Reyx Təhlükəsizliyinin Baş İdarəsi (almanca: Reichssicherheitshauptamt və ya RSHA) — SS təşkilatının da rəhbəri olmuş Henrix Himmler tərəfindən idarə olunan orqan. Təşkilatın əsas vəzifəsi ölkənin daxilində və xaricində yerləşən "Reyxin bütün düşmənləri" ilə mübarizə aparmaqdan ibarət olmuşdur. Tərkibində Gestapo (Gizli polis), (Cinayət polisi), Polis təşkilatı kimi böyük polis təşkilatlarını birləşdirir və onların işlərinə nəzarət edirdi. Yəhudilərə qarşı Holokost soyqırımının törədilməsində yaxından iştirak etmiş təşkilatdır.
Reyx Təhlükəsizliyinin Baş İdarəsi | |
---|---|
| |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Ölkə | Üçüncü Reyx |
Yaradılma tarixi | 27 sentyabr 1939 |
Əvvəlki qurum | Sicherheitspolizei, Təhlükəsizlik xidməti (SD) |
Ləğv edilib | 8 may 1945 |
Tabelik | SS |
Ştat sayı | 50,648 (1944 fevral) |
Baş qərargah | |
Rəhbərlik | |
Rəhbər | Henrix Himmler (1939-1945) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
RSHA və ya Reichssicherheitshauptamt (Reyx Təhlükəsizlik Baş İdarəsi) Nasist Almaniyasının ölkə daxilində və xaricindəki polis və təhlükəsizlik işləri idarəsi idi. Buraya Gestapo, Kripo (Cinayət Polis), Təhlükəsizlik Xidməti və ya SD kimi böyük polis təşkilatları da daxildir və onların işlərinə nəzarət edirdi. Bu idarədə Nasist həbs düşərgələrinin planlaşdırma, layihə və idarəetmə işləri aparılırdı.
İki əsas təşkilatdan ibarətdir. Bunlar Gestapo və Sicherheitspolizeidir ki, ona da Ordnungspolizei və Sicherheitsdienst (SD) daxildir. RSHA-nın ilk prezidenti SS-Obergruppenführeri Reinhard Heydrich idi. Heydrich 1942-ci ildə bir sui-qəsddən sonra öldü və onun yerinə SS-Obergruppenführeri Ernst Kaltenbrunner gəldi.
Təşkilat
Britaniyalı müəllif Gerald Reitlingerin məlumatına görə, RSHA yüksək bürokratiya ilə idarə olunurdu və ən azı yüzə yaxın alt-bölmələrdən ibarət idi.
Təşkilat sadələşdirilmiş formada aşağıdakı yeddi hissəyə bölünmüşdü:
- Amt I: "İdarəetmə və Hüquq" bölməsi. Verner Best tərəfindən idarə olunurdu. 1944-cü ilin aprelində Erix Ehrlinger bu vəzifədə rəhbər təyin olunmuşdur.
- Amt II: "İdeoloji istintaq" bölməsi. Franz Ziks bu bölməyə rəhbərlik edirdi.
- Amt III: "Alman həyatının sahələri" bölməsi.. SS-Gruppenführer Otto Ohlendorf tərəfindən idarə olunurdu. O, həmçinin Almaniyanın daxilində informasiya toplamaq vəzifəsi daşıyırdı.
- Amt IV: "Rəqibin üstələnməsi" bölməsi. SS-Gruppenführer Henrix Müller bu bölməyə rəhbərlik edirdi. Holokostun əsas icraçılarından biri olan Adolf Eyxman Amt IV-ün alt bölməsi olan Referat IV B4-ə rəhbərlik edirdi.
- Amt V: "Cinayətlərin qarşısının alınması" və ya digər adı ilə Kriminalpolizei (Kripo) bölməsi. SS-Gruppenführer Artur Nebe tərəfindən idarə olunurdu. Bu bölmə siyasi olmayan cinayətlərlə əlaqədar fəaliyyət göstərirdi.
- Amt VI: "Xarici Kəşfiyyat Xidməti" bölməsi. Bu bölməyə SS-Brigadeführer Haynz Yost başçılıq edirdi.
- Amt VII: "İdeoloji Tədqiqat və Dəyərləndirmə" bölməsi. Amt II bölməsinə də rəhbərlik edən SS-Brigadeführer Franz Ziks tərəfindən idarə olunurdu. Bu bölmə ideoloji məsələlərə cavabdeh idi.
