Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Raqnar Lodbrok (Qədim Skandinaviya dili - Ragnarr Loðbrók; IX əsr, Skandinaviya – təq. IX əsr) — German-skandinav mifologiyası və ədəbiyyatında adı keçən yarım-əfsanəvi qəhrəman, İsveç və Danimarka kralı. Haqqında bir neçə saqa olan Raqnar çox məşhur bir vikinq qəhrəmanıdır. Müvəffəqiyyətli bir komandir olan Raqnar Fransa və İngiltərəyə uğurlu hərbi səfərlər təşkil etmişdir. Mübarizə apararaq Danimarka taxtına çıxmağa nail olmuş. Həm Danimarka, həm də İsveç kralı olmuşdur. Məşhur qadın döyüşçülər Lagerta və Aslauq ilə evlənmişdir. Saqalarda övladları Ivar və Björnün şöhrətinin kölgəsində qalacağı qorxusu olduğu da yazılır. Xüsusilə Fransada çaylardan istifadə edərək çox geniş diametrli bir bölgəni qarət etməyə nail olmuşdur. 9-cu əsrdə çox sayda müharibədən qalib çıxdıqdan sonra İngiltərədə kral Aellaya əsir düşmüş və alçaldıcı bir şəkildə ilanların olduğu bir çuxura atılaraq öldürülmüşdür. Həyatı haqqındakı çox saylı əfsanələr bir-birindən fərqli detallara malikdir.
| Raqnar Lodbrok | |
|---|---|
| Ragnarr Loðbrók | |
 Raqnarın ölümü | |
| Doğum tarixi | IX əsr |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | təq. IX əsr |
| Həyat yoldaşları | Lagerta, Kraka Aslauq Siqurdsdatter, Tora Borqarhyört |
| Uşağı | |
| Atası | Siqurd Hrinq |
| Fəaliyyəti | Vikinqlər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixiliyi
İngilis antikvarian Hilda Ellis Davidsonun fikrincə Raqnar Lodbrok həqiqətən də mövcud olmuş, illərlə Avropanın qorxusu olmuşdur. Katrin Holmanın fikrincə isə Raqnar Lodbrok əfsanəsi ədəbi uydurmadan başqa bir şey deyil. Fransa və İngiltərə torpaqlarına basqınlar etmiş, ömrünün sonunda da kral Aella tərəfindən ilan dolu bir çuxura atılaraq edam edilmişdir. Oğulları onun ölümündən sonra Böyük vikinq işğalı başlatmışlar.
Ənənəvi qaynaqlara görə
Saqalara mövzu olan bu şəxsi bir neçə tarixi şəxsiyyət ilə əlaqləndirirlər. Raqnar olduğu düşünülən şəxslərdən bir vikinq dəniz qulduru və döyüşçü Raqnaldır. O xüsusilə Fransaya qarətçi yürüşlər etmişdir. Xristian şəhərlərində hücum üçün istifadə etdiyi ən əhəmiyyətli döyüş taktikası şəhərdəki bütün döyüşçülərin kilsədə ayində olduğu bazar günlərini seçməsidir. Ümumiyyətlə böyük miqdarda girov pulu aldıqdan sonra qurbanlarını sərbəst buraxar, eyni yerə davamlı olaraq hücumlar edərək zənginləri talan edərdi.
Fransa, Paris mühasirəsi
845-ci ildə Raqnar cənuba doğru yola çıxmışdır. 120 gəmi və təxminən 5 min vikinq döyüşcüsü ilə bərabər Sena çayından başlayaraq Karolenj İmperatorluğunun Fransa Krallığındakı qərb sahillərini qarət etmişdir. Fransanın içərilərinə doğru hərəkət edən vikinqlər Parisi ələ keçirmişdilər. Fransa kralı keçəl Karl, Raqnala şəhərə zərər verməməsi üçün böyük miqdarda daneqeld fidyə ödəmişdir. Səfərə qatılan çox sayda vikinq döyüşçüsünün səfər əsnasında, Raqnalın isə səfərdən dərhal sonra öldüyü deyilir. Parisdən sonra vikinqlər Fransanın digər bölgələrinə doğru irəliləmiş və uzun müddət franklar tərəfindən müqavimətə rast gəlməmişdilər. Sonrakı dövrdə vikinqlər Ruan şəhərini yerlə yeksan etmişdilər. Bölgəyə yerləşən vikinqlər şimallılar mənasında "nordmen", "norsmen" adlandırılmışdılar. Tarixdəki "normand" adı buradan qaynaqlanır, məskunlaşdıqları bölgə isə Normandiya adlandırılmışdı .
