldo F M Zemli Yugo Zapadnoj Rusi v sostave Velikogo knyazhestva Litovskogo Kiev 1987