Həmçinin bax
- [[Ikinci Rahil]
- Gestapo
- SS
- Henrix Himmler
Xarici keçidlər
- Wiesenthal Centre – Reichssicherheitshauptamt
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reyx Tehlukesizliyinin Bas Idaresi almanca Reichssicherheitshauptamt ve ya RSHA SS teskilatinin da rehberi olmus Henrix Himmler terefinden idare olunan orqan Teskilatin esas vezifesi olkenin daxilinde ve xaricinde yerlesen Reyxin butun dusmenleri ile mubarize aparmaqdan ibaret olmusdur Terkibinde Gestapo Gizli polis Cinayet polisi Polis teskilati kimi boyuk polis teskilatlarini birlesdirir ve onlarin islerine nezaret edirdi Yehudilere qarsi Holokost soyqiriminin toredilmesinde yaxindan istirak etmis teskilatdir Reyx Tehlukesizliyinin Bas IdaresiReichssicherheitshauptamt RSHA SS bayragi RSHA SS teskilatinin esas idaresi idi Umumi melumatlarOlke Ucuncu ReyxYaradilma tarixi 27 sentyabr 1939Evvelki qurum Sicherheitspolizei Tehlukesizlik xidmeti SD Legv edilib 8 may 1945Tabelik SSStat sayi 50 648 1944 fevral Bas qerargah BerlinRehberlikRehber Henrix Himmler 1939 1945 Vikianbarda elaqeli mediafayllar RSHA ve ya Reichssicherheitshauptamt Reyx Tehlukesizlik Bas Idaresi Nasist Almaniyasinin olke daxilinde ve xaricindeki polis ve tehlukesizlik isleri idaresi idi Buraya Gestapo Kripo Cinayet Polis Tehlukesizlik Xidmeti ve ya SD kimi boyuk polis teskilatlari da daxildir ve onlarin islerine nezaret edirdi Bu idarede Nasist hebs dusergelerinin planlasdirma layihe ve idareetme isleri aparilirdi Iki esas teskilatdan ibaretdir Bunlar Gestapo ve Sicherheitspolizeidir ki ona da Ordnungspolizei ve Sicherheitsdienst SD daxildir RSHA nin ilk prezidenti SS Obergruppenfuhreri Reinhard Heydrich idi Heydrich 1942 ci ilde bir sui qesdden sonra oldu ve onun yerine SS Obergruppenfuhreri Ernst Kaltenbrunner geldi TeskilatBritaniyali muellif Gerald Reitlingerin melumatina gore RSHA yuksek burokratiya ile idare olunurdu ve en azi yuze yaxin alt bolmelerden ibaret idi Teskilat sadelesdirilmis formada asagidaki yeddi hisseye bolunmusdu Amt I Idareetme ve Huquq bolmesi Verner Best terefinden idare olunurdu 1944 cu ilin aprelinde Erix Ehrlinger bu vezifede rehber teyin olunmusdur Amt II Ideoloji istintaq bolmesi Franz Ziks bu bolmeye rehberlik edirdi Amt III Alman heyatinin saheleri bolmesi SS Gruppenfuhrer Otto Ohlendorf terefinden idare olunurdu O hemcinin Almaniyanin daxilinde informasiya toplamaq vezifesi dasiyirdi Amt IV Reqibin ustelenmesi bolmesi SS Gruppenfuhrer Henrix Muller bu bolmeye rehberlik edirdi Holokostun esas icracilarindan biri olan Adolf Eyxman Amt IV un alt bolmesi olan Referat IV B4 e rehberlik edirdi Amt V Cinayetlerin qarsisinin alinmasi ve ya diger adi ile Kriminalpolizei Kripo bolmesi SS Gruppenfuhrer Artur Nebe terefinden idare olunurdu Bu bolme siyasi olmayan cinayetlerle elaqedar fealiyyet gosterirdi Amt VI Xarici Kesfiyyat Xidmeti bolmesi Bu bolmeye SS Brigadefuhrer Haynz Yost basciliq edirdi Amt VII Ideoloji Tedqiqat ve Deyerlendirme bolmesi Amt II bolmesine de rehberlik eden SS Brigadefuhrer Franz Ziks terefinden idare olunurdu Bu bolme ideoloji meselelere cavabdeh idi Hemcinin bax Ikinci Rahil Gestapo SS Henrix HimmlerXarici kecidlerVikianbarda Reyx Tehlukesizliyinin Bas Idaresi ile elaqeli mediafayllar var Wiesenthal Centre Reichssicherheitshauptamt