Ölümü
Bütün qaynaqlar Raqnar Lodbrokun İngiltərədə öldüyü mövzusunda həmfikirdir. Raqnarın hansı şərtlərdə Nortumbriya kralı Aellanın əlinə düşdüyü məlum deyil. Raqnarın ölüm tarixi 840 və ya 865-ci il kimi verilir. Atalarının ölüm xəbərini aldıqlarında Raqnarın oğullarının davranışlarına dair müxtəlif əfsanələr olsa da İvarın İngiltərəyə hücum edərək torpaqları qarət etdiyi və kral Aellanı müharibədə məğlub edərək əsir aldığı məlum faktdır. Aella çox əzabverici bir işgəncə olan Blodorn ilə öldürülmüşdür. Böyük bir orduyla irəliləyən vikinqlər Bardni, Kroylend və Medeşampsted monastırlarına hücum edərək və buradakı rahibləri öldürmüşdülər. Səfər əsnasında Şərqi Anqliya kralı Edmund əsr almış və öldürmüşdülər. Bu vuruşmalar Böyük Alfred dövründəki anqlosakson və vikinq döyüşlərin başlanğıcı sayılır.
Matəm nəğməsi
Raqnarın ilan dolu çuxura atıldığı zaman aşağıdakı məşhur ölüm nəğməsini söylədiyi iddia edilir.
" Odinin mənim üçün mərasim masasını hazırladığını bilmək çox gözəldir. Tezliklə qıvrım buynuzlardan şərab içəcəyik. Odinin Valhallasına gələn bir döyüşçü şikayət etməz. Onun yanına dilimdə qorxu sözləri ilə getməyəcəyəm. Aesir məni qarşılayacaq. Ölüm yas olmadan gələcək. Mən də getmək üçün səbirsizlənirəm. Disir, artıq məni evə apar, Odinin göndərdiyi Valkürlər. Aesir ilə qürur duyaraq içkimizi içək. Ömrümün günləri sona çatır. Ölərkən gülürəm. "
Ayrıca 12-ci əsr Şotlandiya qaynaqlı olan "Krakumal" adlı şeirdə də Raqnarın son anları təsvir edilir.
Mənbələr
Raqnar Lodbrokun adının keçdiyi orta və qədim dövr mənbələri bunlardır:
- Anqlo-Sakson salnamələri
- Tarixçi Sakson Qrammatikin «Danların əməlləri» əsərinin 9-cu kitabı.
- Raqnarın övladları saqası (Ragnarssona þáttr)
- Raqnar Lodbrok saqası.
- IX əsr şairi Bragi Boddasonun Ragnarsdrápa şeiri.
- XII əsr bir şotland anonim şair tərəfindən yazılan "Krakumal" şeiri.
Ailəsi
Raqnar Lodbrok əfsanəyə görə 3 dəfə evlənmişdir: Lagerta, Kraka Aslauq Siqurdsdatter və Tora Borqarhyört. Övladları:
- I Björn (Cəsur Björn) - İsveç kralı, Munsyö sülaləsinin banisi.
- Halfdan Hvitserk - Yorvik kralı
- Siqurd Raqnarsson - Qoca Qormun babası.
- Ubbe Raqnarsson - Sinvit döyüşündə öldürülmüşdür.
- Sümüksüz İvar - Adalar krallığının banisi.
Mediada
"The Vikings" (1958) filmi - Ernest Borqnin tərəfindən canlandırılıb. Oğlu Sümüksüz İvar isə filmdə Einar adlanmış və bu rol Kirk Duqlas tərəfindən ifa edilmişdi. Hazırda Raqnar rolu "The Vikings" serialında Trevis Fimmel tərəfindən canlandırılır.
