Raziyə Qulami Şabani (21 aprel 1925, Təbriz — 28 yanvar 2013,Köln Almaniya) — Azərbaycanlı siyasətçi və aktivist. Azərbaycan Demokrat Firqəsi və İran Tudə Partiyasının üzvlərindən olan Raziyə Şabani İran tarixində ilk qadın siyasi məhbus sayılır.
Raziyə Qulami Şabani | |
---|---|
az-əbcəd. راضیه غلامی شعبانی | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Təbriz, Şərqi Azərbaycan ostanı |
Vəfat tarixi | (87 yaşında) |
Vəfat yeri | Köln, Almaniya |
Vətəndaşlığı | Almaniya |
Partiya | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Həyat yoldaşı | Rza İbrahimzadə |
Həyatı və fəaliyyəti
Raziyə Şabani 21 aprel 1925-ci ildə Təbriz şəhərində anadan olub. Gələcək həyat yoldaşı Tudə Partiyasının fəalı Rza İbrahimzadə ilə tanış olduqdan sonra siyasi fəaliyyətə başlayır. Sonradan o özü də Tudə Partiyasının üzvü olur. Öz yazdıqlarına görə, o Tudə Partiyası və onun rəhbərliyi ilə problemlər yaşayırdı və Azərbaycan xalqının qiyamına şahid olunca, onlara qatılmışdı. Azərbaycan Demokrat Firqəsinə üzv olduqdan sonra Azərbaycan Milli Hökumətinin fəallarından olur. O günlərdə, 20 yaşında gənc bir qız olan Raziyə xanım əyninə hərbi forma geyərək belində Kolt tapançası gəzdirirdi. Azərbaycan Milli Hökumətinin süqutundan iki ay sonra 1947-ci ilin fevralında Tehranda Pəhləvi rejiminin məmurları tərəfindən həbs edilir. Həbs olunduğu zaman hamilə olur. Bir müddət Tehranda saxlanıldıqdan sonra Təbrizə köçürülür. Hökm oxunduqda isə artıq oğlu dünyaya gəlmişdi. 6 illik həbsindən sonra bir müddət ölkədə qaldıqdan sonra 1955-ci ildə SSRİ ərazisinə keçir burada o çoxdan mühacirətdə olan həyat yoldaşına qovuşur. 1979-cu ildə baş vermiş İslam inqilabından sonra İrana geri dönür. 8 il də orada yaşadıqdan sonra Azərbaycana keçdikdən sonra Almaniyaya mühacirət edir. Mühacirətdə olduğu dövrdə öz xatirələrini qələmə alıb kitab nəşr etdirir.
Xatirələri
Mühacirətdə olduğu zaman yazdığı kitabında öz xatirələrinə də yer vermişdir. Xatirələrində 1947-ci ildə həbs edilməsi ilə bağlı yazırdı:
Mən o vaxt Tehran şəhərində idim. Azərbaycana hücum etdikləri və xalqı qırıb öldürdüklərində gizlənməyə məcbur qaldım. Ancaq sonra tutularaq 1947 fevralında iki aylıq uşağım qarnımda ikən zindana göndərildim. O zamanlar, qadınlara məxsus zindan yox idi. General Rəzmaranın binalarından birini icarə edib, zindana çevirmişdilər. Daha sonralar, məni Tehrandan Azərbaycandakı Ordu Prokurorluğuna təslim etdilər. Birinci hərbi məhkəməyə aparıldığım zaman oğlum 12 günlük idi. |
Ölümü
Raziyə Şabani İbrahimzadə yanvarın 28-də mühacirətdə yaşadığı Almaniyanın Köln şəhərində 87 yaşında dünyasını dəyişib.
Həmçinin bax
İstinadlar
- N.S. "Azərbaycan Demokrat Firqəsinin görkəmli üzvü Raziyə Şəbani İbrahimzadə 87 yaşında vəfat edib". gunaz.tv. 30 yanvar 2013. 14 fevral 2019 tarixində .
- "یاد و خاطره ی راضیه غلامی شعبانی گرامی! [[Azərbaycan dili|azərb]]. Raziyə Qulami Şabanini unutmayın" (fars. ). tribunezamaneh.com. 14 fevral 2019 tarixində .
- (fars. ). bbc.com. 29 yanvar 2013. 2019-02-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Tural Elçin. "1945-46-cı illərdə Azərbaycan Demokrat Firqəsinin üzvü olmuş Raziyə Şəbani İbrahimzadə". baxh.wordpress.com. 8 fevral 2013. 14 fevral 2019 tarixində .