İstinadlar
- Saxo Grammaticus (1979/1980). Davidson, Hilda Roderick Ellis, ed. Gesta Danorum [Saxo Grammaticus: Danimarkalıların tarixi: kitablar I–IX]. 1 & 2. Peter Fisher tərcüməsi. Cambridge: D. S. Brewer. Rəylər. .
- Holman, Katherine (July 2003). Vikinq tarixi lüğəti. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. .
- IMDb: The Vikings, 1958 2013-02-03 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Raqnar Lodbrok Qedim Skandinaviya dili Ragnarr Lodbrok IX esr Skandinaviya teq IX esr German skandinav mifologiyasi ve edebiyyatinda adi kecen yarim efsanevi qehreman Isvec ve Danimarka krali Haqqinda bir nece saqa olan Raqnar cox meshur bir vikinq qehremanidir Muveffeqiyyetli bir komandir olan Raqnar Fransa ve Ingiltereye ugurlu herbi seferler teskil etmisdir Mubarize apararaq Danimarka taxtina cixmaga nail olmus Hem Danimarka hem de Isvec krali olmusdur Meshur qadin doyusculer Lagerta ve Aslauq ile evlenmisdir Saqalarda ovladlari Ivar ve Bjornun sohretinin kolgesinde qalacagi qorxusu oldugu da yazilir Xususile Fransada caylardan istifade ederek cox genis diametrli bir bolgeni qaret etmeye nail olmusdur 9 cu esrde cox sayda muharibeden qalib cixdiqdan sonra Ingilterede kral Aellaya esir dusmus ve alcaldici bir sekilde ilanlarin oldugu bir cuxura atilaraq oldurulmusdur Heyati haqqindaki cox sayli efsaneler bir birinden ferqli detallara malikdir Raqnar LodbrokRagnarr LodbrokRaqnarin olumuDogum tarixi IX esrDogum yeri SkandinaviyaVefat tarixi teq IX esrHeyat yoldaslari Lagerta Kraka Aslauq Siqurdsdatter Tora BorqarhyortUsagi I Bjorn Halfdan Hvitserk Siqurd Raqnarsson Ubbe Raqnarsson Sumuksuz IvarAtasi Siqurd HrinqFealiyyeti Vikinqler Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiliyiIngilis antikvarian Hilda Ellis Davidsonun fikrince Raqnar Lodbrok heqiqeten de movcud olmus illerle Avropanin qorxusu olmusdur Katrin Holmanin fikrince ise Raqnar Lodbrok efsanesi edebi uydurmadan basqa bir sey deyil Fransa ve Ingiltere torpaqlarina basqinlar etmis omrunun sonunda da kral Aella terefinden ilan dolu bir cuxura atilaraq edam edilmisdir Ogullari onun olumunden sonra Boyuk vikinq isgali baslatmislar Enenevi qaynaqlara goreSaqalara movzu olan bu sexsi bir nece tarixi sexsiyyet ile elaqlendirirler Raqnar oldugu dusunulen sexslerden bir vikinq deniz qulduru ve doyuscu Raqnaldir O xususile Fransaya qaretci yurusler etmisdir Xristian seherlerinde hucum ucun istifade etdiyi en ehemiyyetli doyus taktikasi seherdeki butun doyusculerin kilsede ayinde oldugu bazar gunlerini secmesidir Umumiyyetle boyuk miqdarda girov pulu aldiqdan sonra qurbanlarini serbest buraxar eyni yere davamli olaraq hucumlar ederek zenginleri talan ederdi Fransa Paris muhasiresi845 ci ilde Raqnar cenuba dogru yola cixmisdir 120 gemi ve texminen 5 min vikinq doyuscusu ile beraber Sena cayindan baslayaraq Karolenj Imperatorlugunun Fransa Kralligindaki qerb sahillerini qaret etmisdir Fransanin icerilerine dogru hereket eden vikinqler Parisi ele kecirmisdiler Fransa krali kecel Karl Raqnala sehere zerer vermemesi ucun boyuk miqdarda daneqeld fidye odemisdir Sefere qatilan cox sayda vikinq doyuscusunun sefer esnasinda Raqnalin ise