- "راضیه غلامی شعبانی" (fars. ). citytomb.com. 14 fevral 2019 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Raziye Qulami Sabani 21 aprel 1925 Tebriz 28 yanvar 2013 Koln Almaniya Azerbaycanli siyasetci ve aktivist Azerbaycan Demokrat Firqesi ve Iran Tude Partiyasinin uzvlerinden olan Raziye Sabani Iran tarixinde ilk qadin siyasi mehbus sayilir Raziye Qulami Sabaniaz ebced راضیه غلامی شعبانی Sexsi melumatlarDogum tarixi 21 aprel 1925Dogum yeri Tebriz Serqi Azerbaycan ostaniVefat tarixi 28 yanvar 2013 87 yasinda Vefat yeri Koln AlmaniyaVetendasligi AlmaniyaPartiya Iran Tude PartiyasiFealiyyeti siyasetciHeyat yoldasi Rza IbrahimzadeHeyati ve fealiyyetiRaziye Sabani 21 aprel 1925 ci ilde Tebriz seherinde anadan olub Gelecek heyat yoldasi Tude Partiyasinin feali Rza Ibrahimzade ile tanis olduqdan sonra siyasi fealiyyete baslayir Sonradan o ozu de Tude Partiyasinin uzvu olur Oz yazdiqlarina gore o Tude Partiyasi ve onun rehberliyi ile problemler yasayirdi ve Azerbaycan xalqinin qiyamina sahid olunca onlara qatilmisdi Azerbaycan Demokrat Firqesine uzv olduqdan sonra Azerbaycan Milli Hokumetinin feallarindan olur O gunlerde 20 yasinda genc bir qiz olan Raziye xanim eynine herbi forma geyerek belinde Kolt tapancasi gezdirirdi Azerbaycan Milli Hokumetinin suqutundan iki ay sonra 1947 ci ilin fevralinda Tehranda Pehlevi rejiminin memurlari terefinden hebs edilir Hebs olundugu zaman hamile olur Bir muddet Tehranda saxlanildiqdan sonra Tebrize kocurulur Hokm oxunduqda ise artiq oglu dunyaya gelmisdi 6 illik hebsinden sonra bir muddet olkede qaldiqdan sonra 1955 ci ilde SSRI erazisine kecir burada o coxdan muhaciretde olan heyat yoldasina qovusur 1979 cu ilde bas vermis Islam inqilabindan sonra Irana geri donur 8 il de orada yasadiqdan sonra Azerbaycana kecdikden sonra Almaniyaya muhaciret edir Muhaciretde oldugu dovrde oz xatirelerini qeleme alib kitab nesr etdirir XatireleriMuhaciretde oldugu zaman yazdigi kitabinda oz xatirelerine de yer vermisdir Xatirelerinde 1947 ci ilde hebs edilmesi ile bagli yazirdi Men o vaxt Tehran seherinde idim Azerbaycana hucum etdikleri ve xalqi qirib oldurduklerinde gizlenmeye mecbur qaldim Ancaq sonra tutularaq 1947 fevralinda iki ayliq usagim qarnimda iken zindana gonderildim O zamanlar qadinlara mexsus zindan yox idi General Rezmaranin binalarindan birini icare edib zindana cevirmisdiler Daha sonralar meni Tehrandan Azerbaycandaki Ordu Prokurorluguna teslim etdiler Birinci herbi mehkemeye aparildigim zaman oglum 12 gunluk idi OlumuRaziye Sabani Ibrahimzade yanvarin 28 de muhaciretde yasadigi Almaniyanin Koln seherinde 87 yasinda dunyasini deyisib Hemcinin baxAzerbaycan Demokrat Firqesi Iran Tude PartiyasiIstinadlarN S Azerbaycan Demokrat Firqesinin gorkemli uzvu Raziye Sebani Ibrahimzade 87 yasinda vefat edib gunaz tv 30 yanvar 2013 14 fevral 2019 tarixinde یاد و خاطره ی راضیه غلامی شعبانی گرامی Azerbaycan dili azerb Raziye Qulami Sabanini unutmayin fars tribunezamaneh com 14 fevral 2019 tarixinde fars bbc com 29 yanvar 2013 2019 02 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Tural Elcin 1945 46 ci illerde Azerbaycan Demokrat Firqesinin uzvu olmus Raziye Sebani Ibrahimzade baxh wordpress com 8 fevral 2013 14 fevral 2019 tarixinde راضیه غلامی شعبانی fars citytomb com 14 fevral 2019 tarixinde