seferden derhal sonra olduyu deyilir Parisden sonra vikinqler Fransanin diger bolgelerine dogru irelilemis ve uzun muddet franklar terefinden muqavimete rast gelmemisdiler Sonraki dovrde vikinqler Ruan seherini yerle yeksan etmisdiler Bolgeye yerlesen vikinqler simallilar menasinda nordmen norsmen adlandirilmisdilar Tarixdeki normand adi buradan qaynaqlanir meskunlasdiqlari bolge ise Normandiya adlandirilmisdi OlumuButun qaynaqlar Raqnar Lodbrokun Ingilterede olduyu movzusunda hemfikirdir Raqnarin hansi sertlerde Nortumbriya krali Aellanin eline dusduyu melum deyil Raqnarin olum tarixi 840 ve ya 865 ci il kimi verilir Atalarinin olum xeberini aldiqlarinda Raqnarin ogullarinin davranislarina dair muxtelif efsaneler olsa da Ivarin Ingiltereye hucum ederek torpaqlari qaret etdiyi ve kral Aellani muharibede meglub ederek esir aldigi melum faktdir Aella cox ezabverici bir isgence olan Blodorn ile oldurulmusdur Boyuk bir orduyla irelileyen vikinqler Bardni Kroylend ve Medesampsted monastirlarina hucum ederek ve buradaki rahibleri oldurmusduler Sefer esnasinda Serqi Anqliya krali Edmund esr almis ve oldurmusduler Bu vurusmalar Boyuk Alfred dovrundeki anqlosakson ve vikinq doyuslerin baslangici sayilir Matem negmesiRaqnarin ilan dolu cuxura atildigi zaman asagidaki meshur olum negmesini soylediyi iddia edilir Odinin menim ucun merasim masasini hazirladigini bilmek cox gozeldir Tezlikle qivrim buynuzlardan serab iceceyik Odinin Valhallasina gelen bir doyuscu sikayet etmez Onun yanina dilimde qorxu sozleri ile getmeyeceyem Aesir meni qarsilayacaq Olum yas olmadan gelecek Men de getmek ucun sebirsizlenirem Disir artiq meni eve apar Odinin gonderdiyi Valkurler Aesir ile qurur duyaraq ickimizi icek Omrumun gunleri sona catir Olerken gulurem Ayrica 12 ci esr Sotlandiya qaynaqli olan Krakumal adli seirde de Raqnarin son anlari tesvir edilir MenbelerRaqnar Lodbrokun adinin kecdiyi orta ve qedim dovr menbeleri bunlardir Anqlo Sakson salnameleri Tarixci Sakson Qrammatikin Danlarin emelleri eserinin 9 cu kitabi Raqnarin ovladlari saqasi Ragnarssona thattr Raqnar Lodbrok saqasi IX esr sairi Bragi Boddasonun Ragnarsdrapa seiri XII esr bir sotland anonim sair terefinden yazilan Krakumal seiri AilesiRaqnar Lodbrok efsaneye gore 3 defe evlenmisdir Lagerta Kraka Aslauq Siqurdsdatter ve Tora Borqarhyort Ovladlari I Bjorn Cesur Bjorn Isvec krali Munsyo sulalesinin banisi Halfdan Hvitserk Yorvik krali Siqurd Raqnarsson Qoca Qormun babasi Ubbe Raqnarsson Sinvit doyusunde oldurulmusdur Sumuksuz Ivar Adalar kralliginin banisi Mediada The Vikings 1958 filmi Ernest Borqnin terefinden canlandirilib Oglu Sumuksuz Ivar ise filmde Einar adlanmis ve bu rol Kirk Duqlas terefinden ifa edilmisdi Hazirda Raqnar rolu The Vikings serialinda Trevis Fimmel terefinden canlandirilir IstinadlarSaxo Grammaticus 1979 1980 Davidson Hilda Roderick Ellis ed Gesta Danorum Saxo Grammaticus Danimarkalilarin tarixi kitablar I IX 1 amp 2 Peter Fisher tercumesi Cambridge D S Brewer Reyler ISBN 9780859915021 Holman Katherine July 2003 Vikinq tarixi lugeti Lanham Maryland Scarecrow Press ISBN 9780810848597 IMDb The Vikings 1958 2013 02 03 at the Wayback Machine